Φτάσαμε στην Κάτω Ιταλία. Μήνα Ιούνιο. Mια ομάδα Ελλήνων δημοσιογράφων. Αποφασισμένοι να δούμε και να καταγράψουμε τα πάντα στην Grecia Salentina. Επίσκεψη, περιήγηση, προσκύνημα. Σ’ έναν τόπο όπου η ελληνική ψυχή αντέχει ακόμα. Στην Καλημέρα (Calimera) μας υποδέχτηκαν δύο κόρες, μια νέα όμορφη μαθήτρια Λυκείου και μια αρχαία από μάρμαρο πεντελικό. Και οι δύο υπερήφανες Ελληνίδες. Εκεί, στο καταπράσινο και γεμάτο ζωντάνια πάρκο της, με τις παιδικές φωνούλες να αντηχούν μελωδικές και χαρούμενες, συναντήσαμε την ελληνική μας ταυτότητα, πιο έντονη και πιο αγνή από οπουδήποτε αλλού. Δοκιμάσαμε μια έκπληξη, ευχάριστη και απρόσμενη. Ένα 17χρονο κορίτσι, η Veronica Palma, που ζει και πηγαίνει σχολείο στην Καλημέρα, μας περίμενε με συγκινητικό ενθουσιασμό. Με έναν ενθουσιασμό νεανικό και καθαρό, που για μας ήταν πρωτόγνωρος. Στα χέρια της το κείμενο που μας διάβασε και έγραψε η ίδια με το γνήσιο ιδίωμα της Grico γλώσσας. H Veronica, o πατέρας της Daniele Palma και οι φίλοι τους ελληνόφωνες μας φανέρωσαν μια ελληνική συνείδηση που σχεδόν έχουμε λησμονήσει. Χωρίς υστεροβουλία, χωρίς ιδιοτέλεια, χωρίς κραυγές, χωρίς μισαλλοδοξία.
Η έφηβη Veronica ήρθε να μας ξεναγήσει στην καρδιά των Γκρίκο που χτυπά δυνατά χωρίς να ξεχνούν τις ρίζες τους και στον πυρήνα μιας κοινότητας που προοδεύει, δραστηριοποιείται και ανασαίνει με ανθρωπιά και ελληνικότητα.
Η Καλημέρα είναι μια όμορφη, ανεπτυγμένη και γραφική κωμόπολη που βρίσκεται στην επαρχία του Lecce, στην περιφέρεια της Puglia. 
Λένε πως κάποτε πέρασε από τον τόπο αυτό ένας περιηγητής. Σ’ ένα χωράφι συνάντησε έναν Γκρίκο χωρικό και τον ρώτησε πώς ονομάζεται αυτός ο τόπος. Ο χωρικός μιλούσε μόνον ελληνικά και επειδή δεν κατάλαβε την ερώτηση, απάντησε στον ξένο με έναν χαιρετισμό. Του ευχήθηκε «καλημέρα». Ο περιηγητής τότε σημείωσε στο χάρτη που είχε μαζί του τη λέξη «καλημέρα». ‘Ετσι, λένε, έγινε και η περιοχή αυτή πήρε το όνομα Καλημέρα. Όνομα που μοιάζει με ευχή.
Μια ωραία μαρμάρινη αναθηματική στήλη είναι το έμβλημα και το καμάρι της Καλημέρας σήμερα. Συμβολίζει την αγάπη, τη συντροφικότητα, την αλληλεγγύη καθώς και τη μητρική στοργή, η οποία παραμένει στο διηνεκές άσβεστη στην καρδιά κάθε ανθρώπου και τον συνοδεύει σε κάθε καμπή της ζωής του, παρηγορώντας τον και καθοδηγώντας τον σωστά, ούτως ώστε να βρίσκει το αληθινό πνεύμα και την αυθεντική ουσία σε κάθε πράξη του.
Η στήλη της Καλημέρας είναι γνωστή και ως Στήλη της Πατρόκλειας, μιας κοπέλας που πέθανε νέα και οι γονείς της, ως ένδειξη στοργής προς το πρόσωπό της, της αφιέρωσαν αυτή την καλλιτεχνική αττική στήλη.
Στο πάνω μέρος της στήλης έχουν χαραχθεί με παραστατικό και όμορφο τρόπο από τον γλύπτη η κοπέλα και η μητέρα της καθώς την αγκαλιάζει τρυφερά, με σκοπό να την αποχαιρετήσει για το τελευταίο της ταξίδι. Ο πανδαμάτωρ χρόνος, ο οποίος σβήνει τα πάντα, δεν κατόρθωσε παρ’ όλα αυτά να σβήσει αυτή την τρυφερή σκηνή, η οποία επιβιώνει μέχρι τις μέρες μας σαν αιώνιο σύμβολο αγάπης και φιλίας μεταξύ της Μητέρας Ελλάδας (Μητέρα) και της Πατρόκλειας (Grecia Salentina).
Ο Δήμος της Καλημέρας (Comune Di Calimera) υπήρξε ο πρώτος δήμος της περιοχής του Lecce, ο οποίος κατά τη δεκαετία του ‘60 ξεκίνησε με τη συμπαράσταση του δημάρχου Giannino Aprile τις επαφές με την Ελλάδα, ύστερα από πολλούς αιώνες απομόνωσης, με σκοπό την αποκατάσταση των δεσμών της Καλημέρας και της περιοχής του Lecce με την Ελλάδα, τη Mamma Grecia, όπως την αποκαλούν ακόμα και τώρα οι κάτοικοι της περιοχής.
Χάρις στις άοκνες ενέργειες του Giannino Aprile κατεγράφησαν και διεσώθησαν πολλά δημοτικά τραγούδια της Καλημέρας. Αυτά τα τραγούδια μαζί με λαογραφικό υλικό της περιοχής του Lecce εκδόθηκαν από τον ίδιο τον Giannino Aprile σε βιβλίο, που φέρει τον τίτλο «Τραούντια – Τραγούδια» (Εκδόσεις Πολιτιστικού Συλλόγου «Γκετονία – Γειτονιά», Καλημέρα, 1994). Ανάμεσα στα τραγούδια που ο ίδιος διέσωσε είναι και το πασίγνωστο και πολυτραγουδισμένο ποίημα του φιλολόγου και ελληνιστή της Καλημέρας, Vito Domenico Palumbo, το ερωτικό τραγούδι «Καληνύφτα – Καληνύχτα».
Το 1960 ο Giannino Aprile αδελφοποίησε τον δήμο της Καλημέρας με τον δήμο της Αθήνας. Ο Giannino Aprile είχε ζητήσει τότε από τον δήμαρχο της Αθήνας ένα λιθαράκι από τον λόφο της Ακρόπολης, ως δείγμα της κοινής καταγωγής. Ο Δήμος Αθηναίων, όμως, αντί να χαρίσει το λιθαράκι που ο Giannino Aprile ζήτησε, του χάρισε την Αττική Στήλη της Πατρόκλειας, η οποία βρισκόταν στον Κεραμεικό, ως απόδειξη αγάπης και φιλίας μεταξύ των δύο πόλεων. Η στήλη αυτή χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ.
Στη δεκαετία του ’80, στο επάνω μέρος της στήλης, προστέθηκε ένα αέτωμα από τοπική ελαφρόπετρα ή πέτρα του Lecce, όπως λέγεται από τους κατοίκους της περιοχής. Το αέτωμα αυτό στηρίζεται επάνω σε δύο κολόνες ιωνικού ρυθμού. Στη μετώπη του αετώματος, που καλύπτει την αττική στήλη, έχει χαραχθεί στα γκραικάνικα, στα ελληνικά και στα ιταλικά ο παρακάτω στίχος από τον Έλληνα ποιητή της Καλημέρας, Ernesto Aprile.
«Τσένι εν είσαι συ εττού στη Καλημέρα – Ξένη δεν είσαι εσύ εδώ στην Καλημέρα – Straniera tu noν sei qui a Calimera».
Ο στίχος αυτός αποτελεί και τον τίτλο ποιήματος του Ernesto Aprile, που εξιστορεί την παρουσία των Ελλήνων από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα.
Πρόκειται για έναν ύμνο στην Ελλάδα, ένας ύμνο στην Καλημέρα και στη Μεγάλη Ελλάδα και αποτελεί κομμάτι του σύγχρονου ελληνισμού, το οποίο ενώνει τη Μεγάλη Ελλάδα με τη Μητέρα Ελλάδα.
Η γκραικάνικη κοινότητα έχει αναγνωριστεί από την ιταλική Βουλή ως «εθνική και γλωσσική μειονότητα» με την ονομασία Minoranze Linguistiche Grike dell’ Etnia Grico – Salentina (γλωσσική μειονότητα της γκρίκο – σαλεντίνικης εθνικότητας).
* Ευχαριστούμε τη Veronica Palma και τους ελληνόφωνους της Απουλίας για τη συγκίνηση που μας μετέδωσαν.
* Στις φωτογραφίες με τη σειρά που δημοσιεύονται:
1. Η Veronica Palma (στο κέντρο), ο πατέρας της Daniele Palma και Έλληνες της Καλημέρας τραγουδούν γκραικάνικα τραγούδια.
2. Η γράφουσα (Ειρήνη Αϊβαλιώτου), η Veronica Palma, ο Daniele Palma και Έλληνες δημοσιογράφοι.
3. Το χειρόγραφο της Veronica, γραμμένο με το γλωσσικό ιδίωμα της Grico γλώσσας.
4. Η Veronica μπροστά στη στήλη της Καλημέρας διαβάζει το κείμενο που έγραψε για να υποδεχτεί τους Έλληνες δημοσιογράφους.
