Με μια καλή είδηση άρχισε η χρονιά: Ο «Κώστας Νούρος», μετά τη θριαμβευτική του πορεία το 2017 στο Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου 2017, επιστρέφει και αυτό το καλοκαίρι του 2018 με περιοδεία στην Ελλάδα.
Η μουσική βιογραφία «Κώστας Νούρος: Ξένος δυο φορές», που έγραψε και ερμηνεύει ο Τσιμάρας Τζανάτος σε σκηνοθεσία Χρύσας Καψούλη, με τη στήριξη του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά – όπως ανακοινώθηκε ήδη στο πρόγραμμα του Θεάτρου – θα συναντήσει και πάλι τους φίλους της.
Στην παράσταση «Ξένος δυο φορές», ο Τσιμάρας Τζανάτος γράφει και ερμηνεύει τη μουσική βιογραφία ενός αποδιωγμένου.
«Πιστεύω εις κάτι μικρόν, στου ανθρώπου το ανάστημα
Στο ασήμαντο της ζωής, το ορατόν τε και το αόρατον
Εις φως μέλλοντος, εκτυφλωτικόν,
Τα μεγέθη του κόσμου σμικρυνθούν
Θάλασσα δικαιοσύνης κυριαρχήσει επί του μέλλοντος.
Η στιγμή, χρόνος αληθινός του ανθρώπου,
τα ρολόγια του κόσμου εκ νέου συντονίσει
Ομοούσια του περαστικού της ζωής,
το τίποτα να μας υπενθυμίζουν.
Τον δι’ ημάς τους κατατρεγμένους και δια την ημετέραν σωτηρίαν εμφανισθέντα Έρωτα
Και σαρκωθέντα εις τρυφερότητα σώματος και αγκάλης, επανανθρωπήσαντα
Τον αποανθρωπισμένο τε υπέρ κοινωνίας και υπέρ πολιτισμού ταφέντα άνθρωπο,
Και αναγεννηθέντα την πάσα μέρα, κατά τας μη Γραφάς…».
(Απόσπασμα της παράστασης / Κείμενα: Τσιμάρας Τζανάτος).
Υπάρχουν κάποια πρόσωπα στην Ιστορία του ανθρώπου, που η ζωή τους συχνά συμπυκνώνει τις ζωές πολλών. Με έναν εμβληματικό τρόπο.
Παρότι η ιστορία του βίου τους, δεν είναι μια καθημερινή ιστορία, περιέχει όλα όσα ο καθένας μας συνάντησε στη δική του ζωή και τον σημάδεψαν, αν και παραμείναν στο χώρο του αόρατου. Κάθε εποχή σκιάζει τον κόσμο ή τον φωτίζει ανάλογα τις αντοχές της.
Ο Κώστας Μασσέλος, γνωστός ως Κώστας Νούρος, ένας σπουδαίος τραγουδιστής σμυρναίικων τραγουδιών του πρώτου μισού του 20ου αιώνα, είναι ένα από αυτά τα πρόσωπα, που, έχοντας ζήσει φωτισμένος και με μια σπουδαία καριέρα στη Σμύρνη και στον Πειραιά, πετάχτηκε εν τούτοις στο στενό εκείνο μισόφωτο που ονομάζουμε λήθη.
Το «στενό» της λήθης, περιέργως, «στρίμωχνε» ανέκαθεν πολλούς, έχοντες μέγεθος βουνού, συχνά.
Η μουσική βιογραφία «Κώστας Νούρος: Ξένος, δυο φορές» έρχεται να αφηγηθεί με ποιητικό τρόπο την ιστορία ενός ανθρώπου, που υπήρξε αποδιωγμένος από παντού, ως ο πιο ξένος, από όλους.
Ο -με πλήρη στοιχείων ταυτότητας- Κώστας Νούρος, παρέμεινε στην ουσία, άνευ ταυτότητας. Εθνική, πολιτική, κοινωνική, ερωτική, και εν τέλει βαθιά υπαρξιακή. Οντολογική σχεδόν.
Με μια ζωή σημαδεμένη από θανάτους, απώλειες και ματαιώσεις, κατάφερε μέσω της φωνής του και των τραγουδιών του, να φωτίσει το βαθύ σκότος ενός πολιτισμού που χτίστηκε από ανθρώπους, αλλά αγνόησε τον άνθρωπο.
Και συνεχίζει. Να τον αγνοεί.
Η μουσική παράσταση «Κώστας Νούρος: Ξένος δυο φορές», με αφορμή την εργοβιογραφία του σπουδαίου αυτού τραγουδιστή, εμψυχωμένη από το 40μελές πειραϊκό φωνητικό σύνολο Libro Coro υπό την διεύθυνση της μουσικού Ανθής Γουρουντή, σε σκηνοθεσία Χρύσας Καψούλη και τους ηθοποιούς Τσιμάρα Τζανάτο, Μικαέλα Δανά, Λευτέρη Παπακώστα, τη σοπράνο Χριστίνα Ασημακοπούλου και τη συμμετοχή των Δημήτρη Παπαγεωργίου, Ευφροσύνης Γιαννή και Δήμητρας Μακρυγιάννη, με σπουδαίους μουσικούς να την πλαισιώνουν, αφηγείται στην ουσία ένα παυσίπονο παραμύθι, ψελλίζοντας μια προσευχή δικαίου, σε μια προσπάθεια επαναδιατύπωσης του απολεσθέντος «Πιστεύω» της εποχής…
Δημιουργική ομάδα παράστασης
(Ανθή Γουρουντή/ΤσιμάραςΤζανάτος/Χρύσα Καψούλη).
***
«Ο Κώστας Μασσέλος ή Νούρος υπήρξε μια ιδιαίτερη περίπτωση τραγουδιστή, του οποίου το ταλέντο άνθησε τόσο στη Σμύρνη όσο και στον Πειραιά. Η φωνή, αλλά και η ζωή του σφράγισαν μοναδικά και ανατρεπτικά το ρεμπέτικο. Μοναχικός και αλύτρωτος τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο βίο του, σφράγισε με τη βελούδινη φωνή του την πρώτη περίοδο του σμυρνέικου/ρεμπέτικου τραγουδιού και δημιούργησε ρήγμα στα στερεότυπα ερωτικής συμπεριφοράς του ρεμπέτη. Δύο φορές πρόσφυγας, μπόλιασε με τη φινέτσα του το μπρούτο πειραιώτικο ρεμπέτικο, μένοντας συγχρόνως αόρατος, μια ντελικάτη φιγούρα που δεν χωρούσε στα στερεότυπα μιας συντηρητικής κοινωνίας». Ανθή Γουρουντή (Υπεύθυνη πρότασης/Δημιουργός του πειραϊκού φωνητικού συνόλου Libro Coro).
Οι Συντελεστές της πρώτης πορείας του «Νούρου»
Κείμενα-Μουσική Δραματουργία: Ανθή Γουρουντή – Χρύσα Καψούλη – Τσιμάρας Τζανάτος
Σκηνοθεσία: Χρύσα Καψούλη
Μουσική – Ενορχήστρωση -Τραγούδια: Χάρης Βλαστάκης – Ανθή Γουρουντή
Ερμηνευτές: ΤσιμάραςΤζανάτος, Μικαέλα Δανά, Ευφροσύνη Γιαννή, Κατερίνα Παρισσινού, Νικόλας Χαλδαιάκης και το Πειραϊκό Φωνητικό Σύνολο Libro Coro
Συνεργάζονται: Η σοπράνο Χριστίνα Ασημακοπούλου και ο ηθοποιός Λευτέρης Παπακώστας
Συμμετέχει η Δήμητρα Μακρυγιάννη
Μουσικοί:
Βιολί-Σταυρούλα Μέντη
Ούτι-Στάθης Κοντοπάνος
Κόντρα μπάσο-Δημήτρης Ασλανίδης
Πιάνο- Ανθή Γουρουντή
Βοηθός Σκηνοθέτη: Λευτέρης Παπακώστας
Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Παρισσινού
Φωνητική προετοιμασία: Κλεοπάτρα Παπαχειμώνα
Σκηνική αντιμετώπιση-Επιμέλεια κοστουμιών: Σπύρος Γκέκας
Εικαστική επιμέλεια-Γραφιστικά: Σταύρος Παπαγιάννης – Stage Design Office
Φροντιστήριο: Φραγκίσκος Δακτυλίδης
Φωτογραφίες: Γιάννης Πρίφτης.