21.2 C
Athens
Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2024

Έντα Γκάμπλερ: Από την Κατίνα Παξινού του 1942 στην Παρθενόπη Μπουζούρη του 2018

Η Παρθενόπη Μπουζούρη, ως Hedda Gabler στο ιστορικό ξενοδοχείο “Μπάγκειον”

Επιμέλεια: catisart.gr

Η αριστοτεχνική δομή, η γεμάτη ανατροπές εξέλιξη της μυθοπλασίας, η ψυχογραφική δεινότητα του Ίψεν στον σχεδιασμό των χαρακτήρων, η ποίηση της γραφής, ακόμα και στις φαινομενικά απολύτως ρεαλιστικές σκηνές της, είναι μερικές μόνον από τις μεγάλες αρετές της “Hedda Gabler”, που διατηρούν το έργο αυτό πάντα επίκαιρο και ζωντανό σε όλο τον κόσμο.

Η «Hedda Gabler» του Henrik Ibsen, του κορυφαίου του κριτικού κοινωνικού ρεαλισμού, είναι η φετινή θεατρική επιλογή της Άντζελας Μπρούσκου. Παρουσιάζεται στο χώρο του παλαιού ξενοδοχείου «Μπάγκειον». Του ξενοδοχείου που έχτισε ο Γερμανός αρχιτέκτονας Έρνστ Τσίλερ μεταξύ των ετών 1890 και 1894 και φέτος γίνεται ο δραματικός τόπος για να «στηθεί» η ιστορία της ξακουστής Hedda. Πρωταγωνίστρια η συγκλονιστική στο ρόλο της ιψενικής ηρωίδας, Παρθενόπη Μπουζούρη.

Ο Henry Daniell ως Eilert Lovborg, ο Ralph Forbes ως George Tesman και η Κατίνα Παξινού ως Hedda Tesman / “Hedda Gabler”.

Το πρόβλημα της Hedda Gabler φωτίζει το παγκόσμιο πρόβλημα της γυναίκας σε μια κοινωνία που χτίστηκε από άνδρες για άνδρες. Όπως και η κυρία Alving στους “Βρικόλακες” ή η Nora στο “Κουκλόσπιτο”, η Hedda πρέπει να αποφασίσει για τη ζωή της.

Ralph Forbes (George Tesman), Margaret Wycherly (Miss Julia Tesman), Κατίνα Παξινού (Hedda Tesman)

Ζει όμως σε μια εποχή που οι γυναίκες απαγορεύεται να συμμετέχουν στον κόσμο έξω από τα νοικοκυριά τους και δεν είναι εξοπλισμένες για ανεξαρτησία εκτός των οικογενειών τους.

Ο Cecil Humphreys ως Δικαστής Brack και η Κατίνα Παξινού ως Hedda Tesman

Έτσι, η Hedda Gabler, παρά τη βαθιά λαχτάρα για ελευθερία και δημιουργικότητα, δεν διαθέτει προσωπικούς πόρους ώστε να καταστεί υπεύθυνη για τη ζωή της.

Cecil Humphreys (Δικαστής Brack) και Κατίνα Παξινού (Hedda Tesman)

Έχοντας μεν την επιθυμία, αλλά όχι και την ικανότητα για μια εποικοδομητική προσπάθεια αυτοδιάθεσης, η Hedda μετατρέπεται σε μια σύγχρονη Μήδεια, εκφράζοντας την απογοήτευσή της σε μια καταστροφική προσπάθεια αυτοπραγμάτωσης.

Κατίνα Παξινού (Hedda Tesman) και Ralph Forbes (George Tesman)

Η Έντα Γκάμπλερ είναι το τελευταίο έργο του Ίψεν που δημοσιεύτηκε ενώ ζούσε. Η πρώτη παράσταση δόθηκε στο Μόναχο στις 31 Ιανουαρίου 1891.

Στην Ελλάδα το έργο έχει παιχτεί πολλές φορές. Η πρώτη ελληνική παράσταση πραγματοποιείται το 1903 στο θέατρο «Νέα Σκηνή» με πρωταγωνίστρια την Ειμαρμένη Ξανθάκη.

Ο Henry Daniell ως Eilert Lovborg και η Κατίνα Παξινού στο ρόλο της Hedda Tesman – Hedda Gabler

Οι παραστάσεις της Νέας Σκηνής δίνονταν στο ομώνυμο θέατρο της «Νέας Σκηνής», στο πρώην θέατρο Ομονοίας, στην πλατεία Ομονοίας, το οποίο είχε μακροχρόνια μισθώσει ο ο συγγραφέας και ποιητής Κωνσταντίνος Χρηστομάνος μαζί με μερικούς διανοούμενους της εποχής του, και που σκοπό είχε την αναγέννηση του ελληνικού θεάτρου και τον εκσυγχρονισμό του.

H Octavia Kenmore στο ρόλο της Bertha μαζί με την Karen Morley ως Thea Elvsted

***
Επιπλέον, σημειώνονται οι εξής παραστάσεις: από το Εθνικό θέατρο το 1957 με τη Μαίρη Αρώνη και τον Θάνο Κωτσόπουλο, το 1967 από τον θίασο της Έλσας Βεργή με συμπρωταγωνιστή τον Βίκτορα Παγουλάτο (η παράσταση είχε μεγάλη επιτυχία, η Έλσα Βεργή εντυπωσίασε κι έτσι ηχογραφήθηκε για το ραδιόφωνο 4 χρόνια μετά), το 1984 από τον θίασο Καρέζη – Καζάκου, το 1989 από την «Πειραματική Σκηνή της Τέχνης» στη Θεσσαλονίκη, το 2004 στο Εθνικό Θέατρο και το 2009 από το Αμφι-θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου.

Η Κατίνα Παξινού, ως Hedda Gabler, ρίχνει στη φωτιά τα χειρόγραφα από το νέο βιβλίο του Άιλερτ Λέβμποργκ, στην παράσταση του 1942 στο Μπρόντγουεϊ.

H Μαρίκα Κοτοπούλη στο δικό της θέατρο, στην πλατεία Ομονοίας, υποδύεται την Έντα για πρώτη φορά το 1921.

Karen Morley (Thea Elvsted), Κατίνα Παξινού (Hedda Tesman) και Henry Daniell (Eilert Lovborg)

 

Την παράσταση προλογίζει ο λογοτέχνης Λέων Κουκούλας στις 30 Σεπτεμβρίου του 1921. Η Κοτοπούλη επανέλαβε την Γκάμπλερ και το 1926.

Η Κατίνα Παξινού ως Hedda Tesman και η Karen Morley ως Thea Elvsted στην “Hedda Gabler”

Η Κυβέλη (η Τέα του 1903) ερμήνευσε τη θρυλική ιψενική ηρωίδα στις 29 Ιουνίου 1915. Την ακολούθησαν μεγάλες Ελληνίδες ηθοποιοί: Η Κατερίνα Ανδρεάδη, η Μαρία Βάνδη, η Μαίρη Αρώνη, η Έλσα Βεργή, η Τζένη Καρέζη στην Αθήνα, η Αντιγόνη Βαλάκου στη Θεσσαλονίκη.

***

Η Κατίνα Παξινού (Hedda Tesman) και η Karen Morley στο ρόλο της Thea Elvsted στην “Hedda Gabler”

Για την ιστορία τον ρόλο της Έντα έχει παίξει και η Κατίνα Παξινού στο θέατρο Λονγκέιρ του Μπρόντγουεϊ το 1942. Το έργο παρουσιάστηκε στο Longacre Theatre, από την Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 1942 μέχρι και το Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 1942. Δόθηκαν δώδεκα παραστάσεις. Παραγωγός και σκηνοθέτης ήταν ο Luther Greene. Σκηνικά και κοστούμια δημιούργησε ο Paul Morrison. Η μετάφραση έγινε από τις Ethel Borden και Mary Cass Canfield. Έπαιξαν οι ηθοποιοί: Henry Daniell στον ρόλο του Eilert Lovborg, Ralph Forbes στον ρόλο του George Tesman, δικαστής Μπρακ ήταν ο Cecil Humphreys, Μπέρτα ήταν η Octavia Kenmore και Miss Julia Tesman η Margaret Wycherly. Στον ρόλο της Τέα Έλβστεντ ήταν η Karen Morley. Τέλος – όπως είπαμε παραπάνω – τον ρόλο της Hedda Tesman -όπως αναγράφεται και στο πρόγραμμα- υποδύθηκε η Κατίνα Παξινού.

Karen Morley (Thea Elvsted), Cecil Humphreys (Δικαστής Brack), Κατίνα Παξινού (Hedda Tesman) και Ralph Forbes (George Tesman)

Διακεκριμένη από τη δεκαετία του 1930 µε τον θίασο του Αιµίλιου Βεάκη και µε το Εθνικό Θέατρο, µετά την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέµου, η Παξινού κατέφυγε στις ΗΠΑ, όπου πρωτοεµφανίστηκε στο θέατρο στην «Έντα Γκάµπλερ».

Στο Μπροντγουέι το 1942: Ο Henry Daniell (αριστερά) ως Eilert Lovborg, ο Ralph Forbes (στο κέντρο) ως  George Tesman κσι η  Κατίνα Παξινού ως Hedda Tesman στην  “Hedda Gabler” του Ίψεν.

Εκεί την ανακάλυψε η Paramount και της πρότεινε τον ρόλο της τσιγγάνας ηρωίδας του ισπανικού εµφυλίου, Πιλάρ, στην κινηµατογραφική µεταφορά του µυθιστορήµατος του Έρνεστ Χεµινγουέι «Για ποιον χτυπά η καµπάνα».
***
 

 

Henry Daniell (Eilert Lovborg) – Κατίνα Παξινού (Hedda Tesman)

 

 

 

 

HEDDA GABLER – ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Η διανομή

Παρθενόπη Μπουζούρη – Hedda Gabler, Ανδρέας Κωνσταντίνου – Jürgen Tesman, Κωνσταντίνα Αγγελοπούλου – Tea Elvsted, Θάνος Παπακωνσταντίνου – Ejlert Lövborg, Φιντέλ Ταλαμπούκας – δικαστής Μπρακ, Ειρήνη Αϊβαλιώτου – Γιούλε Τέσμαν, Χριστίνα Παπαδοπούλου – Μπέρτα.

Οι συντελεστές

Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας. Η σκηνοθεσία και η εικαστική άποψη ανήκουν στην Άντζελα Μπρούσκου. Η μουσική είναι της Nalyssa Green. Τους φωτισμούς επιμελείται ο Νίκος Βλασόπουλος. Βοηθός σκηνοθέτη είναι η Στέβη Κουτσοθανάση. Εκτέλεση παραγωγής: Constantly productions.

Info

Μπάγκειον ξενοδοχείο, Πλ. Ομόνοιας 18, Αθήνα
Παραστάσεις: από 10 Φεβρουαρίου έως 25 Μαρτίου, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 21.00. Κυριακή στις 19.30
Τιμές: 10-15 ευρώ

Στο Viva.gr και στο τηλέφωνο 11876. Επίσης στα Seven Spots (σε 72 καταστήματα), Reload Stores, Media Markt και στο mediamarkt.gr, στα Βιβλιοπωλεία Ευριπίδης (Χαλάνδρι και Κηφισιά), στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, στο κατάστημα Yoleni’s (Σόλωνος, Κολωνάκι).

Τηλεφωνικές κρατήσεις: 693.8500457 (Από 16.00 έως 20.00, καθημερινά).

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -