Ο κορυφαίος Ρώσος σκηνοθέτης, Αντρέι Ταρκόφσκι, το 1983, βρίσκεται στην Ιταλία σ’ ένα είδος αυτοεξορίας. Η ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο ξενιτεμένος σκηνοθέτης κατά τα γυρίσματα της «Νοσταλγίας» και μακριά από την οικογένειά του, αντικατοπτρίζεται έμμεσα στην ψυχή του πρωταγωνιστή της ταινίας, Andrei. Η αριστουργηματική «Νοσταλγία» αποτελεί την έβδομη και προτελευταία ταινία ενός κορυφαίου δημιουργού, που έγραψε τη δική του μοναδική ιστορία στον χώρο της Έβδομης Τέχνης.
O Andrei (Όλεγκ Γιανκόφσκι – Oleg Yankovskiy) ταξιδεύει στην Ιταλία συνοδευόμενος από τη νεαρή μεταφράστρια Eugenia (Ντομιζιάνα Τζιορντάνο – Domiziana Giordano) ψάχνοντας στοιχεία για τη ζωή ενός Ρώσου συνθέτη του 18ου αιώνα, του Pavel Sosnovsky, ο οποίος είχε ζήσει μέρος της ζωής του σ’ αυτή τη χώρα.
«Ήθελα να κάνω μια ταινία για τη ρωσική νοσταλγία, γι’ αυτή την ψυχική κατάσταση που αποτελεί ιδιομορφία του έθνους μας και επηρεάζει κάθε Ρώσο που βρίσκεται μακριά από την πατρική του γη. Ολόκληρη η ιστορία της ρωσικής μετανάστευσης επιβεβαιώνει την άποψη των δυτικών ότι «οι Ρώσοι είναι κακοί μετανάστες»: είναι πασίγνωστη η τραγική ανικανότητά τους να αφομοιωθούν, οι αδέξιες προσπάθειές τους να υιοθετήσουν ένα νέο ύφος ζωής. Πού να φανταστώ όταν γύριζα τη Νοσταλγία ότι η αποπνικτική αίσθηση νοσταλγίας που κατακλύζει το χώρο αυτής της ταινίας θα γινόταν κλήρος μου για όλη την υπόλοιπη ζωή μου, ότι από τώρα ώσπου να τελειώσουν οι μέρες μου θα κουβαλώ μέσα μου αυτό το σαράκι», είπε ο μεγάλος Αντρέι Ταρκόφσκι γι’ αυτή του την ταινία.
