Επιστημονική ενημέρωση
Τι είναι η υπερθερμία
Η υπερθερμία είναι μία διεθνώς αναγνωρισμένη μέθοδος καταπολέμησης του καρκίνου, η οποία μπορεί να εφαρμόζεται παράλληλα και συμπληρωματικά με άλλες μεθόδους εναντίον του καρκίνου, όπως τη Χημειοθεραπεία, την Ακτινοθεραπεία, (τη δράση των οποίων ενισχύει) αλλά και τη Χειρουργική.
Για τον λόγο αυτόν, η υπερθερμία χαρακτηρίζεται πλέον ως ο τέταρτος θεραπευτικός πυλώνας της ογκολογίας. (Φυσικά, μπορεί να εφαρμοστεί μαζί και με ανοσοθεραπεία).
Διακρίνεται σε ολοσωματική και περιοχική. Η θεραπευτική δράση της ολοσωματικής υπερθερμίας έγκειται στην αντιμετώπιση γενικευμένων μεταστάσεων αλλά και στην πρόληψή τους.
Η θεραπευτική δράση της περιοχικής όγκο-υπερθερμίας έγκειται στην εκλεκτική υπερθέρμανση του ίδιου του όγκου μέσα σε ηλεκτρομαγνητικό πεδίο. Στόχος είναι η απόπτωση των καρκινικών κυττάρων και η συνακόλουθη συρρίκνωση – καταστροφή όγκων και μεταστάσεων. Συγχρόνως αυξάνει τη ροή αιμάτωσης και τη διαπερατότητα της κυτταρικής μεμβράνης, ούτως ώστε η αντικαρκινική δράση της χημειοθεραπείας ή της ακτινοβολίας να είναι εξαιρετικά πιο αυξημένη όταν συνεφαρμόζονται.
Η μέθοδος είναι απολύτως ακίνδυνη για τον ασθενή, καθώς με τη νέα γενιά μηχανημάτων προηγμένης τεχνολογίας αποφεύγεται ο κίνδυνος εγκαυμάτων του δέρματος. Η εφαρμογή της μεθόδου είναι απλή χωρίς ταλαιπωρία και χωρίς παρενέργειες.
Σύμφωνα με ομόφωνη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας της Ελλάδος (ΚΕΣΥ), στις 6/9/2011, η ιατρική μέθοδος της υπερθερμίας αναγνωρίστηκε ως ιατρική πράξη, εντάχθηκε στην ειδικότητα της Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας και σημειώθηκε ότι δρα μέσω υπερθέρμανσης των νοσούντων ιστών (δηλαδή χωρίς να εκπέμπεται ιονίζουσα βλαβερή ακτινοβολία). Επίσης το ΚΕΣΥ τιμολόγησε τη θεραπευτική πράξη της υπερθερμίας ανά συνεδρία, για την συνταγογράφησή της στα ασφαλιστικά ταμεία.
Η υπερθερμία σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα, την Ιαπωνία, την Αυστραλία και τη Ν. Αφρική εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια από τους εξειδικευμένους ιατρούς. Η επιστημονική εποπτεία για την Ευρώπη ασκείται από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπερθερμικής Ογκολογίας (European Sociery for Hyperthermic Oncology-ESHO).
Πού έχει αποτελέσματα
Με βάση, τις πρακτικές ΕΒΜ (Evidence Based Medicine), η Ελληνική Εταιρία Ογκολογικής Υπερθερμίας, σε συμφωνία με την ESHO και τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ακτινοθεραπευτικής Εταιρίας (ESTRO), δέχεται τις παρακάτω ενδείξεις ορθής εφαρμογής της Υπερθερμίας (ΥΘ) σε συνδυασμό με Ακτινοθεραπεία (ΑΚΘ) η/και Χημειοθεραπεία (ΧΜΘ), όπως ενδείκνυται κατά περίπτωση:
• Υποτροπές προσθίου θωρακικού τοιχώματος από καρκίνο μαστού (ΑΚΘ+ΥΘ)
• Υποτροπές επιφανειακών όγκων (έως 4cm βάθος) (ΑΚΘ+ΥΘ)
• Κακοήθη μελανώματα (ΑΚΘ+ΥΘ)
• Ανεγχείρητοι καρκίνοι τραχήλου μήτρας. (ΑΚΘ+ΥΘ)
• Μη μικροκυτταρικοί καρκίνοι πνεύμονα (ΑΚΘ+ΥΘ)
• Καρκίνοι ουροδόχου κύστης (ΑΚΘ+ΥΘ)
• Όγκοι εγκεφάλου (ΑΚΘ+ΥΘ)
• Σαρκώματα μαλακών μορίων (ΧΜΘ+ΥΘ)
• Καρκίνοι Ορθοπρωκτικής χώρας (ΑΚΘ+ΥΘ)
• Καρκίνοι Οισοφάγου (ΑΚΘ+ΥΘ)
Κατόπιν συγκεκριμένων ενδείξεων, με απόφαση ογκολογικού συμβουλίου, εφαρμόζεται και στις ακόλουθες περιπτώσεις:
• Ως παρηγορική/ανακουφιστική αγωγή σε μεταστατική νόσο σε συνδυασμό με ΧΜΘ (perfusion, κ.λπ.).
• Περιτοναϊκές εμφυτεύσεις
• Μελάνωμα άκρων
• Μεσοθηλίωμα
• Παιδιατρικοί όγκοι από germ-cells
Πού εφαρμόζεται
Ήδη στο Αρεταίειο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο λειτουργεί σύστημα επιφανειακής Υπερθερμίας Ελληνικής κατασκευής του Ε.Μ.Π., που προσφέρει θεραπεία στους ασθενείς που την έχουν ανάγκη από το 2012. Ομοίως και στο Αττικό Νοσοκομείο. Η μέθοδος της Επιφανειακής Υπερθερμίας εφαρμόζεται σε περιστατικά καρκινικών όγκων που βρίσκονται σε βάθος 3-4 εκατοστών. Τα δύο πανεπιστημιακά Νοσοκομεία δεν διαθέτουν προς το παρόν μονάδα εν τω βάθει Υπερθερμίας, για την αντιμετώπιση καρκινικών όγκων σε βάθος μεγαλύτερο των 3 εκ.
Η μονάδα Υπερθερμίας στο Αρεταίειο Νοσοκομείο είναι ιστορικής σημασίας: Δημιουργήθηκε το 1987 με τη συνεργασία του τινοθεραπευτικού Τμήματος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Ε.Μ.Π., σε μια διεθνώς πρωτοποριακή συνεργαςία παραγωγής τεχνολογίας και κλινικής εφαρμογής, η οποία παρήγαγε σπουδαίο κλινικό και επιστημονικό έργο με διεθνή αναγνώριση.
Η έλλειψη της δημόσιας υγείας στον τομέα της υπερθερμίας για όγκους βαθύτερα των 3 εκ. καλύπτεται από τον ιδιωτικό τομέα με δύο Κέντρα Ογκολογικής Υπερθερμίας:
Στην Αθήνα:
Κέντρο Ογκολογικής Υπερθερμίας «Αγ. Ειρήνη»
Διευθυντής: Δρ. Ιωάννης Γόγαλης, Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος
Γενική Κλινική Αγ. Ειρήνη, Λαύρας και Αρκαδίου, Αιγάλεω
Τηλέφωνο: 210-59.81.260, Κιν.: 6945175697, Φαξ: 210-59.83.957, e-mail: [email protected]
Στη Θεσσαλονίκη:
Κέντρο Ογκολογικής Υπερθερμίας «Μ. Μαραγκός»
Διευθυντής: Δρ. Μιχαήλ Μαραγκός, Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος
Τσιμισκή 82, Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο: 2310 250351, Fax: 2310 250354, e-mail: [email protected]
INFO: ΕΕΟΥ (Ελλ. Εταιρία Ογκολογικής Υπερθερμίας)
Όταν η υπερθερμία – ογκοθερμία σώζει ζωές…
Παράδειγμα εξαφάνισης πνευμονικών μεταστάσεων καρκίνου προστάτη
Η πρωτοποριακή μέθοδος καταπολέμησης του καρκίνου, η Ογκο-υπερθερμία, που εφαρμόζεται με επιτυχία και στην Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια, φέρνει ουσιαστικά αποτελέσματα στην καταπολέμηση της μεγάλης μάστιγας του καρκίνου.
Η υπερθερμία είναι η αύξηση της θερμοκρασίας όλης της περιοχής στην οποία εφαρμόζεται (καρκίνος και κοντινοί υγιείς ιστοί ) ενώ η ογκοθερμία, η επαναστατική νέα τεχνολογία θερμοθεραπείας, προκαλεί εκλεκτική αύξηση της θερμοκρασίας του καρκινικού όγκου, με ελάχιστη διάχυση στους γύρω υγιείς ιστούς.
Χρησιμοποιείται πάντα συμπληρωματικά και παράλληλα με άλλες μεθόδους εναντίον του καρκίνου, όπως την Χημειοθεραπεία, την Ακτινοθεραπεία, τη δράση των οποίων ενισχύει, αλλά και τη Χειρουργική.
Στο παράδειγμα που ανακοινώνεται σήμερα από την Ελληνική Εταιρεία Ογκολογικής Υπερθερμίας (ΕΕΟΥ), η εφαρμογή της μεθόδου έφερε εντυπωσιακά αποτελέσματα παράλληλα με ορμονοθεραπεία, που του χορήγησε ο ουρολόγος του.
Συγκεκριμένα, άνδρας ασθενής 75 ετών, πάσχων από ανεγχείρητο καρκίνο προστάτη με πολλαπλές πνευμονικές μεταστάσεις σε όλα τα πνευμονικά πεδία άμφοτερόπλευρα, προσήλθε για συμπληρωματική ογκο-υπερθερμία στις 21/10/2014. PSA πριν από την έναρξη αγωγής: 104ng/ml.
Η νεοπλασματική φύση της νόσου τεκμηριώθηκε με βιοψία προστάτη, πνεύμονα και υπεζωκότα, όπου ανιχνεύθηκε πρωτοπαθές και μεταστατικό (αντίστοιχα) προστατικό αδενοκαρκίνωμα, με κύτταρα ανοσοϊστοχημικά (+) για τα νεοπλασματικά αντιγόνα PSA, AMACR και TTF1, και (-) για CK7 και NapsinA.
Ο ασθενής ετέθη σε ορμονοθεραπεία και υποβλήθηκε σε 12 συνεδρίες περιοχικής ογκοθερμίας σε δύο πεδία (στον προστάτη και στους πνεύμονες), δύο φορές την εβδομάδα.
Δύο εβδομάδες μετά την έναρξη αγωγής, στις 4/11/2014, το PSA επιδεινώθηκε πολύ (έγινε 3, 392ng/ml).
Σε διαδοχικούς ακτινολογικούς ελέγχους μετά την αγωγή μέχρι και τώρα, διαπιστώθηκε πλήρης ύφεση των πνευμονικών μεταστάσεων.
Τέλος, διαδοχικές μετρήσεις του PSA διαμορφώνονται σε επίπεδα πολύ χαμηλά (<0, 1 ng/ml), πράγμα που ερμηνεύεται ως πλήρης υποχώρηση της νόσου.
Από το παραπάνω περιστατικό προκύπτει σαφώς, σύμφωνα με τον Δρ Λάζαρο Δανιηλίδη, (ιδρυτικό μέλος ΕΕΟΥ), ότι “ο συνδυασμός υπερθερμίας με την κλασική ορμονοθεραπεία έφερε εντυπωσιακά αποτελέσματα με πλήρη ύφεση του πρωτοπαθούς όγκου και των πνευμονικών μεταστάσεων. Το PSA, ο καρκινικός δείκτης του προστάτη, σχεδόν μηδενίστηκε”.
INFO:
ΕΕΟΥ (Ελληνική Εταιρία Ογκολογικής Υπερθερμίας)
Για περισσότερες πληροφορίες:
Tηλ: (0030) 2310 286353
