16.4 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Μήτσος Παπανικολάου (1900 – 1943), Εσωτερικό

Λυρικός, μοναχικός, σχεδόν ξεχασμένος σήμερα. Ο Μήτσος Παπανικολάου, γνήσιος εκπρόσωπος του Μεσοπολέμου και λάτρης των επονομαζόμενων καταραμένων ποιητών έκανε αισθητή την παρουσία του σε μια ποίηση με στοιχεία λυρισμού και ρομαντισμού με ιδιαίτερα ευαίσθητη εικονοπλασία χωρίς όμως την απώλεια της απτής ρεαλιστικής απεικόνισης του ψυχισμού της εποχής. Οι δύο συγκρουσιακές πραγματικότητες, ρομαντισμός και ρεαλισμός συναντιούνται και σ’ ένα παιχνίδι εικόνων και στίχων που αναπόφευκτα οδηγεί στη ματαιότητα της ζωής, μια οπτική που εντείνεται και από το πνεύμα της εποχής.

 

 

Εσωτερικό

Ο βοριάς πλαταγίζοντας ξεδιπλώνει σημαίες,

παραμονεύουν τέρατα στους δρόμους,

έχει σκεπάσει η θάλασσα τις προκυμαίες·

το παραμύθι ξαναζεί με τους γλυκούς του τρόμους.

Λαχτάριζα την ώρα αυτή μήνες, μέρα τη μέρα—

την κλειστή κάμαρη, τη λάμπα την αγαπημένη.

Ανάλλαγη, σαν είκοσι χρονών, είναι η μητέρα·

τα μάτια της χαμογελούν, το στόμα της σωπαίνει.

Ήμουν θλιμμένος, άρρωστος, χωρίς χαρά κι ελπίδα,

περιπλανήθηκα στη γη, χρόνια πολλά, πολλά…

Μα απόψε απ’ τα ταξίδια μου γύρισα στην πατρίδα

και βρήκα τη μητέρα που χαμογελά.

Είναι όλα πάλι γνώριμα μες στο σπιτίσιο βράδυ:

Η κάμαρη, τα πράματα, το φως και το σκοτάδι.

Φωνάζει απ’ έξω ο άνεμος με τα χίλια του στόματα

ονόματα κι ονόματα…

Μα κι η βροχή μού φαίνεται σα ν’ απαγγέλλει στίχους,

παράλληλη και ρυθμική καθώς πέφτει στη γης.

Είμαι καλά στους τέσσερις της κάμαρής μου τοίχους:

Έφτασα στο λιμάνι της στοργής.

***

 

 

Ο Μήτσος Παπανικολάου (1900 – 1943) ήταν Έλληνας ποιητής του Μεσοπολέμου.

Γεννήθηκε στην Ύδρα από μικρός όμως εγκαταστάθηκε στον Πειραιά μαζί με την οικογένειά του. Τελειώνοντας το γυμνάσιο άρχισε να γράφει ποιήματα που δημοσίευε στο περιοδικό του Γρηγόριου Ξενόπουλου Η διάπλασις των Παίδων. Έγινε δημοσιογράφος και σύντομα αρχισυντάκτης και διευθυντής στο περιοδικό Μπουκέτο.

Το μεγάλο του πάθος ήταν οι μεταφράσεις. Διαβάζοντας ώρες ολόκληρες ξένη λογοτεχνία, μετέφρασε και κυριολεκτικά ζωντάνεψε στην ελληνική γλώσσα ποιήματα του Πωλ Βαλερύ, του Μπωντλαίρ, του Μιλόζ, του Βερλαίν και Απολλιναίρ και άλλων. Ασχολήθηκε επίσης με την κριτική και το δοκίμιο.

Το ποιητικό του έργο είναι μικρό σε ποσότητα αλλά εξαιρετικό σε ποιότητα. Πρόκειται για περίπου 50 ποιήματα γεμάτα νοσταλγία για τη χαμένη πρώτη νιότη και γραμμένα με τη τεχνοτροπία του συμβολισμού. Τα ποιήματα αυτά εκδόθηκαν για πρώτη φορά σε τόμο το 1966 (με πιο πρόσφατη την έκδοση του 1979 από τις εκδόσεις Πρόσπερος – 3η ανατύπωση τον Σεπτέμβριο του 1999). Η εισαγωγή και η επιμέλεια του τόμου αυτού που έχει τον τίτλο Ποιήματα είναι του ποιητή Τάσου Κόρφη.

Ο Μ. Παπανικολάου είχε, όπως ο φίλος του Ναπολέων Λαπαθιώτης, το πάθος των ναρκωτικών. Όταν ξέσπασε ο πόλεμος και η Κατοχή και η φτώχεια, δεν μπορούσε να ικανοποιήσει το πάθος του αυτό. Έτσι ξεπούλησε σιγά σιγά όλα τα πολύτιμα βιβλία του και άλλα πράγματα, που τα φύλαγε για χρόνια και εγκαταστάθηκε σε ένα φτωχό δωμάτιο στην Κοκκινιά. Στο δωμάτιο αυτό ζούσε πολύ άθλια γι’ αυτό οι φίλοι του φρόντισαν να τον βάλουν στο δημόσιο Ψυχιατρείο. Εκεί πέθανε ύστερα από μια δυνατή δόση ναρκωτικών.

Δημοσιευμένα ποιήματά του υπάρχουν στα περιοδικά “Διάπλαση των παίδων”, “Βωμός”, “Νεοελληνική Λογοτεχνία”, “Νέα Εστία”, “Μπουκέτο” κ.ά.

Μάλιστα τα ποιήματά του “Μέσα στη βουή του δρόμου”, “Καραβάκι” (Βραδινοί Θάνατοι) [2002], “Χειμώνας” [2004] και “Ώρες” [2007] έχουν μελοποιηθεί με ιδιαίτερη επιτυχία από το συγκρότημα Ντομένικα (Domenica).

  • Πίνακας: Ύδρα, Γιώργος Πετρόχειλος

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -