Του Παναγιώτη Μήλα
«Πιστεύω ότι ο έλεγχος της εξουσίας πρέπει να είναι αδυσώπητος. Γιατί αυτός ο έλεγχος εξυπηρετεί τον λαό, διασώζει τα συμφέροντά του. Γιατί μόνο ο έλεγχος αυτός τσιμπάει πολλά παχύδερμα της εξουσίας – οποιασδήποτε εξουσίας. Αυτή την προπαγάνδα κάνω με παράδειγμα το «Έθνος» για να δημιουργήσω κλίμα στο δημοσιογραφικό χώρο, να διδάσκονται είναι οι δημοσιογράφοι ότι η δημοσιογραφία δεν είναι δελτία Τύπου που εκδίδουν οι κυβερνητικές υπηρεσίες, ούτε δημοσιογραφία είναι οι κατευθυνόμενες ειδήσεις των υπουργείων. Αυτά είναι τακτική σκοταδισμού. Η δημοσιογραφία είναι η έρευνα και ο έλεγχος, βέβαια πάντοτε και κατά δύναμη θεμελιωμένα και υπεύθυνα, και μετά είναι η μάχη που πρέπει να κάνεις για να περάσεις στη δημοσιότητα. Γιατί καμιά φορά χρειάζεται μεγαλύτερη μάχη για να δημοσιεύσεις το αποκαλυπτικό σου κείμενο από ό,τι για να συλλέξεις τα στοιχεία του.
*
»Το ταμπλόιντ που τόλμησε να εγκαινιάσει το «Έθνος» στις 14 Σεπτεμβρίου 1981 υπήρξε σωτηρία για τον ελληνικό Τύπο. Ανέβασε το κυκλοφοριακό επίπεδο κατά 60% περίπου. Το 1981 το σύνολο των κυκλοφοριών των αθηναϊκών εφημερίδων έφθανε περίπου στις 550 έως 600.000 και σήμερα έχει φτάσει το 1.000.000».
*
»Όταν λάχει και ζήσετε το στάδιο της ταλαιπωρίας για να συγκεντρώσετε το υλικό της ημέρας, να το παρακολουθήσετε στην διάταξή του και την διαμόρφωσή του, να το εκτιμήσετε, να το αγαπήσετε, να συγκινηθείτε από αυτό, να πικραθείτε, να αγανακτήσετε, να μισήσετε, να αποδοκιμάσετε, να το ζητωκραυγάσετε, να το επικρίνετε ή να το υμνήσετε και να φτάσετε να το δείτε ζωντανό στα χέρια σας στις 3 το πρωί σε μορφή τυπωμένου μελανιού από τις στήλες της εφημερίδας, τότε θα αισθανθείτε μια απέραντη χαλάρωση, μια δαιμόνια που δεν μετριέται με καμιά ικανοποίηση ούτε καν με την ερωτική, γιατί η δημοσιογραφία που είναι μία δημιουργία, ξεπερνά και τα όρια του έρωτα».
*
»Στη μεγάλη απεργία που έγινε κατά του «Έθνους» τον Ιανουάριο του 1983, όταν πολιτικά πρόσωπα της Αριστεράς με επισκέφτηκαν για να στηρίξουν τους απεργούς, έφυγαν και εγκατέλειψαν τους απεργούς, όταν τους δήλωσα πως δεν υπάρχει αίτημα οικονομικό, και αν υπάρξει θα κατέβω πρώτος εγώ στο πεζοδρόμιο και θα τους συμπαρασταθώ. Δεν υπάρχει κανένα αίτημα βελτίωσης των συνθηκών εργασίας ή συμπεριφοράς γιατί οι συνθήκες εργασίας στο «Έθνος» είναι οι πλέον ιδεώδεις. Η εφημερίδα δεν υπέκυψε. Κατάφερε να εκδοθεί όλες τις ημέρες της ανορθόδοξης απεργίας. Είχαμε σχηματίσει ειδική εναέρια γέφυρα από την ταράτσα του κτηρίου σε μία αντίστοιχη ταράτσα του απέναντι κτηρίου, παραλλήλου δρόμου της Μιχαλακοπούλου, απ’ όπου και διοχετεύαμε το υλικό στα πιεστήρια για την εκτύπωση»…
***
Τα παραπάνω είναι λόγια του Αλέκου Φιλιππόπουλου, του «Μεγαλέξανδρου της Δημοσιογραφίας» όπως τον αποκαλούσε ο Δημήτρης Λιμπερόπουλος. Λόγια του «θείου» – όπως τον αποκαλούσαμε εμείς – σε συνέντευξή του το 1987 στον ραδιοφωνικό σταθμό «Αθήνα 9.84» για την επέτειο των 6 χρόνων από την επανέκδοση του «Έθνους».
Η εφημερίδα είχε κατακτήσει την κορυφή της κυκλοφορίας μόλις 9 μήνες μετά την έκδοσή της [Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου 1981]. Και ενώ η γκρίνια γεννιέται όταν κάτι δεν πάει καλά, εδώ συνέβη το αντίθετο. Έτσι το 1989 ο Γιώργος Μπόμπολας έκανε τη μοιραία κίνηση και έδειξε την πόρτα εξόδου στον Φιλιππόπουλο.
Η απόφαση αυτή κόστισε ακριβά και στον εκδότη και στην εφημερίδα.
Μάταια ο Ανδρέας Μπόμης με τις «Εικόνες», το αθλητικό τμήμα και το «Εθνοσπόρ» έδωσε τη μάχη του για τη συγκράτηση της πτώσης.
Την ίδια προσπάθεια κατέβαλε ο Δημήτρης Βάρος. Πρώτα με το «Έθνος της Κυριακής» και στη συνέχεια και με το καθημερινό «Έθνος».
Μπόμης και Βάρος είχαν απέναντί τους καλοθελητές που φύτρωναν από τα πιο απίθανα σημεία σαν τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας.
Οι αυτόκλητοι σωτήρες, κάποιοι περίεργοι «Μεσσίες», πολλοί μαθητευόμενοι μάγοι και αρκετοί φιλόδοξοι που έκρυβαν την ανεπάρκειά τους προστατευμένοι μέσα σε «κλειστές ομάδες», είδαν «ψητό», έσπευσαν και κατάφεραν να βουλιάξουν το καράβι που με τόσο κόπο ναυπήγησε ο Φιλιππόπουλος. Ήταν ένα καράβι που άντεξε χίλιες φουρτούνες. Ένα καράβι που δεν καταλάβαινε από μποφόρ…
Έτσι οι απανταχού ανίκανοι εξαφάνισαν τους ελάχιστους που έδιναν έντιμα την προσωπική τους μάχη. Κάποιοι δε κάτω από κομματικές ομπρέλες έσπρωξαν το «Έθνος» στον γκρεμό, κάνοντας μάλιστα περίπατο από τότε που ο κύριος Γιώργος Μπόμπολας άφησε το πηδάλιο.
[Πατήστε “κλικ” επάνω στα πρωτοσέλιδα για να τα δείτε μεγαλύτερα].
Έτσι όλα ήταν θέμα χρόνου…
Η εφημερίδα έκλεισε…
Η εφημερίδα πέρασε σε άλλα χέρια, όμως παρά τις φιλότιμες προσπάθειες το τέλος της ήταν προδιαγεγραμμένο…
Έκλεισε πάλι το καθημερινό φύλλο. Αυτή τη φορά οριστικά. Έμεινε μόνο η κυριακάτικη έκδοση η οποία παρά τις δυνατές υπογραφές που εξασφάλισε δεν μπόρεσε να επιβιώσει.
Η μεγάλη ζημιά είχε ήδη γίνει τη μετά τον Μπόμη και Βάρο περίοδο.
***
Αυτά τα 39 χρόνια της πορείας της εφημερίδας, από το πρώτο μέχρι και το τελευταίο φύλλο (!) παρέμεινε μόνο ένας δημοσιογράφος που σίγουρα του αξίζει να μπει στο βιβλίο με τα ρεκόρ Guinness: Ο γελοιογράφος Πάνος Μαραγκός ο οποίος αποχαιρέτισε την εφημερίδα και τους συναδέλφους με 85 λέξεις και με ένα σκίτσο…
***
«Έθνος». Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου 1981: Μια φωνή συγκίνησε. Κυριακή 2 Αυγούστου 2020: Μια φωνή σίγησε…
***
Αποχαιρετισμός από τον Πάνο Μαραγκό
«Μια φωνή σίγησε. Τελευταία έντυπη έκδοση του «Έθνους» σήμερα Κυριακή 2 Αυγούστου 2020 στα περίπτερα και τελευταίο δικό μου σκίτσο. Μια συναρπαστική εμπειρία σχεδόν 40 χρόνων ολοκληρώνεται. Ήταν Σεπτέμβρης του 1981, όταν με την καθοδήγηση του αείμνηστου Αλέκου Φιλιππόπουλου εμπλακήκαμε στην επανέκδοση του μεταδικτατορικού «Έθνους» των μεγάλων επιτυχιών.
Ευχαριστώ τους συνεργάτες μου για την ελευθερία που μου εξασφάλισαν στο έργο μου.
Κρατάω πολύτιμη «προίκα» τη συμπόρευση με αρκετούς σημαντικούς και έντιμους ανθρώπους καθώς και τις δυνατές φιλίες.
Καλή συνέχεια και καλή τύχη σε όλους»!…
***
Η βασική φωτογραφία, από για την ειδική έκδοση της πρώτης εξαετίας (1981-1987). Από αριστερά: Ανδρέας Μπόμης, Νίκος Νικολαΐδης, Αλέκος Φιλιππόπουλος, Αφροδίτη Δεϊμέζη, Γιώργος Μπόμπολας, Πέλλη Κεφαλά, Γιώργος Λεβεντογιάννης, Τόλης Γαρουφαλής, Δημήτρης Βάρος.
***
Πρώτη δημοσίευση στο Catisart: 14 Σεπτεμβρίου 2020
***
[Πατήστε παρακάτω “κλικ” επάνω στον τίτλο για να δείτε άλλο ένα κείμενο για την εφημερίδα].
Αλ. Φιλιππόπουλος. Πριν 38 χρόνια παρουσίασε την κορυφαία εφημερίδα της Μεταπολίτευσης: Το «Έθνος»
