“Διότι όπου μέγιστα ορίζονται βραβεία αρετής,
εκεί και άριστοι πολίται οικούν την πόλιν.”
ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ
Ο ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ του Περικλή είναι το μοναδικό κείμενο στην πολιτική και πολιτισμική ιστορία της παγκόσμιας ιστορίας, που καταγράφει με καθαρότητα και αμεσότητα τον λογικό και αισθηματικό ιστό, του τι σημαίνει Δημοκρατία, όχι σαν θεωρητική προσέγγιση, αλλά σαν προσωπική, βιωματική κατάθεση και πράξη, από έναν ενεργό, φωτισμένο Ηγέτη, με αφορμή ένα τραγικό για την πόλη των Αθηνών γεγονός, της τελετής της ταφής των πρώτων νεκρών του Πελοποννησιακού Πολέμου.
Ποτέ δε θα μπορούσαμε να κατανοήσουμε τόσο καλά αυτό το επινοημένο μοντέλο πολιτεύματος, ούτε μέσα από τα σχετικά ιστορικά αρχεία ούτε μέσα από τις αποσπασματικές αναφορές του, εάν δεν είχαμε το ζωντανό αυτό ντοκουμέντο από τον Θουκυδίδη, να αποτυπώνει την ερμηνεία του Περικλή για την Αθηναϊκή Δημοκρατία.
Η ποιοτική διαφορά αυτής της Δημοκρατίας απ’ όλα τ’ άλλα αυταρχικά –φοβικά πολιτεύματα, δεν βρίσκεται μόνον στην ισότητα όλων των πολιτών απέναντι στους νόμους και στην αυτονόητη δυνατότητα να αναπτύσσει ο κάθε πολίτης στο έπακρο, όλες τις δεξιότητες και τα ταλέντα του, ανεξάρτητα από την καταγωγή ή την οικονομική του ισχύ, μέσα απ’ όλες τις θέσεις και τα αξιώματα, καθώς και σ’ όλα τα άλλα προνόμια που προκύπτουν σαν φυσικά επακόλουθα ενός εξέχοντος πολιτειακού σχεδιασμού.
Η μεγάλη κυρίως διαφορά βρίσκεται στην αιτία, η οποία γονιμοποιεί αενάως το πνεύμα της Δημοκρατίας, που είναι η σοφή διαχείριση του Λόγου και της Βούλησης σαν ανώτερου θεϊκού εργαλείου από τους ανθρώπους, ώστε να επιλέγουν οι ίδιοι με απόλυτη συνειδητότητα μέσα στον παρόντα χρόνο, την ομορφιά, από την ασχήμια, την διακριτικότητα, από τον εγωισμό, την ελευθερία, από τον καταναγκασμό, την απόλαυση, από τον βασανισμό, τον ανθρωπισμό και το φως, από την βαρβαρότητα και την μυστικοπάθεια, επιλογές που ενέχουν την ενθουσιώδη προσδοκία μόνο θετικών και καλών έργων.
Επί πλέον ο θάνατος για τους πεσόντες εδώ, δεν ένα είναι ακόμα ζοφερό παιγνίδι της μοίρας αλλά μια δική τους επιλογή που νοηματοδοτεί και πάλι τη ζωή.
Τη ζωή που έχει νόημα, αξία και σκοπό, έτσι όπως τον οριοθετούν οι προαναφερόμενες συνειδητές επιλογές.
Μέσα από αυτό το απόσπασμα μιας τελετής βρίσκουμε την συνάφεια και το ίδιο πνεύμα που διακατέχει όλον τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και σε όλες του τις μορφές, από την τέχνη, τη φιλοσοφία, μέχρι την πολιτική σκέψη εδώ: την αναζήτηση της ανθρώπινης αλήθειας, σαν βίωμα ένθεης χαράς, αγάπης, αλληλεγγύης και ευτυχίας. – Δήμος Αβδελιώδης
Πληροφορίες
Μετάφραση: Ελευθέριος Βενιζέλος
Διδασκαλία Ερμηνείας/Σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης
Ερμηνεία: Ηωάννα Σπανού
ΟΙΚΙΑ ΚΑΤΑΚΟΥΖΗΝΟΥ
5ος όροφος
Λεωφ. Βασ. Αμαλίας 4
Πλατεία Συντάγματος
Για κρατήσεις στο
[email protected]
