Ο αποχαιρετισμός του Μάνου Αντώναρου θα γίνει τη Δευτέρα 16 Ιουλίου 2018 στις 3.30 μ.μ. από το Νεκροταφείο της Καλλιθέας. Σωκράτους και Αγίων Θεοδώρων, Άγιος Δημήτριος, 17341. Τηλέφωνο: 210-981.25.95
***
-Μαργαρίτα… της είπα… έπαθα έμφραγμα. (19 Μαΐου 2004)
Και (σχεδόν) λιποθύμησα πέφτοντας δίπλα της στο κρεβάτι.
-Μαργαρίτα… γεια… (19 Μαΐου 2018)
-Γεια σου Μάνο…
-Φέτος πέρασαν 14 χρόνια από τότε που με έσωσες. Σ’ ευχαριστώ.
-Να ‘σαι πάντα καλά Μάνο μου!
Αυτές οι 4-5 φράσεις είναι βασικά όλη μου η ζωή. Αν δεν υπήρχε αυτός ο διάλογος απλώς δεν θα με διαβάζατε τώρα… οι περισσότεροι δεν θα ξέρατε καν την ύπαρξή μου… και τα παιδιά μου δεν θα είχαν γεννηθεί.
Είναι ωραίο να ζεις. Το ξέρεις ακόμα καλύτερα όταν ο θάνατος σε σημάδεψε, αλλά άλλαξε γνώμη την τελευταια στιγμή.
Αν σας πω ότι δεν θυμάμαι πολλά πράγματα από την προ του εμφράγματος ζωή μου… μπορεί και να μη με πιστέψετε. Δεν λέω ότι τα ‘χω ξεχάσει…λέω ότι σπάνια έρχονται στη μνήμη μου…
Αντιθέτως θυμάμαι με κάθε λεπτομέρεια (και μάλιστα συχνά-πυκνά τα αναπολώ) όσα μου συνέβησαν μετά το έμφραγμα.
Στα απλά ελληνικά λέγεται: Αναγέννηση.
Τα γουστάρω αυτά τα γενέθλια…
Δεκατεσσάρων …πωωωωωωωωωωωω
Σήμερα λέω να σας πω μερικά μυστικιστικά.
Εκείνη την εποχή έμενα ακριβώς απέναντι από την Ακρόπολη… πιο απέναντι δεν γίνεται… το ότι η Ακρόπολις και άλλα τέτοια μνημεία εκπέμπουν πολλή ενέργεια προφανώς και δεν το κουβεντιάζουμε… Θέλω να πιστεύω ότι αυτή η ενέργεια με βοήθησε.
Είχαμε πει πολλά πράγματα οι δυο μας (η Ακρόπολις κι εγώ)… και ξέρετε η ηχητική επικοινωνία είναι πρωτόγονη μορφή επικοινωνίας… Οι άνθρωποι επικοινωνούν πάντα καλύτερα όταν δεν επικοινωνούν με ήχους… βλέπε: έρωτα, μίσος, ένστικτο κ.λπ.
Μετά το έμφραγμα έγινα πολύ πιο δημιουργικός.
Δεν με ενδιαφέρει τίποτα από το παρελθόν… ούτε καν η μουσική… Και ξαφνικά άρχισα να παρατηρώ τους ανθρώπους… τους δίπλα μου δηλαδή. Όλοι μας είμαστε γυμνοί… ειδικά τώρα με τα σόσιαλ μίντια.
Έμαθα να μιλώ με το άλλο εγώ των ανθρώπων… αυτό που είναι κρυμμένο από το φαίνεσθαι.
Γίνονται πολύ ενδιαφέροντες…
Άρχισα να σχεδιάζω καλύτερα και να φωτογραφίζω καλύτερα. Είδα καινούργιες γραμμές… υποθέτω ότι αν ήμουν μουσικός θα άκουγα άλλους ήχους…
Ανακάλυψα ότι τελικά τα καρτούνς παίξανε σημαντικότατο ρόλο στη ζωή μου. Μπορείς από εχθρός μου να γίνεις κολλητός μου επειδή σχεδιάζεις όμορφα. Στην πραγματικότητα κι εγώ είμαι ένα καρτούν… μπορώ να κάνω οποιαδήποτε μαλακία μου ‘ρθει στο κεφάλι χωρίς δεύτερη σκέψη… καρτούν δηλαδή… Τσαλάκωσέ με όσο θες… ξέρω από γόμμα και χαρτί και μολύβι… τσαπ, τσαπ το ‘σβησα …τελείωσε.
Ένα άλλο που έμαθα λόγω του εμφράγματος είναι αυτό: Μην περιμένετε βοήθεια απ’ αυτούς/ες που είστε απολύτως σίγουρος ότι θα σας τη δώσουν.
Μη! Είναι τοξικό πολύ.
Η βοήθεια θα ‘ρθει από εκεί που δεν την περιμένετε.
Το κέρδος είναι η γλύκα που εισπράττεις απ’ αυτους τους ανθρωπους.
Και τότε η πίκρα για τους άλλους είναι αβάσταχτη.
Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για να αλλάξεις την επόμενη στιγμή. Η ζωή είναι ένα ποτάμι…. Ξαπλώστε ανάσκελα, ανοίξτε χεράκια ποδαράκια και άστε το να σας πάει… αν κολυμπήσετε ανάποδα και θα κουρασθείτε και θα πνιγείτε.
Σ’ αυτά τα 14 χρόνια μού συνέβησαν αρκετά.
Γνώρισα από πρώτο χέρι την πολιτική εξουσία… δεν μου ’χει τύχει χειρότερο στη ζωή μου.
Έγινα πατέρας… και τότε έδωσα συγχαρητήρια στον εαυτό μου που ήξερα ότι τίποτα δεν είναι δικό μου, πριν καταλάβω ότι όλα είναι των παιδιών μου.
Γνώρισα την προδοσία… δεν την πρωτογνώρισα τότε… αλλά κάθε φορά με εκπλήσσει το ίδιο.
Γνώρισα μερικές γυναίκες… οι περισσότερες απίστευτα ερωτικές… με μάθανε πράγματα… Φυσικά και ο πόνος είναι μάθημα…
Οι άνθρωποι ξεχνούν… θα σας φανεί περίεργο, αλλά ποτέ κανείς δεν με ρώτησε:
-Πήρες τα χάπια σου σήμερα;
-Ρε συ κάνει που τρως κρέας;
Όλοι «πεθαίνουν» από κάτι.
Η θεία μου η Βάσω… ετών 93….
-Πεθαίνω έχω κολπική μαρμαρυγή… (που δεν έχει)
-Βασούλα επέζησα από ένα έμφραγμα μυοκαρδίου.
-Έχω κολπική μαρμαρυγή… σου λέω! Θα φας μουσακά;
Δεν πάμε καλά…
Υπάρχουν πολλοί που έπαθαν έμφραγμα και ζουν μια φοβισμένη ζωή. Σε ένα δωμάτιο ή τυλιγμένοι σε ένα παλτό.
Εγώ το είδα πως η ζωή μου ’δωσε ακόμα μια ευκαιρία για να τη γλεντήσω… να δω καινούργια πραγματα… όπως και έγινε….
Λέω συχνά στους ανθρώπους… Σ’ αυτό το σκοτεινό δωμάτιο του μικρόκοσμου σου που ζεις, υπάρχει ένα παραθυράκι, μικρό και σφραγισμένο… στο χρώμα του τοίχου… δεν έτυχε να το δεις… είναι αρκετό που ήδη ξέρεις ότι υπάρχει… η επόμενη κίνηση είναι να το ανοίξεις… Είναι ώρα να δεις / περπατήσεις νέα μονοπάτια… αλλιώς είσαι στη Φρανκφούρτη, κι αλλιώς στη Σενεγάλη.
Έμαθα ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να αλλάξουν… ναι τη συμπεριφορά τους… τις συνήθειες… αλλά μπορούν να μάθουν το άλλο τους εγώ, εκείνο που -όπως είπαμε- κρύβεται πίσω από το φαίνεσθαι.
Είναι αυτό που του μιλάτε πολύ και αποκλειστικά όταν είστε μόνοι, στην τουαλέτα, στο αυτοκίνητο, στο μετρό, στο κρεβάτι… ειδικά στο κρεβάτι… ο κολλητός ντε με το μαξιλάρι σας.
Όταν επιβιώσεις τότε έρχεται αυτό το άλλο εγώ και σου λέει:
-Είδες που στα ’λεγα; και σε πιάνει από το χέρι.
Άμα θες πας… άμα δεν θες μένεις σπίτι σου και κλαις για το κακό που σε βρήκε.
Συνάντησα ανθρώπους που με αγάπησαν και δεν τους αγάπησα εξίσου.
Συνάντησα και ανθρώπους που αγάπησα και δεν με αγάπησαν εξίσου.
Έτσι είναι η ζωή…
Δεν παίζεις μόνος σου… είναι σαν μερικούς οπαδούς που νομίζουν ότι η ομάδα τους έχασε γιατί φταίγανε οι ίδιοι… λες και οι άλλοι που νίκησαν δεν παίζανε.
Μην τρώτε αλάτι δεν κάνει.
[Το παραπάνω κείμενο το έγραψε ο Μάνος Αντώναρος το Σάββατο 19 Μαΐου 2018, στο προσωπικό του blog].
***
Ο Μάνος έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή 13 Ιουλίου 2018 ύστερα από μια σκληρή μάχη στη μονάδα εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός». Ο αποχαιρετισμός του θα γίνει τη Δευτέρα 16 Ιουλίου 2018 στις 3.30 μ.μ. από το Νεκροταφείο της Καλλιθέας. Σωκράτους και Αγίων Θεοδώρων, Άγιος Δημήτριος, 17341. Τηλέφωνο: 210-981.25.95
***
«Αντίο, Μανίτο μου! Εύχομαι η ψυχούλα σου να αναπαυτεί και να ηρεμήσει. Εγώ εδώ κάτω θα κάνω τα αδύνατα δυνατά για να μεγαλώσω δύο δυνατούς, υπέροχους ανθρώπους, την Αθηνά και τον Αρχέλαο. Θα σε σκεφτόμαστε πάντα. Σε ευχαριστώ που παρέα φέραμε στον κόσμο δύο τόσο υπέροχα ανθρωπάκια»…
[Το παραπάνω κείμενο το έγραψε την Παρασκευή 13 Ιουλίου, η πρώην σύζυγός του].
***
«Με ανείπωτο πόνο στην καρδιά μου αποχαιρετώ σήμερα τον μονάκριβο και πολυαγαπημένο μου αδελφό, τον Μάνο. Μας είπε αντίο σήμερα το μεσημέρι μετά από μια άνιση μάχη 20 ημερών. Χάνω τον άνθρωπο που μεγαλώσαμε μαζί στην κρεβατοκάμαρα της οδού Φορνέζη, που παίζαμε πόλεμο με πλαστικά σπαθιά στην πίσω βεραντούλα της μονοκατοικίας μας, που μαλώναμε και μονοιάζαμε. Που μπήκαμε κι οι δύο στη δημοσιογραφία – από άλλα μετερίζια ο καθένας… Εκείνος μποέμ, δημιουργικός, με μοναδική πένα και άφθαστες σύγχρονες φρέσκες ιδέες. Λατρευτός στις παρέες, με χιούμορ κι αγάπη για τους ανθρώπους. Θα μου λείψεις, Μάνο μου. Θα μου λείψουν οι παρατηρήσεις, οι υποδείξεις που μου έκανες από αγάπη. Εμένα του πιο συμβατικού. Να ήξερες πόσο σοβαρά τις έπαιρνα, να ήξερες μόνο… Πόσο θα μου λείψουν όλα αυτά. Αλλά κυρίως εσύ που μ’ έβγαζες τόσο συχνά από την γκριζάδα της… ρουτίνας μου. Ήσουν / είσαι σπουδαίος άνθρωπος. Και γι’ αυτό αθόρυβος»…
[Το παραπάνω κείμενο το έγραψε ο αδελφός του Βαγγέλης Αντώναρος, την Παρασκευή 13 Ιουλίου 2018].
***
«Μας ξέρετε εμάς τους δημοσιογράφους πόσο υπερβολικοί είμαστε και πόσο τα φουσκώνουμε τα πράγματα. Θέλω να με πιστέψετε όμως όταν σας λέω ότι το καλύτερο παιδί της πιάτσας μας όλης ήταν ο Μάνος Αντώναρος. Καλός, αγαθός, ευπροσήγορος, έτοιμος να σε βοηθήσει στην κάθε σου δυσκολία. Με τις απόψεις του βεβαίως τις ξεχωριστές, άνευ δογματισμών όμως και χωρίς κολλήματα. Να συζητάς ώρες επί ωρών και να καλοπερνάς με έναν πραγματικό εραστή της ζωής.
Αυτό το παιδί το καλό, αυτό το πλάσμα το σπάνιο διάλεξε ο Χάρος να πάρει νωρίς. Κρίμα, πολύ κρίμα γιατί ήταν πηγή χαράς και γέλιου και δεν αδίκησε ποτέ κανέναν. Και στάθηκε πραγματικός φίλος στους φίλους του. Αντίο Μάνο, την αγάπη μου στέλνω στα δυο σου παιδιά που τόσο λάτρεψες, στην μητέρα σου και στον αδερφό σου. Ξεκουράσου τώρα και μια μέρα θα ξαναβρεθούμε από κοντά και δεν θα σταματήσουν ποτέ ο χαβαλές και η πλακίτσα.
Υ.Γ.: Μια φορά κι έναν καιρό λέγαμε με το Μάνο ότι θα φτιάξουμε μια γκρουπάρα ροκ, ως συγγενείς με πρώην κυβερνητικούς εκπροσώπους, και θα την ονομάσουμε «Τα Άχρηστα Αδέρφια». Στην άλλη ζωή φιλαράκι, φύλαξέ μου θέση στο μικρόφωνο»…
[Το παραπάνω κείμενο το έγραψε ο συνάδελφός του Χρήστος Ξανθάκης, την Παρασκευή 13 Ιουλίου 2018].
***
Ο Μάνος Αντώναρος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1956 και σπούδασε στην Πάντειο Ανωτάτη Σχολή Πολιτικών Επιστημών. Από πολύ νωρίς ήρθε σε επαφή με τη δημοσιογραφία καθώς, ως παιδί, συνόδευε τον πατέρα του, τον κορυφαίο σκιτσογράφο Αρχέλαο, στα γραφεία της «Αθλητικής Ηχούς» για να παραδώσει τα σκίτσα του. Εκεί, ο πιτσιρικάς Μάνος έβλεπε με ορθάνοικτα μάτια μερικά από τα ιερά τέρατα της αθλητικής δημοσιογραφίας να εργάζονται πυρετωδώς μπροστά στις λινοτυπικές μηχανές. Και το έβαλε σκοπό να γίνει ένας απ’ αυτούς.
Τη δημοσιογραφική του σταδιοδρομία στο ελεύθερο ρεπορτάζ την ξεκίνησε το 1982 από την εφημερίδα «Εξπρές», συνέχισε στον «Ελεύθερο Τύπο» και το 1983 μεταπήδησε στην «Αθλητική Ηχώ» με καθημερινό χρονογράφημά του. Για μικρό χρονικό διάστημα την επόμενη χρονιά επιμελήθηκε την αθλητική σελίδα στην εφημερίδα «Ειδήσεις», έως ότου, το 1985, άρχισε να ασχολείται με το εξωτερικό δελτίο και τη γελοιογραφία στην εφημερίδα «Κέρδος», ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του.
Το 1986 ξεκίνησε τη συνεργασία του με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ως συντάκτης στο Τμήμα Τεκμηρίωσης πολιτικοοικονομικών ειδήσεων, ενώ μακρόχρονη υπήρξε η πορεία του και στον περιοδικό Τύπο («Πάνθεον», «Ρομάντσο», «AutoExpress», «Ταχυδρόμος», «Ένα», «Τηλέραμα», «Μία»). Υπήρξε τακτικός συνεργάτης πάμπολλων Μέσων, χρονογράφος στις εφημερίδες «24 ώρες» και «Βραδυνή», τακτικός συνεργάτης των δελτίων ειδήσεων του Τ/Σ «Antenna TV» από το 1992, ραδιοφωνικός παραγωγός στον «Αθήνα 9,84», συμβάλλοντας καταλυτικά στο στήσιμο της ελεύθερης ραδιοφωνίας, παρουσιαστής εκπομπών στον Τ/Σ «Seven X», συντονιστής στο δορυφορικό πρόγραμμα της ERT – SAT, διευθυντής προγράμματος στον Τ/Σ «Σκάι», σύμβουλος στον Τ/Σ «Star», ενώ διετέλεσε επί σειρά ετών διευθυντής δημοσίων σχέσεων του Τ/Σ «Mega».
Από το 2005 ασχολήθηκε έντονα με το Διαδίκτυο και υπήρξε ένας από τους πρώτους blogger στην Ελλάδα (manosantonaros.blogspot.com). Αρθρογράφησε στις ιστοσελίδες zougla.gr και gazzetta.gr και τελευταία στο sdna.gr και στο newsit.gr, ενώ διηύθυνε, επίσης, την ιστοσελίδα ihappy.gr
[Το παραπάνω κείμενο είναι απόσπασμα από την ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ που αναρτήθηκε την Παρασκευή 13 Ιουλίου 2018].
***
Με τον Μάνο Αντώναρο, συνεργάστηκα στην εφημερίδα “Βραδυνοί Καιροί” τον Οκτώβριο του 1990. Η εφημερίδα αυτή έχει το ρεκόρ του ταχύτερου κλεισίματος αφού βγήκαν μόνο 11 φύλλα… Διευθυντής ήταν ο Γιάννης Μιχελάκης, Σύμβουλος έκδοσης ο Μάρνης Σκουντριδάκης, Αρχισυντάκτης Α’: Παναγιώτης Μήλας, Αρχισυντάκτης Β’: Μαριλένα Φαράκου, Αρχισυντάκτης Οικονομικού: Πέτρος Δίπλας, στην έκδοση του Σαββατοκύριακου ο Γιώργος Ψωμάς. Σχολιαστές: Σπύρος Αλεξίου, Μάνος Αντώναρος, Αντώνης Ζησιμάτος, Ανδρέας Ζούλας, Γιώργος Λεονταρίτης, Αλεξάνδρα Στεφανοπούλου, Σταύρος Τσώχος, Αγαμέμνων Φαράκος. Πολιτικό ρεπορτάζ: Αλέξανδρος Βέλλιος, Φαίδων Λεοντόπουλος, Θύμιος Παπανικολάου. Παραπολιτικά: Βαρβάρα Τσιμπούλη. Οικονομικό: Κίμων Στεργιώτης, Στέλιος Σαράντης, Παντελής Ζήλος. Ελεύθερο: Γιώργος Κοίλιαρης, Κλαίρη Τζωρτζάκη, Νικόλ Λειβαδάρη. Στα υπουργεία: Ηλίας Καπετανάκης, Άρης Μουσούρης, Θύμιος Πέτρου, Αντώνης Αλαφογιώργος. Καλλιτεχνικό: Μιχάλης Βαλιανάτος. Αθλητικό: Βαγγέλης Δουκάκος, Χρήστος Σωτηρακόπουλος, Μάκης Τσίλκος, Μιχάλης Τσώχος, Γιάννης Δάρας, Γιάννης Φιλέρης. Κοσμικό: Αλίκη Σκουντριδάκη. Τηλεοπτικό: Παναγιώτης Τσιούτσας. Αστυνομικό: Στέλιος Παρασκευόπουλος. Σκιτσογράφοι: P. Standley, Κώστας Στούπας. Στους φωτογράφους προϊστάμενοςο Νίκος Πηλός.
Παν. Μήλας
***
Ο αποχαιρετισμός του Μάνου Αντώναρου θα γίνει τη Δευτέρα 16 Ιουλίου 2018.
