Επιμέλεια: Παναγιώτης Μήλας
Ο Ιωάννης Καποδίστριας όταν ήρθε στην Ελλάδα αποφάσισε να κάνει γνωστή την πατάτα στους κατοίκους της. Ο πρώτος Κυβερνήτης της χώρας, την είχε δοκιμάσει κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στην Ευρώπη κι έκρινε ότι θα ήταν μία βασική και θρεπτική τροφή για τους Έλληνες των μετεπαναστικών χρόνων.
Όταν εγκαταστάθηκε στο Ναύπλιο, προσπάθησε να δώσει πατάτες στους χωρικούς, που φιλύποπτοι και συντηρητικοί καθώς ήταν τις πέταξαν στα σκουπίδια. Ο Καποδίστριας, όμως, ήξερε πολύ καλά την ψυχολογία και τις διαθέσεις των συμπατριωτών του και γι’ αυτό περιέφραξε το μέρος όπου ήταν αποθηκευμένες οι πατάτες κι έβαλε σκοπούς να τις φυλάνε μέρα – νύχτα. Μέσα σε μια εβδομάδα δεν είχε μείνει ούτε μία…
Από τότε οι πατάτες ταξίδεψαν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.
***
Σήμερα θα δοκιμάσουμε τις πατάτες σε δύο πανέμορφα κυκλαδονήσια, στη Νάξο και στην Αμοργό. Αφορμή για το θέμα μας έδωσε το νέο ρεκόρ Γκίνες σερβιρίσματος τηγανιτής πατάτας σε μία μερίδα, που πέτυχαν οι παραγωγοί της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου. Σε λιγότερο από οκτώ ώρες τηγάνισαν 625 κιλά πατάτες, για να τα προσφέρουν σε ολόκληρο το νησί, στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ που έχει γίνει θεσμός, καθώς διοργανώθηκε για ένατη χρονιά. Από τη Δευτέρα 27 Αυγούστου 2018 μέχρι και το μεσημέρι του Σαββάτου 1 Σεπτεμβρίου 2018, τα μέλη της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου, οι οικογένειές τους και δεκάδες εθελοντές, καθάρισαν συνολικά 1.800 κιλά πατάτες. Το καθαρό βάρος της πατάτας που προέκυψε μετά το καθάρισμα και το τηγάνισμα, ανήλθε σε 625 κιλά. Το μεσημέρι ξεκίνησε το τηγάνισμα και ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις δέκα το βράδυ, ενώ χρειάστηκαν 800 κιλά ντόπιο ελαιόλαδο και 24 καζάνια.
***
Παραμένοντας στη Νάξο ας δοκιμάσουμε μια κλασική συνταγή του νησιού:
Πατάτες πενταράτες Νάξου
Οι πατάτες αυτές πήραν το όνομά τους από το σχήμα τους, επειδή θυμίζουν το νόμισμα, τις παλιές «πεντάρες».
Υλικά για 4 – 6 άτομα
1 ½ κιλό πατάτες Νάξου
½ κιλό κρεμμύδια ξερά
1 ½ ποτήρι νερού ελαιόλαδο
Αλάτι
100 γρ. Γραβιέρα Νάξου τριμμένη
Πώς κάνουμε το μαγείρεμα
-Πλένουμε καλά τις πατάτες και τις κόβουμε σε λεπτές φέτες μαζί με τη φλούδα τους.
-Καθαρίζουμε και κόβουμε το κρεμμύδι σε πολύ λεπτές φέτες.
-Ρίχνουμε το ελαιόλαδο σε ένα μέτριο και βαθύ τηγάνι. Το αφήνουμε να θερμανθεί καλά και στη συνέχεια τηγανίζουμε τις πατάτες.
-Μόλις αρχίζουν να παίρνουν χρώμα προσθέτουμε πάνω από τις πατάτες, τα ξερά κρεμμύδια σε φέτες και συνεχίζουμε το τηγάνισμα.
-Όταν τα κρεμμύδια ροδίσουν και γίνουν τραγανά τα βγάζουμε όλα μαζί με προσοχή και τα σερβίρουμε σε μία πιατέλα. Προσθέτουμε το αλάτι και την τριμμένη γραβιέρα.
***
Την επόμενη στάση την κάνουμε στην Αμοργό και συγκεκριμένα στην Αιγιάλη, για να απολαύσουμε το γιορταστικό «Πατατάτο».
Πατατάτο Αμοργού
Υλικά:
-Κρέας. Συνήθως κατσίκι και πατάτες σε ίσες ποσότητες. Δηλαδή 2 κιλά κρέας και 2 κιλά πατάτες.
-Λίγο ελαιόλαδο για το καβούρδισμα.
-Μεγάλα ξερά κρεμμύδια 4-5.
-Σκόρδο, Δάφνη, Κανέλα, Μπαχάρι, Αλατοπίπερο
-Ντομάτα φρέσκια τριμμένη
-Κρασί αρετσίνωτο ένα ποτηράκι.
*
Πλένουμε το κρέας και το κόβουμε σε μικρά κομμάτια. Σιγοψήνουμε ένα μεγάλο ψιλοκομμένο κρεμμύδι σε βαθύ τηγάνι, με ένα φλιτζάνι ελαιόλαδο. Όταν το κρεμμύδι ρόδισει, ρίχνουμε ένα φλιτζάνι κόκκινο κρασί. Προσθέτουμε το κρέας (αρνί ή κατσίκι) και το ανακατεύουμε μέχρι να πάρει λίγο χρώμα. Ύστερα για να τα καλύψουμε όλα βάζουμε το νερό μαζί με αλάτι, πιπέρι και τα μυρωδικά: κανέλα, μπαχάρι, δάφνη. Τρίβουμε και την ντομάτα και τα αφήνουμε να μαγειρευτούν λίγο. Πρέπει το κρέας να είναι μισομαγειρεμένο και μετά να βάλουμε 2 κιλά πατάτες χοντροκομμένες σε κύβους για να μη λιώσουν. Τα αφήνουμε να βράσουν σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία για περίπου 20 λεπτά σε μια χύτρα ή 75 λεπτά σε μια γάστρα.
***
Η συνταγή του πατατάτου, ανήκει στο Aegialis Hotel & Spa, του Νικήτα και της Ειρήνης Γιαννακοπούλου και στην ομάδα του Ambrosia Gallery Restaurant με τον σεφ Χουσέιν, ο οποίος χρησιμοποιεί τις συνταγές των παππούδων των ιδιοκτητών.
Το Ambrosia είναι πιστοποιημένο και βραβευμένο εστιατόριο, επειδή ακολουθεί την παράδοση και διαδίδει τις μοναδικές γεύσεις της Κουζίνας του Αιγαίου.