«Αν εσείς έχετε για δούλους τα κατώτερα ζώα, εμείς έχουμε τις κατώτερες τάξεις μας»
Tζορτζ Όργουελ
Mια πολιτική αλληγορία, ένα έργο αιχμής, μια σουρεαλιστική ιστορία που θυμίζει ενίοτε εφιάλτη, ένα από τα πιο καυστικά έργα της δραματουργίας του Γιώργου Σκούρτη, «Οι νταντάδες», επανέρχονται στο προσκήνιο. Ο Μανώλης Βαζαίος, ο Ανδρέας Αντωνιάδης και ο Μανώλης Καβίδας, τρεις νέοι και πολλά υποσχόμενοι ηθοποιοί, ερμηνεύουν και σκηνοθετούν το έργο του αντιεξουσιαστή, «μόνου, ελεύθερου και απελπισμένου» συγγραφέα, που γράφτηκε την περίοδο της δικτατορίας, με νωπές ακόμα τις μνήμες του Εμφυλίου αλλά μοιάζει να περιγράφει τη σύγχρονη ζοφερή πραγματικότητα. Μέσα από το γέλιο και το γελοίο, τους καταιγιστικούς ρυθμούς και τον αυτοσχεδιαστικό οίστρο προβάλλει η τραγική πλευρά της ελληνικότητας.
Από την πρώτη σκηνική παρουσίαση του έργου στο Θέατρο Τέχνης, στην ιστορική σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν, τη δεκαετία του ’70, μέχρι και τις μέρες μας, οι ήρωες του Γιώργου Σκούρτη αποκαλύπτουν το απεχθές πρόσωπο της εκάστοτε εξουσίας. Της εξουσίας που ασκεί απόλυτο έλεγχο σε πράξεις, ζωές και συνειδήσεις.
O Γιώργος Σκούρτης πρωτοεμφανίστηκε το 1970 με τους “Oι νταντάδες”, στο Θέατρο Tέχνης του Kάρολου Kουν, που αποτέλεσε μια παράσταση – σταθμό στη σύγχρονη ελληνική δραματουργία. H γλώσσα του -σκληρή και βίαιη, αλλά πάντα μέσα από συγκεκριμένους χαρακτήρες- έχει επηρεάσει τους μετέπειτα θεατρικούς συγγραφείς. Η δε πλοκή του δημιούργησε τομή στο μέχρι τότε νεοελληνικό λογοτεχνικό πεδίο. Έργο βαθιά αποκαλυπτικό, με ξεκάθαρο το στοιχείο της κοινωνικοπολιτικής καταγγελίας. Η γλώσσα και ο εσωτερικός ρυθμός του κειμένου είναι τόσο καίρια, τόσο εύστοχα, τόσο πυκνά που το κάνουν αφοπλιστικά οικείο και διδακτικά αποτελεσματικό.
Η υπόθεση του έργου βασίζεται σε μια υποτιθέμενη αγγελία:
Αβάδιστα, ζητούνται ΝΤΑΝΤΑΔΕΣ για 24ωρη απασχόληση σε ευχάριστο και πλούσιο εργασιακό περιβάλλον. Συστάσεις δεν απαιτούνται. Απαραίτητα προσόντα: διάθεση για δουλειά και συνεργασία.
Προσφέρονται: προσωπικός χώρος εντός της οικίας και πλήρης σίτιση.
Αμοιβή: Ένα χιλιάρικο την ημέρα ή δύο ή τρία ή πέντε… όσα θέλετε.
Τηλ. επικοινωνίας 210*******
697*******
Ζητήστε τον Κ. Σταύρο.
Οι “Νταντάδες” ως ανυπεράσπιστα πλάσματα μιας φθαρμένης κοινωνίας, η οποία κλονίζεται ηθικά, πολιτικά και κοινωνικά, μέσα στο ψέμα, το θάνατο και την κοινωνική αδικία, αναζητούν καταφύγιο σε ένα χώρο φθαρμένων ιδεολογιών και αδιέξοδων αντιλήψεων, εξαναγκασμένοι να δεχθούν τη ζωή ως μια αιώνια απελευθέρωση, μια λύση σωτηρίας και μια αδιέξοδη αλήθεια. Η έννοια των «νταντάδων» είναι βαθιά ελληνική αλλά και πανανθρώπινη.
Μεταφερμένο στο σήμερα, εξακολουθεί να πραγματεύεται τα ίδια ζητήματα: τι είναι πρόθυμος κανείς να παραχωρήσει, να θυσιάσει, να ανεχθεί και να πιστέψει, στο όνομα του εύκολου πλουτισμού και του βολέματος. Πόσο μπορεί να απαξιωθεί και να αλλοτριωθεί ο άνθρωπος στο βωμό του χρήματος. Αποτελεί μια προειδοποίηση για τον κόσμο που ζούμε και για εκείνον που έρχεται. Με αναφορές στους ήρωες του θεάτρου σκιών, ταυτίσεις οργουελικού τύπου και μαύρο χιούμορ, η πλοκή φτάνει σε ακραίες καταστάσεις. Ο Σταύρος, το αφεντικό, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι και ο Μεγάλος Αδελφός. Ο απλός άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με τη βία και τον εξαναγκασμό της εξουσίας. Οι φθαρμένες ιδεολογίες του ψέματος, της ανηθικότητας, του κέρδους, της ασχήμιας και του θανάτου αναγκάζουν τον ανυπεράσπιστο και απαίδευτο πολίτη να τις δεχθεί ως αλήθεια, ως ομορφιά, ως ηθική, ως ζωή. Ένα ανθεκτικό έργο που ισχύει και θα ισχύει όσο υπάρχουν άνθρωποι στην εξουσία.
Οι τρεις συντελεστές παρουσίασαν ιδιαίτερο ερμηνευτικό αλλά και σκηνοθετικό ταλέντο, υποδύθηκαν δε τους ήρωες δίχως να μιμηθούν παλαιότερους ηθοποιούς που με την ερμηνεία τους έχουν σφραγίσει αυτούς τους ρόλους.
Τη βραδιά που παρακολούθησα την παράσταση, στο Studio της Οδού Πλαταιών, ανάμεσα στο κοινό βρισκόταν και η δασκάλα τους, η εξαίρετη και ευγενική κυρία του θεάτρου μας, Ρούλα Πατεράκη, η οποία έδειξε ιδιαίτερα ικανοποιημένη από την απόδοση των μαθητών της.
Ταυτότητα της παράστασης
«Οι Νταντάδες» του Γιώργου Σκούρτη
Σκηνοθεσία και ερμηνεία:
Μανώλης Βαζαίος, Ανδρέας Αντωνιάδης, Μανώλης Καβίδας
Φωτισμοί – φωτογραφίες: Τάσος Σκλαβούνος
Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά.
Studio της Οδού Πλαταιών
Πλαταιών 4 και Πειραιώς, Κεραμεικός (μετρό Κεραμεικός), Αθήνα ΤΚ 10435
