Του Παναγιώτη Μήλα
Το τζιέρι, η σερσερού, η τσαν τσαν, το βαρλίκι, ο χεργκελές, ο μουσαφίρ οντασί, τα μόμπιλα, η κούρκα, οι τσαϊχανάδες, οι ατσμάδες, η τσοκντισμένη, το μιλέτι, ο σεκερλής, ο ζαβαλής, τα μισίρια, οι ντουλουμπατζήδες, το κεντί, ο Τζανταρμάς, το Καρακόλι, ο σαλόζης, το γιαβρί, η σαψαλού και το άσπρο γλυκό.
Οι παραπάνω είναι κάποιες από τις άγνωστες λέξεις στο διήγημα της δημοσιογράφου Λίτσας Τότσκα με τον τίτλο «Μαντάμ Αννέ», που διάβασα στο βιβλίο «Κωνσταντινούπολη. Νόστος στον χώρο και τον χρόνο», που κυκλοφορεί από την «Ελληνοεκδοτική».
Και μόνο αυτό το διήγημα αν είχε το βιβλίο θα ήταν αρκετό για να χαρακτηριστεί αυτή η έκδοση σπάνια. Όμως στο βιβλίο υπάρχουν διηγήματα, αναμνήσεις, καταθέσεις ψυχής και από άλλους 43 συγγραφείς.
Στον συλλογικό τόμο γράφουν επίσης:
Νεκταρία Αναστασιάδου, Γιώργος Βοϊκλής, Στέλλα Βρετού, Γιώργος Γκόζης, Γεράσιμος Δενδρινός, Μαρία Δήμου, Βίκη Δράκου, Arzu Eker – Ροδιτάκη, Θάνος Ζαράγκαλης, Κατερίνα Ζαχαριάδου, Κώστας Θεολόγου, Γ. Χ. Θεοχάρης, Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, Μηνάς Ιωακειμόπουλος, Γιάννης Κιντάπογλου, Νικόλαος Θ. Κόλμαν, Θωμάς Κοροβίνης, Πασχάλης Λαμπαρδής, Ευτυχία – Αλεξάνδρα Λουκίδου, Ευάγγελος Μαυρουδής, Έλλη Μέλη, Ηρακλής Μήλλας, Νίκος Μιχαηλίδης, Βασίλης Μούτσογλου, Πολύνα Γ. Μπανά, Κωνσταντίνος Μπούρας, Βικτωρία Ντάφυλλα, Νικόλαος Ουζούνογλου, Γιάννης Πατσώνης, Αντωνία Παυλάκου, Άρης Πορτοσάλτε, Λιάνα Σακελλίου, Μαρία Σκιαδαρέση, Αντώνης Δ. Σκιαθάς, Χρύσα Σπυροπούλου, Πολύβιος Ι. Στράντζαλης, Κορνηλία Τσεβίκ – Μπαϊβερτιάν, Σάββας Ε. Τσιλένης, Ιώ Τσοκώνα, Άρης Τσοκώνας, Φίλιππος Φιλίππου, Μανόλης Χαμαράκης, Ιωάννα Ψαροπούλου – Δόκου.
Με τα κείμενά τους έχουν δημιουργήσει έναν πολύχρωμο πίνακα ζωγραφικής με πολύτιμες ψηφίδες μνήμης και νοσταλγίας στο ζωντανό μωσαϊκό της Πόλης των πόλεων.
Τα κείμενά τους είναι νότες μια μελωδίας που θα μπορούσε να είναι ακόμα και εθνικός ύμνος της Πόλης.
Οι ιστορίες τους είναι μεθυστικά αρώματα από τα σοκάκια της Πόλης, από τις Κλειστές και τις Ανοιχτές Αγορές της.
Κάθε λέξη από τα κείμενα των 44 συγγραφέων είναι κι από ένα υλικό στην Πολίτικη Κουζίνα από στην οποία βγαίνουν λαχταριστά πιάτα με ελκυστικές ιστορικές γεύσεις.
Κάθε σελίδα του βιβλίου είναι και ένα λουλούδι από μια πανέμορφη πολύχρωμη ανθοδέσμη με αρώματα μεθυστικά.
Αυτοί οι 44 συγγραφείς με τις δημιουργίες τους είναι ο καλύτερος λόγος για να μάθουν οι νέοι πόσο μαγικό είναι να κρατούν στα χέρια τους και να διαβάζουν ένα βιβλίο παρά να «σκρολάρουν» στην οθόνη του τάμπλετ…
«Κωνσταντινούπολη. Νόστος στον χώρο και στον χρόνο», ένα ακριβό δώρο, ένας θησαυρός γεμάτος αναμνήσεις και βιώματα. Ένα παράθυρο στον κόσμο. Ένα μαγικό λυχνάρι.
Εκεί θα μάθουμε για το Ζωγράφειο, για το Ιωακείμειον, για το Ζάππειον. Θα περπατήσουμε από το Σαράιμπουρνου ως το Καράκιοϊ. Από την Τρίγλια, στη Χαλκηδόνα. Θα κάνουμε βήματα στις ακτές του Κερατίου, στον γυναικωνίτη της Αγιά – Σοφιάς αλλά και στον χιονισμένο Βόσπορο.
Όμως θα θυμηθούμε τον Σεπτέμβρη του 1955, δεν θα ξεχάσουμε το 1964, τη χρονιά των απελάσεων και τέλος θα παρακολουθήσουμε την αναζήτηση των απόντων.
Μπορεί να χορέψουμε ροκ εντ ρολ, αλλά θα γλεντήσουμε με το «Καροτσέρη τράβα» και θα δακρύσουμε με το «Έχε γεια, Παναγιά».
Αξίζει… να κάνουμε δική μας αυτή την Κωνσταντινούπολη.
