«Αναπαύσου εν ειρήνη Μορτ Ντράκερ, που τα σκίτσα σου αποκάλυπταν τόσα όσα περιγελούσαν. Στη μνήμη σου θα συνεχίζουμε να σατιρίζουμε ακόμη και σε σκοτεινές εποχές και να γελάμε σαν χαζοί κάθε φορά που το κάνουμε». Με αυτή τη μικρή παράγραφο αποχαιρέτισε στο Τwitter το σατιρικό περιοδικό «Mad» τον κορυφαίο και μακροβιότατο σκιτσογράφο του, που έφυγε από τη ζωή προχθές, πλήρης ημερών.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο Mort Drucker, ένας από τους πιο εμβληματικούς εικονογράφους του που είχε συνδεθεί άρρηκτα με το ύφος, την αισθητική, και το πνεύμα του από την πρώτη περίοδο της κυκλοφορίας του στα μέσα της δεκαετίας του ’50, έφυγε από τη ζωή λίγους μήνες μετά την ανακοίνωση της διακοπής της μηνιαίας έκδοσης του θρυλικού σατιρικού περιοδικού Mad έπειτα από έξι δεκαετίες.
Ήταν 91 χρονών και ένας από τους σπουδαιότερους εκφραστές της αμερικανικής ποπ κουλτούρας, την οποία σκιτσάριζε με οξυδέρκεια και τέχνη. Είχε ειδικότητα στις γελοιογραφίες που σατίριζαν κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, και υπήρξε έμπνευση για πολλές γενιές σκιτσογράφων. «Ο κόσμος δεν έχασε μόνον ένα εξαιρετικό ταλέντο, αλλά και ένα λαμπρό παράδειγμα καλοσύνης, ταπεινότητας και χιούμορ», σχολίασε η αμερικανική εθνική ένωση σκιτσογράφων.
Αυτός ο αυτοδίδακτος γελοιογράφος, που ξεκίνησε να εργάζεται στα 18 του ως freelancer σε πολεμικά, επιστημονικής φαντασίας, γουέστερν και αισθηματικά βιβλία κόμικς, βρήκε ουσιαστικά την προσωπική του «γραφή» όταν έγινε μέλος της ομάδας του περιοδικού «Mad». Ήταν 1956, η χρονιά κατά την οποία ο ιδρυτής του περιοδικού Χάρβεϊ Κάρτζμαν ανέθεσε την έκδοση στον Αλ Φελτσάιν, ο οποίος παρέμεινε σε αυτή τη θέση, επιτυχημένος, ως το 1984. Μέχρι τότε το «Mad» παρουσίαζε κάποιες τηλεοπτικές σατιρικές εκπομπές, ενώ είχε ξεκινήσει ως comic book. Η άφιξη του Μορτ Ντράκερ άλλαξε τα πάντα.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, κάθε τεύχος του περιοδικού περιείχε μια γελοιογραφία που παρωδούσε μια κινηματογραφική ταινία της εποχής και έως ότου βγει στη σύνταξη είχε σκιτσάρει 238 ταινίες, ενώ η τελευταία του γελοιογραφία παρουσιάστηκε το 2008.
Σκηνοθετικό «μάτι»
«Νομίζω ότι έχω σκιτσάρει σχεδόν τους πάντες στο Χόλιγουντ», δήλωσε ο Ντράκερ το 2000 στους New York Times, αν και υπήρξε πολύ σεμνός αναφορικά με τη δουλειά του. «Όταν άρχισα να δουλεύω για το “Mad”, μου ζήτησαν να κάνω τηλεοπτικές σάτιρες και να σκιτσάρω διάσημους», έλεγε. «Το έκανα και πραγματικά μου πήρε πολύ καιρό να αποκτήσω τις δεξιότητες που έχω τώρα. Για μένα τα πάντα είναι συνεχείς δοκιμές και λάθη».
Ο τρόπος που «έστηνε» τα σκίτσα του έχει παρομοιαστεί με την εργασία ενός σκηνοθέτη που δημιουργεί το storyboard της ταινίας του: Υπάρχουν οι σωστές γωνίες, ο φωτισμός, τα κοντινά πλάνα, οι ευρυγώνιες λήψεις, όλα όσα χρειάζεται για να γίνει ελκυστική μια εικόνα. Έχαιρε μεγάλης εκτίμησης στον χώρο των δημιουργών και υπάρχει απόδειξη για αυτό: Όταν το νομικό τμήμα της Lucasfilm ζήτησε αποζημίωση από το «Mad» για το σκίτσο που παρωδούσε την ταινία «Η Αυτοκρατορία αντεπιτίθεται» (1981), το περιοδικό τους έστειλε αντίγραφο της επιστολής του σκηνοθέτη Τζορτζ Λούκας, που ζητούσε να αγοράσει την πρωτότυπη γελοιογραφία και συνέκρινε τον Ντράκερ με τον Λεονάρντο ντα Βίντσι.
Ο Mort Drucker υπήρξε ο μετρ της καρικατούρας – πολιτικών, σταρ του Χόλιγουντ και κάθε είδους διασημότητας – και οι λεπτομερείς «πολυπληθείς» συνθέσεις του δημιούργησαν ολόκληρη σχολή. Η μεγάλη ειδικότητά του ήταν οι παρωδίες γνωστών ταινιών και τηλεοπτικών σειρών, από το “West Side Story” και τον «Νονό» μέχρι τις ταινίες του Γούντι Άλεν και όλες τις μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες μέχρι τις μέρες μας σχεδόν.
Το 2014, έγινε ο πρώτος που το απονεμήθηκε το Μετάλλιο της Τιμής από την National Society of Cartoonist για τη συνολική προσφορά του στην τέχνη της γελοιογραφίας.
Το έργο του δεν περιορίστηκε στις σελίδες του Mad. Το εξώφυλλο που είχε κάνει το 1970 για το περιοδικό Time με τίτλο “Battle of the Senate” και στριμώχνει μοναδικά 15 πολιτικές φιγούρες – ανάμεσά τους ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον και ο Αντιπρόεδρος Σπύρος Άγκνιου – ανήκει στα εκθέματα της National Portrait Gallery. Δικό του δημιούργημα επίσης ήταν η αφίσα για την ταινία “American Graffiti” του Τζορτζ Λούκας.
Γεννημένος στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, υπήρξε αυτοδίδακτος και έπιασε την πρώτη του δουλειά ως εικονογράφος στα 18 του κατόπιν σύστασης του πρωτοπόρου των graphic novels και εκ των κορυφαίων δημιουργών στην ιστορία των κόμικς, του Will Eisner, ο οποίος ήταν οικογενειακός φίλος.
Μιλώντας κάποτε για τη δημιουργική του μέθοδο, ο Mort Drucker είχε πει ότι μοιάζει πολύ με storyboard κινηματογραφικής ταινίας: «Γίνομαι εγώ ‘η κάμερα’ και αναζητώ γωνίες, φωτισμό, κοντινά πλάνα, μακρινά πλάνα – όπως κι ο σκηνοθέτης, προσπαθώ κι εγώ να αφηγηθώ μια ιστορία με τον πιο ενδιαφέρον οπτικά τρόπο».