Η ασπρόμαυρη μελαγχολία του Τουρκοαρμένιου φωτογράφου Αρά Γκιουλέρ δεν παραπέμπει στο μεγαλείο των παλαιών αυτοκρατοριών της Κωνσταντινούπολης. Η λαμπρή βυζαντινή αυτοκρατορία και η δόξα των Οθωμανών σουλτάνων αφήνουν παντελώς αδιάφορο τον θρυλικό φωτογράφο. Ο μαγικός φακός του Γκιουλέρ, μια ταπεινή Λάικα, εστιάζει και μαγνητίζεται από τους αχθοφόρους, τους βαρκάρηδες, τους ψαράδες, τους θαμώνες των φτωχών καφενέδων.
Αγκυρες και πλεούμενα στο Καράκιοϊ, υπαίθρια εστιατόρια στο Εμίνονου, ναύτες και καλυμμένες με φερετζέ γυναίκες στο Ούνκαπανι. Πλανόδιοι σαλεπιτζήδες στο Σουλεϊμανιγιέ τζαμί, έμποροι μπαχαρικών στην Αιγυπτιακή Αγορά. Πολύβουες γέφυρες, δαιδαλώδη δρομάκια, ξύλινα ετοιμόρροπα και περίτεχνα σπίτια. Ανθρωπομάνι στις παραγκουπόλεις Καπαλίτσαρσι, Τεπέμπασι, φαρμακοποιός στο Καζλίτσεσμε, χαμάληδες στην αγορά Μπέιογλου, κάρα στο Ταχτάκαλε, κοσμοσυρροή στην αποβάθρα Γιαγτζιλάρ, τέμενος Σοκουλού Μεχμέτ Πασά, κοιμητήριο των Σουλτάνων στο Εγιούπ, δερβίσηδες Μεβλεβί στο Γαλατά. Αρωμα από χωνευτήρι πολιτισμών και λαών. Φορτηγίδες και πουλιά στον Κεράτιο, Ποίηση από την Κιναλίαντα (Πρώτη), ψυχή από την Μπουργκάζαντα (Αντιγόνη), πνοή από τη Χεμπελίαντα (Χάλκη). Οι εικόνες του Αράμ Γκιουλέρ πόρρω απέχουν απ’ αυτές που θέλουν να βλέπουν οι τουρίστες. Λατρεύονται όμως από τους ταξιδευτές των ονείρων και των ελεύθερων αναγνώσεων. Ταιριάζουν στους περιηγητές της θλίψης και του εφήμερου, στους εραστές του παρελθόντος και της διαχρονικής ενέργειας. Γι’ αυτό οι παρατηρητές των διαφορετικών εμπειριών, της αδέσμευτης τέχνης και της οπτικής ιστοριογραφίας ας σπεύσουν. Μουσείο Μπενάκη στην Πειραιώς.
