23.3 C
Athens
Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

Νίκη Γουλανδρή: Ο Άγγελος είχε συλλάβει το μήνυμα της απειλούμενης φύσης και έδρασε έγκαιρα…

 

Τα παρακάτω κείμενα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Αμφίβιον», τεύχος Νοέμβριος – Δεκέμβριος 2006, με αφορμή τα δέκα χρόνια απουσίας του Αγγέλου Γουλανδρή. Ακολουθούν αποσπάσματα ομιλιών από την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2006 στο Κέντρο ΓΑΙΑ του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας.

 

***

 

Νίκη Γουλανδρή:  Υπήρξε ανήσυχη και δημιουργική προσωπικότητα 

 

«Ο Άγγελος Γουλανδρής υπήρξε ο άνθρωπος που είχε συλλάβει το μήνυμα της απειλούμενης φύσης και έδρασε έγκαιρα. Ήταν ο σεμνός και στοχαστικός άνθρωπος που έμεινε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και της κοινωνικής προβολής. Ως ανήσυχη και δημιουργική προσωπικότητα πάντα αναζητούσε έναν χώρο στο σταυροδρόμι, όπου συναντάται η κοινωνία με την επιστήμη, ο άνθρωπος με τη φύση.
Το 1964 ιδρύσαμε το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας. Αναζητήσαμε την εμπειρία των μεγάλων συγγενών Μουσείων της Ευρώπης. Αυτά είχαν για θεμέλιό τους τις πολύτιμες συλλογές των μεγάλων ερευνητών Δαρβίνου, Ηumbold, Tournefort, Boissier και πολλών άλλων νεότερων. Το δικό μας θα είχε για αντικείμενο τον πλούτο της ελληνικής φύσης και για θεμέλιο την κληρονομιά του αρχαίου κόσμου, των Θεόφραστου, Αριστοτέλη, Ιπποκράτη, Διοσκουρίδη. Με ένα επιτελείο Ελλήνων και ξένων επιστημόνων, προχωρήσαμε συστηματικά σε μια εκστρατεία έρευνας, συλλογής και ταξινόμησης του βοτανικού πλούτου της χώρας. Στη συνέχεια, ακολούθησαν όλοι οι τομείς των βιολογικών και γεωλογικών επιστημών.

 

Ο αποχαιρετισμός της Νίκης Γουλανδρή που έφυγε από τη ζωή στα 94, το Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2019, θα γίνει την Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2019, το μεσημέρι στις 12 από τον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Δημητρίου στην Κηφισιά.

Ταυτόχρονα, ανάπτυξε μια νέα πολιτική παιδείας και πληροφόρησης, τόσο στον χώρο της σχολικής εκπαίδευσης, όσο και στο χώρο της κοινωνίας των πολιτών. Το 1979 απονέμεται στο Μουσείο το Αργυρούν Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών και το 1987 το Μουσείο επιλέγεται, μαζί με άλλα 37, ως Μουσείο Επιρροής, ανάμεσα σε 35.000 μουσεία του κόσμου. Το 1998 το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ανακήρυξε τον Άγγελο επίτιμο Διδάκτορα Δασολογίας και Δασοπονίας. Το 1990 απονέμεται στο Μουσείο το Διεθνές Βραβείο Ωνάση για τον Άνθρωπο και το Περιβάλλον.
Το 1991, ιδρύθηκε, στη Θέρμη Θεσσαλονίκης, το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων, ως παράρτημα του Μουσείου, με έργο την ενεργό συμβολή στην αναχαίτιση της απώλειας και υποβάθμισης των φυσικών βιοτόπων.
Μεγάλος σταθμός στη λειτουργία και εξέλιξη του Μουσείου ήταν η σύζευξή του με το Κέντρο ΓΑΙΑ. Μουσειολογικά το Κέντρο ΓΑΙΑ είναι πρωτοποριακό. Εκπαιδευτικά ανατρέπει την καθιερωμένη μουσειολογική και παιδευτική προσέγγιση, εισάγει την προσωπική σχέση, την επανασύνδεση του ανθρώπου με τον πλανήτη Γη. Παράλληλα, αναπτύσσει έντονη ερευνητική δραστηριότητα, με δύο προωθημένα επιστημονικά εργαστήρια, το εργαστήριο Βιολογίας Εδάφους που σκοπεύει στην αποκατάσταση των φυσικών πόρων που συντηρούν τη ζωή και το εργαστήριο Βιοτεχνολογίας και Αναλυτικής Χημείας, το οποίο εισήγαγε στην Ελλάδα την τεχνική της φασματομετρίας μάζας, που, τελευταίως, εφαρμόζεται στον τομέα της υγείας.
O Άγγελος γνώριζε ότι δεν θα ήταν πλέον παρών όταν το Κέντρο ΓΑΙΑ θα άρχιζε τη λειτουργία του. Γνώριζε, όμως, ότι, όπως και το Μουσείο, θα ξεκινούσε με πίστη, ικανότητα και ευθύνη για να συμβάλλει στη νέα «οικουμενική πραγματικότητα» του 21ου αιώνα.
Τελευταίος σταθμός του Μουσείου είναι το Τέμενος Μασταμπά στο Ρέθυμνο, η αξία του οποίου είχε επισημανθεί από τον Άγγελο και το 1971 παραχωρήθηκε στο Μουσείο για αναστήλωση και εγκατάσταση σημαντικών παλαιοντολογικών ευρημάτων της περιοχής. Θα λειτουργήσει ως παράρτημα του Μουσείου το 2007».

 

Μαριάννα Ντελαμότ: Καλοσύνης απόσταγμα…

 

Στην ομιλία που ακολούθησε, η Μαριάννα Ντελαμότ πρόσθεσε τη δική της ποιητική προσέγγιση στην προσωπικότητα του ιδρυτή του Μουσείου και απάγγειλε την Ωδή στον Άγγελο Γουλανδρή: «Βλέμμα σοφίας. Βλέμμα συμπόνοιας. Βλέμμα αυστηρής εποπτείας. Βλέμμα γλυκύ της απέραντης καλοσύνης απόσταγμα».

 

Φαλή Βογιατζάκη: Δάσκαλος ζωής…

 

H γενική γραμματέας του Μουσείου ΓΑΙΑ Φυσικής Ιστορίας, Φαλή Βογιατζάκη, μοιράστηκε την προσωπική εμπειρία που βίωσε κοντά σε έναν «δάσκαλο της ζωής», μίλησε για έναν «αληθινό επαναστάτη, ο οποίος αναζητούσε έναν νέο κώδικα αξιών που θα αποκαθιστούσε τη φυσική ισορροπία και την αρμονία στον κόσμο», για έναν άνθρωπο που «με την καθημερινή συμπεριφορά του δίδασκε έμπρακτα πώς να σκεφτόμαστε, να ενεργούμε, να αναζητούμε την ουσία» και έκλεισε την ομιλία της, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Άγγελε Γουλανδρή, δέκα χρόνια μετά, η ανάμνησή σου μας εμπνέει και δυναμώνει την πίστη μας ότι η αλλαγή είναι δυνατή και μπορεί να ξεκινήσει από εδώ. Η Σχολή που άτυπα δημιούργησες έχει ήδη γερά θεμέλια και αποκτά συνεχώς νέους οπαδούς».

 

Άγγελος Δεληβορριάς: Είχε παραδειγματική σεμνότητα…

 

«O Άγγελος Γουλανδρής ήταν ένας άνθρωπος που δεν του άρεσε καθόλου να μιλά για τον εαυτό του, να φωτογραφίζεται και να ποζάρει. Είχε την παραδειγματική σεμνότητα του ανθρώπου που είχε προ πολλού ξεπεράσει τον υφέρποντα κίνδυνο της οίησης και την απειλή της πληκτικής σοβαροφάνειας, διατηρώντας τις απαραίτητες εκείνες δόσεις του χιούμορ, οι οποίες μετριάζουν τις αναπότρεπτες πικρίες, μετατάσσοντας ακόμα και τα αρνητικά βιώματα στο επίπεδο της θετικής υποδοχής των εμπειριών. Διέθετε μια ιδιοσυγκρασία, αποστασιοποιημένη από τη συμβατική αίγλη της κοσμικότητας, που υπερασπιζόταν με γενναιότητα τις απόψεις της, χωρίς να υποτιμά τις πεποιθήσεις των άλλων, που προσφερόταν για κάθε γόνιμο διάλογο πάνω σε καυτά ιστορικά και κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά ζητήματα. Είχε παράλληλα την ιδιαιτερότητα μιας ξεχωριστής, αλλά διαφεύγουσας φυσιογνωμίας, μιας σύνθετης προσωπικότητας με πρισματικό χαρακτήρα».

 

 

 

 

Άγγελος Γουλανδρής: Προσπαθώ να διατηρώ τις παιδικές μου εμπειρίες

 

Και εδώ ένα ιδιόχειρο γραπτό του Άγγελου Γουλανδρή:

 

«Μικρός αισθανόμουν τις άπειρες δυνατότητες της παιδικής ηλικίας, όταν ο άνθρωπος είναι ακόμα ενταγμένος στον φυσικό κόσμο. Αργότερα αφιερώθηκα στην αναζήτηση της τελειότητας ως μεθόδου επικοινωνίας, αρνούμενος να προσαρμοσθώ στη συμβατική ζωή της κοινωνίας που αιχμαλωτίζει τη σκέψη και τις αισθήσεις. Οι ερμηνείες της εποχής μας για τη ζωή μου είναι ανεπαρκείς και προσπαθώ να διατηρώ τις παιδικές μου εμπειρίες σαν βαθύτερες ρίζες στην αναζήτησή μου, σώζοντας έτσι τις εγγενείς δυνατότητες με τις οποίες γεννιέται ο άνθρωπος».

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -