Εκ μέρους των συντελεστών της παράστασης «Φάκελος Βάνκαου» κοινοποιήθηκε η παρακάτω ανακοίνωση σχετικά με το άρθρο στην “Καθημερινή” (16.07.2022), με τίτλo «Λιγνάδης Λυόμενος» του συγγραφέα του έργου, Ηλία Μαγκλίνη:
Ο θίασος και οι συντελεστές της παράστασης «Φάκελος Βάνκαου» που ανήκει στον καλλιτεχνικό προγραμματισμό του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, στο οποίο εργαζόμαστε αυτή την περίοδο, ενημερωθήκαμε ότι ο συγγραφέας του έργου, Ηλίας Μαγκλίνης, υπέγραψε άρθρο στην εφημερίδα Καθημερινή (16.07.2022), με τίτλo «Λιγνάδης Λυόμενος».
Επειδή ο κ. Μαγκλίνης βρίσκεται σε καλλιτεχνική λειτουργία η οποία διασταυρώνεται με τη δική μας, θέλουμε να διαχωρίσουμε δημόσια και με ξεκάθαρο τρόπο τη θέση μας από το εν λόγω άρθρο, το περιεχόμενο και τις απόψεις που αναπτύσσονται μέσα σε αυτό, με τις οποίες διαφωνούμε κάθετα, και δεν αφορούν σε τίποτα την καλλιτεχνική μας δημιουργία και παράσταση.
Οι συντελεστές:
Αλειφέρη Μάρλι
Αλεξανδροπούλου Ελίζα
Ατταριάν Βάσια
Ζαφειροπούλου Εύη
Κανάκης Βασίλης
Κεντεποζίδης Μάκης
Κολιούκος Νίκος
Κονταξής Τάσος
Μουαγκιέ Στέφανος
Παπαγιάννης Νικόλας
Παπανδρέου Νίκη
Ράδης Σεραφείμ
Ρίμπα Αλεξάνδρα
Σταυροπούλου Αγγέλικα
Τζουμέρκας Σύλλας
Τσακουρίδου Άννα
Τσούτσια Ελίνα
Φιλίνη Μαρία
Χριστοπούλου Θεοδώρα
Σχετικά με την παράσταση
Τι θα σήμαινε μια επιστροφή από το αιώνιο ταξίδι;
Η Άλκηστη του Ευριπίδη συναντά την ψυχεδελική πιστημονική φαντασία στον Φάκελο Βάνκαου —ένα νέο έργο του Ηλία Μαγκλίνη σε σκηνοθεσία Σύλλα Τζουμέρκα, που θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στις 5 και 6 Αυγούστου 2022, στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου.
Ο Φάκελος Βάνκαου είναι μία από τις δύο παραστάσεις του φετινού καλλιτεχνικού προγράμματος του Φεστιβάλ, που εντάσσονται στον Κύκλο Contemporary Ancients, υποστηρίζοντας τον διάλογο της σύγχρονης δραματουργίας με το Αρχαίο Δράμα. Ένα πρωτοποριακό εγχείρημα που ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2021 και αφορά την απευθείας ανάθεση νέων δραματικών κειμένων, με αφετηρία αρχαία έργα, σε Έλληνες συγγραφείς, αυτή τη φορά προερχόμενους από τον χώρο της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.
Κάπως έτσι βρέθηκε ο βραβευμένος συγγραφέας Ηλίας Μαγκλίνης να «ξαναδιαβάζει» την ευριπίδεια Άλκηστη και να δημιουργεί τον Φάκελο Βάνκαου. Και στη συνέχεια να συναντιέται με τον επίσης βραβευμένο και πολυταξιδεμένο σκηνοθέτη του σινεμά, αλλά και εκλεκτικά, του θεάτρου, Σύλλα Τζουμέρκα, για να ξανα-αφηγηθούν τον αλλόκοτο μύθο σε ένα ολοκαίνουργιο πλαίσιο: αυτή τη φορά, σε ένα μακρινό, ολόφωτο μέλλον, εκεί όπου όλα είναι πιθανά, στη σκηνή, το σπίτι και τον πορτοκαλεώνα του Αρχαίου Θεάτρου της Μικρής Επιδαύρου.
«Πιστεύεις ακόμα ότι αυτό που έκανε ο Χριστός στον Λάζαρο ήταν ένα θαύμα; Ότι δεν ήταν τερατωδία;» αναρωτιούνται, μαζί με μια εξαιρετική και απρόβλεπτη σύνθεση ηθοποιών και καλλιτεχνικών συντελεστών από το θέατρο και το σινεμά.
Σημείωμα του συγγραφέα Ηλία Μαγκλίνη:
Όταν αναχωρείς για ένα ταξίδι κάτι αφήνεις πάντοτε πίσω σου. Και κάτι άλλο βρίσκεις εκεί που πας. Αλλά και όταν επιστρέφεις, κάτι αφήνεις και εκεί, στον «άλλο» προορισμό όπου βρέθηκες. Επιστρέφοντας σπίτι σου, γυρίζεις πάντοτε κάπως αλλιώς.
Δεν είναι τυχαίο πράγμα η λεγόμενη «νεύρωση του ταξιδιού»: αυτή η αγωνία που καταλαμβάνει ορισμένους –μεταξύ αυτών και εμένα– κάμποσες ημέρες πριν από την αναχώρηση. Ή η μελαγχολία –μαζί με μιαν αλλόκοτη αδημονία– λίγες ημέρες πριν από την επιστροφή.
Τι γίνεται, λοιπόν, όταν μιλάμε για το απόλυτο, το έσχατο ταξίδι; Το «τελευταίον μυστήριον» κατά την Ορθόδοξη παράδοση; Το ταξίδι από το οποίο δεν πρέπει να επιστρέφεις ποτέ; Το ταξίδι που με έναν απροσδιόριστο αλλά συντριπτικό τρόπο σε κατατάσσει στην αόρατη σφαίρα της απόλυτης ετερότητας;
Τι θα μπορούσε να συμβεί αν με κάποιο τρόπο επέστρεφες από αυτό το ταξίδι; Οι δικοί σου θα σε υποδέχονταν με αγκαλιές και λυγμικά επιφωνήματα; Ή θα απέστρεφαν το πρόσωπό τους μακριά; Το γέλιο πώς θα ακουγόταν σε μια τέτοια ανωμαλία;
Ποια τάξη του κόσμου διασαλεύεται όταν το αδιανόητο γίνεται πραγματικότητα; Εν τέλει: το αποκρουστικό ενυπάρχει μέσα στην αγάπη; Η φρίκη μέσα στο γελοίο;
Είναι όντως happy end το φινάλε της «Άλκηστης» ή ο Ευριπίδης υπαινίσσεται κάτι άλλο;
Σημείωμα του σκηνοθέτη Σύλλα Τζουμέρκα:
“I walked with a zombie, I really did” –έτσι ξεκινά το voice over του ομώνυμου, μικρού βουντού ποιήματος του Ζακ Τουρνέρ. Και στον «Φάκελο Βάνκαου» του Ηλία Μαγκλίνη, οι απόπειρες ανάστασης μιας Άλκηστης, γλυκιάς, νέας ξανά, «που είναι και δεν είναι», μάς οδηγούν –όπως και στον Ευριπίδη– μέσα από ένα πέλαγος ανθρώπινης μικρότητας και κωμικοτραγικού οικογενειακού ψυχοδράματος, στο Άγνωστο, στο μεγάλο Ω! ενός αλλόκοτου μέλλοντος, όπως το διαμόρφωσαν στα συλλογικό μας ονειρόδραμα ο Λάζαρος, ο Χριστός, τα γκόλεμ και οι Διαθήκες, οι μυστηριώδεις ανυπότακτοι ανιμισμοί, η κληρονομιά των Βίαιων Εκστάσεων, και –από την ψυχεδελική επιστημονική φαντασία του ’60 και του ’70– τα σπασμένα μάρμαρα, οι μυστικές θάλασσες με τα φαρδιά παγωμένα κύματα και οι βραχώδεις σεληνιακές (ζωτικές) έρημοι με τις αράχνες και τα σκουλήκια .
Τι είναι αυτό το νέο σώμα και αυτό το νέο πνεύμα που αιφνίδια ζει; Ή ξαναζεί; Είναι ή δεν είναι; Το θέλαμε ή δεν το θέλαμε; Το θέλουμε ή τελικά δεν το θέλουμε κοντά μας;
Σε κάθε περίπτωση, το ευχηθήκαμε.
Ταυτότητα παράστασης
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2022
ΚΥΚΛΟΣ CONTEMPORARY ANCIENTS*
ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
Σύλλας Τζουμέρκας
Φάκελος Βάνκαου
του Ηλία Μαγκλίνη
Εμπνευσμένο από την Άλκηστη του Ευριπίδη
5 & 6 Αυγούστου 2022
Ώρα: 21:30
Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.
*
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Σκηνοθεσία Σύλλας Τζουμέρκας
Δραματουργία Βάσια Ατταριάν
Σχεδιασμός φωτισμών Ελίζα Αλεξανδροπούλου
Κοστούμια Μάρλι Αλειφέρη
Μουσική και ήχοι Μάκης Κεντεποζίδης a.k.a. Quetempo
Σχεδιασμός κομμώσεων και μακιγιάζ Εύη Ζαφειροπούλου
Kοσμήματα Katerina Vassou
Μίξη μουσικής – mastering Στέφανος Κωνσταντινίδης @ Fabrika studio
Βοηθοί σκηνοθέτη Νίκος Κολιούκος, Αλεξάνδρα Ρίμπα
Βοηθός εκτέλεσης παραγωγής Αγγέλικα Σταυροπούλου
Φροντιστής Τάσος Κονταξής
Βοηθός ενδυματολόγου Ελίνα Τσούτσια
Παίζουν: Βασίλης Κανάκης, Στέφανος Μουαγκιέ, Νικόλας Παπαγιάννης, Νίκη Παπανδρέου, Άννα Τσακουρίδου, Μαρία Φιλίνη
Εκτέλεση παραγωγής LEFOU Productions/ Βάσια Ατταριάν, Σεραφείμ Ράδης
*
Το άρθρο του Ηλία Μαγκλίνη, όπως δημοσιεύτηκε στις Απόψεις της “Καθημερινής”
Λιγνάδης λυόμενος;
Ηλίας Μαγκλίνης
Επειτα από ενάµιση χρόνο ακούσαµε ξανά τη φωνή του Δημήτρη Λιγνάδη. Τον είδαμε χωρίς μάσκα, χωρίς χειροπέδες, έξω από τις φυλακές, κουρασμένο, θλιμμένο, ανακουφισμένο όμως.
Διακρίνετε μια κάποια συμπάθεια στα παραπάνω λόγια; Καλά κάνετε. Πέρασαν δεκαεπτά μήνες από τότε που ξέσπασε το σκάνδαλο, δεκαεπτά μήνες που ο Λιγνάδης τους πέρασε στη φυλακή. Περάστε δεκαεπτά λεπτά μέσα σε μια φυλακή και ελάτε μετά να μιλήσουμε.
Δεν μιλώ διόλου αθωωτικά (και δεν γνωρίζω προσωπικά τον κ. Λιγνάδη). Αλλά καλό είναι να θυμόμαστε ότι η έννοια της τιμωρίας στις δημοκρατίες δεν είναι αυτή της ίσης ανταπόδοσης. Σε όποιον αυτό δεν αρέσει μπορεί να πάει στο Ιράν.
«Αν είχε κάνει κάτι τέτοιο στο δικό σου παιδί», μου λέει κάποιος με ένταση, «θα τον έπνιγες με τα ίδια σου τα χέρια».
Ω, ναι. Ούτε συζήτηση. Γι’ αυτό όμως σε όλες αυτές τις υποθέσεις παρεμβαίνει το κράτος αλλιώς θα μιλούσαμε για ζούγκλα. Για δικαιοσύνη του θυμικού και του όχλου ή, με σημερινούς όρους, των σόσιαλ μίντια.
Να υπενθυμίσουμε ότι ο κ. Λιγνάδης κρίθηκε ένοχος για τους δύο από τους τέσσερις βιασμούς για τους οποίους κατηγορήθηκε, καταδικάστηκε σε δώδεκα χρόνια φυλάκιση και το δικαστήριο έκρινε πως μπορούσε να αφεθεί ελεύθερος με περιοριστικούς όρους.
Τώρα ελπίζει να δικαιωθεί στο Εφετείο. Ακόμα κι αν συμβεί, ο άνθρωπος αυτός δεν είναι πια ο ίδιος με αυτόν που ήταν πριν από δύο περίπου χρόνια. Επιπλέον, κανένας δεν θα τον κοιτάξει με το ίδιο βλέμμα ποτέ ξανά.
Οχι λόγω της δημοσιοποίησης των ερωτικών του προτιμήσεων και αδυναμιών, αυτό είναι ιερό και απαράβατο για τον καθένα (και όποιος ακόμα πιστεύει ότι ο ερωτισμός είναι ένας αθώος περίπατος κάτω από τις μπουκαμβίλιες, να το ξανασκεφτεί) ούτε και για τις κατηγορίες άσκησης σωματικής και ψυχολογικής βίας εις βάρος ατόμων κατά πολύ νεότερων από εκείνον (που όμως είναι η ουσία της υπόθεσης).
Κανένας δεν θα τον ξαναδεί όπως τον έβλεπε (ως καλλιτέχνη που σου πήγαινε ή δεν σου πήγαινε το έργο του, συνέβαλε στις δημιουργικές δράσεις αυτής της χώρας) διότι ο κανιβαλισμός που μεσολάβησε κατέστησε τη ζωή του όλη διάφανη: είναι λες και ζει πλέον μέσα σε ένα διάφανο σπίτι. Δεν μπορώ να φανταστώ χειρότερα ισόβια από αυτά.
Οπως έστρωσε ας κοιμηθεί τώρα; Σύμφωνοι. Πού έγκειται όμως το δίκαιο όταν συνεχίζεις να κλωτσάς έναν άνθρωπο που είναι στα γόνατα;
Οποιος πιστεύει ότι δεν έχει ήδη πληρώσει για όσα διέπραξε (και για όσα δεν διέπραξε), σφάλλει. Οποιος πιστεύει ότι δεν θα συνεχίσει να πληρώνει για όλα αυτά επίσης σφάλλει. Οι κρίσεις είναι εύκολες και απαλές μόνον όταν το κακό το κάνουν άλλοι.
*
Η απάντηση της «Καθημερινής»
«Η Κ δημοσιεύει άρθρα που εκφράζουν πολλές και διαφορετικές γνώμες. Μπορεί οι αρθρογράφοι και σκιτσογράφοι μας να διαφωνούν μεταξύ τους ή και με τη θέση της εφημερίδας που εκφράζεται από εδώ, στο κύριο άρθρο. Δεν θα τους περιορίσουμε υπό τον φόβο ενός κύματος αντιδράσεων, άλλων καλοπροαίρετων και άλλων όχι. Η κριτική – όσο έντονη και αν είναι – είναι καλοδεχούμενη. Και την παίρνουμε πολύ σοβαρά υπ΄ όψιν μας.
Το μπούλινγκ και το να αποδίδουμε σε αρθρογράφους και στην εφημερίδα εξωφρενικές και αβάσιμες μεθοδεύσεις είναι όμως ένα τοξικό εργαλείο φίμωσης. Οφείλουμε να προστατεύσουμε τη διατύπωση απόψεων που δεν είναι απαραιτήτως δημοφιλείς ακόμη και εκείνων που κινδυνεύουν να παρερμηνευθούν. Όχι για να ξεπλυθεί κανείς, ειδικά αν έχει καταδικαστεί για το βαρύ αδίκημα των βιασμών, αλλά για να μην ξεθωριάσουν οι θεμελιώδεις αρχές της ελευθερίας της έκφρασης, να μη χαθεί το δικαίωμα στη διαφορετική άποψη».
