Του Παναγιώτη Μήλα
Την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου, στο Λιμάνι της Χάλκης θα γίνει ένα αφιέρωμα στον κορυφαίο μας συνθέτη Μίμη Πλέσσα που γιορτάζει τα 100 του χρόνια. Στο αφιέρωμα αυτό ο Αρχιμουσικός Νίκος Χαλιάσας θα διευθύνει τη Μικρή Ορχήστρα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.
Τραγούδια του συνθέτη που αγαπήσαμε όλα αυτά τα χρόνια θα ερμηνεύσουν ο Δημήτρης Μπάσης και η Μάλαμα Σεβαστού.
Και μόνο αυτό αρκούσε για να αναζητήσω τον κύριο Νίκο Χαλιάσα για μια συνέντευξη.
Όμως ο διακεκριμένος μαέστρος είναι και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Μουσικής Χάλκης «Δημήτρης Κρεμαστινός», οπότε θα είχε να μας πει πολλά περισσότερα και ενδιαφέροντα και για το Φεστιβάλ, και για τα σχέδιά του.
Λίγο πριν φύγει λοιπόν για το νησί, συναντηθήκαμε εδώ στην Αθήνα και είχαμε μια …μελωδική συζήτηση. Εκτός από τον Μίμη Πλέσσα μάς μίλησε και για τον συνθέτη με τα δυο πρόσωπα, τον Κώστα Γιαννίδη ή τον Γιάννη Κωνσταντινίδη, που με τα ρομαντικά του τραγούδια και τις κλασικές συνθέσεις του πλούτισε την ελληνική μουσική.
Επίσης ο κ. Χαλιάσας αναφέρθηκε εκτενώς στους στόχους που έχει για το Φεστιβάλ της Χάλκης αλλά και για τη μουσική κληρονομιά που μάς άφησε η Σμύρνη.
Τέλος υπογράμμισε την προσφορά του Δημήτρη Κρεμαστινού στον τόπο αλλά και τη δυναμική της φυσικής ομορφιάς του νησιού στην προσπάθεια για την τουριστική ανάπτυξη.
Ξεκινήσαμε τη συζήτησή μας με τη σκέψη στην πτήση που έπρεπε να προλάβει για το αεροδρόμιο της Ρόδου και το δρομολόγιο του «καταμαράν» που θα ακολουθούσε με προορισμό το λιμάνι της Χάλκης.
Για τον λόγο αυτό η συνομιλία μου με τον κύριο Χαλιάσα ήταν σε ρυθμό allegro [γρήγορο και ζωηρό] αλλά με διάθεση andante [ήρεμη]…
Ας την παρακολουθήσουμε.
***
Κύριε Χαλιάσα, μιας και στο μυαλό σας έχετε το «διπλό» ταξίδι προς τη Χάλκη, θα ήθελα να μου πείτε τι μήνυμα μπορεί να δώσει στους σημερινούς αλλά και στους μελλοντικούς επισκέπτες του νησιού, ο συνδυασμός του γαλάζιου, του αέρα του Αιγαίου, της φυσικής ομορφιάς του νησιού και της μουσικής;
*Το μήνυμα είναι πως η Χάλκη είναι ένας τόπος όπου μπορούν να συνδυάσουν όλα τα υπέροχα που αναφέρατε, να νιώσουν την επαφή με τη φύση σε μια απ’ τις ομορφότερες εκφάνσεις της, και με τη μουσική μαζί να νιώσουν ανάταση ψυχής και πνεύματος. Πρακτικά το μήνυμα είναι: ελάτε μαζί μας να ζήσετε υπέροχες εμπειρίες…
Τα ιστορικά σημεία του νησιού μπορούν να λειτουργήσουν ως πρέσβεις καλής θελήσεως για να αναπτυχθεί ο τουρισμός στη Χάλκη;
*Είναι αυτονόητο. Μια εικόνα τέτοια, σε συνδυασμό με τους μουσικούς και τη μουσική (εφ’ όσον μιλάμε και για βίντεο), είναι ό,τι καλύτερο για να μαγνητίσει τους επισκέπτες, και μάλιστα επισκέπτες που εκτιμούν τον ποιοτικό πολιτιστικό (κι όχι μόνον) τουρισμό.
Η μουσική μπορεί να προκαλέσει την απαιτούμενη ψυχική ανάταση στον ακροατή – θεατή και να ενισχύσει την προσωπική του άμυνα στα καθημερινά προβλήματα;
*Ασυζητητί. Είναι πρώτιστη ανάγκη του ανθρώπου να δημιουργεί ήχους, να τους ακούει, να συντονίζεται. Από χιλιάδες χρόνια πριν, οτιδήποτε μπορούσε να δημιουργήσει ήχους, τεχνητά ή φυσικά, μέσω των «μαγικών» συχνοτήτων, δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να βρίσκεται σ’ ένα άλλο επίπεδο νοητικά και ψυχολογικά, άρα και σωματικά και εν τέλει στη σύγχρονη δύσκολη, πολύπλοκη εποχή, να ενισχύει και την προσωπική του άμυνα, όπως πολύ εύστοχα παρατηρείτε.
Κύριε Χαλιάσα, τα δυο πρώτα χρόνια τι χάρισε στους θεατές του το Φεστιβάλ Μουσικής Χάλκης «Δημήτρης Κρεμαστινός»;
*Τα δύο πρώτα Φεστιβάλ νομίζω πως αποτέλεσαν μια μεγάλη έκπληξη τόσο για τους κατοίκους, όσο και για τους επισκέπτες. Στους κατοίκους έχει δώσει την αίσθηση πως παρ’ όλο που στο φυσικό χάρτη βρίσκονται στην άκρη της πατρίδας μας, στην άκρη του Αιγαίου, πολιτιστικά (και όχι μόνο, χάρις στις προσπάθειες του Δημάρχου κατά την τελευταία πενταετία) πλέον αποκτούν μια ταυτότητα. Η ταυτότητα αυτή του νησιού χαρίζει και στους επισκέπτες την αίσθηση πως στον υπέροχο αυτό τόπο, τον απομακρυσμένο απ’ τα αστικά κέντρα, μπορούν εκτός από την ηρεμία και την ομορφιά να απολαύσουν και υψηλής ποιότητας καλλιτεχνικές συναντήσεις.
Πόσο εύκολο είναι να ισορροπήσουμε «Μεταξύ δυο κόσμων» με εντελώς διαφορετικά μουσικά είδη;
*Όπως και στα περισσότερα «αντίθετα» στον κόσμο, μπορεί κανείς πολύ εύκολα να βρει κοινούς τόπους, κοινή γλώσσα, κοινά χαρακτηριστικά. Έτσι η διαφορετικότητα των μουσικών ειδών, όχι μόνο δεν μας προβληματίζει, αλλά αντίθετα μας δημιουργεί ένα ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, μια ιδιαίτερη πρόκληση για να δώσουμε ό,τι καλύτερο στον ακροατή-θεατή.
Τι αντιπροσωπεύουν για σας ο Μίμης Πλέσσας αλλά και ο Κώστας Γιαννίδης στη διπλή του εκδοχή;
*Δύο υπέροχοι μουσικοσυνθέτες, με τεράστιο πλούτο στη μουσική τους έκφραση, οι οποίοι προσέγγισαν τη μουσική με τεράστια ευαισθησία, που αγγίζει και τις πιο ευαίσθητες πλευρές της ανθρώπινης ψυχής.
Η γνωριμία με τη μουσική παρακαταθήκη της Σμύρνης τι μπορεί να προσφέρει στον σημερινό άνθρωπο και θεατή του Φεστιβάλ;
*Η Σμύρνη υπήρξε πολιτιστικά μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Ευρώπης πριν από την καταστροφή της. Φανταστείτε πως όπερες που «ανέβαιναν» για πρεμιέρα στην (πού αλλού βέβαια) Ιταλία, πήγαιναν αμέσως μετά στη Σμύρνη! Το να γνωρίσουν οι θεατές του φεστιβάλ ένα, έστω μικρό, μέρος της μουσικής κουλτούρας, αυτής της καταπληκτικής, κατά τον 19ο αιώνα, πόλης νομίζω πως θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Και γενικότερα νομίζω πως είναι πολύ σημαντικό για εμάς τους Έλληνες, να γνωρίσουμε από πιο κοντά τι σήμαινε η Σμύρνη για τον πολιτισμό, μιας και κυρίως τείνουμε να εστιάζουμε στην καταστροφή της.
Μια ιστορική προσωπικότητα σαν τον Δημήτρη Κρεμαστινό πόσο χρήσιμη είναι στη διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός πολίτη της εποχής μας;
*Οι κοινωνίες μας έχουν τεράστια ανάγκη από ανθρώπους με ισχυρή προσωπικότητα που θα διαμορφώσουν τους συνανθρώπους τους. Βλέπουμε πολύ χαρακτηριστικά τις τελευταίες δεκαετίες την έλλειψη τέτοιων ανθρώπων και δη πολιτικών, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως. Το άκουσμα και μόνο κάποιων ονομάτων που σήμερα κυβερνούν ή θέλουν να κυβερνήσουν, προκαλεί από γέλιο έως θυμό και απογοήτευση. Μακάρι να βρεθούν και πάλι άνθρωποι σαν τον αείμνηστο Δημήτρη Κρεμαστινό, που ως φάροι θα καθοδηγήσουν πολιτικά, πολιτιστικά, κοινωνικά τους συνανθρώπους τους σε υψηλότερα επίπεδα.
Ποιος είναι ο προσωπικός σας στόχος φέτος για το Φεστιβάλ της Χάλκης;
*Πάντα ο στόχος είναι να γινόμαστε καλύτεροι. Τόσο λοιπόν προσωπικά όσο και για το Φεστιβάλ Χάλκης, αυτό που θέλω είναι, ο κόσμος που θα παραβρεθεί, οι κάτοικοι, οι μουσικοί που θα συμμετάσχουν, να νιώσουν μια μοναδική εμπειρία που θα τους κάνει να θέλουν να είναι κάθε χρονιά παρόντες. Και να μεταφέρουν την όμορφη αυτή εμπειρία τους και σε άλλους οι οποίοι θα θελήσουν στο μέλλον να βρεθούν κοντά μας.
Κύριε Χαλιάσα, εύχομαι τα καλύτερα για την καλλιτεχνική σας πορεία και σας ευχαριστώ για τη συνεργασία και τη συνομιλία που είχαμε.
*Κι εγώ σας ευχαριστώ θερμά για την ευκαιρία αυτής της επικοινωνίας με το κοινό σας. Ευχαριστώ για τις όμορφες και εύστοχες ερωτήσεις καθώς και για τις ευγενικές ευχές σας. Ελπίζω να σας δούμε και στο Φεστιβάλ μας και να σας καλωσορίσουμε όπως κι όλους που θα βρεθούν στη θεσπέσια Χάλκη!
***
Ο Νίκος Χαλιάσας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Μελέτησε βιολί με τον Τάτση Αποστολίδη στο Ωδείο Αθηνών απ’ όπου πήρε το δίπλωμα βιολιού το 1989 με Άριστα και Βραβείο παμψηφεί. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην Royal Academy of Music με τον Howard Davis και μετά στο Royal College of Music του Λονδίνου στην τάξη του Grigori Zhislin. Μεταπτυχιακές σπουδές διεύθυνσης ορχήστρας έκανε στο Trinity College of Music με τον Peter Stark απ’ όπου αποφοίτησε το 1999. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια διεύθυνσης ορχήστρας με τον διάσημο παιδαγωγό διευθυντή ορχήστρας Jorma Panula. Από το 2001 είναι μόνιμο μέλος της ΚΟΑ, ως κορυφαίος βιολιστής. Έχει διευθύνει τις Κρατικές Ορχήστρες Αθηνών και Θεσσαλονίκης, τη Συμφωνική Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, την Thüringen Sinfoniker, την Κρατική Ορχήστρα Κύπρου, την Astana Symphony Orchestra του Καζακστάν, τις Κρατικές Ορχήστρες Κωνσταντινούπολης, Σμύρνης, Προύσας και Αττάλειας, τη Δημοτική Συμφωνική Ορχήστρα Εσκίσεχιρ, τις Ορχήστρες Δωματίου Αλικαρνασσού και Καρσίγιακα, την Musica Vitae του Vaxjo Σουηδίας, την Εσθονική Klaasparlimang Sinfonietta, τη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, τις Συμφωνικές Ορχήστρες των Δήμων Αθηναίων και Θεσσαλονίκης, την Ορχήστρα Δωματίου Κοπεγχάγης και άλλα μικρότερα σύνολα.
Από το 2012 έως το 2016 ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ “Συμφωνία” Πειραιά. Από το 2016 είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ “ΜουσιΚώς” στα Δωδεκάνησα. Από το 2018 είναι καλλιτεχνικός διευθυντής και μαέστρος της Camerata Junior.
Από το 2021 είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Χάλκης «Δημήτρης Κρεμαστινός». Φιλοδοξεί το Φεστιβάλ να αποτελέσει ένα «σημείο» καλλιτεχνικής συνάντησης και να συνδράμει στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη του νησιού.
«Μεταξύ δύο κόσμων». Το 3ο Φεστιβάλ Μουσικής Χάλκης «Δημήτρης Κρεμαστινός» έρχεται τον Σεπτέμβριο
