Του Παναγιώτη Μήλα
Μπορεί η τηλεόραση να απογειώνει τη δημοφιλία των ηθοποιών. Μπορεί να σε κάνει ακόμα και να ξεχνάς το όνομα του ηθοποιού και να τον θυμάσαι μόνο με το όνομα του ρόλου του.
Όμως η «Νάνσυ» και η «Βαλένα» δεν κέρδισαν ποτέ σε αυτή την άτυπη μονομαχία τη Μαρία Παπαλάμπρου. Η προσωπικότητά της δεν επέτρεψε κάτι τέτοιο.
Η Μαρία Παπαλάμπρου «ψήθηκε» στο θεατρικό σανίδι και κέρδισε από την πρώτη στιγμή τους θεατρόφιλους.
Πρόσφατα την είχα δει στο «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης» στο πλευρό του Μάνου Βακούση, ως «Άννα» στο έργο «Επισκέπτης» αλλά και στον μονόλογο «Αντίο Μαμά» της Τάνιας Χαροκόπου.
Αξίζει εδώ να πω ότι η αγάπη της Μαρίας Παπαλάμπρου δεν περιορίζεται μόνο στο θέατρο. Ένας άλλος τομέας της δραστηριότητάς της είναι οι παραγωγές καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, όπως πριν από τρία χρόνια με το «Kids Dream Festival».
Επίσης φέτος συνέχισε με επιτυχία τη διοργάνωση σειράς ξεχωριστών παραστάσεων στο πλαίσιο του «Piano City in Athens».
Όμως από τα τέλη Απριλίου στο θέατρο «Μικρό Γκλόρια» συμπρωταγωνίστησε με τη Νικολέττα Βλαβιανού στο «Τρίτο στεφάνι» του Κώστα Ταχτσή σε θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία από τον Μίλτο Νίκα, με τον τίτλο «Το Τρίτο στεφάνι – Εγώ η Εκάβη».
Μια παράσταση η οποία εστίαζε στη ζωή της ηρωίδας Εκάβης.
Με αφορμή αυτό το έργο είχα αναζητήσει τη Μαρία Παπαλάμπρου με σκοπό να κάνουμε μια συνέντευξη. Προγραμματίσαμε να μιλήσουμε στο τηλέφωνο όμως η τύχη – γιατί περί τύχης πρόκειται – τα έφερε εντελώς διαφορετικά…
***
Συναντηθήκαμε στο Μοναστηράκι σε έναν πολύβουο εμπορικό δρόμο. Η συνάντηση όμως έγινε βράδυ. Εκείνη την ώρα δεν κυκλοφορούσε …ψυχή. Ήταν Παρασκευή 2 Μαΐου στον αριθμό 21 της οδού Πολυκλείτου.
Εκεί ήταν μόνον όσοι επρόκειτο να παρακολουθήσουν στο «bijoux de kant HOOD art space» την πρεμιέρα της παράστασης «Η γυναίκα και ο ακροβάτης» του Μιχάλη Βιρβιδάκη με την Αμαλία Μουτούση και τον Θανάση Δόβρη σε σκηνοθεσία του Γιάννη Σκουρλέτη.
***
Ο χρόνος που είχαμε μέχρι να αρχίσει η παράσταση μάς επέτρεψε να μιλήσουμε με άνεση, χωρίς πίεση.
Περπατήσαμε βλέποντας τις μισοφωτισμένες βιτρίνες με τα φορέματα, τα αξεσουάρ και τα υλικά που χρησιμοποιούν οι μοδίστρες. Εικόνες ποιότητας. Εικόνες που ήταν το κατάλληλο και ιδιαίτερο σκηνικό για τη συνομιλία μας.
Πράγματι ήμουν τυχερός με αυτή την εξέλιξη.
Ας ακούσουμε όμως όλα όσα πρόλαβε να «γράψει» εκείνο το σούρουπο το μαγνητόφωνο, πριν χτυπήσει «το τρίτο κουδούνι»…
***
Πού γεννηθήκατε και ποια είναι η καταγωγή σας;
*Εγώ γεννήθηκα στην Αθήνα, όμως οι γονείς μου είναι και πάνω και κάτω από το Αυλάκι όπως λένε… Ο μπαμπάς μου από το Αγρίνιο και η μαμά μου από την Καλαμάτα. Οπότε έχω μεν διπλή καταγωγή αλλά δυστυχώς από τα πατρογονικά μου δεν έχει μείνει κάτι. Ευτυχώς όμως έχω πάντα και τους συγγενείς και τους δικούς μου ανθρώπους και στα δύο μέρη.
Κοιτάζοντας τον καθρέφτη – όπως η Εκάβη του Ταχτσή – τι βλέπετε ως ευχάριστη ανάμνηση από την παιδική σας ηλικία;
*Σε αντίθεση με την Εκάβη – η οποία μπήκε από πολύ μικρή στα βάσανα – εγώ έζησα μια πάρα πολύ χαρούμενη και ευτυχισμένη παιδική ηλικία, με δύο γονείς και την αδελφή μου. Μια οικογένεια πολύ αγαπημένη. Έζησα πάρα πολύ όμορφα. Έχω πάντοτε ωραίες αναμνήσεις. Πάντα χαρά στο σπίτι, ένα πολύ ανοιχτό σπίτι για φίλους, για συγγενείς. Πάντα έζησα με χαρές εκείνα τα χρόνια για αυτό και η απώλεια των γονιών μου, μού στοίχισε πολύ. Μαζί με αυτούς, έφυγε και η εκείνη η όμορφη περίοδος της ζωής μου.
Ευτυχώς οι γονείς μου με είδαν στη σκηνή και ήτανε και από τους πιο φανατικούς μου θεατές. Πάντα στις πρεμιέρες ήθελαν να αγοράζουν εισιτήρια. Δεν θέλανε ποτέ να έχουνε πρόσκληση για να μην επιβαρύνουν το θέατρο. Πάντα δε μου στέλνανε την πιο μεγάλη και πιο όμορφη ανθοδέσμη με μια ωραία ευχή. Ναι! Ήταν συνεχώς κοντά μου. Παρόλο που το όνειρο του πατέρα μου ήταν να γίνω δικηγόρος. Δεν του χάλασα το χατίρι. Και σπούδασα, και έγινα δικηγόρος. Αυτή ήταν η πρώτη μου αγάπη. Μάλιστα ως παιδί πάντα έκανα τη δικηγόρο στα παιχνίδια μου και ακολουθούσα τον πατέρα μου παντού, όπου μπορούσα. Όμως στη Γ’ Λυκείου άλλαξα ρότα μετά από κάποιες γιορτές του σχολείου που συμμετείχα. Τότε μου γεννήθηκε η ανάγκη να πάω στη Δραματική Σχολή.
Σας παρότρυνε κάποιος καθηγητής;
*Ναι, μια καθηγήτρια που είχα στα Νέα Ελληνικά, με βοήθησε να πραγματοποιήσω το όνειρό μου. Έτσι μπήκα και στο Πανεπιστήμιο και στη Δραματική Σχολή. Το πρωί πήγαινα στη Νομική και το απόγευμα στην …Υποκριτική. Ήμουν πολύ ευτυχισμένη.
Πήρατε το πτυχίο και ασκήσατε το επάγγελμα;
*Ασφαλώς. Δούλεψα πολύ με τον πατέρα μου. Όταν όμως έφυγε από τη ζωή πριν από 25 χρόνια έπρεπε να αποφασίσω αν θα κρατήσω το γραφείο ή όχι. Αν με κέρδιζε η Νομική δεν θα μπορούσα να ασχολούμαι και με κάτι άλλο. Ήταν μια ολόκληρη επιχείρηση και χρειαζόταν ολοκληρωτική αφοσίωση, οπότε αποφάσισα να κλείσω το γραφείο και να ασχοληθώ μόνο με τα καλλιτεχνικά.
Δύσκολη απόφαση…
*Ναι, ασχολήθηκα αποκλειστικά με τα καλλιτεχνικά. Όμως η εμπειρία μου στο δικηγορικό γραφείο ήταν πολύ χρήσιμη στο επιχειρηματικό βήμα που έκανα όταν αποφάσισα να ασχοληθώ με τις καλλιτεχνικές παραγωγές.
Εδώ και 20 χρόνια είμαι και στον χώρο των παραγωγών. Είναι και αυτό κάτι που μου αρέσει. Ίσως αυτό μου καλύπτει την άλλη πλευρά, την πιο πρακτική, την πιο ορθολογιστική…
Από τα χρόνια εκείνα, στο ξεκίνημα, υπάρχει κάποια θεατρική εμπειρία που σας έχει αποτυπωθεί;
*Όταν πρωτοξεκίνησα, δούλευα πάρα πολύ με μια θεατρική ομάδα, την ομάδα «Μορφές Έκφρασης» με τον δάσκαλο μου, τον Θωμά τον Κινδύνη. Ασχολούμαστε πολύ τότε με την αρχαία τραγωδία. Η παράσταση που είχα παίξει τότε ήταν η «Ιφιγένεια εν Αυλίδι». Ήτανε ένας από τους πιο αγαπημένους μου ρόλους και μια από τις πιο αγαπημένες μου εμπειρίες. Ακόμη και σήμερα πιστεύω ότι η εμπειρία στην ομάδα είναι κάτι αξεπέραστο για τον ηθοποιό. Και νομίζω ότι η ομάδα είναι κάτι πολύ δυνατό. Είναι ένας χώρος που μπορεί να σε προχωρήσει πραγματικά. Αν θέλεις να προχωρήσεις ως ηθοποιός, αυτό μπορεί να γίνει πραγματικά μέσα σε μια ομάδα. Έτσι μπορείς και βελτιώνεις συνέχεια τον εαυτό σου.
Ο εγωισμός δεν εμποδίζει τον ηθοποιό να προσαρμοστεί στα «πρέπει» και στα «μη» της ομάδας;
*Αν η ομάδα έχει έναν αρχηγό ο οποίος είναι δυνατός, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Σήμερα αυτό δεν υπάρχει πια. Λίγες ομάδες είναι αυτές που συνεχίζουν. Λίγες έχουν όραμα. Πριν από λίγο μιλούσα με μια φίλη και είχαμε θυμηθεί την ομάδα του Peter Brook, πριν κάποιες δεκαετίες. Μας είχε εντυπωσιάσει τότε με τη σημαντική δουλειά που έκανε. Άφησε το στίγμα της στο θέατρο με τη μέθοδό της.
Στην Ελλάδα είχαμε τον Κάρολο Κουν, τον Σπύρο Ευαγγελάτο, τον Λευτέρη Βογιατζή…
*Και σήμερα τον Θόδωρο Τερζόπουλο που δουλεύει με τον δικό του τρόπο. Ευτυχώς υπάρχουν και τώρα κάποιες ομάδες νέων παιδιών που γράφουν τη δικιά τους ιστορία. Όμως το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει αυτή η προσωπικότητα που θα μαζέψει γύρω της τους ανθρώπους που θα θέλουνε να μάθουν, να στηρίξουν ένα όραμα και να μάθουνε και από αυτό. Είναι πιο δύσκολες εποχές, πιο εμπορικές θα έλεγε κανείς. Ασφαλώς δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι υπάρχουν πάρα πολλά μικρά θέατρα που προσπαθούν να κάνουν τη διαφορά.
Με αφορμή και την πρεμιέρα που θα παρακολουθήσουμε σε λίγο, θέλω να σας ρωτήσω ποιο συναίσθημα κυριαρχεί μέσα σας την ημέρα της πρεμιέρας;
*Πάντα έχω αγωνία. Συνήθως η αγωνία έρχεται πρώτη ως συναίσθημα. Είναι αυτό το καινούργιο που δεν το γνωρίζεις καθόλου. Οι πρόβες δεν σε βοηθούν για να μάθεις ποια είναι η αποδοχή από το κοινό αυτού που κάνεις. Δεν μπορείς να σκεφτείς ποια θα είναι η αλληλεπίδραση της σκηνής με την πλατεία. Η αγωνία και η περιέργεια για την επαφή με το κοινό κυριαρχούν.
Παράλληλα όμως υπάρχει και η σκέψη ότι «τώρα έρχεται η ώρα να δείξουμε στο κοινό όλα όσα κάναμε». Το συναίσθημα που έχω όταν είμαι στη σκηνή είναι πολύ δυνατό για μένα, μ’ αρέσει πάρα πολύ. Αγαπώ τη σκηνή και την έκθεση.
Για σας τέχνη και θέατρο τι σημαίνουν;
*Το θέατρο είναι και αυτό μια μορφή τέχνης. Γενικότερα η τέχνη πιστεύω ότι είναι κινητήριος δύναμη στη ζωή του ανθρώπου και δεν είναι πολυτέλεια. Πολλές φορές ο άνθρωπος όταν αντιμετωπίζει δυσκολίες οικονομικές κόβει αμέσως το θέατρο επειδή το θεωρεί πολυτέλεια ή όχι αναγκαίο. Για μένα ισχύει το αντίθετο. Προτιμώ να πάω στο θέατρο αντί να βγω έξω για φαγητό. Προτιμώ να πάω σε μια έκθεση ζωγραφικής γιατί η τέχνη είναι ψυχαγωγία, δεν είναι διασκέδαση. Αγγίζει την ψυχή και το πνεύμα. Επομένως είναι μία ουσιαστική τροφή για τον άνθρωπο και αυτό που μπορεί να σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Βέβαια δεν πιστεύω ότι η τέχνη μπορεί να σε αλλάξει, μπορεί όμως να σε …ταρακουνήσει. Να σε κάνεις να σκεφθείς. Να σε ξυπνάει, έστω για κάποιες στιγμές.
Η ανάγκη του κόσμου για επαφή με τις τέχνες εκδηλώθηκε έντονα μετά την περίοδο της πανδημίας…
*Πράγματι, εκεί φάνηκε ότι τελικά αυτό μας έλειψε. Άρα είναι ανάγκη, δεν είναι πολυτέλεια. Γι’ αυτό ο κόσμος έβαλε στη ζωή του το θέατρο, περισσότερο απ’ όσο το είχε πρώτα.
Ας πάμε στην άλλη όχθη. Η βία και το μίσος, μπορούν να εμπνεύσουν την τέχνη και να δώσουν ερεθίσματα;
*Σίγουρα μπορούν να δώσουν ερεθίσματα, προς κάθε κατεύθυνση. Συνήθως βλέπουμε την τέχνη να παίρνει ερεθίσματα, να μάχεται και να αντιμάχεται τη βία. Βοηθούν τον καλλιτέχνη να πει κάτι άλλο ενάντια στη βία. Να μη δώσει λύση αλλά έστω να δηλώσει την αντίθεσή του. Βεβαίως δεν ξέρω αν είναι τέχνη όλα αυτά τα σύγχρονα επιχειρήματα που εξωθούν κάποιους σε περισσότερη βία. Σίγουρα πιστεύω ότι όλα αυτά δεν είναι τέχνη.
Υπάρχουν πράγματα που σας φοβίζουν;
*Γενικά είμαι ένας άνθρωπος που προσπαθώ πάντοτε να βλέπω τη ζωή από τη θετική της πλευρά και με αισιοδοξία. Δεν φοβάμαι, δεν μπορώ να πω ότι φοβάμαι. Έχω βέβαια βιώσει αρκετές απώλειες δικών μου ανθρώπων και αυτό είναι κάτι που με έχει πληγώσει στη ζωή και ίσως είναι το μόνο που κάποιες φορές σκέφτομαι. Δεν θα πω ότι με φοβίζει γιατί δεν ζω μ’ αυτήν τη σκέψη, αλλά κάποιες φορές σκέφτομαι ότι δεν θέλω να βιώσω άλλη απώλεια.
Αυτά τα δυσάρεστα γεγονότα σάς έκαναν πιο δυνατή;
*Ναι, με έχουνε κάνει πιο δυνατή. Με έχουνε κάνει να προσπαθώ περισσότερο. Όμως με έχουν κάνει να εκτιμήσω αυτά που έζησα και να μην κλαίω για αυτά που έχασα.
Οπωσδήποτε είμαι ευγνώμων για την ευτυχία που βίωσα με τους ανθρώπους που με αγάπησαν και τους αγάπησα πολύ. Πάντα βλέπω τη θετική πλευρά των γεγονότων.
Νιώθω τυχερή που βίωσα την ευτυχία με κάποιους ανθρώπους. Βέβαια πονάει το ότι αυτό δεν συνεχίζεται αλλά τελικά η ζωή είναι εδώ μπροστά μας και συνεχίζεται.
Αυτό τον καιρό τι σας δίνει ευτυχία, τι σας δίνει χαρά;
*Πάντα μου δίνει χαρά όταν είμαι σε μια παράσταση. Είναι μεγάλη χαρά το να παίζω στο θέατρο. Αυτή την εποχή είμαι στο «Τρίτο στεφάνι – Εγώ η Εκάβη». Είναι κάτι που μου δίνει μεγάλη χαρά. Επειδή δεν παίζουμε κάθε μέρα, περιμένω με χαρά τις μέρες που έχουμε τις παραστάσεις μας. Γενικά μου δίνει χαρά η δουλειά μου. Φυσικά προσμένω και τη συνέχιση των παραστάσεών μας και εκτός Αθηνών.
Όμως και το κομμάτι της παραγωγής μού δίνει χαρά. Έχω τώρα το φεστιβάλ «Piano City in Athens». Είναι τρίτη χρονιά. Πάει καλά και το υποστηρίζει πολύ και ο μουσικός κόσμος. Είναι κορυφαία δημιουργία η συνεργασία με τους καλλιτέχνες. Σε περιόδους όπως αυτή δεν με βλέπει το σπίτι. Είμαι από το πρωί ως το βράδυ έξω.
Σε ποιους χώρους πραγματοποιείται το Φεστιβάλ;
*Σε πολύ διαφορετικούς χώρους γιατί αυτό είναι και το concept. Είναι ένα φεστιβάλ που γίνεται σε πολύ απρόβλεπτους χώρους. Σε πλατείες, σε μουσεία, σε νοσοκομεία, σε ωδεία αλλά και σε σπίτια. Φέραμε με το φεστιβάλ αυτόν τον θεσμό, το house concept στην Ελλάδα. Κάτι που δεν είναι συνηθισμένο. Στο εξωτερικό γίνεται πάντα, αλλά στην Ελλάδα δεν είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό. Και τώρα βλέπουμε πως πάει πάρα πολύ καλά.
Έχει μεγάλο ενδιαφέρον όταν οι πιανίστες ανοίγουν το σπίτι τους και παρουσιάζουν εκεί το δικό τους ρεσιτάλ… Εκεί λοιπόν στο δικό τους σπίτι, για ένα πολύ μικρό κοινό. Όσο χωράει το σαλόνι του σπιτιού τους. 10 – 15 – 20 άτομα.
Το ίδιο γίνεται και σε νοσοκομεία. Όπως φέτος δύο εκδηλώσεις. Μια στο «Νοσοκομείο Παίδων», μια στον «Ευαγγελισμό» και μια στο «Ερρίκος Ντυνάν».
Στην περίοδο του Φεστιβάλ τα πιάνα «πετάνε» σε όλη την πόλη… Πηγαίνουμε από δω εκεί, κι από ‘κει εδώ… Στην Ευρώπη – όπου έζησα πολλά χρόνια – τα νοσοκομεία επειδή στηρίζονται πάρα πολύ από κάποιους συλλόγους, έχουνε πάντοτε και ένα κομμάτι πολιτιστικών εκδηλώσεων στο πρόγραμμά τους. Στο Βερολίνο για παράδειγμα έχω δει εκθέσεις ζωγραφικής με πίνακες μεγάλων ζωγράφων.
Στην Αθήνα είμαστε χαρούμενοι που κάποια νοσοκομεία έχουν ανοίξει τις πόρτες τους για το Piano City και θα φιλοξενήσουν ρεσιτάλ πιάνου. Στο «Παίδων» θα έχει θέμα που αφορά τα παιδιά. Στον «Ευαγγελισμό» ένα πάρα πολύ δυνατό πρόγραμμα για ενήλικες, το οποίο κατά σύμπτωση συμπίπτει με τη μέρα του νοσηλευτή και έτσι το νοσοκομείο θα κάνει εκδηλώσεις γύρω από αυτό. Στο «Ερρίκος Ντυνάν» για τρίτη χρονιά θα έχουμε ένα ρεσιτάλ στον εξωτερικό χώρο του νοσοκομείου. Και για ασθενείς, και για το προσωπικό, και για το κοινό… Ακριβώς έξω από την είσοδο, βάζουμε ένα πιάνο με ουρά, με ενίσχυση ώστε να έχει καλή απόδοση.
Δηλαδή εντάσσουν και τον πολιτισμό στη θεραπεία…
*Γαληνεύουν έτσι την ψυχή. Στο «Ντυνάν» ο Πρόεδρος του νοσοκομείου και η Διοίκηση είναι πολύ φιλότεχνοι και ενισχύουν τις πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ξέρουν ότι ο επισκέπτης του νοσοκομείου δεν πάει εκεί για διασκέδαση. Πάντα κάτι τον βαραίνει. Περνάει έτσι μια ώρα που ξεχνιέται. Όσο και να σταθεί να παρακολουθήσει την εκδήλωση θα ξαναμπεί μέσα από την πόρτα του νοσοκομείου με άλλη πιο ελαφριά ψυχή.
Σε γενικές γραμμές το «Piano City in Athens» είναι ένα φεστιβάλ που προσφέρει μια διαφορετική νότα. Φέρνει τη μουσική σε έναν διαφορετικό χώρο απ’ ό,τι την έχουμε συνηθίσει. Δεν είναι πια σε μια αίθουσα συναυλιών, αλλά έχει μια εξωστρέφεια. Είναι παράλληλα μια πρόκληση και για το κοινό και για τους καλλιτέχνες που είναι συνηθισμένοι να παίζουν σε κλειστούς χώρους. Τώρα βρίσκονται σε έναν ανοιχτό χώρο ή στη μέση του δρόμου. Είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Για όλους είναι μια πρόκληση. Βεβαίως το μεγαλύτερο ποσοστό αναφέρεται σε κλασική μουσική, αλλά μέσα εκεί έχουμε και τζαζ, έχουμε και τη ροκ και τη μουσική από το σινεμά και διασκευές από πολλά είδη μουσικής για πιάνο…
Ας μιλήσουμε τώρα για το «Τρίτο Στεφάνι». Τι θα θέλατε να ξέρουμε για αυτή την παράσταση;
*Θέλω να πω λίγο για το θέμα της διασκευής. Το «Τρίτο στεφάνι» είναι ένα έργο με πάρα πολλά πρόσωπα. Εμείς, η Νικολέτα Βλαβιανού και εγώ, που παίζουμε σ’ αυτήν την παράσταση, βασιστήκαμε σ’ αυτήν τη διασκευή, η οποία παίρνει την Εκάβη ως κεντρική ηρωίδα και μέσα από αυτήν βλέπουμε όλη την ιστορία.
Εγώ ενσαρκώνω την Εκάβη στη νεαρή της ηλικία και η Νικολέτα στην πιο ώριμη της ηλικία, που αναπολεί πια όλη της τη ζωή. Πηγαίνει πίσω στο παρελθόν και βλέπει όλη της τη ζωή.
Και μέσα από αυτήν την αφήγηση βλέπουμε και όλα τα πρόσωπα του έργου. Πολύ ζωντανά και πάρα πολύ γλαφυρά. Η ζωή της Εκάβης είναι πραγματικά μια ζωή πολύ περιπετειώδης, με πάρα πολλά σκαμπανεβάσματα. Μια ζωή που διατρέχει το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, περνάει από τον Α’ Βαλκανικό, στον Α’ Παγκόσμιο, τον Μεσοπόλεμο και στον Β’ Παγκόσμιο.
Έζησε σε μια πολύ ταραγμένη εποχή και μόνο αυτό το ιστορικό κομμάτι αρκεί για να δείξει τι θα έχει ζήσει αυτή η γυναίκα. Και μέσα από αυτό βλέπεις και τη δύναμη που έχει μια γυναίκα, μια μάνα προκειμένου να στηρίξει την οικογένειά της και τα παιδιά της, μέσα από τις περιπέτειες και τις δυσκολίες που έχει η ζωή.
Στη σκηνή είμαι μαζί με τη Νικολέτα. Είναι σαν να μιλάει η ίδια με τον εαυτό της. Υπάρχει η συνύπαρξη του εαυτού με τον εαυτό και αυτό αρέσει στο κοινό. Αρέσει αυτό το «πάντρεμα» που έκανε ο Μίλτος Νίκας.
Ο Ταχτσής, πόσο διαχρονικός είναι;
*Όπως ξέρω, το «Τρίτο στεφάνι» διαβάζεται και τώρα πάρα πολύ γιατί δίνει τόσο γλαφυρά την εικόνα μιας Ελλάδας που εμείς δεν την έχουμε ζήσει. Τα συναισθήματα είναι διαχρονικά. Είναι διαχρονικές κάποιες καταστάσεις. Και βλέπεις ότι το κοινό αντιδρά και συμμετέχει στην παράσταση παρακολουθώντας όλα αυτά τα γεγονότα. Η προδοσία στον έρωτα, η προδοσία από έναν πολύ δικό σου άνθρωπο, οι δυσκολίες του να μεγαλώνεις ένα παιδί, υπάρχουν και στην εποχή μας και τελικά όλες οι καταστάσεις – με άλλη μορφή – παραμένουν επίκαιρες.
Το «Τρίτο στεφάνι» είναι φόρος τιμής για τις γυναίκες που έδωσαν τα πάντα στην οικογένειά τους. Η δική σας ζωή μοιάζει σε κάποια σημεία με τη ζωή της Εκάβης;
*Η Εκάβη πέρασε μια πολύ δύσκολη ζωή. Δεν μπορώ να πω ότι εγώ έχω ζήσει κάτι από αυτές τις δυσκολίες. Όμως και εγώ σαν μάνα, πέρασα τις δικές μου φάσεις και με την απώλεια του άντρα μου, του πατέρα του παιδιού μου, πλέον έπρεπε να το μεγαλώσω… να παίξω τον ρόλο και των δύο γονιών, όπως και η Εκάβη και εκείνη έμεινε μόνη της με 4 παιδιά βέβαια. Είναι πολύ δύσκολο εγχείρημα το να μεγαλώνεις μόνος σου ένα παιδί. Δεν είναι πάντα εύκολο. Πιστεύω ότι τα παιδιά χρειάζονται και τους δύο γονείς. Ναι μεν η μητέρα παίζει πρωταρχικό ρόλο και είναι αυτή που συνήθως επωμίζεται τις περισσότερες ευθύνες και την καθημερινότητα. Οπότε το να προσπαθείς να καλύψεις το κενό που υπάρχει όταν λείπει ο ένας γονιός από τη ζωή του παιδιού, είναι ήδη μία έννοια. Μια μεγάλη έννοια. Σ’ αυτό το σημείο την καταλαβαίνω την Εκάβη.
Η Εκάβη έζησε ανάμεσα σε περιπέτειες και ελπίδες. Στη δική σας ζωή τι ρόλο έχουνε παίξει αυτές οι περιπέτειες και αυτές οι ελπίδες;
*Η ζωή ίσως να μην είχε τόσες πολλές περιπέτειες. Ίσως να τις δημιουργούσα περισσότερο εγώ, παρά να ερχόντουσαν …φορετές από το εξωτερικό περιβάλλον. Αλλά είμαι άνθρωπος που μου αρέσει η περιπέτεια. Με τη θέλησή μου σηκώθηκα, έφυγα και πήγα να ζήσω σε μια άλλη χώρα. Ήξερα ότι θα αντιμετωπίσω την πρόκληση ενός διαφορετικού περιβάλλοντος με νέους ανθρώπους και νέες σχέσεις. Στον δε επαγγελματικό χώρο εκτός από ηθοποιός μπήκα στο κομμάτι των παραγωγών, που είναι και αυτό μια μεγάλη περιπέτεια…
Μια περιπέτεια σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο…
*Φυσικά, είναι πολύ ανδροκρατούμενος χώρος. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια μπαίνουν και γυναίκες, αλλά όχι πάντα στο πολύ υψηλό επίπεδο. Εννοώ υψηλό με την έννοια της πρόκλησης, της αγωνίας και του ρίσκου. Προσωπικά τόλμησα και μπήκα σε μεγάλα τέτοια πεδία, είναι κι αυτό μια περιπέτεια η οποία συνεχίζεται. Δουλεύεις 6 μήνες, ίσως και έναν χρόνο για κάτι το οποίο θα κρατήσει δύο ώρες, μια συναυλία ας πούμε. Και όλα εξαρτώνται απ’ αυτές τις δύο ώρες. Είναι μια πρόκληση, αλλά γενικά μου αρέσει η περιπέτεια και δεν την αποφεύγω, πολλές φορές την προκαλώ κιόλας. Και οι ελπίδες είναι κομμάτι του χαρακτήρα μου γιατί είμαι αισιόδοξος άνθρωπος. Οπότε πάντοτε έχω την ελπίδα για το καλύτερο.
Μετά το «Τρίτο στεφάνι» ποια είναι τα σχέδιά σας;
*Δεν έχω σχεδιάσει κάτι νέο. Υπάρχει βέβαια ένα έργο το οποίο προγραμματίζω αλλά ακόμα δεν ξέρω πότε θα γίνει. Είναι ένα έργο του Βασίλη Κατσικονούρη που είναι βασισμένο στις «Λευκές Νύχτες» του Ντοστογιέφσκι. Αυτό το έργο με την πολύ ιδιαίτερη γραφή του Βασίλη θέλουμε να το ανεβάσουμε με τον Μάνο Βακούση. Είμαστε ακόμα στην προετοιμασία. Δεν έχουμε οριστικοποιήσει τίποτα.
Υπάρχουνε κάποιοι ρόλοι που ονειρεύεστε για το μέλλον;
*Όχι. Σε ρόλους δεν ονειρεύομαι κάτι. Όταν ήμουνα πιτσιρίκα, ονειρευόμουνα. Τώρα δεν ονειρεύομαι να παίξω κάποιον ρόλο, αυτό που επιθυμώ είναι να βρίσκομαι πάντοτε σε δουλειές οι οποίες να με εκφράζουν. Να με εκφράζουν οι συνεργάτες, να με εκφράζει ο στόχος της δουλειάς, να με εκφράζει η αισθητική της. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Και από κει και πέρα αν ρόλος είναι μεγάλος σε διάρκεια ή μικρός ή αν θα είναι κωμωδία ή αν θα είναι δράμα, δεν με νοιάζει. Αρκεί να είναι ένας ρόλος που θα μου αρέσει, που θα με προκαλεί και θα έχω μια πολύ καλή συνεργασία. Αυτό μου αρκεί για να είμαι πολύ καλά.
Μιας και βρισκόμαστε σε αυτή την περιοχή του εμπορικού κέντρου της Αθήνας θέλω να μου πείτε αν στην πόλη υπάρχει κάποιο αγαπημένο σας σημείο…
*Αγαπώ πολύ το κέντρο. Είμαι παιδί του κέντρου. Έχω ζήσει στο κέντρο, έχω γεννηθεί στα Εξάρχεια και όλη μου την υπόλοιπη ζωή ζούσα στο κέντρο. Σε Εξάρχεια, στο Κολωνάκι, στον Λυκαβηττό. Εδώ ήταν η ακτίνα μου. Αγαπώ όμως και το Μοναστηράκι που είμαστε τώρα και τη γειτονική Πλάκα. Γενικά το κέντρο είναι η αδυναμία μου. Ασφαλώς υπάρχουν και άλλες περιοχές στην πόλη κεντρικές οι οποίες έχουν αναπτυχθεί ξανά, όπως η Κυψέλη. Τελευταία έχω ξαναβγεί στα Εξάρχεια τα οποία για ένα διάστημα, τα είχα χάσει γιατί είχαν αλλάξει πολύ από αυτό που εγώ είχα ζήσει από την παιδική μου ηλικία. Τώρα τελευταία όμως τα έχω αγαπήσει πάλι.
Με τους γονείς μου έμενα στα Εξάρχεια. Αρχικά κοντά στην πλατεία και μετά στον Λόφο του Στρέφη. Εκεί ήταν το πατρικό μου.
Υπάρχει κάποια μικρή καθημερινή συνήθεια που ακολουθείτε;
*Το πρωινό μου. Δεν αλλάζω με τίποτα το πρωινό μου. Πάντα το πρωί μου αρέσει να παίρνω τον χρόνο μου. Ακόμα και αν πρέπει να πάω σε κάποια δουλειά ή σε κάποια πρόβα ή σε κάποιο γύρισμα ή σε κάποια δουλειά στις 7 το πρωί, εγώ θέλω μία ώρα πριν να απολαύσω το ξεκίνημα της μέρας. Είναι μια συνήθεια που δεν την αλλάζω. Δεν θα πιώ έναν καφέ και θα φύγω. Αυτό δεν μπορώ να το κάνω ποτέ.
Το πρωινό είναι ένα εφαλτήριο για την υπόλοιπη ημέρα. Αυτή την καθημερινή συνήθεια δεν την κόβω με τίποτα.
Τι σας κάνει να θυμώνετε και με τι γελάτε;
*Προσπαθώ να θυμώνω όσο τον δυνατόν λιγότερο. Προσπαθώ να βλέπω τα πράγματα με γενναιοδωρία. Στην Ελλάδα θυμώνω με την κοινωνική αδιαφορία των ανθρώπων επειδή είχα την τύχη να ζήσω πολλά χρόνια σε άλλη χώρα όπου οι άνθρωποι δεν ήταν κοινωνικά αδιάφοροι. Η αδιαφορία μας για το σύνολο και για τον διπλανό μας με πληγώνει.
Από κει και πέρα τώρα, πολλά πράγματα με κάνουν να γελάω. Η καλή παρέα, η παρέα με φίλους είναι κάτι που μου δίνει πάντοτε πολλή χαρά. Η κόρη μου με κάνει να γελάω και μου δίνει χαρά. Οι κουβέντες μαζί της, οι βόλτες μαζί της. Γενικά μου δίνει μεγάλη χαρά η επαφή με την οικογένεια μου, με την ευρύτερη οικογένειά μου, με την αδελφή μου, με τα ξαδέλφια μου, με τα ανίψια μου που έχουν και αυτά μεγαλώσει. Οι φίλοι και η οικογένεια είναι ένας πυρήνας που μου δίνει μεγάλη χαρά.
Υπάρχει κάποιο βιβλίο που διαβάζετε αυτόν τον καιρό;
*Τώρα διαβάζω το βιβλίο «Napoli mon amour» του Alessio Forgione. Μου αρέσει πάρα πολύ. Είναι ένα βιβλίο που σε βάζει σε μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Μια εποχή της Νάπολης, που με αφορμή το βιβλίο θα ήθελα να τη γνωρίσω…
Πριν χτυπήσει «το τρίτο κουδούνι» προλαβαίνω να κάνω και την τελευταία ερώτηση: Υπάρχει κάποιο κατοικίδιο στη ζωή σας;
*Ε, βέβαια. Πρώτα είχα γάτες που τις λατρεύω. Τώρα έχω ένα σκυλάκι. Με τη Φαίδρα την κόρη μου έχουμε ένα σκυλάκι. Τον λέμε Toffee, είναι ένα αρσενικό Μαλτεζάκι που του έχουμε – και μας έχει – μεγάλη αδυναμία. Παίρνουμε πολλή αγάπη εδώ και έξι χρόνια που είναι στη ζωή μας.
Είναι μια πολύ διαφορετική σχέση από αυτήν που έχεις με τις γάτες. Δεν γνώριζα τι σημαίνει να έχεις έναν σκύλο. Είναι πολύ διαφορετικό. Περισσότερο νοιάξιμο, πιο δύσκολη διαχείριση γιατί δεν μένουν μόνα τους, αλλά είναι μια άλλη σχέση. Έχεις μεγαλύτερη επικοινωνία.
Αυτή τη συμβίωση και με τις γάτες και με τους σκύλους είναι κάτι που το επιδιώκουν σήμερα περισσότεροι συμπολίτες μας. Καιρός ήτανε… Αν και θέλει ακόμα περισσότερο δόσιμο από την πλευρά μας. Όπως έκαναν στο Βερολίνο που ζούσα. Εκεί εκπαιδεύανε τα σκυλιά τους.
Τα εκπαιδεύανε όλοι. Και για αυτό ήταν πειθαρχημένα. Δεν ενοχλούσαν, δεν γάβγιζαν, δεν ήταν ατίθασα στον δρόμο. Το κυριότερο είναι ότι εκεί δεν υπάρχει περίπτωση να έχουν σκυλί και να μην πάνε βόλτα μαζί του για μία ώρα. Ενώ εμείς το βγάζουμε να κάνει «πιπί» και το γυρίζουμε αμέσως πίσω. Εκεί ασχολούνται πολύ με το ζωάκι τους. Έχουν άλλη έννοια.
Έτσι κι αλλιώς η σχέση μας με τα κατοικίδια μας γαληνεύει… τους το χρωστάμε…
Η κουβέντα μας ολοκληρώθηκε. Σας ευχαριστώ πολύ για όλα. Ήδη χτύπησε «το τρίτο κουδούνι» και πρέπει να μπούμε στην αίθουσα…
*Κι εγώ ευχαριστώ το Catisart για τη φιλοξενία.
***
«Το Τρίτο Στεφάνι» του Κώστα Ταχτσή σε διασκευή – σκηνοθεσία από τον Μίλτο Νίκα
***
«Piano City Athens 2025». Ένας μαραθώνιος μουσικής με 100 δωρεάν ρεσιτάλ πιάνου