Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Την πρεμιέρα του έργου του Άγγλου συγγραφέα Peter Straughan «Ζαριά» (πρωτότυπος τίτλος «Bones») παρακολουθήσαμε πρόσφατα στο θέατρο «Αγγέλων Βήμα», σε σκηνοθεσία του διαρκώς ανερχόμενου δημιουργού Θοδωρή Βουρνά.
Ένα πορνοσινεμά – χαρτοπαικτική λέσχη στην επαρχιακή Αγγλία των 60s. Χριστούγεννα. Οι δύο ιδιοκτήτες, ο ταμίας και ο ταξιθέτης, losers από χέρι, λόγω αναδουλειάς, δεν μπορούν να εξοφλήσουν τους «προστάτες» της περιοχής, άρα τους περιμένουν τα χειρότερα.
Να σημειώσουμε πως οι ιδιοκτήτες είναι ετεροθαλή αδέλφια εβραϊκής καταγωγής και δεν έχουν τις καλύτερες σχέσεις μεταξύ τους.
Κι ενώ η επιχείρησή τους βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, ακριβώς τότε καταφθάνει ένας διαβόητος γκάνγκστερ από το Λονδίνο αναζητώντας επειγόντως στο πορνοσινεμά πληρωμένη ερωτική συντροφιά.
Ένα παλαβό σχέδιο των losers να απαγάγουν τον γκάνγκστερ, να πάρουν λύτρα, να εξοφλήσουν τους «προστάτες» και να «την κάνουν» για τις Μπαχάμες τίθεται σχεδόν απερίσκεπτα σε εφαρμογή. Επειδή όλα τα προβλήματά τους, όπως πιστεύουν, μπορεί να λυθούν με την ομηρεία του ίδιου του Reggie Kray.
Το αν θα πετύχει, είναι θέμα καλής ή κακής «ζαριάς».
Ο συγγραφέας
Αυτή είναι μόνον η αρχή του έργου «Ζαριά», μιας μαύρης κωμωδίας με πολύ γέλιο του σπουδαίου Άγγλου συγγραφέα Peter Straughan, ο οποίος ήταν υποψήφιος για Όσκαρ σεναρίου για την ταινία “Tinker Tailor Soldier Spy” και κέρδισε το αντίστοιχο βραβείο Bafta, ενώ μεταξύ άλλων έχει υπογράψει το σενάριο και για τις ταινίες “The Men Who Stare at Goats», “The Goldfinch”, “The Snowman”.
“Μικρές θυσίες”
Η υπόθεση διαδραματίζεται στο Gateshead της Βορειοανατολικής Αγγλίας, μια πόλη κοντά στο Newcastle, που διασχίζει τον ποταμό Tyne.
Ο επισκέπτης, που συστήνεται ως Reggie Kray, κουβαλάει μαζί του μια βαλίτσα γεμάτη από κομμένα δάχτυλα. “Μικρές θυσίες”, τα αποκαλεί. Κυνικός, βαρύς και λιγομίλητος, αποπνέει μια συγκλονιστική εξουσία και μια κακόβουλη ενέργεια.
Ανοίγει μάλιστα τη δραματική του είσοδο κάνοντας ένα τηλεφώνημα στο οποίο απειλεί κάποιο θύμα του μπροστά στον εντυπωσιασμένο συνιδιοκτήτη του κινηματογράφου, μόνο και μόνο για να ανακαλύψει ότι έχει κάνει λάθος αριθμό και στη συνέχεια απαιτεί τόσο μια γυναίκα όσο και ένα “ginger snatch”. Ένα θανατηφόρο κοκτέιλ με ουίσκι, σαμπάνια και τζίντζερ, για το οποίο βεβαίως δεν υπάρχει συνήθως μεγάλη ζήτηση στο Gateshead, ειδικά ένα χριστουγεννιάτικο απόγευμα.
Ωστόσο ο εκπληκτικός σκηνοθέτης Θοδωρής Βουρνάς μας «σερβίρει» ένα ξεκαρδιστικό μείγμα δέους, κωμικότητας και τρόμου στη σκηνή του θεάτρου «Αγγέλων Βήμα».
Έξυπνο και σκοτεινό
Η «Ζαριά» εγείρει το ζήτημα της εβραϊκής ταυτότητας, αναφέρεται στα τραύματα της παιδικής ηλικίας, στην πληκτική ζωή στη Μέση Αγγλία, στη βία, στους οικογενειακούς δεσμούς, σε μια πυρκαγιά που καίει ένα βρέφος και στο κυνήγι του εύκολου χρήματος.
Αυτό το έξυπνο, αστείο και μυστηριώδες έργο αποτελεί μια τολμηρή προσπάθεια να αφηγηθεί μια σκοτεινή θεατρική ιστορία με κινηματογραφικό τρόπο. Πιστεύω πως είναι κάτι παραπάνω από μια απολαυστικά μαύρη κωμωδία που αφορά τον πόλεμο των μαφιόζων και έναν άνδρα με φόρεμα. Είναι μια μαύρη κωμωδία για τις ενδόμυχες επιθυμίες, τα όνειρα, τις ψευδαισθήσεις και τις παράξενες συμπτώσεις.
Το σχέδιο
Τι δουλειά έχει στο ξεχασμένο Gateshead ο αρχιμαφιόζος; Είναι ο ίδιος ή τον υποδύεται;
Τι κάνεις όμως όταν δίχως αφορμή κρατάς όμηρο τον πιο επικίνδυνο άνθρωπο της Αγγλίας; Και τι κάνεις όταν ο τρομακτικός και ψυχάκιας δίδυμος αδελφός του τον ψάχνει;
Όταν τα άλλα δύο μέλη του προσωπικού, ο ένας με εξωφρενικά φανταχτερό φόρεμα αλά Τόνι Κέρτις (Some Like It Hot drag), ανακαλύψουν το ήδη κακοστημένο σχέδιο, η δυσπιστία τους παρασύρει στον πανικό και το χάος.
Ο ένας εκ των δύο αδελφών, ο οποίος έχει ιστορικό ψυχικής διαταραχής, ανακαλύπτει ένα πρότυπο και έναν προστάτη στον απίστευτο Reggie Kray, τον περιλάλητο γκάνγκστερ.
Ωραία, ασυμβίβαστη και πνευματώδης, η «Ζαριά», τοποθετημένη σε έναν ανδροκρατούμενο αλλά ανώριμο κόσμο, μοιάζει περισσότερο με το πιο βαθύ μάθημα για τη ζωή.
Η παράσταση
Η παράσταση είναι αρκετά συναρπαστική με τους δικούς της όρους, και οι διάλογοί της -βγαλμένοι από αστυνομική νουβέλα- χαράσσονται με μανία στη μνήμη, φροντισμένοι ώστε με την κλιμάκωσή τους να την ωθήσουν σε ακόμα πιο ισχυρές δονήσεις.
Στιγμές ζωτικότητας, πηγαίου γέλιου και βιτριολικού χιούμορ συνυπάρχουν εκρηκτικά με αλληγορίες, ένα αυθάδες και ορκισμένα σινεφιλικό, ταραντινικό, κλειστοφοβικό και υπόκωφα ζοφερό κλίμα αφηγηματικής πονηριάς.
Φρέσκια, δυνατή, αστεία και πρωτότυπη η παράσταση έχει ένα ακόμα δυνατό χαρτί, αυτό της διανομής, με τον κάθε ρόλο να είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα του ηθοποιού. ‘Η, αντιθέτως, ο κάθε ηθοποιός να είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα του ρόλου του.
Το σίγουρο είναι ότι οι ρόλοι αποδίδονται άψογα από τους ταλαντούχους Μάριο Δερβιτσιώτη, Μανώλη Κλωνάρη, Γιώργο Μπανταδάκη, Αλέξανδρο Νταβρή, Τάκη Παρασκευόπουλο και οι ατάκες εκφέρονται με απόλυτη φυσικότητα και χαρακτηριστική αργκό φινέτσα.
Επιμελημένα λεπτομερώς, μέσα στο πνεύμα της μαύρης κωμωδίας, τα σκηνικά της Αρετής Μουστάκα προσδίδουν οικειότητα στην παράσταση. Ιδιαίτερης έμπνευσης το φαντεζί φόρεμα του Τάκη Παρασκευόπουλου, με πλήρη κατανόηση και συνέπεια στην ατμόσφαιρα του έργου και τη σκηνοθετική προσέγγιση τα κοστούμια γενικώς. Πολύ καλή δουλειά από τις ικανότατες στον τομέα τους Αρετή Μουστάκα και Χριστίνα Πανοπούλου.
Θεατρικότατη η μετάφραση της Μαργαρίτας Δαλαμάγκα-Καλογήρου. Ενδιαφέρουσα η δουλειά του Γιώργου Αγιαννίτη στην επιμέλεια των φωτισμών.
Σπιρτόζικο χιούμορ, σαρκασμός και εξυπνάδα, που κυριολεκτικά σε μαγνητίζουν, ενέργεια και επιθετικότητα που αναπόφευκτα σε στοιχειώνουν. Θυμηθείτε το όνομα του σκηνοθέτη: Θοδωρής Βουρνάς. Θα τον βρείτε μπροστά σας στους μελλοντικούς θεατρικούς σας δρόμους.
- Το «Bones» έκανε πρεμιέρα στο Live Theatre του Newcastle το 1999.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
«Ζαριά»
Μετάφραση: Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Σκηνοθεσία: Θοδωρής Βουρνάς
Βοηθός Σκηνοθέτη: Σπύρος Σιακαντάρης
Σκηνικά: Αρετή Μουστάκα
Κοστούμια: Αρετή Μουστάκα-Χριστίνα Πανοπούλου
Σχεδιασμός φωτισμών: Γιώργος Αγιαννίτης
Φωτογραφίες: Ιάσονας Κονταίος
Γραφιστικά: Γιώργος Γιαννίμπας
Παίζουν οι ηθοποιοί: Μάριος Δερβιτσιώτης, Μανώλης Κλωνάρης, Γιώργος Μπανταδάκης, Αλέξανδρος Νταβρής, Τάκης Παρασκευόπουλος
- Οι συντελεστές ευχαριστούν τη Ρουμπίνη-Γεωργία Χονδρουδάκη για τη βοήθειά της στις πρόβες, τη Διονυσία Κωνσταντίνου για το μακιγιάζ της φωτογράφισης και τον Τάσο Κοσμίδη για τα trailer της παράστασης
Από 14 Οκτωβρίου 2019, κάθε Δευτέρα & Τρίτη στις 21.15
Τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ (κανονικό), 10 ευρώ (μειωμένο), 5 ευρώ (ατέλεια)
Διάρκεια 80 λεπτά
ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ:
Τηλεφωνικά στο 210-5242211 & Ηλεκτρονικά στο www.aggelonvima.gr
***
Επίσης…
ΤΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ ΣΑΣ ΕΔΩ ΜΕ ΕΝΑ “ΚΛΙΚ”
***
Στη βασική φωτογραφία: Ρουμπίνη-Γεωργία Χονδρουδάκη, Μανώλης Κλωνάρης, Θοδωρής Βουρνάς, Τάκης Παρασκευόπουλος, Έμιλυ Ονησιφόρου, Αλέξανδρος Νταβρής. Καθιστοί Γιώργος Μπανταδάκης (αριστερά) και Μάριος Δερβιτσιώτης.
***
ΑΓΓΕΛΩΝ ΒΗΜΑ
Σατωβριάνδου 36, Ομόνοια
(πίσω από το Εθνικό Θέατρο Τσίλλερ)
Μετρό σταθμός “Ομόνοια”
***
Teaser one:
***
Teaser two:
– Φωτογραφίες κειμένου: Ρουμπίνη-Γεωργία Χονδρουδάκη