17.3 C
Athens
Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Ένκε Φεζολλάρι: Να αντέξουμε, στις μικρές επαναστάσεις του καθενός και «να πράττουμε μόνο το καλό»

Του Παναγιώτη Μήλα

Στις 5 Οκτωβρίου του 2015 η Ειρήνη Αϊβαλιώτου έγραψε τον παρακάτω πρόλογο στη συνέντευξη που της είχε δώσει ο Ένκε Φεζολλάρι:

«Τον έχω θαυμάσει ως ηθοποιό και σκηνοθέτη, τον έχω εκτιμήσει και συμπαθήσει ως άνθρωπο. Από τις πιο πολύπλευρες προσωπικότητες του θεάτρου μας, ανοιχτός στη γνώση και στην έρευνα. Κοινωνικός, κοσμοπολίτης και ελληνολάτρης, μοντέρνος και παραδοσιακός, καλλιτέχνης και διανοούμενος, γνώστης των αρχών που διέπουν την ιστορία, την κοινωνία, τον άνθρωπο και τον πολιτισμό. Γλυκύτατος και είρων όπου χρειάζεται, λιτός και αξιαγάπητος, κλασικός και επαναστατικός, αποτελεί έναν από τους πλέον δημιουργικούς νέους σκηνοθέτες μας».

***

Τον Ένκε Φεζολλάρι, τον γνώρισα και τον θαύμασα το 2007 στο «Θέατρο του Νέου Κόσμου», στο Δώμα όπου συμμετείχε στην παράσταση «Ένας στους δέκα» μαζί με τον Δαβίδ Μαλτέζε και τον Κρις Ραντάνοφ, σε σκηνοθεσία του Λαέρτη Βασιλείου.

***

Από τότε είδα τα περισσότερα έργα στα οποία συμμετείχε ως σκηνοθέτης ή ως ηθοποιός. Ασφαλώς αυτό που έντονα θυμάμαι είναι «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» στο εμβληματικό «Βρυσάκι», στην Πλάκα.

Αποφεύγω να γράψω νέο πρόλογο στη νέα του συνέντευξη στο Catisart. Ο πρόλογος του 2015 είναι ο ιδανικός.

***

Τώρα λοιπόν με αφορμή τη νέα του σκηνοθεσία στο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Πόλη» ήταν μια μοναδική ευκαιρία να επικοινωνήσω μαζί του για μια συνέντευξη τη στιγμή μάλιστα που συμπληρώθηκαν 10 χρόνια από τότε που σκηνοθέτησε για πρώτη φορά έργο της Αναγνωστάκη.

Ας τον ακούσουμε λοιπόν…

*Από την «Παρέλαση» το 2012 ανακαλύψατε κάτι νέο για τη Λούλα Αναγνωστάκη μέσα από την «Πόλη» της;

-Επιστρέφω στο παλιό σπίτι μου, είναι συγκινητικό να επιστρέφεις στις ρίζες, αυτό αισθάνομαι με την δραματουργία της Λούλας. Ανακαλύπτω κάθε μέρα στην πρόβα και άλλα πράγματα, είναι για μένα μια Τζοκόντα, ένα μυστήριο και αυτό είναι η μεγαλύτερη πρόκληση. Το μετέωρο στο έργο της είναι που την καθιστά μοναδική και μια Οικουμενική συγγραφέα.

*Γράφτηκε, στην πρώτη παρουσίαση του έργου, ότι «Η Πόλη» αποτυπώνει τον σύγχρονο Έλληνα του 1965. Ο Έλληνας του 2022 έχει κάποια σχέση με εκείνον του 1965;

-Όλα φαίνονται σαν να άλλαξαν και τίποτα δεν άλλαξε. Σε ένα μεγάλο βαθμό θα έλεγα ότι κάναμε κύκλους και αυτό κυρίως σε όλο το κοινωνικο-πολιτικό φάσμα, σίγουρα το ‘65 είχαμε ένα ταραχώδες πολιτικό σκηνικό και τότε και τώρα βρισκόμαστε σε πολιτική και κοινωνική κρίση. Τότε οδηγήθηκε η Ελλάδα στην δικτατορία. Ο λόγος της Αναγνωστάκη αποτυπώνει την κοινωνική –πολιτική ρευστότητα σε αντιστοιχία με τις ανάλογες συνθήκες του τώρα. Η διαφορά είναι και σε παγκόσμια κλίμακα, σίγουρα και τότε είχαμε τον Ψυχρό Πόλεμο. Τότε μην ξεχνάμε το Τραύμα του Εμφυλίου, την Αντιπαροχή, το αστικό τοπίο που καθόρισε τους κατοίκους, τις αλλαγές… Έτσι και εμείς τα τελευταία δέκα χρόνια έχουμε υποστεί όχι μόνο στερήσεις, μνημόνια, διχασμούς αλλά και μια Πανδημία και τώρα έναν Πόλεμο δίπλα μας.

*Η μοναξιά και η έλλειψη επικοινωνίας τι ρόλο παίζουν στο νέο ανέβασμα του έργου;

-Είναι πυρήνας στο ανέβασμα, στην ουσία όλοι οι ήρωες ξερνούν το υπαρξιακό τους κενό, φέρουν το Τραύμα, δεν ακούν ή όταν ακούν ο ένας τον άλλον είναι σαν να εναποθέτουν το «είναι» τους στον «άλλον». Δρουν αυτόνομα από την έλλειψη αγάπης και κατανόησης, ψάχνουν ταυτότητα μέσα τους και έξω. Δεν αφομοιώνονται στο τέλος και για αυτό εγκαταλείπουν την Πόλη…και κυρίως εγκαταλείπουν τον ίδιο τον εαυτό τους.

*Ο κόσμος που νοσεί υπάρχει περίπτωση να βρει λύσεις στην «Πόλη»;

-Οι πόλεις είναι ήδη καμένες για να δώσουν λύσεις. Περιχαρακώνουν, συνθλίβουν τους κατοίκους, οι ήρωες ασφυκτιούν. Οι πόλεις είναι αόρατες και ορατές, μοιάζουν αφιλόξενες και κυρίως προσφέρουν διαμερίσματα – φυλακές, η αρχιτεκτονική δεν περικλείει αλλά περιφρουρεί και τους νουθετεί, η μνήμη μεταβάλλεται και εισβάλει ως εχθρός. Δεν υπάρχουν λύσεις, ακόμα και στο περίστροφο, στο έργο, αναρωτιόμαστε αν υπάρχει ή δεν υπάρχει σφαίρα.

*Η κατεστραμμένη χώρα – το σκηνικό περιβάλλον της «Πόλης» – μπορεί να αποκτήσει χαρούμενα χρώματα;

-Ίσως μία ροζ πολυκατοικία, όπως αναφέρει η Ελισάβετ, κάτι που ο Κίμων αμφισβητεί. Ομίχλη, υγρασία, βροχή και βήχας, σκόνη …δυστυχώς η πόλη είναι μουντή. Ακόμα και ο φωτογράφος που κάποτε φωτογράφιζε με ψεύτικα χαρούμενα ντεκόρ τώρα φωτογραφίζει ανθρώπους σε πόζες πεθαμένων, αμφισβητείται μια πόλη με χαρούμενα χρώματα και φώτα …όχι δεν μπορεί να υπάρχει και μήτε να αποκτήσει.

*Φωτογραφίζει το σήμερα της χώρας το κείμενο της Λούλας Αναγνωστάκη;

-Αυτό κάνουν τα μεγάλα κείμενα, είναι αέναα, σίγουρα κανείς βρίσκει το σήμερα στο έργο της Λούλας, οι πόλεις έχουν φθαρεί, έχουν παρακμάσει, έχουν μια εγκατάλειψη, δείτε το κέντρο της Αθήνας, δυσωδία, ασχήμια, ζωές ξεχαρβαλωμένες, ένα γκέτο, ένα σκηνικό που παραπέμπει στα ποιήματα της Γώγου, ψεύτικες ευτυχίες και δυστυχία. Φόβος και κάτουρο στις αδειανές μας ζωές.

*Εκτός από τις μνήμες του οδυνηρού παρελθόντος η «Πόλη» ρίχνει φως και στο μέλλον;

-Όχι δεν ρίχνει φως, διότι η πόλη φλέγεται στο τέλος του έργου, και αυτό είναι που κάνει το έργο ακόμα πιο σπουδαίο, τραγικό. Στάχτες στο Τραύμα και στην Μνήμη, οι ήρωες θα αναζητούν πόλεις, και αυτή είναι η καταδίκη τους, εγκλωβισμένοι σε ένα διαρκές ταξίδι ψάχνουν καταφύγιο σε ένα δυστοπικό μέλλον.

*Όσοι θα δουν για πρώτη φορά την «Πόλη» σε ποια χαρακτηριστικά της Ελισάβετ, του Κίμωνα και του Φωτογράφου πρέπει να εστιάσουν;

-Θα έλεγα στην αλήθεια τους, στις ερμηνευτικές προσεγγίσεις, στις θερμοκρασίες, και στο τραυματισμένο κόσμο τους, στην τρέλα , στην αποξένωση και στο τσακισμένο-ραγισμένο κόσμο που φέρουν.

*Σε μάς που σας ακούμε …τι έχετε να πείτε για τα χρόνια που έρχονται; Τι έχετε να ευχηθείτε;

-Να αντέξουμε, στις μικρές επαναστάσεις του καθενός, «να πράττουμε μόνο το καλό» που λέει και η Δεσποινίς Μαργαρίτα.

*Ευχαριστώ πολύ γι αυτή τη σύντομη συνομιλία και σας εύχομαι τα καλύτερα.

-Κι εγώ ευχαριστώ το Catisart για τη φιλοξενία.

Ένκε Φεζολλάρι: «Η τέχνη μάς μεταμορφώνει σε ένθεα πλάσματα»

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -