8 C
Athens
Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2025

Άλκη Αλκαίου «Φλεβάρης 1848». Η ιστορική «Πιρόγα» και η σπουδαία κληρονομιά ενός αγωνιστή ποιητή

«Ερωτικό»

Με μια πιρόγα φεύγεις και γυρίζεις

τις ώρες που αγριεύει η βροχή

στη γη των Βησιγότθων αρμενίζεις

και σε κερδίζουν κήποι κρεμαστοί

μα τα φτερά σου σιγοπριονίζεις

Σκέπασε αρμύρα το γυμνό κορμί σου

σου ‘φερα απ’ τους Δελφούς γλυκό νερό

στα δύο είπες πως θα κοπεί η ζωή σου

και πριν προλάβω τρις να σ’ αρνηθώ

σκούριασε το κλειδί του παραδείσου

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη

και την τρελή σου κυνηγάει σκιά

πώς να ημερέψει ο νους μ’ ένα σεντόνι

πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά

αγάπη που σε λέγαμ’ Αντιγόνη

Ποια νυχτωδία το φως σου έχει πάρει

και σε ποιο γαλαξία να σε βρω

εδώ είναι Αττική φαιό νταμάρι

κι εγώ ένα πεδίο βολής φτηνό

που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι

***

***

Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 1978. Η εφημερίδα «Ριζοσπάστης» φιλοξενεί στις σελίδες της για την Τέχνη το ποίημα του Άλκη Αλκαίου «Φλεβάρης 1848». Εμπνευσμένο από το πιο διαδεδομένο επαναστατικό κύμα στην ιστορία της Ευρώπης, τις Επαναστάσεις του 1848 (Ανοιξη των Εθνών, Άνοιξη των Λαών, Έτος Επανάστασης), το ποίημα πιάνεται στα ραντάρ του σπουδαίου Θάνου Μικρούτσικου και δίχως ο Αλκαίος να το γνωρίζει, ετοιμάζεται να γίνει ένας από τους σημαντικότερους στιχουργούς στην ιστορία της ελληνικής και όχι μόνο μουσικής.

Δεν είναι άτοπο να πούμε πως ο Θάνος Μικρούτσικος ακόμη και σήμερα που δεν είναι πλέον εν ζωή, συνοψίζει ως ιστορικό -πλέον- πρόσωπο ένα τεράστιο κομμάτι της ιστορίας της Ελλάδας, μουσικά και πολιτικά. Τα αμέτρητα επαναστατικά τραγούδια του, ο τεράστιος αριθμός ατόμων τα οποία ανακάλυψε, ανέδειξε, και εκτόξευσε μουσικά, αποτελούν ένα μέρος της σπουδαίας παρακαταθήκης του. Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν, είναι, και θα είναι γνωστός στην οικουμένη. Η ανάγκη μας να διαιωνίζουμε την ιστορία μας, θα φροντίσει για αυτό, και εμείς θα φροντίσουμε παρέα με το όνομα του αξέχαστου μουσικού, να μείνουν αθάνατα και τα ονόματα των ατόμων που συνεργάστηκαν μαζί του.

Ο Άλκης Αλκαίος είναι δίχως αμφιβολία ένα από αυτά τα πρόσωπα. Ένα άτομο το οποίο εμπνεύστηκε και έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα και δημοφιλέστερα τραγούδια που έχουν τραγουδηθεί ποτέ στην ελληνική γλώσσα. Ξεκίνησα αυτό το αφιέρωμα με το αξέχαστο “Ερωτικό (με μια πιρόγα)”, όχι μονάχα επειδή είναι ένα από τα τραγούδια τα οποία αποτελούν μια ανατριχιαστική περιγραφή, σύνοψη, και απαύγασμα της ελληνικής κοινωνίας. Ο κυριότερος λόγος είναι πως φέτος γιορτάζουμε 40 χρόνια από την κυκλοφορία του “Εμπάργκο” και τι καλύτερο από μια επανακυκλοφορία του δίσκου, με εκτελέσεις από τον Χρήστο Θηβαίο και τον Μίλτο Πασχαλίδη. Ένα “Εμπάργκο” όπως δεν το έχουμε ακούσει ποτέ ξανά στο παρελθόν.

Πρόκειται για τον πρώτο δίσκο στον οποίο συνεργάστηκαν ο Θάνος Μικρούτσικος με τον Άλκη Αλκαίο, και με αφορμή τις τέσσερις δεκαετίες από την κυκλοφορία του, το “Εμπάργκο” κυκλοφορεί εκ νέου. Με νέους ερμηνευτές, προκειμένου να αναδειχθεί εκ νέου η μουσική και στιχουργική αξία του, και να προστεθεί εκ νέου στο αρχείο της ανθρώπινης μνήμης ως μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Τέχνης στο λαό. Έναν λαό ο οποίος στις αρχές τις δεκαετίας του ’80 ένιωθε τις πληγές που είχε αφήσει η Χούντα των Συνταγματαρχών να μην κλείνουν.

Στο “Εμπάργκο” η πεμπτουσία της ύπαρξης του Άλκη Αλκαίου ηχεί αδυσώπητα, βουβά, ακατάπαυστα, και θλιβερά. Πανίσχυρα θλιβερή, αληθινή, και ποιητική. Ο ίδιος επιβίωσε από τύχη των βασανιστηρίων που υπέστη στη διάρκεια της Δικτατορίας, τα οποία του προκάλεσαν ανεπανόρθωτα προβλήματα υγείας και βαρύτατες νευρολογικές βλάβες. Αν στην οικογένειά σας ή τον κοινωνικό σας κύκλο, υπάρχουν άτομα τα οποία βασανίστηκαν στη διάρκεια της Χούντας, και έχει τύχει να καταφέρουν να βρουν τη δύναμη να σας περιγράψουν αυτό που τους προκάλεσαν, τότε είστε σε θέση να καταλάβετε -χάρη της ενσυναίσθησης- πως τα βασανιστήρια μπορούν να συντρίψουν ένα άτομο πέρα από κάθε ελπίδα επιστροφής.

Ο Αλκαίος έζησε όλη του τη ζωή -έως τις 10 Δεκεμβρίου του 2012 όταν έχασε τη μάχη με τον καρκίνο- ως υπερήφανος βασανισμένος της Χούντας του Παπαδόπουλου και τον Συνταγματαρχών. Έγραψε, ως υπερήφανος κομμουνιστής και αγωνιστής, και άκουσε τα ποιήματά του να μελοποιούνται από έναν εκ των σπουδαιότερων συνθετών στην ιστορία της μουσικής. Οι στίχοι του βγήκαν από τα χείλη ατόμων-τοτέμ της μουσικής, όπως η Μαρία Δημητριάδη με τη στεντόρεια φωνή της, ο ηλεκτρικός Μανώλης Μητσιάς, ο Κώστας Καράλης με το χαρακτηριστικό του γρέζι, ο ανεπανάληπτος Βλάσης Μπονάτσος, ο ίδιος ο Θάνος Μικρούτσικος με το ασυναγώνιστο τραγουδιστικό του πάθος. Αργότερα, τραγουδήθηκε από τον Δημήτρη Μητροπάνο, τον Δημήτρη Μπάση, τα Υπόγεια Ρεύματα, τη Δήμητρα Γαλάνη, και από ονόματα που φτιάχνουν μια λίστα ατελείωτη.

Αυτά τα ονόματα μόνο από έναν δίσκο, το θρυλικό και παρεξηγημένο “Εμπάργκο”. Παρεξηγημένο μονάχα επειδή επισκιάστηκε μέσα στα χρόνια από άλλες σπουδαίες δουλειές του Θάνου Μικρούτσικου, όπως ο Σταυρός του Νότου που είχε ήδη γραφτεί, μα πάντα άξιο αναφοράς και υπενθύμισης. Το “Εμπάργκο” είναι ένα album το οποίο θα αντηχεί στο διηνεκές ως ένα μουσικό έπος μέσω του οποίου ο Μικρούτσικος εξελίσσει τη μουσική του. Όχι. Τη μουσική της Ελλάδας, της Ευρώπης. Τη μουσική.

Η πολυπροσωπία της πρώτης κυκλοφορίας του δίσκου αποτελεί ενδεικτικό της ανάγκης της εποχής για σύμπνοια, ομαδικότητα, μόνιασμα. Σαφώς, δεν μπορεί κανείς να πει ότι ένα album στο οποίο ακούγονται ο Μητσιάς, η Δημητριάδη, ο Μπονάτσος, ο Καράλης, και ο ίδιος ο Μικρούτσικος, δεν είναι ένας σπουδαίος δίσκος. Αυτό που επιχειρεί και κατορθώνει εν τέλει μετά θάνατον ο Θάνος Μικρούτσικος με τη νέα ηχογράφηση από την “Όγδοο music” είναι να προσδώσει περαιτέρω δέσιμο σε μια δουλειά που δεν χρειάζεται -στα αυτιά μας- διόρθωση. Ο Χρήστος Θηβαίος και ο Μίλτος Πασχαλίδης είναι δύο άτομα που είναι αλληλοσυνυφασμένα. Ανήκουν ο ένας στον άλλον, έχουν λαμπρή πορεία δίπλα δίπλα, και εκφράζουν τον Θάνο Μικρούτσικο ανεπανάληπτα.

Το αποτέλεσμα είναι ένας δίσκος ο οποίος γίνεται ακόμη πιο συμπαγής, και αποκτά περαιτέρω συνοχή και συνέχεια. Ουδείς καλύτερος να περιγράψει γιατί το “Εμπάργκο” αξίζει να επανακυκλοφορεί εις τους αιώνες, από τον Θάνο Μικρούτσικο, και όσα είχε πει για τη συνεργασία του με τον Άλκη Αλκαίο:

“Στην Ιστορία της Ποίησης οι μεγάλοι Ποιητές μάς δείχνουν με σημάδια όψεις του μέλλοντός μας. Στην Ιστορία του Τραγουδιού οι μεγάλοι στιχουργοί το δηλώνουν απλά και ξεκάθαρα. Βλέπουν και εκφράζουν πριν από εμάς αυτό που θα γίνει συνείδηση κάποια χρόνια μετά. Η Τέχνη δεν αξίζει τον κόπο αν μόνο αντανακλά αυτό που γίνεται τώρα και που τώρα είναι κατανοητό. Πρέπει να δείχνει, να φωτίζει, να μεγεθύνει τις -καλά- κρυμμένες πλευρές των γεγονότων. Αυτό κάνει ο Αλκαίος στο Εμπάργκο. Τραγούδια συγκυρίας, τραγούδια που θα λειτουργούν στο μέλλον ως αρχαιολογικά ευρήματα.”

***

*Ο Άλκης Αλκαίος γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1949 και έφυγε από τη ζωή στις 10 Δεκεμβρίου του 2012.

*Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε στις 13 Απριλίου του 1947 και έφυγε από τη ζωή στις 28 Δεκεμβρίου του 2019.

•Πηγή: www.depart.gr –

22/12/2021

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -