Του Παναγιώτη Μήλα
Όταν ήμουν φοιτητής στην Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Πειραιά (το σημερινό Πανεπιστήμιο Πειραιά, με έμβλημα τον Ποσειδώνα) είχαμε κορυφαίους καθηγητές. Μεταξύ αυτών ήταν: ο Απόστολος Λάζαρης, η Σοφία Γεδεών, ο Π. Καραδήμας, ο Ελευθέριος Γεωργαντόπουλος, ο Ευάγγελος Παρασκευαΐδης, ο Γρηγόριος Κασιμάτης, ο Δημήτριος Παπαδημητρίου, ο Σωτήριος Αγαπητίδης, ο Δημήτριος Δημητρακάκης, ο Σπυρίδων Καλογερόπουλος – Στρατής, ο Αθανάσιος Κανελλόπουλος, ο Γ. Β. Δερτιλής, ο Δελούκας, ο Αγαλλόπουλος, ο Μαργαρίτης, ο Σημαντήρας, ο Σταθόπουλος, ο Χαλκιόπουλος…
Όμως το αγαπημένο μου μάθημα ήταν η Οργάνωση Διοίκησης Επιχειρήσεων με καθηγητή τον Φρίξο Λέτσα.
Ήμουν «σπασίκλας» στο συγκεκριμένο μάθημα και προσπαθούσα πάντα να κάνω το καλύτερο που μπορούσα.
Έτσι όταν μια φορά ο συμφοιτητής μου Κώστας Ι. Σταθόπουλος μού πρότεινε να πάμε στα εγκαίνια του Εργοστασίου Φωσφορικών Λιπασμάτων στη Νέα Καρβάλη δέχθηκα χωρίς δεύτερη σκέψη. Η Νέα Καρβάλη βρίσκεται σε απόσταση 11 χιλιομέτρων στο δρόμο προς το αεροδρόμιο «Μέγας Αλέξανδρος».
Εκεί λοιπόν βρεθήκαμε τη Δευτέρα 17 Μαΐου 1965. Οικοδεσπότης ήταν ο καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών Επιστημών Στρατής Ανδρεάδης, Εφοπλιστής και Πρόεδρος του Ομίλου της Εμπορικής Τράπεζας.
Επίσημος καλεσμένος ήταν ο νεαρός τότε Βασιλιάς Κωνσταντίνος. Επίσης παρόντες ήταν ο Πρόεδρος της Βουλής της Ελλήνων Γεώργιος Αθανασιάδης – Νόβας και υπουργοί της Κυβέρνησης της Ένωσης Κέντρου, του Γεωργίου Παπανδρέου.
Φυσικά δεν έλειπαν οι τοπικές αρχές, οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας, του Στρατού και του Τύπου.
Ακόμη και σήμερα, μετά από τόσα χρόνια, δεν μπορώ να θυμηθώ αλλά και να εξηγήσω πώς εγώ βρέθηκα ανάμεσα σε επαγγελματίες φωτορεπόρτερς κρατώντας μια ερασιτεχνική φωτογραφική μηχανή Pouva Start 1959, από …βακελίτη, προέλευσης Ανατολικής Γερμανίας.
Με αυτή την ταπεινή μηχανή ήμουν από την πρώτη στιγμή σε απόσταση αναπνοής από τους πρωταγωνιστές αυτής της εκδήλωσης και κατέγραψα όλα όσα μπόρεσα.
Μεταξύ των επισήμων ήταν: Ο Πρόεδρος της Βουλής Γεώργιος Αθανασιάδης – Νόβας, ο οποίος ύστερα από δύο μήνες έγινε Πρωθυπουργός μετά την ανατροπή του Γεωργίου Παπανδρέου. Ήταν επίσης ο αντιπρόεδρος της Βουλής Εμμανουήλ Μπακλατζής, ο υπουργός Συγκοινωνιών Στέλιος Αλλαμανής, ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως Πολυχρόνης Πολυχρονίδης, ο υπουργός Δημοσίων Έργων Στυλιανός Χούτας και ο υπουργός Δικαιοσύνης Δημήτριος Παπασπύρου.
Όταν τέλειωσαν τα προγραμματισμένα για τα εγκαίνια του Εργοστασίου (αγιασμός, ομιλίες, φιλοφρονήσεις κ.λπ.) οι διοργανωτές πρόσφεραν αναψυκτικά στους επισήμους. Εκείνη τη στιγμή ο Κωνσταντίνος με ένα νεύμα κάλεσε τους δημοσιογράφους και τους φωτορεπόρτερς να πάνε κι εκείνοι στο ειδικό «περίπτερο» που είχε κατασκευαστεί γι’ αυτό τον σκοπό.
Ανάμεσα σ’ αυτούς πήγα κι εγώ…
Κι εκεί με έκπληξη ακούω τον Κωνσταντίνο να μου απευθύνει τον λόγο και να με ρωτά για τη …μηχανή. Του είπα όλα όσα ήξερα γι’ αυτήν, όμως αυτό που εκείνη τη στιγμή με ενδιέφερε πιο πολύ ήταν να μάθω λεπτομέρειες για τη νίκη του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960, στη Ρώμη και συγκεκριμένα στον κόλπο της Νάπολης.
Με έκπληξη τον άκουσα να απαντάει με ευχαρίστηση στις ερωτήσεις μου. Ίσως η αλλαγή κλίματος ήταν κάτι που τον ενδιέφερε.
Έτσι μου είπε για τον ρόλο που είχε ως πηδαλιούχος. Μου εξήγησε ότι ήταν υπεύθυνος για τη σωστή και ασφαλή πορεία του σκάφους «Νηρεύς». Επίσης πέρα από το ίδιο το πηδάλιο, στις αρμοδιότητές του ήταν να ελέγχει και να δίνει οδηγίες στους χειριστές των ιστίων για τη σωστή θέση και τοποθέτηση των πανιών ως προς τον άνεμο.
Χαμογελώντας μου είπε πως σε εκείνους του αγώνες ήταν ο Μεγάλος Τιμονιέρης.
Παρομοίασε μάλιστα τον πηδαλιούχο με τον διευθυντή ορχήστρας.
Κλείνοντας μου είπε και κάτι άλλο που δεν το ήξερα: Οι συναθλητές του Γιώργος Ζαΐμης και Οδυσσέας Εσκιτζόγλου – με πηδαλιούχο τον Θεμιστοκλή Μαγουλά – πήραν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1964 στο Τόκιο και κατέλαβαν την 8η θέση, ενώ το 1968 στο Μεξικό – με πηδαλιούχο τον Αναστάσιο Βογιατζή – τερμάτισαν στην 15η θέση.
***
Όταν γύρισα στην Αθήνα έπρεπε να γράψω ένα κείμενο για το μάθημα «Οργάνωση Διοίκησης Επιχειρήσεων» του Φρίξου Λέτσα.
Φυσικά – στο κείμενό μου αυτό – δεν ασχολήθηκα καθόλου με τη Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων η οποία είχε ιδρυθεί το 1961 ως θυγατρική εταιρεία του Ομίλου της Εμπορικής Τράπεζας, ούτε για το εργοστάσιο παραγωγής λιπασμάτων που άρχισε να λειτουργεί το 1965.
Δεν έγραψα για τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου, ούτε και για τους χώρους εργασίας. Δεν μίλησα για τον φωτισμό και τη διάρθρωση της επιχείρησης. Δεν έκανα αναφορά στο προσωπικό και στα προσόντα των εργαζομένων. Ούτε λέξη για τις αποθήκες. Ούτε λέξη για την κατανομή εργασίας.
Αντιθέτως έγραψα με κάθε λεπτομέρεια για τη συζήτηση που είχα με τον Κωνσταντίνο περί ιστιοπλοΐας, πηδαλιούχου, χρυσού μεταλλίου κ.λπ.
Αποτέλεσμα;
Ένα ολοστρόγγυλο 10ράκι, για πρώτη και τελευταία φορά…
Ένα 10ράκι που αρκετά χρόνια αργότερα με οδήγησε στον χώρο του Τύπου.
