Του Παναγιώτη Μήλα
Κυριακή, 7 Απριλίου 2019. Κλείνει στις 9 μ.μ. η έκθεση της Λέσχης των Ελλήνων Γελοιογράφων με τον τίτλο «Democrisis – Δημοκρατία σε κρίση».
Το φετινό θέμα άγγιξε ιδιαίτερα το κοινό. Όλοι μελετούσαν μία μία τις γελοιογραφίες που εκτίθενται στον εντυπωσιακό και φιλόξενο εκθεσιακό χώρο του Μετρό στο Σύνταγμα.
Αν διαβάσει κάποιος τα σχόλια που γράφουν οι επισκέπτες, ασφαλώς θα καμαρώσει αλλά και θα πειστεί για την αξία αυτής της διοργάνωσης η οποία πραγματοποιείται για τέταρτη χρονιά.
Φέτος συμμετέχουν 32 Έλληνες και 10 Ιταλοί γελοιογράφοι.
*Από τη γειτονική μας χώρα έστειλαν έργα τους οι: Altan, Lido Contemori, Giorgio Franzarloi, Giovanni Sorcinelli – Giox, Enzo Lunari, Marco De Angelis, Marilena Nardi, Mario Natangelo, Sergio Staino, Pietro Vanessi.
*Από τη Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων συμμετέχουν οι: Τάσος Αναστασίου, Ιάκωβος Βάης, Κώστας Βλάχος, Δημήτρης Γεωργοπάλης, Σπύρος Δερβενιώτης, Dranis, Πάνος Ζάχαρης, Πέτρος Ζερβός, Χρήστος Ζωΐδης, John Antono, Γιάννης Ιωάννου, Μιχάλης Κουντούρης, Σάκης Κουτσαντάς, Ηλίας Μακρής, Πάνος Μαραγκός, Παναγιώτης Μήλας, Bas (Βασίλης Μητρόπουλος), Κώστας Μητρόπουλος, Παναγιώτης Μητσομπόνος, Σπύρος Ορνεράκης, Αλεξία Οθωναίου, Βασίλης Παπαγεωργίου, Ανδρέας Πετρουλάκης, Κωνσταντίνος Ρουγγέρης, Κώστας Σκλαβενίτης, Soloup, Soter, Στάθης (Σταυρόπουλος), Ηλίας Ταμπακέας, Μαρία Τζαμπούρα, Δημήτρης Χαντζόπουλος, Βαγγέλης Χερουβείμ.
***
Από τους Ιταλούς τίμησαν την έκθεση με την παρουσία τους στην Ελλάδα: Ο Altan, ο Giovanni Sorcinelli – Giox και η Marilena Nardi.
***
Φυσικά στο σημείο αυτό αξίζει να θυμηθούμε τρεις κορυφαίους εργάτες της ελληνικής γελοιογραφίας. Τρεις φίλους οι οποίοι στήριξαν τον θεσμό και που σήμερα δεν βρίσκονται μαζί μας. Με άλλη μια βόλτα θα θυμηθούμε και θα τιμήσουμε τον Ηλία Σκουλά, τον Γιάννη Καλαϊτζή και τον Βαγγέλη Παυλίδη.
***
*Ο Ηλίας Σκουλάς (1927 – 2014) ήταν ο πρωτεργάτης των Παγκοσμίων Εκθέσεων Γελοιογραφίας που είχαν γίνει στο Άλσος της Κηφισιάς: Αντιφασισμός (1975), Καλημέρα μόλυνση (1977) και Ενεργειακή κρίση (1980). Γεννήθηκε στα Χανιά της Κρήτης. Εργάστηκε στις εφημερίδες Μεσημβρινή, Απογευματινή, Έθνος, Ελεύθερος Τύπος και σε διάφορα περιοδικά. Πήρε μέρος σε αρκετές διεθνείς εκθέσεις γελοιογραφίας και έκανε και τέσσερις ατομικές, ενώ είχε εκδώσει δεκατέσσερα βιβλία με σκίτσα του.
***
*Ο Γιάννης Καλαϊτζής (1945 – 2016) είχε γράψει τα παρακάτω στο βιογραφικό του: «Μεγάλωσα στο καφενείο του πατέρα μου, στην Κοκκινιά. Πάνω στα τραπέζια κυκλοφορούσαν δυο τρεις εφημερίδες. Γελοιογραφικά σκίτσα κάνω από μωρό: ήμουν παρατηρητικό και κακό, και το ΄δειχνα. Το περιβάλλον μου ένιωσε την απειλή! Χάριν εξευμενισμού, μού διέθεσε αποδοχή διαρκείας. Το να επιδοθώ στην πολιτική σάτιρα ήταν αυτονόητο. Ήμασταν αριστεροί, το κράτος μας έκανε και ρατσιστές. Η Δεξιά, η εξουσία, οι Aρχές ήταν έξω από την κοινωνία μας, ήταν το ξένο: το άλλο μου την είχε στημένη στο νηπιαγωγείο. Κατανάγκαζαν εμένα, τον σκιτσογράφο, να πλέκω καλαθάκια και να κεντάω με μπρισίμι μηλαράκια σε χαρτόνι. Για να με σπάσουν. Δεν μίλησα. Καταδικάστηκα σε δωδεκαετή εκπαίδευση. Μου ‘ριξαν και έναν χρόνο επί πλέον, ως μη συνεργάσιμο. Δραπέτευσα πριν εκτίσω την ποινή. Ακολούθησε ο κατήφορος. Από τα χαμαιτυπεία της Αριστεράς στα καταγώγια των Καλών Τεχνών. Έμαθα κινηματογράφο στους κινηματογράφους, θέατρο στο θέατρο, μουσική τη νύχτα και εικόνες στο πεζοδρόμιο. Πανσπουδαστική, Δρόμοι της Ειρήνης, Αυγή. Ακολουθεί μια χούντα που επί 40 χρόνια παραμένει 7 ετών. Σκιτσάρω αγωνιώντας να κατανοήσω το προηγούμενο. Αντί, Ελευθεροτυπία, Ντέφι, Βαβέλ, ΔΗΩ και Τσιγγάνικη Oρχήστρα, Το Mαύρο Eίδωλο της Αφροδίτης, Tυφών, Γιαταλεφτά Νοέμβρη, 2000 στα 4. Γαλέρα στους Πέρα Kάμπους.
***
*Ο Βαγγέλης Παυλίδης γεννήθηκε στη Ρόδο το 1943 και από το 1971 εργάστηκε ως πολιτικός σκιτσογράφος. Παράλληλα ασχολήθηκε με την εικονογράφηση παιδικών, κυρίως, βιβλίων. Το 1976, σε σχετική έρευνα του Οίκου του Χιούμορ, του Gabrovo, αναδείχτηκε ανάμεσα στους 100 καλύτερους σύγχρονους σκιτσογράφους. Έχει λάβει μέρος σε πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπου βραβεύτηκε και έλαβε διακρίσεις: Διεθνής Έκθεση Γελοιογραφίας, Αθήνα (1978), 11η Μπιενάλε, Σκόπια (1979), Διεθνής Έκθεση Nassredin Hodja, Akshehir, Τουρκία (1979), Διεθνής Έκθεση Μετανάστες, Duisburg, Γερμανία, (1982), 8η Μπιενάλε, Gabrovo, Βουλγαρία, (1983), 8η Μπιενάλε του Gabrovo, 1987, συμμετοχή εκτός συναγωνισμού 8η Διεθνή Έκθεση Γελοιογραφίας, Κωνσταντινούπολη, Τουρκία, (1988), Νatura Artis Magistra, Amsterdam, Κάτω Χώρες, (1989), Velocartoon, Siauliai, Λιθουανία, (1990), St. Esteve της Γαλλίας, (1992), συμμετοχή εκτός συναγωνισμού, Ruthdrum της Ιρλανδίας, (1994), συμμετοχή εκτός συναγωνισμού. Η Διεθνής Επιτροπή Βιβλίων για τη Νεότητα (IBBY) του απένειμε Τιμητικό Δίπλωμα για την Εικονογράφηση, Σεβίλλη (1994). Το 1990 επιλέχτηκε, μαζί με άλλους 49 σκιτσογράφους, για την έκθεση Karikatur-Europaiche Kunstler Der Gegenwart, στο Μουσείο Wilhelm Busch, του Ανόβερου. Ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής στα Σκόπια το 1983, στην Κωνσταντινούπολη το 1993, και στη Ρόδο το 2001 και 2004. Το 2002 το βιβλίο του, Ρόδος 1309-1522, μια Ιστορία τιμήθηκε από το CICOP, το Διεθνές Κέντρο για τη Διάσωση της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς. Έργα του βρίσκονται στο Σπίτι του Χιούμορ και της Σάτιρας στο Gabrovo, στην Πινακοθήκη Saklung Karikaturen στη Bασιλεία, της Ελβετίας, στο Μουσείο Wilhelm Busch, του Ανόβερου και σε ιδιωτικές συλλογές. Ο Βαγγέλης Παυλίδης «έφυγε» την Κυριακή του Πάσχα 8 Απριλίου 2018.
***
Την έκθεση «Democrisis – Δημοκρατία σε κρίση» (Cartoonfair 2019) στηρίζουν: Η Βουλή των Ελλήνων, το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, η Περιφέρεια Αττικής, οι Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε. και το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ.
