«Las putas al poder! (Sus hijos ya estan en el»(*). Αυτή τη φράση του Caryl Ferey από το βιβλίο του «Mapuche», αλλά από την ανάποδη, μου θύμισε η παράσταση «Οικογενειακές Ιστορίες». Το έργο της Σέρβας ακτιβίστριας Μπιλιάνα Σερμπλιάνοβιτς ανέβηκε για τέσσερις μόνο παραστάσεις από την εκ Θεσσαλονίκης ορμώμενη δραστήρια θεατρική ομάδα «kontakt^ensemble» σε σκηνοθεσία Σμαρώς Πλατιώτη στη Σκηνή Φουαγιέ του θεάτρου “Επί Κολωνώ”. Οφείλω να εξηγήσω, πριν προχωρήσω, ότι η φράση «las putas» εννοείται για το σάπιο, το διεφθαρμένο, το ανέντιμο, το βδελυρό και ουχί για την επαγγελματική τάξη των εκδιδομένων γυναικών.
Μέσα από παιχνίδια αναπαράστασης της συμπεριφοράς των ενηλίκων -συγκεκριμένα των μελών μιας οικογένειας- μια συντροφιά παιδιών, σ’ ένα τοπίο της Σερβίας, κατεστραμμένο και λεηλατημένο, καταδεικνύει, εκούσια ή ακούσια, πτυχές μιας κοινωνίας που καταρρέει. Μέσα από τη λάσπη, την αποστροφή, τα ερείπια, τις στάχτες μπορεί να αναδυθεί η ζωή; Και μέσα από τη ζωή η τέχνη;
Η διαφθορά, τα σκάνδαλα, η ύφεση, η εξαθλίωση, οι ανεύθυνες πολιτικές, η αυθαιρεσία της εξουσίας, οι αυξανόμενες διαμαρτυρίες, o καπιταλισμός, η δημαγωγία, η χειραγώγηση της αυτενέργειας ενός λαού από τη Δύση αλλά και η δαιμονοποίηση καθετί δυτικού, ο εθνικισμός, η ξενοφοβία, η μισαλλοδοξία, αποτελούν τον άξονα αυτού του κοινωνικοπολιτικού έργου.
Οι άνθρωποι είναι πτηνά εγκλωβισμένα στη σαγήνη ενός δηλητηριώδους φιδιού, μύγες που στριφογυρίζουν γύρω από τον κορμό του δέντρου της βίας, χωρίς οίκτο, χωρίς αλληλεγγύη, χωρίς αυτογνωσία. Εδώ τα αισθήματα σηκώνουν αδιάφορα τους ώμους τους, δεν βλέπουν τίποτα μέχρι που τα αγγίζει η κολλώδης γλώσσα της σήψης. Δεν απομακρύνονται από τη φαυλότητα εξαιτίας της ίδιας της έλξης της αδυναμίας τους. H εμπιστοσύνη και η στοργή έχουν χαθεί. Όλοι λειτουργούν σαν αυτόματα. Όλοι είναι θύτες και θύματα ταυτόχρονα.
“[…] Όλοι οι ήρωες αυτού του έργου είναι παιδιά. Ωστόσο, γερνάνε και ξαναγίνονται παιδιά, ανάλογα με τις ανάγκες της ιστορίας, ενώ καμιά φορά αλλάζουν και φύλο. Αυτό δεν πρέπει να παραξενεύει. Οι ηθοποιοί, αντιθέτως, δεν είναι παιδιά. Είναι ενήλικες που στο έργο παίζουν τα παιδιά, τα οποία πάλι, παίζουν τους ενήλικες. Ούτε αυτό πρέπει να παραξενεύει. Θα υπάρξει πληθώρα άλλων πραγμάτων για να παραξενευτεί κανείς. […]”.
Η Μπιλιάνα Σερμπλιάνοβιτς, μια πολυπαιγμένη και βραβευμένη συγγραφέας, έχει γράψει ένα αιχμηρό έργο, μια αλληγορία – καθρέφτη της κοινωνίας μας. Η θεατρική παράσταση που παρακολούθησα είχε σύγχρονο χαρακτήρα και πολλές πολιτικές και ψυχολογικές προεκτάσεις. Η σκηνοθέτις Σμαρώ Πλατιώτη, που επιμελήθηκε και τα σκηνικά, έδωσε στην παράσταση την απαραίτητη διάσταση ειρωνείας, ανατριχίλας και βίαιης ταραχής. Ανέδειξε το ξεχωριστό στυλ της συγγραφέως όχι με υποκατάστατα και φθηνές συνταγές αλλά με αυθεντικά υλικά που ανακαλύπτονται σε θρυμματισμένους κόσμους. Το μόνο παραπάνω που πιστεύω πως ίσως χρειαζόταν η παράσταση ήταν μια πιο σφιχτή δομή. Κατά τα άλλα επρόκειτο για μια ενδιαφέρουσα δουλειά πάνω σε νέες αισθητικές φόρμες και εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας με το κοινό. Οι ηθοποιοί έπαιζαν σε απόσταση αναπνοής από το θεατή. Τόσο που κάποιες στιγμές τους άγγιζα και με άγγιζαν. Η δυσκολία αυτή δεν τους εμπόδισε να αποκαλύψουν τον εσωτερικό διάλογο και το κρυμμένο κείμενο του έργου.
Οι τέσσερις ηθοποιοί της ομάδας «kontakt^ensemble» ήταν λαμπροί. Η Αλεξάνδρα Τσοτανίδου, που έπαιξε τη Νάντεζντα, μου έκανε εντύπωση με τη ρεαλιστικότητα της ερμηνείας της. Αισθανόσουν τη ζωή να βαραίνει στα μάτια, στους κροτάφους, στις εκφράσεις, στις κινήσεις της. Αυστηρά εναρμονισμένη με το ρόλο της, έπαιζε και ταυτόχρονα άλλαζε «μάσκες».
Ο Δημήτρης Τσάκας ήταν αδρός και ξεκάθαρος, προσδιορίζοντας επιτυχώς το χαρακτήρα του πιο αντιπαθητικού χαρακτήρα, που ήταν ο Βόιν.
Η Μιλένα – Βαλεντίνα Παρασκευαΐδου είχε ωραίες πτυχές στην ερμηνεία της, πότε θλιμμένη, πότε χαρούμενη, πότε ταπεινόφρων. Επίσης διέκρινα μια εξαιρετικά δουλεμένη κίνηση.
Ο Άντρια – Πασχάλης Τζάνας έχει ζωντανή φυσικότητα ως ηθοποιός, ερμηνευτική απλότητα και θαυμάσια θεατρική τεχνική.
Όλα είναι τόσο μαύρα, τόσο παγερά, τόσο αποτρόπαια στις «Οικογενειακές Ιστορίες» της Μπιλιάνα Σερμπλιάνοβιτς. Θα μου πείτε δεν είναι παρά απλώς μια σκηνική επινόηση, μια ιστορία, ένα παιχνίδι… Ή μήπως είναι η αλήθεια;
Συντελεστές
Μετάφραση: Ισμήνη Ραντούλοβιτς
Σκηνοθεσία και Σκηνικά: Σμαρώ Πλατιώτη
Μουσική Σύνθεση: Moody Alien
Επιμέλεια Κίνησης: Αλεξάνδρα Τσοτανίδου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Βαλεντίνα Παρασκευαΐδου
Φωτογραφίες παράστασης: Αλέκα Τσιρώνη, Μάρθα Βασιλειάδου, Δημήτρης Τούσης
Επιμέλεια αφίσας: Αχιλλέας Τσομκόπουλος
Παραγωγή: kontakt^art club
Εκδοτικός Οίκος: Σαιξπηρικόν
Διανομή
Νάντεζντα: Αλεξάνδρα Τσοτανίδου
Βόιν: Δημήτρης Τσάκας
Μιλένα: Μαρία Ισίδου – Βαλεντίνα Παρασκευαΐδου
Άντρια: Πασχάλης Τζάνας
* Δείτε το τρέιλερ της παράστασης: http://youtu.be/q2h_cu-AloY
Πληροφορίες
Η παράσταση παρουσιάστηκε στο Φουαγιέ του θεάτρου “Επί Κολωνώ”.
Ημερομηνίες που παίχτηκε: Πέμπτη 24 Απριλίου 2014, Παρασκευή 25 Απριλίου 2014, Σάββατο 26 Απριλίου 2014, Κυριακή 27 Απριλίου 2014
www.epikolono.gr
e-mail: xkolono@otenet.gr
Ναυπλίου 12 και Λένορμαν 94, Κολωνός – Αθήνα
Στάση Μεταξουργείο
(*) «Οι πουτάνες στην εξουσία! (Οι γιοι τους την έχουν ήδη)».
