Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Τελικά μήπως δεν σταματάμε ποτέ να παίζουμε θέατρο; Αναρωτηθήκαμε, στο θέατρο «104» πρόσφατα, παρακολουθώντας μια κομψή και πνευματώδη κωμωδία καταστάσεων, που διερευνά τις σχέσεις και την εκμετάλλευσή τους μεταξύ τριών καλλιτεχνών που βρίσκονται σε πρόβες για την παράσταση ενός περιθωριακού θεάτρου.
Ηθοποιός σημαίνει αυτός που φτιάχνει -υποδύεται- κάποιον χαρακτήρα. Αλλά τι συμβαίνει όταν οι ηθοποιοί αρχίζουν να ταυτίζονται με το ρόλο τους; Ιδού άλλο ένα ερώτημα που προέκυψε από την παράσταση.
«Η ζωή μου στην τέχνη» του Andrew Cowie, το σπουδαίο έργο με τις πινελιές ελαφράδας αλλά και τις αδυσώπητες αλήθειες, παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15 στο Θέατρο 104, σε μετάφραση Κατερίνας Βαϊμάκη και σκηνοθεσία Θοδωρή Βουρνά.
Ο Andrew Cowie τοποθετεί τους ήρωές του στην καρέκλα του ψυχολόγου αποκαλύπτοντας τους φόβους, τις προσδοκίες και τις σεξουαλικές επιθυμίες τους. Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Birmingham τον Ιούλιο του 1998. Έκτοτε έχει παιχτεί σε διάφορες χώρες αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές.
Η παράσταση του Θοδωρή Βουρνά έχει δράση, έχει γέλιο, έχει ορμή και πάθος. Καθρεφτίζει τα όνειρα των νέων ηθοποιών και τις απρόβλεπτες συνέπειες των επιλογών τους, που σφραγίζουν τις ζωές τους.
Ο Θοδωρής Βουρνάς καταπιάνεται για δεύτερη φορά με το κείμενο αυτό αλλά αυτή τη φορά ανανεώνει την προσέγγισή του.
Τρεις ηθοποιοί
Τρεις άνθρωποι. Μία παράσταση. Ένα ερωτικό τρίγωνο που ο καθένας κοιτά προς… διαφορετική κατεύθυνση. Πόσο η ζωή αλλάζει και πόσο εύθραυστο είναι το παρόν…
Άνθρωποι με εμμονές και νευρώσεις, με ελπίδες και επιθυμίες, με τραύματα και αμφισβητήσεις, βυθισμένοι στις προσωπικές τους κρίσεις, πλάσματα αστεία και συνάμα τρυφερά, που βρίσκονται αντιμέτωπα με την τέχνη και τον έρωτα.
Βαθιά κωμικός και σαρκαστικός ο συγγραφέας, δεν χάνει την ευκαιρία με το έργο του να σατιρίσει τα θεατρικά παρασκήνια, μια σάτιρα που αποδεικνύεται πέρα ως πέρα διαχρονική και παγκόσμια. Η ειρωνεία και η λοξή ματιά στο γράψιμό του φέρνει λίγο από Τσέχωφ και η χαριτωμένη τολμηρότητα θυμίζει τον Σνίτσλερ.
Κάθε σκηνοθέτης αναπτύσσει ένα όραμα για το έργο που ανεβάζει, αποφασίζει πώς πρέπει να δείχνει και τι θα έπρεπε να αποκομίσει το κοινό από αυτό. Κατά κάποιο τρόπο είναι ο κύριος αφηγητής μιας ιστορίας. Πώς μπορεί όμως κανείς να σκηνοθετήσει την ίδια τη ζωή;
Ο σκηνοθέτης του συγκεκριμένου έργου δημιουργεί μια παράσταση που υπογραμμίζει τις περίπλοκες παρασκηνιακές σχέσεις που διέπουν τη ζωή των ηθοποιών, χλευάζοντας τη θεατρικότητα. Η δράση συνενώνει τις ζωές τριών ηθοποιών, καθώς τα διαφορετικά και αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματά τους αρχίζουν να εισβάλουν στις πρόβες, ώστε σύντομα η πραγματικότητα να γλιστρήσει στη μυθοπλασία του έργου. Αυτό δίνει την ευκαιρία για ξεκαρδιστικές εκπλήξεις που δεν έχουν σταματημό. Πρόκειται για μια κωμωδία που αφορά την παράλογη εποχή που ζούμε και την ανάγκη του ανθρώπου να δημιουργεί και να ερωτεύεται.
“Ανάμεσα”
Πραγματικά, παρακολουθώντας το εκπληκτικό αυτό έργο αισθάνεσαι πως όλα ξεκινούν από την τέχνη. Στην τέχνη υπάρχουν όλα. Με την καθαρότητα και την πολυπλοκότητα που διαθέτει η ίδια μας η ζωή. Ο έρωτας, η απόρριψη, τα αισθήματα, η ανελέητη καθημερινότητα, ο χωρισμός, οι αμφιβολίες, η μοναξιά, η ανοησία, η επιπολαιότητα, η ανία, η χειραγώγηση του νεότερου από τον παλαιότερο, η αναζήτηση, η ευτυχία, οι αυταπάτες.
Στη «Ζωή μου στην τέχνη» συνυπάρχουν το κωμικό, το δραματικό, το ελαφρύ, το τραγικό, το γελοίο. Το έργο βρίσκεται «ανάμεσα». Οι ήρωες γίνονται αστείοι ή ανυπόφοροι, μα συνεχίζουν. Η πρωταγωνίστρια αρνείται να εμφανιστεί γυμνή, ο σκηνοθέτης μόλις χώρισε, ο πρωταγωνιστής αν και βρίσκεται σε σχέση ερωτεύεται τη συνάδελφό του. Φλερτάρουν με την καταστροφή, μα παλεύουν να υπάρξουν. Ερωτεύονται λάθος ανθρώπους, κλαίνε και γελάνε με το παραμικρό, ευτυχούν και δυστυχούν και προσπαθούν να πιαστούν από τη ζωή κάνοντας συνέχεια λάθη.
Η πρόκληση εντοπίζεται στη συνθήκη πως τα πράγματα πρέπει να συμβαίνουν στην επιφάνεια, στον αφρό αλλά να μη μένουν σ’ αυτήν. Ν’ αναζητούν, χωρίς θεατρινισμούς, το βάθος και την αλήθεια. Όπως και στη ζωή μας συμβαίνουν τραγικά πράγματα αλλά δεν τα εκφράζουμε με δραματικό τρόπο ή ακριβώς το αντίστροφο.
Εκρηκτική κωμωδία
Τα πρόσωπα απλά και καθημερινά απεικονίζουν το ήθος του σήμερα με τρόπο κλασικό αλλά απόλυτα κατανοητό. Ασυμφωνίες χαρακτήρων, παρερμηνείες, εγωισμοί, παρεξηγήσεις ανάμεσα στους ήρωες συνθέτουν ένα σκηνικό εκρηκτικής κωμωδίας που φανερώνει τη χιουμοριστική πλευρά ενός συγγραφέα που ξέρει μοναδικά να αποτυπώνει την ανθρώπινη ψυχή.
Η παράσταση είναι διασκεδαστική, καθώς μια πολύ νεανική και γοητευτική τριάδα ηθοποιών παίζει με το υλικό, όμως το στοιχείο του περάσματος από την κωμωδία στην τραγωδία είναι ιδιαίτερα έντονο.
Ο «Δον Ζουάν»
Ο Γκράχαμ, ένας νεαρός σκηνοθέτης που ανεβάζει τον «Δον Ζουάν», είναι κρυφά ερωτευμένος με τον πρωταγωνιστή του, Στίβεν, ο οποίος φαντασιώνεται τη συμπρωταγωνίστριά του, Ρεβέκκα, αλλά εκείνη έχει την προσοχή της στραμμένη στον λάθος άντρα…
Το γνωστό ανά τον κόσμο έργο που ανεβάζουν αναφέρεται στον διάσημο φανταστικό ήρωα γυναικοκατακτητή Δον Ζουάν. Πρόκειται για ένα σαγηνευτή γυναικών, ψεύτη και ποταπό, κατά τους κριτικούς θεάτρου, που προκαλεί ταυτόχρονα τόσο τον θαυμασμό όσο και την αποστροφή. Ο Δον Ζουάν υπερβαίνει τα όρια της γυναικείας προσβολής και ατίμωσης, επιδεικνύοντας μια θέληση κοινωνικής παράβασης, κατάργησης των κανόνων.
«Θέατρο μέσα στο θέατρο»
Μυστικά, εξομολογήσεις, αποκαλύψεις μέσα και έξω από το θέατρο. Τα όρια ανάμεσα στη ζωή και την τέχνη μπερδεύονται. Ένα έργο μέσα στο έργο.
Χρησιμοποιώντας την τεχνική «θέατρο μέσα στο θέατρο» ο Θοδωρής Βουρνάς μας υποχρεώνει να δούμε ποιες είναι οι σχέσεις θεάτρου και πραγματικότητας. Το θέατρο αποδομείται και βγάζει την προσωπίδα του.
Η καυστική κωμωδία με αφορμή τον μικρόκοσμο του θεάτρου βάζει στο μικροσκόπιο τις ανθρώπινες σχέσεις, το ζωτικό μας ψεύδος και την ανάγκη μας να αλλάζουμε συνεχώς προσωπεία προκειμένου να κερδίσουμε την αγάπη και την αποδοχή.
Σκηνοθετημένη με φαντασία σε ένα μικροσκοπικό ατμοσφαιρικό χώρο, η γλυκόπικρη αυτή παράσταση δίνει μια αίσθηση οικειότητας των τριών ηθοποιών με τους θεατές, τόσο στη σκηνή όσο και στην ιδιωτική τους ζωή.
Οι συντελεστές
Η Κατερίνα Βαϊμάκη έδωσε μια μετάφραση με πολλές αρετές. Με γούστο και απλότητα η επιμέλεια σκηνικών και κοστουμιών της Σοφίας Λεγάτου.
Στο πνεύμα της παράστασης οι φωτισμοί του Αποστόλη Κουτσιανικούλη, θαυμάσια η μουσική της Σίσσυς Βλαχογιάννη, φινετσάτη η επιμέλεια της κίνησης από την Ντέπυ Γοργογιάννη.
Η Φιόνα Γεωργιάδη διαπρέπει στην παράσταση με ελεγχόμενη εκφραστικότητα, κίνηση, χιούμορ και διπολική χυμώδη ευφορία.
Ο Δημήτρης Γκοτσόπουλος δεν είναι μόνο σαγηνευτικά ωραίος στη σκηνή, γήινος και ζεστός αλλά με το ταλέντο του έδωσε εσωτερική πνοή στον ήρωα που υποδύεται.
Ο Βαγγέλης Σαλευρής μας δείχνει για άλλη μια φορά πόσο σημαντικός υποκριτικά είναι πόσο αλάνθαστο ένστικτο θεατρικής αμεσότητας έχει.
Τρεις ηθοποιοί με νεύρο, θεατρική αίσθηση και αποχρώσεις. Μετρημένοι και ικανοί.
Μια παράσταση με φρεσκάδα και χάρη. Καλοδουλεμένη, ευφάνταστη, μοντέρνα.
Ο σκηνοθέτης μάς έπεισε με την απολαυστική αυτή παράστασή του ότι η ζωή είναι ένα επικίνδυνο θέατρο, που το γράφουμε και το σκηνοθετούμε οι ίδιοι.
Έτσι είναι ο Θοδωρής Βουρνάς, άλλωστε… Πειραματικός, ανήσυχος, ποιητικός, ευαίσθητος, διεισδυτικός.
Ας διαβάσουμε το σημείωμά του:
«Η ζωή μου στην τέχνη» είναι ένα έργο μέσα στο έργο που σχολιάζει τη σοβαροφάνεια στο χώρο του θεάτρου, τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική σχέση των συντελεστών στη διάρκεια της πρόβας. Ένα μπρος πίσω στο ποιοι πραγματικά είναι οι χαρακτήρες των ανθρώπων και τους ρόλους που παίζουν για να είναι συμπαθείς, να κερδίσουν τις εντυπώσεις και να πετύχουν τους στόχους τους. Όλοι οι ήρωες του έργου είναι δεμένοι με την ψεύτικη εικόνα τους. Τι συμβαίνει όμως όταν οι ηθοποιοί αρχίζουν να ταυτίζονται με το ρόλο τους; Όταν οι ερωτικές σκηνές ζωντανεύουν, μόλις τα φώτα σβήσουν; Ο συγγραφέας Andrew Cowie διακωμωδεί τις καταστάσεις που δημιουργούνται μέσα στις πρόβες, με σκοπό να δημιουργήσει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί κανείς να παρατηρήσει τους ανθρώπους και τις σχέσεις τους, την προσπάθεια για αυτογνωσία και την εγγενή τους ανασφάλεια. – Θοδωρής Βουρνάς
Ταυτότητα της παράστασης
Συγγραφέας: Andrew Cowie
Μετάφραση: Κατερίνα Βαϊμάκη
Σκηνοθεσία: Θοδωρής Βουρνάς
Βοηθός Σκηνοθέτη: Λυδία Τριγώνη
Κινησιολογία: Ντέπυ Γοργογιάννη
Επιμέλεια σκηνικών & ρούχων: Σοφία Λεγάτου
Σχεδιασμός φωτισμού: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
Μουσική: Σίσσυ Βλαχογιάννη
Φωτογραφίες: Ιάσονας Κονταίος
Πρωταγωνιστούν: Φιόνα Γεωργιάδη, Δημήτρης Γκοτσόπουλος, Βαγγέλης Σαλευρής
Πληροφορίες
Η Ζωή Μου Στην Τέχνη
του Andrew Cowie
Πρεμιέρα: 4 Φεβρουαρίου 2019
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15
Εισιτήρια: 12 κανονικό και 8 μειωμένο
Διάρκεια: 90 λεπτά
Θέατρο 104
Ευμολπιδών 41, Γκάζι, Αθήνα, T. 210 3455.020
[email protected] | http://www.104.gr/
www.facebook.com/i.zoi.mou.stin.texni
