Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Παιδί της πόλης και μεγαλωμένος μέσα σε τσιμεντένια κτήρια, γέννημα – θρέμμα Αθηναίος, όπως ομολογεί και ο ίδιος, ο Γιώργος Λιβανός είναι ένα μεγάλο παιδί που, βιώνοντας μια παρατεταμένη εφηβεία, παίζει θέατρο.
Παίζει όμως με πνεύμα συνεργασίας, με συμμετοχικότητα, με αντιληπτικές ικανότητες, εντιμότητα και ετοιμότητα, με συνέπεια, με ήθος, με σκηνική ενέργεια, με ενάργεια και ρομαντισμό, με προοδευτικότητα και κυρίως με πάθος για την τέχνη του Θεάτρου.
Αξίες και αρχές που ως ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος υποκριτικής, ως περήφανος και ασυμβίβαστος άνθρωπος, ως ανεξάρτητο πνεύμα, ως ακέραια προσωπικότητα του θεάτρου μας, διδάσκει στον κομψό θεατρικό του χώρο, το Studio Κυψέλης, με την ομάδα του «Θεατρίνων Θεατές», μία από τις πιο σημαντικές ομάδες του θεάτρου μας.
Ομάδα που μέχρι τώρα έχει επιδείξει και επιδεικνύει διαρκώς γρήγορα αντανακλαστικά, σοβαρότητα, αξιόλογο ρεπερτόριο, βραβεύσεις, τακτικές συμμετοχές σε φεστιβάλ και εγκωμιαστικές κριτικές για τις προσεγμένες παραστάσεις της.
Όταν τον ρωτώ τι έμαθε από τις μέχρι τώρα συνεργασίες του στον χώρο της τέχνης, ο Γιώργος Λιβανός μου απαντά: «Να συγχωρώ. Να προχωρώ. Να διδάσκομαι. Να πειραματίζομαι. Να γνωρίζομαι. Να ανασυστήνομαι. Να δένομαι. Να αποδεσμεύομαι. Και τέλος να μην αποχωρώ, αλλά να επιμένω». Να γιατί η συζήτηση μαζί του μού μοιάζει με μάθημα ζωής.
*Είμαι γέννημα θρέμμα Αθηναίος, και αυτό έχει καλά και κακά. Παιδί της πόλης μεγαλωμένος σε τσιμεντένια κτήρια, πέρασα τα παιδικά μου χρόνια κλεισμένος σε διαμέρισμα κι όπως όλα τα παιδιά της πόλης είχα διέξοδο παιχνιδιού στο ύπαιθρο μόνο στις διακοπές, ενώ το κενό της διασκέδασης κάλυψε από τα παιδικά μου χρόνια το θέατρο. Είδα όχι μόνο Ποταμίτη και Καλογεροπούλου αλλά και Θέατρο Τέχνης, Αλίκη, Καρέζη, Μυράτ, Ρουσσέα, Βεργή από τα έξι. Δεν είναι τυχαίο που βιώνοντας μια παρατεταμένη εφηβεία, επέλεξα να παίζω σε όλη μου τη ζωή. Η μακρινή καταγωγή της οικογένειάς μου από Κεφαλονιά και Αίγυπτο με έκανε ανέκαθεν περήφανο, αν και ακόμα δεν κατάφερα να επισκεφτώ την Καβάφεια Πόλη.
Ποιες είναι οι πιο αγαπημένες αναμνήσεις από την παιδική σας ηλικία, κύριε Λιβανέ;
*Το σχολείο, οι δικοί μου και οι άνθρωποι που γνώριζα!
Οι φίλοι από το σχολείο, με τους οποίους διατηρώ ακόμα επαφή, η γιαγιά μου εκπαιδευτικός, που μου έμαθε να διαβάζω και να γράφω πριν πάω σχολείο και φυσικά οι διακοπές με τους γονείς μου το καλοκαίρι. Είχα όλα τα πλεονεκτήματα που μπορεί να χαρακτηρίσουν ένα μοναχοπαίδι και έμαθα να ‘μαι αυτάρκης και μοναχικός αν και χαρακτηρίζομαι από την κοινωνικότητά μου. Δεν μπορώ να μην προσθέσω στις παιδικές μου must αναμνήσεις, τις θεατρικές παραστάσεις και φυσικά τις λατρεμένες Μουσικές Μεταμφιέσεις με τη Μαριάννα Τόλη στην TV. Με μάγευαν όπως και η φωνή της, όταν δε φανταζόμουν ότι κάποτε θα μας ενώσει βαθιά φιλία και σταθερή συνεργασία.
Ποια ήταν η πρώτη παράσταση που παρακολουθήσατε στη ζωή σας; Τι σας τη θυμίζει;
*Θυμάμαι τη δεύτερη! Η πρώτη ήταν ένα παιδικό του Ποταμίτη, αλλά δεν έχω καθαρές εικόνες. Αντίθετα θυμάμαι ολοζώντανα τον Κώστα Καρρά και τον Βαγγέλη Σειληνό να τραγουδούν σε musical στο Μινώα το “Ζητάς” της Μαριάννας Τόλη, καβάλα σε δύο μηχανές μεγάλου κυβισμού. Αυτό ήταν, είχα αποφασίσει τι θα κάνω κι γω μεγαλώνοντας! Το είπα στον Βαγγέλη αφού με διάλεξε για το βασικό cast του Cabaret Story στο Ελυζέ, και χαμογέλασε. Μου χε πει: A! Εγώ συνετέλεσα λοιπόν…
Ποιοι δάσκαλοι σας διεύρυναν τους ορίζοντες;
*Γεωργουσόπουλος, καθόρισε την προσπάθειά μου βαθύτερης κατανόησης των κειμένων. Συνοδινού και Παπαθανασίου μου δίδαξαν πόσο δύσκολο είδος -το απαιτητικότερο- είναι η τραγωδία και πόσο χρήσιμη η κατάρτιση και η ρυθμολογία της για το σύγχρονο θέατρο! Η Μαριάννα Τόλη, που μ’ έκανε να λατρέψω το musical και η Sopranno Μυρτώ Δουλή, που με βοήθησε να το… τραγουδήσω, ο Ποταμίτης και ο Μπούχλης που με μπόλιασαν με εμπιστοσύνη στον εαυτό μου. Ο Μπέλλος και ο Ρίτσος που μου δίδαξαν πόσο απαραίτητες είναι οι σχολές για τον ηθοποιό, η Μίρκα Γεμεντζάκη που μου έμαθε να ορίζω τη φωνή μου, και ο Βασίλης Λάγκος με τον Tapa Sountana, που με δίδαξαν την αυτοτέλεια του σώματος στην Τέχνη. Είναι πάρα πολλοί, γηράσκω αεί διδασκόμενος.
Στο ημερολόγιό σας ποια μέρα της ζωής σας θα μείνει ανεξίτηλη;
*Όταν έπαιξα πρώτη φορά Επίδαυρο και όταν μοιράστηκα με τη Συνοδινού τη Θεά Αθηνά (στο πρωτότυπο εγώ, στη μετάφραση η Άννα) στο Festival Αθηνών.
Τι μάθατε από τις μέχρι τώρα συνεργασίες σας στον χώρο της τέχνης;
*Να συγχωρώ. Να προχωράω. Να διδάσκομαι. Να πειραματίζομαι. Να γνωρίζομαι. Να ανασυστήνομαι. Να δένομαι. Να αποδεσμεύομαι. Και τέλος να μην αποχωρώ, αλλά να επιμένω.
Το θέατρο και γενικά οι τέχνες είναι και μέσο θεραπείας;
*Απόλυτη ψυχοθεραπεία. Ζεις, ξαναζείς, επαναπροσδιορίζεις, προχωράς, διαλογίζεσαι. Καθημερινά!
Πότε νιώσατε τη μεγαλύτερη συγκίνηση ή απογοήτευση όταν έπεσε η αυλαία;
*Όταν έπαιξα τον Ορφέα στην “Ευρυδίκη” του Ανούιγ ένιωσα την ψυχή μου να πετάει, μεγάλη συγκίνηση. Και τεράστια χαρά όταν πρωτοδούλεψα με τη Μαριάννα. Καταλαβαίνετε, όνειρο παιδικό… Απογοήτευση νιώθω κάθε φορά που κόβομαι από ένα διαγωνισμό, μια επιχορήγηση, ένα festival και σαν απάντηση παίρνω το: «Ποιος μίλησε για σας;». Σκάνδαλο στο μυαλό μου ότι το «Σοκ» του Γιώργου Σκούρτη δεν έτυχε κρατικής επιχορήγησης και σύμφωνα με τον ίδιο τον Γιώργο, που με είχε προειδοποιήσει, η ομάδα κόπηκε πληρώνοντας μια κόντρα δική του με την τότε Υπουργό Πολιτισμού!
Πώς θα θέλατε να δείτε την ευρύτερη οικογένεια του πολιτισμού;
*Δίκαιη κι ενωμένη! Να επικρατήσει σε αυτήν κατά το δυνατόν αξιοκρατία! Ούτε μέσο, ούτε οικογενειοκρατία, ούτε από πού είστε και πού πάτε, ούτε συμπάθειες σε συγγενείς ευγενείς ομάδες. Όλοι είμαστε το ίδιο άξιοι, όλοι προσπαθούμε, δεν είχαμε όλοι σαφώς τις ίδιες ευκαιρίες αλλά θα ‘πρεπε να μπορούμε να τις διεκδικήσουμε. Με ομαλότητα και ομόνοια. Ακόμα δεν μπορώ να ξεπεράσω τη φράση συναδέλφου πέρυσι, «Να κλείσουν τα θέατρα κάτω από 300 θέσεις και να δημιουργήσουμε μια κοινωνία Αρίστων…». Η πορεία του καθενός τον χαρακτηρίζει και ό,τι τελικά μένει. Επ’ ουδενί οι ταμπέλες! Το θέατρο ήταν ανέκαθεν ομαδικό άθλημα και τις ομάδες αποτελούν σπουδαίες μονάδες!
Ποιο είναι το δημιουργικό σας όνειρο για το μέλλον;
*Ένα μεγαλύτερο θέατρο επιτέλους, μεγαλύτερη δυνατότητα παραστασιοποίησης της ομάδας μου των Θεατρίνων Θεατές και στο εξωτερικό και ρεπερτόριο διαρκώς ερευνητικό και ενήμερο σύμφωνα με τα νέα ερευνητικά πρότυπα.
Και μια μοριοδότηση σε Festival και Επιχορηγήσεις. Την εισηγούμαι!
Ο περιορισμός στην περίοδο της πανδημίας, παρότι ασύμβατος με την «ελευθερία»
που κάθε τέχνη υπηρετεί, υπάρχει περίπτωση να λειτούργησε ως ισχυρό κίνητρο για διερεύνηση άλλων τρόπων ή μορφών έκφρασης;
*Κάθε περιορισμός, ανοίγει παραθυράκια. Αλλά στον τομέα του θεάτρου ειδικά, που όντως προέκυψαν νέοι τρόποι επικοινωνίας των δεδομένων π.χ. live streaming κ.λπ., όμως πιστεύω ότι τίποτα δεν αντικαθιστά τη ζωντανή επαφή κοινού με καλλιτέχνη. Αυτό το μοναδικό προνόμιο ξαναπήραμε στα χέρια μας, με σταδιακή ελευθερία και νομίζω όλοι αναγνωρίζουμε την αξία του, αφήνοντας να ξεχυθεί χείμαρρος απ’ ό,τι συσσωρεύσαμε ένα δίχρονο σαν ενέργεια.
Στη διάρκεια της προετοιμασίας της παράστασής σας «Ο γλάρος έφυγε με το λεωφορείο», σάς γεννήθηκαν ερωτήματα που δεν τα είχατε όταν διαβάσατε το κείμενο;
*Ήταν ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα. Ο Γιάννης Σολδάτος, φέρνοντας το μύθο του Γλάρου και του Λεωφορείου ο πόθος στο σήμερα, έφτιαξε δύο έργα που τέμνονται στην επιθυμία του ανθρώπου για ελεύθερη έκφραση, ένα ρεαλιστικό κι ένα ονειρικό. Η δυσκολία μου ήταν να απαλύνω αυτή τη νοητή γραμμή μεταξύ των δύο και να ενδυναμώσω τη δράση. Νομίζω το αποτέλεσμα μας δικαιώνει σε μια παραγωγή pop art με πολυμέσα και έντονο το στοιχείο 70s στην παραστασιοποίηση για να πλουτίσουμε τις αντιθέσεις…
Σε ποια στοιχεία του έργου «Ο γλάρος έφυγε με το λεωφορείο», θα θέλατε να δώσει ιδιαίτερη προσοχή ο θεατής;
*Στο ρεαλιστικό υπόβαθρο των ηρώων. Η Νίνα και ο Κώστα προσπαθούν πάντα να πετάξουν και η Μπλανς να καλύψει τη μοναξιά της πια με άλλους τρόπους επικοινωνίας. Ο σκηνοθέτης να φτάσει σ’ ένα παραστασιακό αποτέλεσμα… Όλα τα μυστικά τα κρύβει το νερό της λίμνης ή αν θέλετε τα ξεπλένει.
Αυτό το έργο [Γλάρος], τι μπορεί να προσφέρει στον θεατή ενός κόσμου ο οποίος
αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα;
*Ακριβώς αυτή η φράση του Τσέχωφ, που αποτέλεσε moto στη ζωή μου, κρύβει και τη δυναμική όλων των εγχειρημάτων της ομάδας Θεατρίνων Θεατές. Μέσα από ένα σταθερό παρονομαστή που είναι το εκάστοτε θεατρικό κείμενο προσπαθούμε κάθε φορά, να δείξουμε την αγωνιώδη προσπάθεια μιας ομάδας να εκφράζεται μέσα από τα σύγχρονα συστήματα παραστατικών Τεχνών και κάθε φορά το στοίχημα να είναι, πόσο αναγνωρίσιμο είναι το έργο μετά το πείραμα. Φροντίζοντας πάντα να μην παραγνωριστεί το ζητούμενο του εκάστοτε συγγραφέα, ο στόχος του. Εν προκειμένω δηλώνουμε την αναγκαιότητα να παραμείνει η Τέχνη μέσω δυσκολιών και αρνήσεων, μέσω αντιξοοτήτων και παραφράσεων και να βγει νικήτρια. Της ζωής.
Tι άλλο ετοιμάζετε αυτή την περίοδο;
*Πέραν των παραστάσεων που τρέχουν το Δεύτερο Summer School Studio Κυψέλης, μια φιλόδοξη περιοδεία με το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι του Osborne, που ξεκινά τον Ιούλιο από το Παλαιό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ένα έργο – έκπληξη για τον επόμενο χειμώνα με εκλεκτούς συνεργάτες, πέραν των επαναλήψεων και νέων εξαιρετικών συνεργασιών έκπληξη, που θα μάθετε πρώτοι άμεσα!
Κλείνοντας θέλω να μου πείτε την άποψή σας για τα ζώα συντροφιάς.
*Η οικογένειά μου είχε κατοικίδια, οι καλύτερές μου φίλες -Καίτη και Ισμήνη- είναι μέλη φιλοζωικών κι έχουν αφιερώσει τη ζωή τους σε αυτά. Εγώ θεωρώ ότι αυτά τα μάτια που μας κοιτούν και αυτά τα χάδια που μας δίνουν είναι εξαιρετικά πολύτιμα και μας καθαγιάζουν την καθημερινότητα!
Σας ευχαριστώ από καρδιάς, κύριε Λιβανέ!
*Κι εγώ σας ευχαριστώ πολύ!
∼•∼
«Ο γλάρος» του Τσέχωφ έφυγε με το «Λεωφορείο» του Ουίλιαμς σε μια pop art ερωτική κωμωδία
