Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Συνταγματολόγοι δεν είμαστε και ούτε καν σκεφτόμαστε να ασχοληθούμε με το «επάγγελμα» ή λειτούργημα.
Απλά, ως απλοί πολίτες βλέπουμε και τους καθ’ ύλην αρμόδιους για την ερμηνεία των διαφόρων πτυχών του Συντάγματος, να διαφωνούν.
Να μην έχουν κοινή άποψη για το αν ήταν σωστό ή όχι να παραμεριστεί η προανακριτική επιτροπή της Βουλής στην υπόθεση του παραιτηθέντος υφυπουργού Χρήστου Τριαντόπουλου για την τραγωδία των Τεμπών.
Αλλά ως πολίτης όμως αισθάνθηκα άβολα βλέποντας τη σκηνή στην προανακριτική: Ο ύποπτος τελέσεως αδικήματος, αντί να απαντήσει στις κατηγορίες προφορικώς ή γραπτώς, έστειλε στην προανακριτική …147 λέξεις δηλώνοντας ότι είναι αθώος.
Και τώρα μένει να φανεί με ποιο σκεπτικό, η κυβερνητική πλειοψηφία της προανακριτικής θα τον παραπέμψει στο Δικαστικό Συμβούλιο, στο οποίο ο κ. Τριαντόπουλος «προτίμησε» να δικαστεί.
Δεν ξέρω αλλά μ’ αυτά και μ’ αυτά πολλοί αισθάνθηκαν ότι εξαφανίστηκε και η έννοια της «ντροπής».
«Όπερ μάλιστα την αρετήν συνέχει, το αιδείσθαι», έλεγε ο Δημόκριτος – Εκείνο που περισσότερο από όλα είναι η συνεκτική δύναμη της αρετής, είναι η αιδώς.
Και δεν είναι ένδειξη αρετής, η εξαφάνιση της ντροπής από όλους όσοι έχουν εξουσία. Όλοι όσοι νιώθουν νομιμοποιημένοι να θεσπίσουν τα δικά τους κριτήρια για την αξιολόγηση συμπεριφορών και αποφάσεων.
Και στη χώρα πλέον αναδύεται ένα συναίσθημα που σε ορισμένες περιπτώσεις θα ήταν σωστό να το βιώσουν οι κατέχοντες εξουσία. Ενα συναίσθημα που όλοι μας θα έπρεπε να το ενστερνιστούμε: ντροπή.
Συχνά αγανακτούμε και διαμαρτυρόμαστε για την έλλειψη λογοδοσίας, αλλά ταυτόχρονα μας κυριεύει μια βαθιά θλίψη, σχεδόν απελπισία, για την εξαφάνιση της ντροπής.
Γιατί η ντροπή είναι η αναστάτωση που μας τριβελίζει όταν συνειδητοποιούμε ότι έχουμε διαπράξει κάτι κακό, με πράξεις ή λόγια. Είναι η αληθινή κραυγή της συνείδησής μας που μας κατηγορεί και μας καταδικάζει για να επανέλθουμε στο δρόμο της αρετής.
Όπως μου είπε μια φίλη Ψυχολόγος, «ντροπή είναι ένας ρυθμιστικός μηχανισμός της ανθρώπινης συμπεριφοράς, ένα εργαλείο για την προστασία του εαυτού μας αλλά και της κοινωνικής συνύπαρξης».
Το να ντρέπεσαι δηλαδή, είναι μια βαθιά ανθρώπινη πράξη. Και μόνον όσοι πάσχουν από ναρκισσισμό δεν γνωρίζουν αυτό το πολύ ανθρώπινο και ευγενές συναίσθημα.
Όταν το πρόσωπό μας κοκκινίζει από ντροπή είναι μια σιωπηλή δήλωση ότι νοιαζόμαστε για τους άλλους, ότι δεν είμαστε αυτοαναφορικοί και κλεισμένοι στον εαυτό μας.
Όπως έλεγε και ο Δαρβίνος, δεν είναι τυχαίο ότι «το κοκκίνισμα του προσώπου είναι η πιο συγκεκριμένη ανθρώπινη έκφραση».
Γιατί χωρίς ντροπή δεν υπάρχει ευθύνη!
Πηγή: Ναυτεμπορική και ΑΠΕ-ΜΠΕ/Αλέξανδρος Μπελτές
[*] Ο Μιχάλης Ψύλος είναι δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΑ και Διευθυντής του ειδησεογραφικού site της εφημερίδας «Ναυτεμπορική».
