Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Σμύρνη, Σεπτέμβρης του 1922. Ένας Αμερικανός ναυλώνει το πλοίο Mimosa που θα μεταφέρει δύο χιλιάδες Έλληνες της Μικράς Ασίας στον Πειραιά. Έχοντας μόλις γλιτώσει από τις φλόγες στην προκυμαία, τρεις θεατρίνοι, πάνω σε ένα κατάστρωμα κρατούν συντροφιά στο πλήθος μέχρι να φτάσει απέναντι. Η ταχυδακτυλουργός Νινέτ ειδικεύεται στις εξαφανίσεις πλήθους και στις γενοκτονίες. Ο Κωσταντίνος είναι ένας πίθηκος/γελωτοποιός με το όνομα του Βασιλιά που χορεύει μπαλέτο και τραγουδά άριες. Ο νοσταλγικός Ακροβάτης θυμάται την εταίρα μάνα του και τον Τούρκο πατέρα του.
Η Ελεάνα Γεωργούλη φέρνει στη σκηνή φιγούρες ενός κοσμοπολιτισμού που δεν υπάρχει πια, ήρωες της εποχής που αγωνίστηκαν για το αβέβαιο αύριο της ενσωμάτωσης. Σχοινοβατώντας πάνω στη λεπτή γραμμή όπου τα όρια του τραγικού και του κωμικού διαπλέκονται, ο Γελωτοποιός, η Νινέτ και ο Ακροβάτης σκέφτονται δυνατά, παίζουν μουσική, χορεύουν, τραγουδούν, αναζητούν απαντήσεις για τη ζωή, το θάνατο, όπως μόνο τα ρεμάλια οι θεατρίνοι μπορούν.
Η μυθοπλασία συναντά το ντοκουμέντο σε αυτή τη σκοτεινή κωμωδία που είναι γραμμένη πάνω στις πολλαπλές περιπέτειες του Εθνικού Διχασμού και της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Ο «Περιοδεύων Θίασος», ένα νέο θεατρικό έργο από τη βραβευμένη ηθοποιό και σκηνοθέτη Ελεάνα Γεωργούλη, υπό τις πρωτότυπες μουσικές του Θάνου Κοσμίδη των Burger Project, παρουσιάζεται κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21.00, και κάθε Κυριακή στις 19.00 στο Θέατρο ΕΛΕΡ. Στο ρόλο του Γελωτοποιού, ο Γεράσιμος Γεννατάς.
Μέσα από ένα παράδοξο βαριετέ καταστρώματος, η παράσταση ταξιδεύει στο χρόνο, διατρέχοντας τα πολιτικά αδιέξοδα που καταβροχθίζουν τη χώρα μας, αγγίζοντας άλλοτε βλάσφημα και άλλοτε ιλαρά τα αποτρόπαια του κόσμου που συνεχίζουν να κυριαρχούν.
Η Ελεάνα Γεωργούλη, όπως λέει στη συνέντευξή της στο catisart.gr, αισθάνεται πως «ο κοσμοπολιτισμός ήταν υπόσχεση ενός παράδεισου που χάθηκε». «Τώρα -συμπληρώνει- πρέπει να διεκδικήσει κανείς να ταξιδέψει για να ανασυνθέσει αυτή την αίσθηση. Όμως πια οι κοινωνίες είναι δομημένες αλλιώς. Παγκοσμιοποιημένες όχι όμως πια κοσμοπολίτικες. Αυτό το κεφάλαιο πια ναυάγησε».
Άλλωστε ο παράδεισος μπορεί να είναι ένα ναυάγιο, αν δεν είναι μια νοσταλγία ή μια ανταμοιβή. Σίγουρα πάντως είναι δικαίωμα του καθενός.
Ελεάνα, θα ήθελες να μας πεις μια αγαπημένη ανάμνηση από την παιδική σου ηλικία;
∗Τον παππού Χρήστο μου να μου αφηγείται τον Τρωικό Πόλεμο σε παραμύθι με κεντρικούς ήρωες εμένα και την παρέα μου από το δημοτικό.
Γιατί επέλεξες να ασχοληθείς με το θέατρο;
∗Δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς. Αισθανόμουν πως πουθενά αλλού δεν μπορούσα να χωρέσω.
Ποιοι υπήρξαν οι αγαπημένοι σου δάσκαλοι;
∗Η Κάτια Γέρου, δασκάλα μου αγαπημένη από τα χρόνια του Θεάτρου Τέχνης. Την έχω μάνα και αδερφή. Και ο Phillip Zarrilli αυτός ο μύστης, αυτός ο υπέροχος δάσκαλος του θεάτρου που δούλεψα πλάι του όσο ήμουν στην Αγγλία στο Exeter και είχα την τύχη να απολαμβάνω τη φιλία του.
Στο ημερολόγιό σου ποια μέρα της ζωής σου θα μείνει ανεξίτηλη;
∗Η μέρα που γέννησα το γιο μου.
Ποιο είναι το αποτύπωμα που έχει αφήσει η RETRꝊSPECTIVA από τότε που ιδρύθηκε;
Η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον μέσα από την πρωτότυπη δραματουργία. Τα “Κόκκινα Τετράδια” ερευνούσαν την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου μέσα από την προσωπική ιστορία της αγωνίστριας Βάσως Στροφύλλα που ήταν η γιαγιά μου και τώρα ο “Περιοδεύων Θίασος”, που είναι η δεύτερη επίσημη παραγωγή της REΤROSPΕCTIVA, καταπιάνεται με τα συνεπακόλουθα της Μικρασιατικής Καταστροφής και του Εθνικού Διχασμού. Σύντομα έρχεται ένα πολύ σημαντικό ερευνητικό project πάνω στο πεδίο της έμφυλης βίας και της φονευσιμότητας της διαφορετικότητας, ο ΕΜ-ΦΥΛΙΟΣ. Έχει ολοκληρωθεί συγγραφικά και βρίσκεται σε στάδιο προπαρασκευαστικής έρευνας.
Ένας από τους στόχους που έχει η RETRꝊSPECTIVA είναι και να διερευνά τη συνεχή διαλεκτική σχέση ανάμεσα στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Ο «Περιοδεύων Θίασος» σάς έδωσε την ευκαιρία να καλύψετε με επιτυχία αυτόν τον στόχο;
∗Ναι, εκεί εστιάζει ο φακός της μελέτης μου τα τελευταία χρόνια. Το πεδίο έρευνας για το ΘΙΑΣΟ χτίστηκε πάνω σε αυτή την ανοιχτή συνομιλία ανάμεσα στο “τότε” και το “τώρα” τόσο σε επίπεδο δραματουργίας όσο και σε επίπεδο αισθητικής γραμμής. Αυτό που φαντάζει μακρινό -ενός αιώνα πριν- ίσως να είναι ένα ακόμη επικίνδυνο τώρα.
Για τα διαχρονικά πολιτικά αδιέξοδα που πληγώνουν τη χώρα μας, δίνει λύσεις ο «Περιοδεύων Θίασος»;
∗Όχι. Λύσεις δεν δίνουμε. Εμείς απλώς θέτουμε επίμονα τα ερωτήματα.
Μελετώντας το χρονικό της Μικρασιατικής Καταστροφής, πιστεύεις ότι υπάρχουν σήμερα ανοιχτά τραύματα από τον θάνατο του υπαρκτού κοσμοπολιτισμού;
∗Αισθάνομαι πως ο κοσμοπολιτισμός ήταν υπόσχεση ενός παράδεισου που χάθηκε. Τώρα πρέπει να διεκδικήσει κανείς να ταξιδέψει για να ανασυνθέσει αυτή την αίσθηση. Όμως πια οι κοινωνίες είναι δομημένες αλλιώς. Παγκοσμιοποιημένες όχι όμως πια κοσμοπολίτικες. Αυτό το κεφάλαιο πια ναυάγησε.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σου;
∗Τέλη Γενάρη φεύγουμε με την Αλεξάνδρα Καζάζου για το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος με τον ΑΛΓΟ-ΡΥΘΜΟ, τη νέα μας δουλειά που τη συνυπογράφουμε με προγραμματισμένη πρεμιέρα την 11η Μαρτίου 2023. Και του χρόνου θα τρέξει η επόμενη παραγωγή της RETRꝊSPECTIVA.
Τέλος, ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Συμβιώνεις με κάποιο κατοικίδιο;
∗Έχω μεγαλώσει με ζώα. Με σκύλους και γάτες. Τα τελευταία χρόνια έχει έρθει στη ζωή μας η Φρίντα, ένα μαγικό γατί. Είναι μεγάλη αγάπη. Σαγηνευτική, πεντάμορφη. Τη φωνάζουμε γατόσκυλο γιατί πραγματικά έχει χαρακτήρα σκύλου. Είναι αφοσιωμένη και συγκινητικά αισθαντική και φροντιστική.
Ελεάνα σ’ ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη συζήτηση.
∗Ευχαριστώ πολύ κι εγώ!
∗∗∗
Διαβάστε επίσης:
«Περιοδεύων Θίασος», μια σκοτεινή κωμωδία για τις περιπέτειες της Μικρασιατικής Καταστροφής