24.9 C
Athens
Σάββατο 5 Οκτωβρίου 2024

Ένα μουσείο μεγαλώνει στο Χαλάνδρι

Του Παναγιώτη Μήλα

[email protected]

Ο νεαρός Γιώργος Μάρκου ξεκίνησε το ταξίδι της γνώσης από το Χαλάνδρι μέσω του Ισθμού της Κορίνθου για τη γειτονική Ιταλία στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Τότε δεν φανταζόταν ότι ο Άλφρεντ Νόμπελ -που με τους εκρηκτικούς μηχανισμούς του πέτυχε τη διάνοιξη της διώρυγας- θα γινόταν ο ήρωάς του.
Ένας ήρωας που εκτός των άλλων ήταν και φιλέλληνας. Κάτι που αποδεικνύεται, για πρώτη φορά σ’ όλο τον κόσμο, με στοιχεία άγνωστα και ανέκδοτα μέχρι σήμερα. Στοιχεία που βρίσκονται στην Ελληνική Συλλογή του Μουσείου Νόμπελ στο Χαλάνδρι και που η αναζήτηση και απόκτησή τους είναι έργο ζωής του καθηγητή Γιώργου Σ. Μάρκου. Μεταξύ αυτών είναι και τα εξής:

– 1.220 αυθεντικές φωτογραφίες των Άλφρεντ Νόμπελ, της οικογένειάς του και των Βραβείων Νόμπελ της
περιόδου 1900-2010.
– 930 χαρακτικά με θέμα τα εργοστάσια Νόμπελ, παραγωγής εκρηκτικών υλών και πετρελαίου (Ardeer-
Αγγλία, Avigliana-Ιταλία και Baku-Ρωσία).
– Περισσότερες από 100 χειρόγραφες, άγνωστες, ανέκδοτες επιστολές του Νόμπελ και της
oικογένειάς του (κυρίως αφορούν οικογενειακά θέματα και εμπορικών συναλλαγών την περίοδο που οι
Νόμπελ έκαναν έρευνες για την ανακάλυψη των πετρελαίων στο Μπακού).
– 302 άγνωστες, ανέκδοτες επιστολές Βραβείων Νόμπελ (1900-2010).
– 160 μετάλλια, παράσημα και διάφορα αναμνηστικά με τα οποία έχουν τιμήσει τον Ά. Νόμπελ και
τους Νομπελίστες της περιόδου 1900-2010.
– Μία μικρή προτομή από μάρμαρο της Πάρου του Λόρδου Βύρωνα (1894) και 350 περιοδικά,
εφημερίδες και βιβλία της περιόδου 1850-1896 που είχε ο Νόμπελ στη Συλλογή του (Bίλα Σαν Ρέμο,
Ιταλία).
– 62 πολύτιμα ασημένια, ιδιαίτερης συλλεκτικής αξίας, σπανιότατα αντικείμενα, από τις Συλλογές του Ά.
Νόμπελ (οικία Παρίσι και Βίλα στο Σαν Ρέμο).
– 14 χρυσά πολύτιμα αντικείμενα από την προσωπική συλλογή του Ά. Νόμπελ. Και τα χρυσά και τα
ασημένια έχουν το μονόγραμμά του (Ν).
– 14 ιδιαίτερα πολύτιμα πιάτα της περιόδου 1840-1870 με θέμα την Ελλάδα που αγαπούσε και τον
ενέπνευσαν να δημιουργήσει στον κήπο του, δίπλα στην παραλία, έναν αρχαίο ελληνικό ναό ιωνικού
ρυθμού, όπως απεικονίζουν και τα σπάνια πιάτα του Μουσείου. Πέντε από αυτά τα πιάτα (Οι Άθλοι του
Ηρακλή) έχουν ζωγραφίσει οι περίφημοι ζωγράφοι Sarreguemines, συνεργάτες του Ά. Νόμπελ στις
διεθνείς εκστρατείες προβολής των προϊόντων των εταιρειών του (βλ. τα σπάνια πιάτα με θέματα
κυνηγιού στο Μουσείο).
– 21 ασημένιες, σπανιότατες και πολύτιμες θήκες για πούρα, τσιγάρα και σπίρτα της εποχής (1850-
1896 που πέθανε ο Νόμπελ). Ένα σημειωματάριο τσέπης με ασημένια και χρυσή κάλυψη.
– 450 γραμματόσημα με θέμα τον Ά. Νόμπελ και τους βραβευμένους με Νόμπελ και 29 γραμματόσημα
από την προσωπική συλλογή του Ά. Νόμπελ (Περίοδος 1850-1896).
– 2.500 χαρακτικά (ξυλογραφίες) της εποχής 1860-1896 (Προσωπική Συλλογή του Ά. Νόμπελ).
– 18 γεωγραφικοί χάρτες της Μεσογείου και της Ρωσίας (Προσωπική Συλλογή του Ά. Νόμπελ). Οι
περισσότεροι χάρτες, με θέμα τη Μεσόγειο, έχουν τραβηγμένη μία ευθεία γραμμή που ενώνει: Σαν
Ρέμο, Δωδώνη, Δελφούς, Βόρεια Προάστια Αθήνας (Μουσείο Ελληνικής Συλλογής Νόμπελ), Νάξο,
Ιερουσαλήμ.
– 14 πολύτιμα και σπάνια αντικείμενα που δώρισαν προσωπικότητες στον Ά. Νόμπελ (από τη Bίλα
του Σαν Ρέμο). Δύο αντικείμενα που δώρισε ο ίδιος σε διάσημες κυρίες της εποχής.
– 16 πολύτιμα χειροποίητα λινά Ιρλανδίας, διακοσμητικά, κεντητά (ιδιαίτερης τέχνης) που στόλιζαν τα
έπιπλα της Βίλας στο Σαν Ρέμο.
– Μικρή συλλογή από ρωμαϊκά δακτυλίδια που είχαν βρεθεί στις εκσκαφές της βίλας του Ά. Νόμπελ
στο Σαν Ρέμο. Τα είχε για «γούρι» στο γραφείο του.
– 26 διαφημιστικά φυλλάδια για το δυναμίτη και το πετρέλαιο γραμμένα από τον ίδιο τον Ά. Νόμπελ. Για
πρώτη φορά ένας Ευρωπαίος έμπορος εκτυπώνει φυλλάδιο σε κινέζικη γλώσσα.
– 260 σελίδες με τις ευρεσιτεχνίες του Ά. Νόμπελ (Patents). Συνοδεύονται από 50 σχέδιά του.
– 60 σελίδες με επίσημα πρακτικά από δίκες στα αγγλικά δικαστήρια όπου αναπαράγονται όλοι οι
διάλογοι μεταξύ Ά. Νόμπελ και Άγγλων δικαστών (πρωτότυπα πρακτικά).
– 80 σελίδες (πρωτότυπες) με την ιταλική νομοθεσία για το εργοστάσιο του Ά. Νόμπελ, παραγωγής
δυναμίτη και εκρηκτικών υλών στην Avigliana, Τορίνο, Ιταλία.
– 30 φωτογραφίες της ομάδας των φωτογράφων του αυτοκράτορα Κάιζερ της Γερμανίας από το
εργοστάσιο παραγωγής εκρηκτικών στην Avigliana (ανέκδοτες). Μόνιμη έκθεση του Μουσείου με
ορισμένες μόνο φωτογραφίες, στο χώρο του τ. εργοστασίου της Avigliana, Τορίνο, Ιταλία.
– Φωτογραφίες με τις πρώτες γυναίκες – εργάτριες σε μια βιομηχανία εκρηκτικών υλών, επικίνδυνου
υλικού (9 φωτογραφίες). Ανέκδοτες.
– 15 άρθρα εφημερίδων και πανεπιστημιακών εγχειριδίων της εποχής για την ελληνική λέξη
«δυναμίτης» (power, forza, puissance) που επέλεξε ο Ά. Νόμπελ για την εφεύρεσή του.
– 350 ρωσικές, αγγλικές και γαλλικές μετοχές του Ά. Νόμπελ και των αδελφών του από τις επιχειρήσεις
τους (δυναμίτης, εκρηκτικά, πυρομαχικά, πετρέλαια).
– 158 μετοχές του Ισθμού της Κορίνθου (1880-1890), όταν έγιναν οι εργασίες διάνοιξης με εκρηκτικούς
μηχανισμούς του Ά. Νόμπελ και 20 λογιστικά έγγραφα των εργοστασίων Νόμπελ.
– 24 διπλωματικές απόρρητες εκθέσεις με θέμα τους Νόμπελ και τη δραστηριότητά τους στο Μπακού,
για τη βασίλισσα Βικτωρία της Αγγλίας και το Υπουργείο Εξωτερικών. Είναι γραμμένες από Άγγλους
προξένους στο Μπακού και αφορούν τα πετρέλαια που ανακάλυψαν οι Αφοί Νόμπελ.
-21 φωτογραφίες και σχέδια του πετρελαιοφόρου των Αφών Νόμπελ «Σωκράτης». Το ονόμασε
«Σωκράτη» για να τιμήσει την αρχαία ελληνική παιδεία. Δώδεκα πίνακες διακίνησης πετρελαιοφόρων
από το λιμάνι του Μπακού.
– 23 μεγάλα ξύλινα κιβώτια που μετέφεραν εκρηκτικές ύλες των εργοστασίων Νόμπελ (19ος αιώνας).
– Σπανιότατα και μοναδικά: 3 μεγάλα πανό που ετοίμασε ο ίδιος ο Ά. Νόμπελ για να διαφημίζει σε
πελάτες τα προϊόντα του (φυσίγγια). Εκατόν εβδομήντα αυθεντικά κουτιά συσκευασίας προϊόντων του Ά. Νόμπελ.
– 210 αναμνηστικά μετάλλια με τον Ά. Νόμπελ και τους βραβευμένους με το Νόμπελ (1900-2010).
– 108 κάρτες του πόκερ με τα πρόσωπα των Βραβείων Νόμπελ (παραγωγή: Πεκίνο).
– Χρηματοδότησε την έκδοση του λυρικού δράματος HELLAS (1821) του Percy Bysshe Shelley (4
αντίτυπα) και εμπνεύστηκε να γράψει και αυτός ένα θεατρικό δράμα με τον ελληνικό τίτλο “Νέμεσις”.
– 8 χαρτονομίσματα ευρωπαϊκών κρατών που απεικονίζουν Νομπελίστες.
– Το χειρόγραφο του επικήδειου για τον Νόμπελ που διάβασε στο Σαν Ρέμο ο φίλος του
επίσκοπος N. Soberblom και αργότερα Νόμπελ Ειρήνης.
– 11 χειρόγραφες επιστολές και ορισμένα σπανιότατα πολύτιμα δώρα φίλων του Ά. Νόμπελ.
– 268 άρθρα από εφημερίδες του 20ού αιώνα με θέμα τα Βραβεία Νόμπελ (Αρχείο Μουσείου).
– 20 Στατιστικοί πίνακες για τα Βραβεία Νόμπελ του 20ού αιώνα (Αρχείο Μουσείου).
– 200 και πλέον συγχαρητήριες επιστολές για την ανακάλυψη της Συλλογής Νόμπελ, ύστερα από έναν
αιώνα, κρυμμένη (;) ή χαμένη, από αρχηγούς θρησκευτικών δογμάτων (Οικουμενικός Πατριάρχης, Πάπας) και
αρχηγούς κρατών (B. Obama και άλλοι), υπουργούς και προσωπικότητες απ’ όλο τον κόσμο.
– 86 ανέκδοτα ποιήματα, στιχάκια και ανέκδοτα σχέδια του Πάμπλο Νερούντα, όλα χειρόγραφα.
– Το Μουσείο έχει, επίσης, περί τις 100 φωτογραφίες του Έρνεστ Χεμινγουαίη και επιστολές που
εκτέθηκαν (2011) στην Ελληνο-Αμερικανική Ένωση Αθηνών με διεθνείς συγχαρητήριες κριτικές.
– Έχει επίσης ιδιαίτερα σημαντικά, σπάνια αντικείμενα και 15 επιστολές του Άλμπερτ Αϊνστάιν.
– Κι ακόμη σημαντικά αντικείμενα και επιστολές της Συλλογής του Τόμας Μαν.
– Η Συλλογή του Μουσείου φιλοξενεί και το εξής μοναδικό υλικό: Είκοσι πέντε φακέλους πρώτης ημέρας
κυκλοφορίας των ταχυδρομείων των ΗΠΑ (εκτέθηκαν στην Αθήνα το 2006 υπό την αιγίδα του Προέδρου
της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια) που έχουν υπογράψει τριάντα Βραβεία Νόμπελ για να
τιμήσουν τον καθηγητή Γεώργιο Παπανικολάου (Τεστ ΠΑΠ).
– Στο Αρχείο του Μουσείου θα βρίσκονται για τους ερευνητές, περισσότερα από 100 άγνωστα, ανέκδοτα,
ασχολίαστα χειρόγραφα έγγραφα από το Αρχείο του Λέοντος Τολστόι και της οικογένειάς του.
– Άγνωστη χειρόγραφη επιστολή, ιδιαίτερης σημασίας για την ελληνική Ιστορία, του Ελευθέριου
Βενιζέλου για την ίδρυση της Κοινωνίας των Εθνών. Με το ίδιο θέμα και πολλές άλλες επιστολές.
– 60 επισκεπτήρια (visiting card) των φίλων του Ά. Νόμπελ (μεταξύ αυτών και του Έλληνα ζωγράφου
Νικολάου Γύζη (1842-1901) που αναγγέλλει τη γέννηση του γιου του (1884)). Σημαντική ανέκδοτη
επιστολή του Ανρί Λα Φονταίν, Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης 1913, ιδρυτή της Κοινωνίας των Εθνών.
– Σημαντικές επιστολές του Τ. Μπέρναρ Σω, Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας του 1926 (ανέκδοτες,
άγνωστες) και πολλών άλλων προσωπικοτήτων του 20ού αιώνα.
– Σημαντικές επιστολές των Βραβείων Νόμπελ Χημείας και Φυσικής Χ. Όττο (1944), Έ. Ράδερφορντ
(1908), Μ. Πλανκ (1918) και Ι. Λάνγκμουιρ (1932). (Εκτέθηκαν το 2011 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
υπό την αιγίδα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια με πρόλογο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, του Πρωθυπουργού του Καναδά και 14 Βραβείων Νόμπελ Χημείας).
– 15 χειρόγραφες επιστολές από Βραβεία Νόμπελ Ειρήνης των τελευταίων 20 ετών που θα
προλογίσουν τον κατάλογο των εκθεμάτων του Μουσείου της Ελληνικής Συλλογής Νόμπελ όταν
εκδοθεί (Έπαινος της Ακαδημίας Αθηνών, 2010).
– Μαζί με 5.000 επιστημονικούς τόμους και 1.980 βιβλία που αφορούν τον Ά. Νόμπελ, το έργο του και
τους Νομπελίστες του 20ού αιώνα (Βιβλιοθήκη Μουσείου).
Το Μουσείο, που είναι παγκόσμιας εμβέλειας, μιας και έχει εκθέματα που δεν υπάρχουν σε καμιά άλλη χώρα του πλανήτη, θα ανοίξει τις πύλες του στο κοινό με την επέτειο των 180 χρόνων από τη γέννηση του Άλφρεντ Νόμπελ. Όλα τα αντικείμενα -που ξεπερνούν τα 9.500- είναι σπανιότατα, αυθεντικά, άγνωστα, ανέκδοτα, πρωτότυπα και μέχρι σήμερα φυλάσσονται σε θυρίδες τραπεζών στην Ελβετία, την Ιταλία και την Ελλάδα.

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -