Του Παναγιώτη Μήλα
Μεγάλωσα την εποχή που μας αγόραζαν καινούργια παπούτσια μια φορά στα δύο χρόνια. Με αυτά πορευόμαστε πάντα με προσοχή. Τα είχαμε μη στάξει και μη βρέξει…
Τον άλλο καιρό τον περνούσαμε με δανεικά παπούτσια. Από κάποιον συγγενή. Από τον πατέρα, τον αδελφό, τη μάνα ή την ξαδέλφη. Αγόρια και κορίτσια ανακάλυπταν διάφορες εναλλακτικές λύσεις αφού η αγορά καινούργιων δεν ήταν τότε τόσο εύκολη.
Τα δοκίμαζαν, τα φρόντιζαν, τα γυάλιζαν, μερικές φορές τους άλλαζαν το χρώμα, τα διόρθωναν, τα αγαπούσαν, τα φορούσαν και έτρεχαν στους δρόμους. Πήγαιναν στα χωμάτινα γηπεδάκια της γειτονιάς και την Κυριακή στη Λεωφόρο, στο Καραϊσκάκη, στη Νέα Φιλαδέλφεια. Ανέβαιναν στους λόφους στα πρώτα τους ραντεβού. Χόρευαν στα πρώτα τους πάρτι. Κυριακές, εορτές και σχόλες με σεβασμό στην εκκλησία της ενορίας τους.
Τα δανεικά παπούτσια ήταν το «άλφα» και το «ωμέγα» στο ντύσιμό μας και πάντα ήταν – τότε – το πρώτο στοιχείο που έμπαινε σε έλεγχο: Στο σχολείο, στο στρατό, στην πρώτη μας δουλειά, στην πρώτη μας γνωριμία και στην πρώτη μας επίσημη έξοδο.
Αυτά σκεπτόμουνα όταν ψάχνοντας στο αρχείο μου βρήκα το παρακάτω κιτρινισμένο χαρτί και διάβασα όσα είχα γράψει πριν από πολλά χρόνια με στυλό μελάνης…
Με το «Τρανζίστορ» συντροφιά, άρχισα «Να ονειρεύομαι» όταν έβλεπα κρυφά «Τα κορίτσια που πηγαίνουν δυο δυο» και τα χάζευα να χορεύουν το «Cucurrucucu Paloma». Φορώντας δανεικά παπούτσια έκανα μια «Ευχή» να πάνε όλα καλά. Περπατώντας ανάμεσα σε «Μενεξέδες και ζουμπούλια» της έλεγα «Άστο το χεράκι σου» και μου απαντούσε: «Χάθηκα» αν μας δουν μαζί. Για χάρη της άρχιζα «Βήμα βήμα» έναν ατέλειωτο «Πόλεμο χαρακωμάτων» σαν «Άβουλο θεριό». Της έστελνα ραβασάκια και της έγραφα: «Πού να ’σαι τώρα», της έλεγα: «Σώσε με», τη ρωτούσα: «Πώς έφυγες;», της εξηγούσα πως «Αυτές οι ξένες αγκαλιές» με έχουν μαραζώσει. «Τριανταφυλλάκι» μου την αποκαλούσα. Προσπαθούσα να την πείσω πως η αγάπη μου «Δεν έχει αρχή» και τέλος. Κι εκείνη μου απαντούσε: «Κύριε» ξέρεις πολύ καλά «Τι κάθαρμα που είσαι», ξέρεις ακόμη πως «Μάχαιραν έδωσες…», επομένως ο μόνος δρόμος που έχεις είναι να πάρεις «Ένα αερόστατο με αίμα» και να πετάξεις μακριά μου…
***
Τη στιγμή που διάβαζα το κείμενο αυτό, το ραδιόφωνο έπαιζε το Bang bang με το ντουέτο Sonny Bono. Ακολούθησε μια συζήτηση για την παράσταση «Δανεικά παπούτσια». Ήταν πειρασμός τα όσα άκουσα. Ένας πειρασμός Max… Κυριολεκτικά «Max» αφού η Χριστίνα Μαξούρη έκανε την προκλητική πρόσκληση. Δεν αναζήτησα περισσότερα στοιχεία. Έσπευσα με το μετρό στην παλιά μου γειτονιά. Κατέβηκα στον σταθμό «Φιξ», στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και πέρασα ακριβώς απέναντι στην Αντισθένους. Τόσο απλά. Δεν είχα κλείσει εισιτήριο. Φαντάστηκα ότι θα βρω εύκολα. Λάθος μου. Τα εισιτήρια είχαν εξαντληθεί. Κατάφερα να βρω για δυο βδομάδες αργότερα. Τυχεροί όμως και όλοι όσοι δεν βρήκαν μέχρι τώρα μιας και η παράσταση πήρε παράταση μέχρι και την Τρίτη 14 Μαρτίου.
Τη μέρα που δεν βρήκα εισιτήριο ήπια τον καφέ μου στον φιλόξενο χώρο του Θεάτρου του Νέου Κόσμου και διάβασα δυο λόγια για την παράσταση: «Έπειτα από ένα 2ετή κύκλο sold out εμφανίσεων στην Αθήνα, μεγάλη περιοδεία στην Ελλάδα και μετακλήσεις στο Λονδίνο (Soas University / The Hellenic Centre), το Παρίσι (Maison d’ Europe et d’ Orient) και το Μιλάνο (Piccolo Teatro), η Χριστίνα Μαξούρη «περπατάει» τώρα στον Νέο Κόσμο. «Δανείζεται» παλιές και νέες μελωδίες και τις ερμηνεύει a cappella ή με τη συνοδεία τριών ξεχωριστών μουσικών, πλάι σε αποσπάσματα από τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία. Τα «Δανεικά Παπούτσια» έχουν παρουσιαστεί μέχρι στιγμής, είτε με την πιο λιτή μορφή τους, αυτή του solo και a capella, είτε με την πιο σύνθετη, έχοντας την πολύτιμη συμβολή σημαντικών τραγουδοποιών και μουσικών (Νίκος Ξυδάκης, Φοίβος Δεληβοριάς, Απόστολος Ρίζος, Ματούλα Ζαμάνη, Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης και Μαρία Παπαγεωργίου, η ραδιοφωνική παραγωγός Όλγα Λασκαράτου και οι μουσικοί: Φώτης Σιώτας, Σοφία Ευκλείδου, Ηλέκτρα Μηλιάδου, Πάνος Λαμπρόπουλος, Παύλος Σπυρόπουλος, Παύλος Μελάς, Σπύρος Μπολοβίνης και Γιάννης Αδριανάκης).
Όπως λέει η Χριστίνα Μαξούρη: «Τα Δανεικά Παπούτσια προέκυψαν από μια ανάγκη επαναπροσδιορισμού και συμφιλίωσης του μέσα μου εαυτού με την τότε πραγματικότητα, που βρίσκονταν για καιρό σε κατάσταση εμπόλεμη. Προσπάθησα λοιπόν να φέρω κοντά ό, τι ήταν ικανό μ’ ένα μικρό του νεύμα να μου δώσει ξανά ζωή, πίστη και χαρά. Ως αντίλογος σε ό, τι κινδύνευε να χαθεί. Έτσι ήρθαν ξανά στο φως κομμάτια της παιδικής μου ηλικίας, εμπειρίες της πιο ώριμης, τραγούδια και κείμενα αγαπημένα και, φυσικά, φίλοι πολύτιμοι και σταθεροί. Και βήμα το βήμα, σχηματίστηκαν τα Δανεικά Παπούτσια».
Τι είδα και τι άκουσα από τη σειρά 4 και τη θέση 6
Υπάρχουν κάποιοι που τους λες για τη Μαξούρη και την μπερδεύουν με την… Μαξίμου. Υπάρχουν κάποιοι που αναγνωρίζουν ηθοποιούς που παίζουν μόνο σε τηλεοπτικές σειρές. Κάποιοι άλλοι παρακολουθούν μόνον εκείνους που είχαν θητεία σε κάποιο talent show ή εκείνους που συγκενρώνουν χιλιάδες like στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Φυσικά αν έχεις παίξει και σε κάποια διαφήμιση ε, τότε χωρίς καμιά δυσκολία μπορείς και να… καταντήσεις διάσημος. Τέλος δεν είναι καθόλου δύσκολο να φτάσεις στο απόγειο της αναγνωρισιμότητας όταν γαργαλίσεις το κοινό με τρυφερές και προκλητικές λεπτομέρειες από την προσωπική σου ζωή. Αν όμως δεν συμβαίνει τίποτα από τα παραπάνω, τότε πώς μπορείς να περπατήσεις ξυπόλυτος στ’ αγκάθια; Τότε ίσως από κάποια γωνιά να ακούσεις το κλασικό πια «Πού πας βρε Καραμήτρο»…
Κι όμως, υπάρχουν παιδιά σαν τη Χριστίνα που διαθέτουν αυθεντικότερα «παράσημα», που είναι το ταλέντο, οι σπουδές, η αφοσίωση, και καταφέρνουν να έχουν φανατικούς φίλους και να γεμίζουν μεγάλα θέατρα…
Ναι! Υπάρχουν παιδιά σαν τη Χριστίνα που λένε:
«Για σένα γίνομαι Ελλάδα κι αφρίζω σαν πορτοκαλάδα
Για σένα κάνω τόσο δρόμο και κάθε νύχτα μεγαλώνω
Αθήνα, Πάτρα, Λευκωσία και ξαφνικά Κυπαρισσία
Θεσσαλονίκη, Γιάννενα με δυο παπούτσια πάνινα…»
Έτσι ακριβώς η Χριστίνα Μαξούρη μας ταξίδεψε, μας ταξιδεύει και θα μας ταξιδεύει. Χωρίς φρου φρου κι αρώματα. Με την ομορφιά της αγνότητας. Της αρκεί ένα μεταλλόφωνο. Δεν χρειάζεται κάτι περισσότερο από ένα κλαρινέτο. Ενίοτε μόνο με ένα μπαγλαμαδάκι μπορεί να ξεσηκώσει τον κόσμο με μια τρελή διασκευή. Αυτό που αξίζει να προσέξουμε είναι πως έχει τη συνταγή να πετυχαίνει με απλά υλικά τις πιο «σπιτικές» συναυλίες. Δεν χρειάζεται μεγάλες ορχήστρες, ούτε τουαλέτες, ούτε στρας. Δεν ζητάει ούτε προβολείς, ούτε σούπερ προβολές. Δεν μαζεύει κόσμο με μάγους, ταχυδακτυλουργούς και…δηλώσεις επί παντός του επιστητού. Δεν προσπαθεί με μαγιοβότανα να καταργήσει την απόσταση μεταξύ κοινού και ερμηνευτή. Η Χριστίνα είναι μέρος του κοινού. Προέρχεται από αυτό. Η Χριστίνα διαθέτει μια τεράστια ζεστή αγκαλιά και ένα χαμόγελο που δεν σου αφήνει περιθώρια για να μην της παραδοθείς αμαχητί. Έχει και μυαλό, έχει και ψυχή. Και την καταθέτει.
Το ίδιο κάνουν και οι συνεργάτες της: Η Σοφία Ευκλείδου με το τσέλο και τη φωνή της, ο Μιχάλης Βρέττας με το βιολί του, ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος με το εξαιρετικό τρομπόνι και τα πλήκτρα. Δεν είναι τρεις μουσικοί που διαθέτουν απλώς ένα επαγγελματικό δίωρο δίπλα στη Χριστίνα Μαξούρη. Είναι τρία παιδιά, τρεις γνήσιοι καλλιτέχνες που παίζουν με πάθος και χαίρονται κάθε λεπτό που βρίσκονται πάνω στη σκηνή.
Είναι όλοι τους μια εκρηκτική ομάδα που έχει τη δύναμη να σε παρασύρει και να σε απογειώσει ανά πάσα στιγμή. Έτσι εξηγείται το πώς όλα δεν είναι καθόλου δανεικά. Όλα είναι μόνο ιδανικά και σου δίνουν κάτι που δεν το βρίσκεις εύκολα. Εδώ δεν υπάρχουν capital controls και έτσι έχεις το ελεύθερο να κάνεις διαρκώς αναλήψεις ψυχής χωρίς περιορισμό.
Αυτό είδα και αυτό εισέπραξα από τη σειρά 4 και τη θέση 6 της Κεντρικής Σκηνής του Θεάτρου του Νέου Κόσμου.
Όμως για όλα τα παραπάνω υπήρχαν άλλοι έξι δυνατοί παίκτες. Στις εξαιρετικά περίεργες, περίτεχνες, αισθαντικές, αλλά και λιτές ενορχηστρώσεις ο Σταύρος Ρουμελιώτης. Επίσης άλλοι δύο βασικοί συντελεστές: Στον ηχητικό σχεδιασμό ο Γιάννης Παξεβάνης και στον σχεδιασμό φωτισμών ο Νίκος Βλασόπουλος. Και μισό χιλιοστό λάθους να υπήρχε θα κατέρρεε το πανέμορφο οικοδόμημα. Αυτό είναι που λένε πως πρέπει να υπάρχει «σημασία στη λεπτομέρεια».
Και κλείνω με άλλα τρία πρόσωπα. Τρεις γυναίκες. Τι πιο λογικό για το «άλφα» και το «ωμέγα» του όλου εγχειρήματος:
Το video έναρξης έχει υπογράψει η Μαρίλη Ζάρκου, ενώ τον συντονισμό της παραγωγής (αναμενόμενο) η Έφη Κουφοπούλου και η Νουρμάλα Ήστυ.
Όλα μελετημένα από τη Χριστίνα. Όλα ιδανικά…
Χρήσιμες πληροφορίες
Στα ιδανικά «Δανεικά παπούτσια» ακούγονται τα τραγούδια:
Ευχή. Μίνως Μάτσας (μουσική) / Ελένη Φωτάκη (στίχοι).
Χάθηκα. Μίκης Θεοδωράκης / Γιάννης Θεοδωράκης
Μενεξέδες και ζουμπούλια. Παραδοσιακό
Δεν έχει αρχή. Σταύρος Ξαρχάκος / Βαγγέλης Γκούφας
Άβουλο θεριό. Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης
Να ονειρεύομαι. Δημήτρης Λάγιος
Voir sur ton chemin. Bruno Coulais / Christophe Barratier
Κύριε. Μάνος Χατζιδάκις / Βαγγέλης Ροζακέας
Μάχαιραν έδωσες. Γιώργος Λαύκας / Κώστας Μάνεσης
Bang bang. Sonny Bono
Τα κορίτσια που πηγαίνουν δυο δυο. Διονύσης Σαββόπουλος
Cucurrucucu Paloma. Thomas Méndez
Άστο το χεράκι σου. Κώστας Καπνίσης / Αλέκος Σακελλάριος
Πού να ’σαι τώρα. Μιχάλης Σιουγιούλ / Αλέκος Σακελλάριος και Χρήστος Γιαννακόπουλος
Je crois entendre encore. Georges Bizet / Eugène Cormon και Michel Carrè
Τριανταφυλλάκι. Goran Bregovic / Λίνα Νικολακοπούλου
Ένα αερόστατο με αίμα. Μάνος Χατζιδάκις / Άρης Δαβαράκης
Πόλεμος χαρακωμάτων. Θέμος Σκανδάμης
Τι κάθαρμα που είσαι. Άγγελος Τριανταφύλλου
Σερενάτα για τη σεξουαλική απουσία. Μάνος Χατζιδάκις
Πώς έφυγες. Σταμάτης Κραουνάκης
Αυτές οι ξένες αγκαλιές. Ηλίας Ανδριόπουλος / Μάνος Ελευθερίου
Τρανζίστορ. Μιχάλης Σιγανίδης / Μίλτος Σαχτούρης
Σώσε με. Νίκος Καρβέλας
Βήμα βήμα. Χρήστος Νικολόπουλος / Χριστόφορος Μπαλαμπανίδης.
***
Επίσης ακούγονται αποσπάσματα από τα κείμενα:
Αγαμέμνων – Γιάννης Ρίτσος
Αστεροσκοπείο – Μίλτος Σαχτούρης
Εν λευκώ – Οδυσσέας Ελύτης
Τα σπίτια – Λίνα Νικολακοπούλου
Χρονοδιάγραμμα -Τάσος Λειβαδίτης
Ενός λεπτού σιγή – Ντίνος Χριστιανόπουλος
Γκόλφω – Σπυρίδων Περεσιάδης. Εδώ η Χριστίνα και τιμά τη “Γκόλφω” του Νίκου Καραθάνου, στο Εθνικό Θέατρο, και μας θυμίζει την επιτυχία της ως Αστέρω σ’ αυτή την παράσταση, που – σημειωτέον- ποτέ δεν πρόκειται να ξεχάσουμε.
Άλλα απαραίτητα στοιχεία
«Δανεικά παπούτσια»
Μία (σχεδόν) solo και a capella μουσική παράσταση
Επιλογή τραγουδιών και κειμένων – Ερμηνεία:
Χριστίνα Μαξούρη
Μουσικοί
Βιολί: Μιχάλης Βρέττας
Τσέλο: Σοφία Ευκλείδου
Τρομπόνι: Βασίλης Παναγιωτόπουλος
Ενορχηστρώσεις: Σταύρος Ρουμελιώτης
Συντελεστές
Ηχητικός σχεδιασμός: Γιάννης Παξεβάνης
Σχεδιασμός φωτισμών: Νίκος Βλασόπουλος
Video έναρξης: Μαρίλη Ζάρκου
Συντονισμός παραγωγής:
Έφη Κουφοπούλου, Νουρμάλα Ήστυ
Θέατρο του Νέου Κόσμου
Κεντρική Σκηνή
Μέχρι και την Τρίτη 14 Μαρτίου 2017
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9.15 μ.μ.
Τιμές εισιτηρίων
Κανονικό 13 ευρώ
Φοιτητικό / Ανέργων 10 ευρώ
Αντισθένους 7, Νέος Κόσμος
Σταθμός μετρό Φιξ
Τηλέφωνο: 210 – 921.29.00
* Στις φωτογραφίες, εκτός από τη Χριστίνα Μαξούρη, βλέπουμε τη Σοφία Ευκλείδου με το τσέλο της, τον Μιχάλη Βρέττα με το βιολί του και τον Βασίλη Παναγιωτόπουλο με το τρομπόνι του.
* Στο κείμενο από το… κιτρινισμένο χαρτί, όλες οι λέξεις μέσα σε εισαγωγικά είναι τίτλοι από τραγούδια που ακούσαμε στην παράσταση.
