Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Το χειμώνα την είδα στην “Κωμωδία των Παρεξηγήσεων” του Σαίξπηρ, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου, στο Νέο Θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου, να υποδύεται την Ηγουμένη. Αμέσως έριξα το βλέμμα μου στο πρόγραμμα για να διαβάσω το όνομα αυτού του ταλαντούχου κοριτσιού με την απίστευτη ενέργεια, την ωραία φωνή και τη σπιρτάδα στην κίνηση. Ήταν η Μαριάμ Ρουχάτζε και εμφανιζόταν για πρώτη φορά στη σκηνή μετά την αποφοίτησή της το καλοκαίρι του 2018 από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.
Όταν τη συνάντησα κατόπιν στο φουαγέ του θεάτρου μου έκαναν εντύπωση τα έντονα χαρακτηριστικά της, το εκφραστικό της πρόσωπο και το συνεσταλμένο της χαμόγελο που ερχόταν σε αντίθεση με το θαρραλέο της ατένισμα. Ένα ατένισμα σαν φλόγα, σαν μια ριπή ανέμου, σαν μια ρουφηξιά οξυγόνου, σαν ένα σταθερό πάτημα στο έδαφος.
Λίγο αργότερα κυκλοφόρησε σε μουσική, στίχους και ερμηνεία δική της το τραγούδι “Κι άλλα Λάικ”, καθώς γνωρίζει μουσική και έχει διδαχτεί βιολί από τα επτά της χρόνια. Μάλιστα μαζί με τη φίλη και συμφοιτήτριά της από τη σχολή του Εθνικού, Σοφία Κουλέρα, έχουν δημιουργήσει το τραγουδιστικό ντουέτο «Μορόζες».
Κι έφτασε η μέρα που κατέβηκα στην Επίδαυρο για να παρακολουθήσω την “Ορέστεια” του Αισχύλου, τη μεγάλη παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Επιδαύρου. Και το πρώτο άτομο που βλέπω όταν μπαίνω στο θέατρο, γύρω στις 7.30 κι ενώ η παράσταση ξεκινούσε στις 8.30, είναι τη νεαρή Μαριάμ επί ποδός να βοηθά στα τεχνικά θέματα στην ορχήστρα του αρχαίου θεάτρου.
Έπαιζε μαζί με μερικούς ακόμα από τους πιο ταλαντούχους νέους ηθοποιούς και πρωταγωνιστές στις συγκλονιστικές “Ευμενίδες” που σκηνοθέτησε μια ικανότατη δημιουργός, η Γεωργία Μαυραγάνη.
Κάθε φορά που συναντώ ένα πλάσμα σαν κι αυτή στο δρόμο μου, αισθάνομαι την ανάγκη να πω: «Παραμερίστε για να περάσει η ποίηση»!
*Γεννήθηκα στην Τιφλίδα της Γεωργίας, έζησα εκεί μέχρι τα 6 μου χρόνια και ύστερα μετακόμισα στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Ιεράπετρα της Κρήτης όπου και μεγάλωσα. Τελείωσα εκεί το σχολείο και ήρθα στην Αθήνα για να σπουδάσω θέατρο.
Ποια ανάμνηση διατηρείς από τα παιδικά σου χρόνια;
*Η παιδική και εφηβική μου ηλικία είναι γεμάτη με έντονες αναμνήσεις δεν ξέρω ποια να διαλέξω. Νομίζω μια αξιοσημείωτη και έντονη ανάμνησή μου είναι όταν ερχόμουν στην Ελλάδα για πρώτη φορά και ήμουν στο αεροδρόμιο της Γεωργίας και όλη τη διάρκεια μέχρι την ώρα που επιβιβαστήκαμε στο αεροπλάνο κρατούσα τη μαμά μου από το χέρι και χόρευα και φορούσα κόκκινες μπότες. Τις θυμάμαι αυτές τις κόκκινες μπότες! Χόρευα γιατί ήμουν πάρα πολύ χαρούμενη που θα ερχόμουν στην Ελλάδα όπου ζούσε και ο πατέρας μου και θα τον ξαναέβλεπα ύστερα από έναν χρόνο που είχε φύγει.
-Ποιοι ήταν οι λόγοι που σε έκαναν να μπεις στην περιπέτεια του θεάτρου;
*Όσο ήμουν στο σχολείο θυμάμαι να θέλω να γίνω αθλήτρια, δασκάλα, χορεύτρια, γιατρός χειρουργός συγκεκριμένα, ψυχίατρος, μουσικός και πολλά άλλα. Δεν μπορούσα να αποφασίσω τι πραγματικά ήθελα. Μου άρεσαν όλα. Έβρισκα σε όλα ενδιαφέρον. Όταν έφτασα στο Λύκειο δεν μπορούσα να δεχτώ πως έπρεπε να αποφασίσω να γίνω ένα πράγμα. Μια μέρα λοιπόν χωρίς πραγματικά να έχει γίνει κάτι έκατσα και σκέφτηκα τι θα μπορούσα να κάνω στη ζωή μου σαν επάγγελμα που να μπορώ να συνδυάζω πολλά πράγματα κάνοντάς το. Και μου ήρθε η ιδέα. Ηθοποιός. Ο ηθοποιός τραγουδάει, χορεύει, παίζει, γίνεται γιατρός και μετά μπορεί να γίνει ασθενής. Δικηγόρος και φονιάς. Παρθένα πριγκίπισσα και ιερόδουλη. Γίνεται τα πάντα. Είναι τόσο μαγικό! Και αφού είχα πάρει την απόφασή μου περίμενα τη μητέρα μου να γυρίσει από τη δουλειά και της είπα: «Αποφάσισα να γίνω ηθοποιός. Θα γίνω ηθοποιός». Εκείνη στην αρχή παραξενεύτηκε αλλά με είδε αποφασισμένη και με στήριξε απόλυτα. Έχω μια φοβερή μητέρα που δεν θα μου έλεγε ποτέ να κάνω κάτι που δεν μου αρέσει.
-Τι έχεις να θυμάσαι από τα χρόνια της Σχολής;
*Από τα χρόνια της σχολής, εκτός από την ατέλειωτη κούραση, έχω να θυμάμαι υπέροχους καθηγητές που μου χάρισαν αμέτρητες γνώσεις. Εξαιρετικά μοναδικούς, υπερταλαντούχους και πολύ ιδιαίτερους συμφοιτητές. Στιγμές ανακάλυψης του εαυτού μου. Στιγμές εφευρετικότητας και δημιουργίας. Αίσθηση ομάδας και οικογένειας και αμέτρητες ώρες απελπισίας. Στη Δραματική Σχολή θεωρώ ότι οι ώρες απελπισίας είναι οι πιο κρίσιμες και σημαντικές για το τι ηθοποιός και τι άνθρωπος θα βγεις από ‘κει μέσα.
-Τι κρατάς από τους συμμαθητές και τους καθηγητές σου;
*Από τους συμμαθητές μου κρατάω ίσως ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος. Να σέβεται τη διαφορετικότητα του άλλου. Πραγματικά κανείς δεν είναι ίδιος με τον άλλον. Μέσα σε αυτά τα τρία χρόνια έμαθα να ακούω, να συνεργάζομαι, να καταλαβαίνω ανθρώπους με τους οποίους είχα ελάχιστα κοινά. Έμαθα τι θα πει να είσαι μέλος μιας ομάδας. Κρατάω από αυτούς επίσης πολλές στιγμές που μου στάθηκαν σαν οικογένεια. Πόσο σημαντικό αυτό…
Από τους καθηγητές μου κρατάω όσα περισσότερα θυμάμαι. Γιατί ό,τι έχουν πει και ό,τι έχουν κάνει είναι χρήσιμο για εμένα. Είναι αξιοθαύμαστο πιστεύω το γεγονός ότι ένας καθηγητής σου δίνει ό,τι έχει γενναιόδωρα για να το πάρεις και να το κάνεις κάτι καλύτερο. Οι δικοί μου καθηγητές ήταν όλοι έτσι και είμαι πολύ τυχερή γι’ αυτό.
-Τι έχεις να πεις για τη συνεργασία σου το χειμώνα που μας πέρασε με την Κατερίνα Ευαγγελάτου στην «Κωμωδία των Παρεξηγήσεων»;
*Η «Κωμωδία των Παρεξηγήσεων» ήταν η πρώτη μου δουλειά, κατευθείαν αφού τελείωσα τη σχολή. Δύσκολο. Όταν βγαίνεις από τη σχολή δεν πατάς γερά στα πόδια σου ακόμα. Σκέφτεσαι ακόμα κάπως σχολικά κι ας μην το θες. Προσπαθείς να αποδείξεις ότι αξίζεις. Φοβάσαι τι θα πουν οι άλλοι για σένα. Σκέφτεσαι ότι ίσως και να μην είσαι αρκετά καλός. Είναι δύσκολο να βρεις την ψυχραιμία σου. Ξεχνάς τον βασικότερο λόγο που θες να βρίσκεσαι στη σκηνή. Να παίζεις. Να παίζεις με κανόνες αλλά να παίζεις και να περνάς ωραία. Θέλει χρόνο να το βρεις αυτό.
Δουλεύοντας με την Κατερίνα Ευαγγελάτου -την οποία θαυμάζω σαν σκηνοθέτη, σαν γυναίκα και σαν δασκάλα- είδα πολλές αδυναμίες μου, μου έμαθε πολλά πράγματα, ίσως και περισσότερα απ’ όσα θα μπορούσε να φανταστεί. Η έξυπνη, δύσκολη και απαιτητική σωματική κατάσταση που απαιτεί να έχεις, η εφευρετικότητα που σου ζητάει να έχεις σαν ηθοποιός και η ικανότητα να ακολουθείς τις οδηγίες της, όλα αυτά σε συνδυασμό σε κάνουν ηθοποιό πολυεργαλείο έτοιμο να τα αντιμετωπίσει όλα. Επίσης γνώρισα έναν θίασο με τρομερούς ανθρώπους και ηθοποιούς. Σίγουρα ένας άνθρωπος που είναι για μένα πρότυπο και χαίρομαι αφάνταστα που τον έχω γνωρίσει είναι ο Ορφέας Αυγουστίδης. Θυμάμαι σε κάθε παράσταση να τον βλέπω να παίζει και να λέω από μέσα μου πόσο θα ήθελα να του μοιάσω. Σε αυτή τη δουλειά κέρδισα πολλά πράγματα, πολλές εμπειρίες, πολλά μαθήματα, πολλούς καλούς ανθρώπους. Ήταν ένα δυνατό ξεκίνημα.
-Ήσουν στο Χορό των «Ευμενίδων» του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Γεωργίας Μαυραγάνη, στην τριλογία «Ορέστεια», στο Φεστιβάλ Επιδαύρου. Πώς ήταν η πρώτη σου θεατρική γνωριμία με την Επίδαυρο;
*Νομίζω η Επίδαυρος είναι μια εμπειρία από αυτές που ένας ηθοποιός όταν τη ζήσει δεν την ξεχνάει ποτέ. Εκτός από αυτό που βλέπει -χιλιάδες ανθρώπους από ψηλά και πιο ψηλά και πιο ψηλά με τα μάτια τους, σαν ατέλειωτες σταγόνες βροχής που δεν μπορείς να καταλάβεις από πού έρχονται, αλλά τα νιώθεις να σκάνε πάνω σου- τον ουρανό που αρχίζει να αποκτάει τις πιο σκούρες αποχρώσεις του μπλε του, να σου θυμίζει με τα αστέρια του πόσο μικρός είσαι και πόσο μεγάλος που τα αισθάνεσαι όλα αυτά – το φεγγάρι που κινείται αργά και σου θυμίζει ότι περνάει η ώρα, αλλάζοντας το χρώμα του – την ομάδα σου, τον κάθε ηθοποιό ο οποίος κουβαλάει ένα τεράστιο φορτίο άγχους, του καλού άγχους, αυτού που σε κάνει να χρησιμοποιήσεις την ψυχή σου για να υπάρξεις στη σκηνή. Εκτός λοιπόν από αυτά που βλέπει είναι και αυτά όλα που αισθάνεται. Και με κλειστά τα μάτια, είναι τέτοια η στιγμή, που μπορείς να τα δεις όλα.
Η δουλειά μου με τη Γεωργία Μαυραγάνη για τις «Ευμενίδες» μού άνοιξε τα μάτια, την ψυχή, το σώμα και την καρδιά μου. Το να δουλεύει κανείς με αυτή τη γυναίκα είναι τρομερό. Είναι άνθρωπος που καταλαβαίνει τη «φάση» σου. Σε νιώθει. Είναι απόλυτα εκεί, δίπλα σου να σου κρατήσει το χέρι και να σε πάει μπροστά με σωστές κατευθύνσεις. Ένα από τα πράγματα που μου είπε σε κάποια πρόβα και δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι: «Μην αγχώνεσαι, άσε με να αγχωθώ εγώ για σένα». Αυτή η γυναίκα σε κάνει να αισθάνεσαι απόλυτα ασφαλής στην πρόβα της. Η εμπειρία της Επιδαύρου σε συνδυασμό με την Μαυραγάνη είναι ό,τι καλύτερο.
Την εμπειρία αυτή την ενίσχυσε και το γεγονός ότι στην παράσταση εκτός από τον δικό μας θίασο υπήρχαν άλλοι δύο! Πολύς κόσμος.
-Ποια στιγμή της παράστασης θα σου μείνει αλησμόνητη;
*Η πιο αλησμόνητη στιγμή για μένα της παράστασης είναι εκείνη που αφιερώνουμε την παράσταση -ο κάθε ηθοποιός ξεχωριστά λέγοντας το όνομα- σε έναν δικό μας νεκρό αγγίζοντας το κλαδί ελιάς γύρω από το οποίο βρισκόμαστε. Εγώ την αφιερώνω στον πατέρα μου. Κάθε φορά σε αυτό το σημείο βουρκώνουν τα μάτια μου.
-Η συγκεκριμένη τραγωδία τι διδάσκει σήμερα;
*Νομίζω πώς το σημαντικότερο που διδάσκει τελικά η τραγωδία αυτή είναι πως ένα πλάσμα αδικημένο, θυμωμένο, απελπισμένο που κουβαλάει οργή μέσα του γιατί κατά βάθος πιστεύει ότι έχει δίκιο και του στερούν το δίκιο του, τον ντροπιάζουν, αφαιρούν κάθε του εξουσία, ένα πλάσμα που δεν κρατιέται και ξεσπάσει σε φωνές, σε κραυγές, δεν ακούει, δεν δέχεται τίποτα από την αγανάκτησή του, μπορείς τελικά (όπως κάνει η Αθηνά) να το ηρεμήσεις. Να το εξευμενίσεις. Να το λυτρώσεις. Να το ακούσεις. Να το καταλάβεις. Να έρθεις κοντά του και να το αγγίξεις και να το κάνεις να αισθανθεί ότι είσαι εκεί.
Αυτό το θυμωμένο πλάσμα που περιέγραψα παραπάνω εμένα μου θυμίζει την Ελλάδα τώρα. Τους Έλληνες. Μη σας πω σχεδόν όλο τον κόσμο. Και σκέφτομαι ποιος είναι ο τρόπος να εξευμενίσει κανείς την ανθρωπότητα; Χρειάζεται ένας θεός; Ωραία. Και πού είναι αυτός; Και αν δεν υπάρχει; Τότε; Τι χρειάζεται;…
-Τι σημαίνει για σένα θέατρο;
*Το θέατρο για μένα είναι: Παιχνίδι με αυστηρούς κανόνες. Μια τέλεια στημένη πλάκα. Είναι λίγες ώρες όπου οι ηθοποιοί δημιουργούν μια άλλη πραγματικότητα στην οποία είναι ευπρόσδεκτος κάθε θεατής. Είναι ένας τρόπος να μιλήσεις. Είναι ένας τρόπος να διδάξεις. Είναι το ανθρώπινο γένος τακτοποιημένο σε πράξεις και σκηνές. Είναι η ευκαιρία ενός ηθοποιού να πει τις μεγαλύτερες αλήθειες μέσα από τα μεγαλύτερα ψέματα. Είναι πολλά το θέατρο. Είναι μαγικό.
-Η μουσική τι ρόλο παίζει στη ζωή σου;
*Η μουσική από μικρή υπήρχε στη ζωή μου. Στα 7 μου οι γονείς μου με πήγανε να μάθω βιολί. Παρόλο που δεν είχαμε πολλά χρήματα ούτε ανέσεις. Θεωρούσαν και οι δύο πολύ σημαντική τη μουσική παιδεία. Στη χώρα μου αγαπάμε πάρα πολύ τη μουσική και γενικότερα τις τέχνες. Ύστερα από 4 χρόνια που έκανα ιδιαίτερα μαθήματα, γράφτηκα και σε ωδείο για 3 χρόνια όπου έμαθα σολφέζ, θεωρία και αρμονία. Βαρέθηκα. Επίσης η οικονομική μας κατάσταση δεν ήταν καλή. Ο αδερφός μου έφευγε από την Κρήτη στην Αθήνα για να σπουδάσει, χρειαζόταν να πέσει εκεί το βάρος και σταμάτησα τις σπουδές μου στη μουσική. Εκεί όμως άρχισα να εξερευνώ άλλα ήδη μουσικής, άλλα όργανα. Άρχισα να ασχολούμαι με αυτά που “γούσταρα” πιο πολύ τέλος πάντων, αφήνοντας την κλασική μουσική. Έμαθα κιθάρα μόνη μου. Άρχισα να γράφω μελωδίες σε ένα πρόγραμμα που είχε ο αδερφός μου στον υπολογιστή του και ένιωθα ότι ανακάλυπτα έναν καινούργιο κόσμο. Όσο περνούσε ο καιρός, άρχισα να μαθαίνω και άλλα όργανα μόνη μου -κρουστά, αρμόνιο, βιόλα, ακορντεόν και κάτι άλλα περίεργα μικρά μουσικά όργανα- ήθελα να δω πώς λειτουργούν, να τα καταλάβω. Στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου στο δεύτερο έτος μας ζήτησε ο καθηγητής της μουσικής (Χαράλαμπος Γωγιός) να προσπαθήσουμε να μελοποιήσουμε ένα σονέτο το οποίο θα είχε γράψει κάποιος συμμαθητής μας. Εκεί ανακάλυψα πόσο μου αρέσει να μελοποιώ στίχους. Δημιουργήθηκε λοιπόν άλλη μια σχέση καινούργια με τη μουσική που δεν είχα φανταστεί ποτέ. Γενικότερα πάντα έχω τη μουσική στη ζωή μου. Είναι μια παρηγοριά η μουσική. Είναι απαραίτητη για μένα. Μου αρέσει να τραγουδάω μαζί με άλλους ανθρώπους, να ακούω διφωνίες και τριφωνίες και διαφωνίες. Είναι τόσο όμορφη η μουσική. Η μουσική φέρνει τους ανθρώπους κοντά. Ένας πιανίστας Κινέζος με έναν βιολιστή Πορτογάλο μπορούν να επικοινωνήσουν απόλυτα με τη μουσική τους, να συνομιλήσουν με τη μουσική τους χωρίς να χρειάζεται να ξέρουν ο ένας τη γλώσσα του άλλου. Είναι φοβερό.
-Στο θέατρο ονειρεύεσαι ρόλους ή συνεργασίες;
*Όλοι οι ρόλοι είναι σημαντικοί όπως και όλες οι συνεργασίες είναι σημαντικές. Έτσι πιστεύω εγώ. Εγώ στο θέατρο ονειρεύομαι τους θεατές, τον κόσμο που θα έρθει να παρακολουθήσει. Αν θα καταλάβει, αν μετά την παράσταση θα σκεφτεί, και τι θα σκεφτεί. Ονειρεύομαι να μπορώ να δώσω στους ανθρώπους μέσα από το θέατρο. Να τους μιλήσω πραγματικά. Να μην κρύβομαι. Ίσως κάποτε κάποιον άνθρωπο να τον επηρεάσω, να τον αλλάξω. Υπάρχει πιο όμορφο πράγμα από αυτό στο θέατρο και στις τέχνες γενικότερα; Τι πιο σημαντικό να ονειρευτεί κανείς; Την επιτυχία και τη δόξα; Σιγά…
-Τι πιστεύεις ότι έχει αλλάξει ή έχει διαφοροποιηθεί μέσα σου από τότε που ξεκίνησες να κάνεις θέατρο;
*Θεωρώ πως έχουν αλλάξει τα πάντα από τότε. Τα πάντα. Δύο από τα σημαντικότερα είναι: Πρώτον. Παρατηρώ, βλέπω, βρίσκω ενδιαφέρον σε πράγματα που παλαιότερα δεν θα ασχολιόμουν καθόλου. Παράδειγμα. Πριν από λίγες μέρες βρήκα τυχαία μια μυρμηγκοφωλιά και παρατήρησα τα μυρμήγκια. Πώς περπατάνε, πώς μεταφέρουν μαζί μεγάλα -για αυτά- φύλλα και άλλα… Δεύτερον. Άρχισα να δικαιολογώ τους ανθρώπους και το πώς συμπεριφέρονται. Άρχισα να καταλαβαίνω ανθρώπους που δεν ήταν ψυχικά από το ίδιο υλικό με μένα φτιαγμένοι. Παράδειγμα. Εγώ δεν φωνάζω ποτέ. Υπάρχουν όμως άνθρωποι που μπορούν να επικοινωνήσουν μόνο άμα φωνάζουν.
-Στην τηλεόραση θα έλεγες «ναι»;
*Ναι. Αν και θα προτιμούσα το πρόσωπό μου να μην είναι και πολύ γνωστό. Φαντάζομαι πρέπει να είναι πολύ περίεργο και αμήχανο να σε αναγνωρίζουν στο δρόμο και να σε κοιτάνε επίμονα. Δεν ξέρω είναι η αλήθεια πώς είναι. Μπορώ μόνο να φαντάζομαι. Αλλά θα έλεγα ναι. Ό,τι εμπειρία αποκτάει κανείς χρήσιμη είναι.
-Πώς θα χαρακτήριζες τη δική σου γενιά ηθοποιών και καλλιτεχνών;
*Η γενιά μου έχει πολλά να πει. Θέλει πολλά να πει. Αλλά είναι λίγο μπερδεμένη. Υπερβολικά πολλές πληροφορίες, δεν ξέρουμε πού να εστιάσουμε. Τι να επιλέξουμε. Είμαστε γενιά που θέλει να τολμήσει αλλά τολμάμε με λάθος τρόπο. Θέλουμε να φέρουμε κάτι καινούριο αλλά παράλληλα δεν θέλουμε να μείνουμε εκτός «μόδας». Θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο αλλά βαριόμαστε και ανεβάζουμε «στόρις».
Αλλά έχουμε πολλά να δώσουμε. Το πιστεύω. Ίσως μας λείπει η σωστή καθοδήγηση. Οι σωστές βάσεις. Ίσως απλά χρειαζόμαστε τον χρόνο μας.
-Πόσο απλό είναι να έχουμε νέες ιδέες;
*Θα έλεγα πως είναι πολύ δύσκολο. Οι άνθρωποι είμαστε σκλάβοι της συνήθειας. Και στις πράξεις μας αλλά και στις σκέψεις και τις ιδέες μας. Δεν αποδεχόμαστε πολύ εύκολα το καινούργιο. Οι νέες ιδέες προκύπτουν από νέους ανθρώπους και οι νέοι άνθρωποι οφείλουν να έχουν νέες ιδέες. Να μπορούν να πουν όχι στις ευκολίες και να ακολουθήσουν πιο δύσκολους και ανεξερεύνητους δρόμους. Δρόμους που θα φέρουν αλλαγή σε αυτή την κοινωνία που ζούμε.
-Η τέχνη -και η ειδικά η τέχνη του θεάτρου- πόση πειθαρχία χρειάζεται;
*Πιστεύω πως ένας ηθοποιός πρέπει να έχει την ίδια πειθαρχία που έχει ένας χορευτής ο οποίος εξασκεί το σώμα του όλη μέρα για να είναι δυνατό και αποτελεσματικό σε οποιαδήποτε χορογραφία. Ένας ηθοποιός πρέπει να έχει την ίδια πειθαρχία που έχει ένας βιολιστής που εξασκείται στο βιολί μελετώντας όλη μέρα ίσως και όλη νύχτα ένα δύσκολο σημείο σε μία παρτιτούρα έτσι ώστε να το τελειοποιήσει.
Ο ηθοποιός καλείται να είναι ένα άτομο στις μέρες μας, το οποίο πρέπει να έχει ένα δυνατό σώμα, γυμνασμένο αλλά και χαλαρό, πρέπει να έχει καλή φωνή, σωστή άρθρωση, καθαρή φωνή κ.τλ. Ο ηθοποιός πρέπει να είναι έτοιμος για όλα. Χωρίς πειθαρχία και πολλή πολλή δουλειά δεν θα επιβιώσει.
-Έχει σημασία να λειτουργούμε ομαδικά; Κυρίως στο θεατρικό χώρο;
*Νομίζω πως η ομαδικότητα είναι το βασικότερο πράγμα για να λειτουργήσει μια ομάδα, μια παράσταση, το θέατρο. Χρειάζεται να είσαι εκεί για τον άλλον στη ζωή και στη σκηνή. Και αυτό είναι κάτι που θα φανεί στο τελικό αποτέλεσμα. Βέβαια για να υπάρξει η ομαδικότητα χρειάζεται χρόνος. Και πολλές φορές δεν υπάρχει τόσος χρόνος για να μπορέσουν οι ηθοποιοί και ακόμα και οι συντελεστές της παράστασης να αποκτήσουν αυτή την πολυπόθητη ομαδικότητα. Υπάρχουν παραστάσεις που ανεβαίνουν με πολύ περιορισμένο χρόνο προβών που σημαίνει πως ο ηθοποιός δεν έχει προλάβει να ανοιχτεί, να δεθεί, να νιώσει ότι ανήκει σε μια ομάδα. Εκεί είναι που περισσότερο κανείς καταλαβαίνει ότι και το θέατρο είναι ένα επάγγελμα σαν όλα τα άλλα. Αυτό όμως είναι κάτι που εγώ προσωπικά δεν το υποστηρίζω. Πιστεύω ότι η δουλειά του ηθοποιού είναι μια από τις πιο ωραίες δουλειές ίσως και η καλύτερη γιατί σου δίνει την ευκαιρία να μοιράσεις τον εαυτό σου, το σώμα σου, την ψυχή σου σε όσους ανθρώπους αποφασίσουν να έρθουν να σε δουν.
-Πώς θα χαρακτήριζες την περίοδο που διανύουμε;
*Θα τη χαρακτήριζα χαοτική. Οικονομικά …μια καταστροφή. Πολιτικά νομίζω το ίδιο. Τώρα καλλιτεχνικά θεωρώ πως είναι μία περίοδος η οποία μας δίνει πολύ υλικό για να δημιουργήσουμε. Δεν μας δίνει την οικονομική στήριξη ίσως αλλά όποιος θέλει να κάνει τέχνη βρίσκει πάντα τρόπο.
-Όταν δεν παίζεις στο θέατρο, με τι σου αρέσει να ασχολείσαι;
*Η μεγάλη μου αγάπη μετά το θέατρο είναι η μουσική. Ψάχνομαι πολύ σε αυτό το θέμα, με ενδιαφέρουν οι μουσικές όλου του κόσμου. Μελετάω περισσότερο τα παραδοσιακά τραγούδια διάφορων χωρών. Παίρνω στοιχεία και τα χρησιμοποιώ για να γράφω δικά μου τραγούδια ή να κάνω παραλλαγές σε ήδη υπάρχοντα. Αυτό μου το ενδιαφέρον προσπαθώ να το εντάξω στο μουσικό σχήμα που έχουμε δημιουργήσει με τη φίλη και συμφοιτήτριά μου από τη σχολή του Εθνικού, Σοφία Κουλέρα. Με την οποία έχουμε δημιουργήσει ένα ντουέτο (λεγόμαστε «Μορόζες») στο οποίο χρησιμοποιούμε διάφορα όργανα και τις φωνές μας φυσικά για να δημιουργήσουμε πολυφωνίες αλλά παράλληλα χρησιμοποιούμε και ρυθμούς με τους οποίους το παραδοσιακό άκουσμα μεταλλάσσεται σε κάτι πιο φρέσκο και ζωντανό. Χρησιμοποιούμε π.χ. το μελωδικό και παραδοσιακό ήχο του βιολιού και το συνδυάζουμε με funky ρυθμό το οποίο παίζουμε με αφρικάνικο αυλό.
Στον ελεύθερο χρόνο μου επίσης μου αρέσει να ράβω ρούχα. Αγοράζω ένα ύφασμα το φαντάζομαι πώς θα μπορούσε να γίνει και μετά να το ράβω. Μου αρέσει επίσης να φτιάχνω κοσμήματα με κλωστές. Μου αρέσει πάρα πολύ να μαγειρεύω και να χορεύω. Και ένα πράγμα που δεν θα μπορούσα να ζήσω χωρίς αυτό είναι το ποδήλατο.
-Πιστεύεις ότι έχουμε ικανή θεατρική παιδεία στην Ελλάδα;
*Θα μπορούσαμε να έχουμε αλλά οι δραματικές σχολές στην Αθήνα δεν προσφέρουν το ίδιο επίπεδο εκπαίδευσης για να μπορέσουμε να μιλήσουμε γενικά γι’ αυτό. Εγώ έχοντας τελειώσει τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου μπορώ να πω πως είχα μια πλήρη εκπαίδευση υποκριτικά, μουσικά, κινησιολογικά και θεωρητικά. Όμως ξέρω ότι αυτό δεν ισχύει στις περισσότερες σχολές και είναι πολύ άδικο γιατί εκτός του Εθνικού όλες οι σχολές είναι ιδιωτικές και τα παιδιά πληρώνουν για να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους και δεν τους δίνεται αυτό που θα έπρεπε και αυτό που τους αξίζει.
-Πιστεύεις ότι ένας καλλιτέχνης πρέπει να είναι κοινωνικά ή πολιτικά ενταγμένος;
*Κοινωνικά οπωσδήποτε. Πολιτικά δεν ξέρω.
-Πιστεύεις ότι η Ελλάδα με τη Γεωργία ως χώρες και λαοί έχουν κοινά;
*Αγαπημένη ερώτηση αυτή. Οι δύο πατρίδες μου. Η μία με γέννησε και η άλλη με μεγάλωσε. Πιστεύω ότι έχουν αρκετά κοινά και σε αυτά εντάσσω την αγάπη για γλέντι, μουσική, χορό, φαγητό. Είναι και οι δύο, χώρες με τεράστια παράδοση και ανεξάντλητο πλούτο. Είναι και οι δύο πανέμορφες χώρες, με διαφορετική και μοναδική ομορφιά η κάθε μία. Είναι επίσης δύο χώρες που πολιτικά και οικονομικά αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα. Αλλά παράλληλα χώρες που παράγουν πολλή τέχνη. Όπως και να έχει, αγαπώ και τις δύο.
-Πού θα σε βρει θεατρικά και καλλιτεχνικά ο φετινός χειμώνας;
*Θεατρικά δεν ξέρω ακόμα. Καλλιτεχνικά θα με βρει σε μαγαζιά στο κέντρο της Αθήνας να τραγουδάω και να παίζω μουσική με τις «Μορόζες».
-Υπάρχει κάτι που να έχει σφραγίσει τη ζωή σου;
*Πολύ δύσκολη ερώτηση. Νομίζω δεν μπορώ να την απαντήσω. Είναι πολλά δεν μπορώ να σκεφτώ ένα πράγμα.
-Πώς κρίνεις τη στάση του Νεοέλληνα απέναντι στη φύση;
*Είμαστε τόσο βίαιοι με τη φύση. Συνεχίζουμε και την καταστρέφουμε ενώ αυτή το μόνο που μας δίνει είναι καλό. Νομίζω ο χρόνος θα μας δείξει πόσο άσχημα της φερθήκαμε και θα πάρει εκδίκηση.
Η συμπεριφορά αυτή του Νεοέλληνα φυσικά έχει τη βάση της στην εκπαίδευση από το σχολείο και το σπίτι. Αποδεικνύεται πόσο ανίσχυρη και μη ουσιαστική παιδεία λαμβάνουν οι νέοι στην Ελλάδα. Όταν το μόνο που μαθαίνεις στο σχολείο είναι να αποστηθίζεις δεκάδες σελίδες για να γράψεις κάτι το οποίο θα σου αποφέρει έναν καλό βαθμό και θα ικανοποιήσεις τους άλλους με τις άψυχες απαντήσεις σου και θα καταφέρεις να περάσεις σε μια σχολή που σου είπαν για να σπουδάσεις κάτι που δεν σε ενθουσιάζει και να ζήσεις μια ζωή κάνοντας κάτι που δεν σε γεμίζει, τότε θα αδιαφορήσεις και για το περιβάλλον και για όλα γιατί απλά θα έχεις γίνει ένα άψυχο πλασματάκι.
-Τι σε ενοχλεί στην εικόνα της πόλης μας;
*Με ενοχλεί να βλέπω σκουπίδια στους δρόμους. Με ενοχλεί να βλέπω ανθρώπους να κοιμούνται στα παγκάκια, σε χαρτόνια ή απλά στο πεζοδρόμιο. Με ενοχλεί να βλέπω ανθρώπους να κλέβουν από τους ήδη φτωχούς. Με ενοχλεί η αγένεια και η επιθετικότητα που βλέπω κάθε μέρα στον δρόμο. Αλλά όλα αυτά είναι πράγματα που μπορούν να αλλάξουν. Η Αθήνα είναι μια πανέμορφη φωτεινή πόλη με πολλούς σκοτεινούς δρόμους.
-Τέλος, ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Συμβιώνεις με κάποιο κατοικίδιο;
*Λατρεύω τα ζώα! Όλα τα ζώα. Έχω μια αδυναμία στα σκυλάκια. Αλλά τα λατρεύω όλα. Πάντα είχα κατοικίδια από μικρή. Στην Τιφλίδα το πρώτο μας κατοικίδιο ήταν μια κότα, πανέξυπνη. Η οποία πήγαινε για βόλτα και γυρνούσε στο σπίτι και μας χτυπούσε την πόρτα για να της ανοίξουμε. Την έλεγαν Τσίνγκρουνγκα. Στην Κρήτη είχαμε τη Λίζι, τον Ξανθούλη και τον «Μαυρούλη» (σκυλάκια αυτά, όχι κότες). Τώρα δυστυχώς δεν έχω κατοικίδιο γιατί δεν έχω αρκετό χρόνο να το φροντίσω. Αλλά θα ήθελα σύντομα να καταφέρω να αποκτήσω.
-Μαριάμ, σε ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συζήτηση.
*Κι εγώ σας ευχαριστώ πολύ.
***
∼ Φωτογραφίες: Ελένη Μάνικου
***
- Διαβάστε επίσης:
«Ορέστεια» του Αισχύλου από το Εθνικό Θέατρο / «Ευμενίδες» σε σκηνοθεσία Γεωργίας Μαυραγάνη
Η μνημειώδης τριλογία της “Ορέστειας” παρουσιάζεται σε επιλεγμένους σταθμούς ανά την Ελλάδα
“Κι άλλα Λάικ”: Ήρθε το πρώτο βίντεο κλιπ της Μαριάμ Ρουχάτζε και του Πάνου Ζυγούρου
