Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
«Ο Ύπνος είναι πρόσκαιρος Θάνατος και ο Θάνατος, αιώνιος Ύπνος» Ευριπίδης
«Δεν υπάρχει θάνατος, ο θάνατος είναι ζωή και η ζωή είναι θάνατος» ήταν η ηχώ των Ελευσινίων μυστηρίων και ένας από τους κυριότερους σκοπούς της μύησης παντού ανά τον κόσμο ήταν και εξακολουθεί να είναι η εξοικείωση του ανθρώπου με το ορόσημο που λέγεται «θάνατος».
Παρακολουθώντας την παράσταση «Υπνοβάτες», σκέφτηκα εκτός από τη σχέση μου με τον ύπνο, μια σχέση χρόνιας πάλης, μια σχέση με πολλές φουρτούνες και περιδινήσεις, την εμπειρία μου από τον θάνατο, την απώλεια, τον πόνο, το πένθος, τον αποχωρισμό, το στερνό «αντίο», το «πέρασμα», τη σκέψη της απόλυτης λύτρωσης και της αέναης ελευθερίας.
Μετά τους «Υπνοβάτες» της ομάδας «Εν Δυνάμει» όμως νιώθω πως δεν είμαι τίποτα. Είμαι σαν λευκή σελίδα. Ποτέ δεν ήμουν τίποτα. Δεν μπορώ να θέλω να είμαι κάτι. Γιατί πέραν αυτού, έχω πλέον μέσα μου όλα τα όνειρα του κόσμου.
Θυμήθηκα πως πριν από κάμποσο καιρό είχα διαβάσει το βιβλίο του Fernando Pessoa, «Περί Θανάτου και Άλλων Μυστηρίων». Ο ίδιος γλυκός κυνισμός, η ίδια σοφή παιδικότητα, η ίδια υπονόμευση της αρτιότητας του ανθρώπου, το ίδιο ανακουφιστικό «πάγωμα» του χρόνου, η ίδια ποιητική και αθώα αίσθηση του τέλους. Οι Υπνοβάτες αποτελούν μια πλήρη βιογραφία της ζωής με κυρίαρχη την παρουσία δύο εξουσιών, του Υπνου και του Θανάτου.
Τι είναι ο ύπνος, τι είναι ο θάνατος και γιατί τους ονομάσαμε αδέρφια; Πόσο συχνά αναλογιζόμαστε τη διαρκή μας ακροβασία ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα αλλά και ανάμεσα στον θάνατο και τη ζωή; Πότε ανοίγουμε τα παράθυρά μας να αντικρίσουμε κατάματα τους φόβους αλλά και τις πιο βαθιές μας επιθυμίες; Μήπως είμαστε όλοι «υπνοβάτες»; Και, αν ναι, προς τα πού βαδίζουμε; Θα ξυπνήσουμε ποτέ;
Παιδιά ξαπλωμένα στα κρεβάτια του κόσμου και ανάμεσά τους ένας αριστοτεχνικά δομημένος ιστός μυστικών, φόβων και εντάσεων να ξεδιπλώνεται μέσα από τις σκηνές της παράστασης, αποκαλύπτοντας σταδιακά μια υπόθεση σκοτεινή όσο και απαλή, τραγική όσο και χαριτωμένη, τιμώντας υποδειγματικά τις παραδόσεις δύο άκρως σημαντικών θεατρανθρώπων της Θεσσαλονίκης – της Ελένης Δημοπούλου και του συζύγου της Ρίτσαρντ Άντονυ.
Η ομάδα «Εν Δυνάμει» μετά τη θριαμβευτική της πορεία με τα αριστουργηματικά Ερωτευμένα Άλογα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, ήρθε στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά με τους Υπνοβάτες σε σκηνοθεσία Ελένης Ευθυμίου και καλλιτεχνική διεύθυνση Ελένης Δημοπούλου. Τη συναντήσαμε στη «στροφή του δρόμου» και ο ερχομός της ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για άλλη μια φορά.
«Αυτό που θεωρούμε ζωή είναι ο ύπνος της πραγματικής ζωής ενώ ο θάνατος δηλώνει αυτό που πραγματικά είμαστε», γράφει ο Πεσόα.
Για την Ελένη Ευθυμίου, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και προκλητικές θεατρικές περσόνες της εποχής μας, ο θάνατος είναι, πριν και πάνω απ’ όλα, θεατρικό γεγονός – ίσως το κατεξοχήν θεατρικό γεγονός αφού δείχνει ικανός μέσω της ομάδας Εν Δυνάμει να έχει τη δύναμη κινητοποιήσει τα πάντα στο θέατρο.
«Ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσεις τη θνησιμότητα είναι να συνειδητοποιήσεις πόσα λίγα έχεις να χάσεις», συνήθιζε να λέει ο Ουμπέρτο Έκο.
Να μια παράσταση που μας μίλησε με τόση δύναμη –μια δύναμη χθόνια, αρχαία αλλά και σύγχρονη– και τόση θέρμη, με τόση τρυφερότητα για το θάνατο που μας άφησε άφωνους. Έχουμε να κάνουμε εδώ με μια σπάνια αφηγηματική φλέβα, με ένα μοναδικό θεατρικό ένστικτο που δανείζεται ιστορίες πραγματικές, ανθρώπων απλών, της ελληνικής καθημερινότητας, τις υφαίνει σε έναν καλά δουλεμένο αργαλειό, και μας τις παραδίδει με ένα βαθύ σεβασμό.
«Φτιάξε μου γλυκό το θάνατο. Οι στάχτες μου να γίνουν ζάχαρη να με πίνουν στον καφέ τους», λέει.
Πιστεύω ότι όταν ανακαλύπτεις έναν θησαυρό, πάντα πρέπει να φωνάζεις για να μοιράσεις και να μοιραστείς την απέραντη χαρά σου… Αυτό κάνω κι εγώ από τη στιγμή που ανακάλυψα τον θησαυρό «Εν Δυνάμει».
Ταυτότητα παράστασης
«Υπνοβάτες»
Από την Ομάδα «Εν Δυνάμει».
Ιδέα – Καλλιτεχνική διεύθυνση: Ελένη Δημοπούλου
Σκηνοθεσία: Ελένη Ευθυμίου
Έρευνα – Συγγραφή κειμένου: Ελένη Ευθυμίου & Ομάδα «Εν δυνάμει»
Δραματουργία: Ελένη Ευθυμίου
Μουσική: Ελένη Ευθυμίου
Σκηνικά – Κοστούμια: Ευαγγελία Κιρκινέ
Χορογραφία – διδασκαλία κίνησης: Τάσος Παπαδόπουλος
Σχεδιασμός φωτισμών: Richard Anthony
Συνεργάτιδα μουσικός – Σχεδιασμός Ήχου (sound design): Σοφία Καμαγιάννη
Φωνητική διδασκαλία: Έλενα Μουδίρη Χασιώτου
Συνεργάτης σκηνογράφος: Richard Anthony
Βοηθός στη δραματουργία: Γιώτα Κουϊτζόγλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Θέμης Θεοχάρογλου
Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου: Έλλη Ναλμπάντη
Βοηθός φωτιστή: Χρήστος Σιούμης
Ηχολήπτης: Γιώργος Χαριζάνης
Συντονισμός και οργάνωση ομάδας Εν δυνάμει: Παναγιώτης Ματζίρης, Θεοχάρης Μπαϊρακταρίδης
Βοηθοί σκηνοθέτη στον πρώτο σχεδιασμό της παράστασης: Γιώτα Κουϊτζόγλου, Γιώργος-Ζήσης Μπιλιώνης
Κατασκευή σκηνικών: Παναγιώτης Μακρής, Richard Anthony
Κατασκευή μάσκας: Μάρθα Φωκά
Βίντεο promo trailer: Ορέστης Ψωμόπουλος
Βίντεο promotrailer Μοντάζ: Δημήτρης Ζάχος
Φωτογραφίες: Σταυρούλα Ντολοπούλου
Υπεύθυνος Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων ομάδας «Εν Δυνάμει»: Απόστολος Λιάπης
Η παράσταση έχει επιχορηγηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού
Παραγωγή: Ομάδα Εν δυνάμει
Οργάνωση παραγωγής: Απόστολος Λιάπης
Επί σκηνής – Ομάδα Εν Δυνάμει: Μύριαμ Σοφία Αρτζανίδου, Χριστίνα Ασλανίδου, Γιάννος Γαβαλάς, Λένα Γκαντιά, Μαρία Δαχλύθρα, Χρύσα Ιωαννίδου, Μαργαρίτα Καιναδά, Πετρή Καραδημητρίου, Φιόνα Κατοίκου, Θεανώ Κόντα, Ηλίας Κουγιουμτζής, Γιώτα Κουϊτζόγλου, Νίκος Κυπαρίσσης, Άγγελος Κωνσταντίνου, Ευτέρπη Κώστα, Νικολέτα Λάππα, Λωξάνδρα Λούκας, Δημήτρης Λύρας, Πάνος Ματζίρης, Θεοχάρης Μπαϊρακταρίδης, Γιώργος-Ζήσης Μπιλιώνης, Νικάρονας Μπιλιώνης, Σοφία Μπλέτσου, Θάνος Νανάσης, Μιχάλης Ντολόπουλος, Θεανώ Παπαβασιλείου, Νίκη Πεταλά, Βασίλης Πέτρου, Νίκος Πέτρου, Χάρις Σερδάρη, Μαρία – Ταρσή Χελά, Ελίνα Τσιορμπατζή, Αλέξανδρος Χάτσιος.
Η ομάδα «Εν Δυνάμει» ευχαριστεί:
-Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος για την συνεργασία την υποστήριξη και την ΔΕΘ – HELEXPO για την πολύτιμη βοήθειά της.
-Τον Δήμο Πυλαίας – Χορτιάτη και τον Δήμαρχο κύριο Καϊτεζίδη Ιγνάτιο για την παραχώρηση χρήσης χώρου για την πραγματοποίηση promo φωτογράφιση / video της παράστασης.
-Την εταιρία Χιονάτη Παιχνίδια, Ι. Δραγούμη 14 κέντρο Θεσσαλονίκης, για την πολύτιμη βοηθείας της και στήριξη στο έργο της.
-Την εταιρεία “APOSTOLIDES HEALTHCARE TECHNOLOGIES”, για την πολύτιμη βοηθειά της και στήριξη στο έργο της.
-Τον Νίκο Πέτρου και τον Ταξιάρχη Χούμο.
***
ΟΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΕΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ
Υπνοβάτες από την ομάδα «Εν Δυνάμει» σε σκηνοθεσία Ελένης Ευθυμίου στο Δημοτικό Πειραιά