Του Παναγιώτη Μήλα
Το παιδικό θέατρο από την εποχή του Νίκου Πιλάβιου και του Γιαννάκη Καλατζόπουλου, μέχρι την εποχή της Ξένιας Καλογεροπούλου και της Κάρμεν Ρουγγέρη ήταν στις πρώτες επιλογές μου. Έτσι όταν έμαθα πως παίζεται πάλι το παραμύθι για τη Σταχτοπούτα, έσπευσα…
Γωνία Πατησίων και Στουρνάρη, απέναντι από το Πολυτεχνείο, στο αγαπημένο θέατρο του Στέφανου Ληναίου και της Έλλη Φωτίου, στο ιστορικό «Άλφα» από την εποχή του «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω».
Κυριακή και παραμύθι. Τέλεια πρόταση. Επειδή είχα καιρό να το δω κατέφυγα στην εγκυκλοπαίδεια της Θείας Λένας: «Η Σταχτοπούτα είναι ένα κλασικό παραμύθι που αφηγείται τις περιπέτειες μιας κοπέλας, που την κακομεταχειρίζονται η κακιά μητριά της και οι αδερφές της. Εκδόθηκε πρώτα το 1634 από τον Basile και το 1697 από τον Σαρλ Περώ. Έγινε πασίγνωστο από την έκδοση των αδελφών Γκριμ το 1812. Το κεντρικό πρόσωπο του παραμυθιού είναι η Σταχτοπούτα, κόρη ενός πλούσιου εμπόρου. Η μητριά της και οι ετεροθαλείς αδελφές της υποβιβάζουν την Σταχτοπούτα σε ρόλο υπηρέτριάς τους, ενώ αυτές χαίρονται όλα τα πλούτη του εμπόρου, και την αναγκάζουν να κοιμάται στις στάχτες του τζακιού, απ’ όπου και το όνομα Σταχτοπούτα. Κάποιο βράδυ, την επισκέπτεται η νεράιδα – νονά της και της δίνει ένα φόρεμα, μια άμαξα κι ένα ζευγάρι γυάλινα γοβάκια, προκειμένου να πάει στον χορό του Πρίγκιπα. Ο Πρίγκιπας εντυπωσιάζεται και την επόμενη μέρα, όταν η άγνωστη εμφανίζεται πάλι στο παλάτι. Καθώς δεν ξέρει τίποτα γι’ αυτήν, αποφασίζει να τη βρει χρησιμοποιώντας το γοβάκι που άφησε στις σκάλες φεύγοντας, βάζοντας τις γυναίκες της περιοχής να το δοκιμάσουν για να δει σε ποια ταιριάζει. Οι αδελφές της προσπαθούν με κόπους και βάσανα να φορέσουν το γοβάκι, προκειμένου να κερδίσουν τον πρίγκιπα, μάταια όμως, καθώς ταιριάζει μόνο στη Σταχτοπούτα, την οποία και παντρεύεται ο πρίγκιπας».
Ήμουν πανέτοιμος για να πάω όταν είδα πως η παράσταση δεν είναι για το πρωί αλλά για τις 9 το βράδυ… Περίεργο. Κυριακή βράδυ παιδικό θέατρο; Τι ιδέα είχαν εκεί στο «Άλφα»;
Ας είναι. Μια και δυο παίρνω το δρόμο και πάω. Σίγουρα συγκίνηση όταν κατεβαίνοντας είδα τις αρχοντικές πολυθρόνες στο φουαγιέ. Περισσότερη συγκίνηση όταν είδα τις παλιές κονσόλες του ήχου και των φώτων από το θρυλικό έργο του Ντάριο Φο, “Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω”. Πιο πολλά δεν είδα. Προτίμησα να διαβάσω το πρόγραμμα:
***
«Σταχτομπούτα»
Μία πιθανή προέλευση της λέξης «Θεός» είναι το ρήμα «θεώμαι».
Αντίστοιχα η λέξη «θεατής» προέρχεται ετυμολογικά από τη «θέαση» (δηλαδή από το ρήμα «θεώμαι»)
Και οι δύο λοιπόν -Θεός και θεατής- κάτι παρακολουθούν.
Με μόνη διαφορά πως το κάτι του πρώτου είναι τα πάντα (ορατά κι αόρατα) ενώ του δεύτερου όσα βρίσκονται μπροστά του (κι αυτά όχι πάντα)
Ας πούμε λοιπόν οτι ο Θεατής (από δω και στο εξής με κεφαλαία) είναι ένας μικρός Θεός.
Το βασικό ερώτημα όμως είναι άλλο.
Τι εστί περίληψη υπόθεσης της παράστασης; (Πόσω μάλλον όταν λέγεται «Σταχτομπούτα»)
Και τι πρέπει να γράφει το σκηνοθετικό σημείωμα;
Γιατί πρέπει να υπάρχει ένα τέτοιο κείμενο δίπλα σε κάθε παράσταση;
1. Για να διευκολύνουμε το θεατή στα δυσνόητα βάθη του αχανούς σκοταδιού μας.
2. Για να έχει ιδέα περί τίνος πρόκειται (λες και καταλαβαίνεις ποτέ τι είναι αυτό που θα δεις).
3. Για να πουλήσουμε εξυπνάδα (γράφοντας κάτι ως δεδομένο ενώ καθόλου δεν είναι – βλέπε παραπάνω)
4. Για να τον πείσουμε να έρθει.
Η απάντηση προφανής – εξ ου και τελευταία στη σειρά. Πάμε απ’ την αρχή λοιπόν, πιο ειλικρινά αυτή τη φορά:
Περίληψη-Σκηνοθετικό σημείωμα:
Έλα και θα σε κάνουμε ΘΕΟ!
Στάχτη και μπου… Τι;
***
Ασφαλώς και με ενόχλησε η ανορθογραφία. Ξέρουμε όλοι πως είναι …Σταχτοπούτα. Ας είναι όμως. Το προσπερνώ και αφοσιώνομαι στην παράσταση.
Στο ευρύχωρο φουαγιέ του θεάτρου. Μια μικρή σκηνή – πατάρι, με ένα επίσης μικρό πιάνο, μια πιατέλα με πανέμορφα ζουμερά (πλατς, πλατς, μμμμ…) σταφύλια.
Ημίφως, μουσική. Ένα λαμπερό κορίτσι παίζει πιάνο, τραγουδά, διηγείται και χορεύει… Ύστερα από λίγο άλλο ένα λαμπερό κορίτσι που όμως δεν παίζει πιάνο, αλλά τραγουδά, διηγείται και χορεύει. Θέαμα και ακρόαμα εξαιρετικό. Παραμύθι όμως; Μηδέν! Όμως όσα ακούω και βλέπω έχουν περισσότερο ενδιαφέρον από οποιοδήποτε κλασικό παραμύθι. Το ίδιο συμβαίνει και με όλους τους θεατές. Γέλια, επιφωνήματα, χειροκροτήματα. Οι δυο μικρές με τη δύναμη του κειμένου και της ερμηνείας τους έχουν νικήσει τη δύναμη του σκότους (απ’ όπου κι αν προέρχεται) και έχουν φέρει άπλετο φως στη σκηνή. Η μια ανατροπή ακολουθεί την άλλη, η αρμονία των συγκρούσεων ξεπερνά κάθε φαντασία, το δελτίο Τύπου – ευτυχώς – αποδεικνύεται φτωχό μπροστά στον πλούτο των ευρημάτων που καταθέτουν η Βαλέρια Δημητριάδου, η Αθανασία Κουρκάκη, ο Δήμος Κλημενώφ (σκηνικά-κοστούμια) και ο σκηνοθέτης τους Στέργιος Κοντακιώτης. Το πάρτι των εκπλήξεων δεν έχει τέλος. Όλα μελετημένα σε βάθος. Τίποτα δεν γίνεται με μοναδικό στόχο να εκβιάσει το γέλιο του θεατή. Το κάθε τι το κάνουν με σεβασμό στο θεατή. Αποδεικνύουν αυτά τα παιδιά, αυτή η ομάδα, πως με θέληση, μελέτη και προγραμματισμό μπορείς να δημιουργήσεις θαύματα με ελάχιστα μέσα. Λοιπόν: Όπως λέει και το τραγούδι «τα λόγια είναι περιττά». Αυτό το παραμύθι μπορεί – και πρέπει – να έχει μια δεύτερη ευκαιρία για ευρύτερο κοινό.
Αυτή η ανορθόγραφη Σταχτοπούτα, που τελικά αποδείχθηκε …Σταχτομμππούτα έχει το μυστικό για να βάλει όλους τους θεατές στο γοβάκι της. Δεν έχει ανάγκη ούτε από πρίγκιπες, ούτε από άμαξες, ούτε από χορούς και δεξιώσεις. Αυτή η Σταχτομπούτα της Βαλέριας, της Αθανασίας, του Στέργιου και όλης της ομάδας τους είναι μια φλόγα που μπορεί και να φωτίζει και να ζεσταίνει. Αν και ανορθόγραφη παίρνει “Δέκα με τόνο“. Αξίζει να την αναζητήσετε… Κυκλοφορεί κάθε Κυριακή βράδυ στο κέντρο της πόλης.
***
«Σταχτομπούτα»
Σύλληψη Ιδέας – Κείμενο: ValSia
Σκηνοθεσία: Στέργιος Κοντακιώτης
Πρεμιέρα: Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2017
Κάθε Κυριακή στις 9 μ.μ.
Συντελεστές:
Σύλληψη Ιδέας – Κείμενο: ValSia
Σκηνοθεσία: Στέργιος Κοντακιώτης
Σκηνικά-Κοστούμια: Δήμος Κλημενώφ
Μουσική: ValSia
Φωτογραφίες: Σπύρος Χατζηαγγελάκης
Παίζουν: Βαλέρια Δημητριάδου – Αθανασία Κουρκάκη
Τιμές εισιτηρίων
Τιμή προπώλησης από Viva.gr & Ticket 365.gr: 8 ευρώ
Τιμές εισιτηρίων ημέρα παράστασης
Γενική είσοδος: 12 ευρώ
Μειωμένο: 8 ευρώ (ισχύει για φοιτητές και ανέργους)
***
Θέατρο «Άλφα-Ιδέα»
Πατησίων και Στουρνάρη γωνία
Τηλέφωνο: 210 – 523.8.742 και 210 – 522.14.44
Μετρό στάση: Ομόνοια
***
Το θέατρο «Άλφα» πέρασε για την επόμενη 5ετία, στα χέρια του Κώστα Γάκη, του Κωνσταντίνου Μπιμπή (μέλη της Ομάδας Θεάτρου ΙΔΕΑ) και του Λευτέρη Πλασκοβίτη. Η Ομάδα Θεάτρου Ιδέα (Κώστας Γάκης, Αθηνά Μουστάκα, Κωνσταντίνος Μπιμπής), θα έχει λοιπόν από φέτος τη δική της στέγη, το δικό της θέατρο, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Στέφανο Ληναίο και την Έλλη Φωτίου, δύο υπέροχους ανθρώπους και καλλιτέχνες του τόπου μας και σε ένα θέατρο με μνήμη και ιστορία, απέναντι από το Πολυτεχνείο, στο κέντρο της Αθήνας.