Του Παναγιώτη Μήλα
Το 1995 έλαβε μέρος -μαζί με τη Ναταλία Δραγούμη, τον Άκη Σακελλαρίου, τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη- σε έναν αγώνα ταχύτητας στο ιστορικό (πλέον) «Θέατρο Αμόρε». Τίτλος του έργου: «Ολόκληρος ο Σαίξπηρ σε μία ώρα». Λογικό λοιπόν ο Στέλιος Μάινας να… τρέχει μέχρι και σήμερα σαν τον Γιουσέιν Μπολτ, τον «γιο του ανέμου».
Τότε, στο “Αμόρε” είδα για πρώτη φορά τον Στέλιο Μάινα και συνέβη εκεί αυτό που συμβαίνει πάντα με τους ηθοποιούς που σε κερδίζουν «άμα τη εμφανίσει».
Δεν χρειάστηκε δεύτερη φορά για… επιβεβαίωση. Ο Μάινας κάθε φορά είναι διαφορετικός. Και αυτό το χάρισμά του είναι θησαυρός για την τέχνη του.
Στη «Λούφα και παραλλαγή» (1984), στο «Βίος και Πολιτεία» (1987), στην «Πολίτικη κουζίνα» (2003) ως θείος Αιμίλιος αλλά και στο «Τετάρτη 04:45» το 2015, που πήρε το βραβείο καλύτερου ηθοποιού, ο Μάινας μεταμορφωνόταν στον χαρακτήρα που υποδυόταν.
Το ίδιο και στην τηλεοπτική σειρά «Οι Μεν Και Οι Δεν», το ίδιο και στο επικό «Νησί», το ίδιο και στην ταινία «Βαλκανιζατέρ».
Το 2008-2009 στο Θέατρο 104 Κέντρο Λόγου και Τέχνης για άλλη μια φορά εντυπωσίασε δίνοντας σάρκα και οστά στον «Κύριο Επισκοπάκη» του Ανδρέα Μήτσου (Βραβείο Αναγνωστών 2007) σκηνοθετώντας ο ίδιος τον εαυτό του αλλά και τους Κάτια Σπερελάκη και Κώστα Καζανά, που αποτελούσαν τα άλλα δύο πρόσωπα του δράματος.
Στην Επίδαυρο, στο Εθνικό Θέατρο, στο Θέατρο Τέχνης, σε τραγωδίες, κωμωδίες, δράματα, κλασικά έργα, σε θρίλερ αλλά και σε έργα για παιδιά ο Στέλιος Μάινας κάθε φορά ποτέ δεν επαναλαμβάνεται.
Ακόμη και όταν έγραψε το πρώτο του βιβλίο με τον τίτλο «Τα φαινόμενα απατούν» (Εκδόσεις Καστανιώτη) και μας έδειξε μια κρυφή πλευρά του ταλέντου του.
Τον χειμώνα που πέρασε τον θαυμάσαμε στο «Σύγχρονο Θέατρο» στην παράσταση «Το δείπνο», ενώ στη συνέχεια στο «Από Μηχανής Θέατρο» μας υποδέχθηκε στον ολάνθιστο από έμπνευση «Κήπο» του Bruce Gooch.
***
Σκέφτομαι πόσο τυχεροί ήταν όλοι οι σκηνοθέτες που δούλεψαν μαζί του: Μιχάλης Κακογιάννης, Ανδρέας Βουτσινάς, Διαγόρας Χρονόπουλος…
Αλλά και ο Ρόμπερτ Στούρουα, ο Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, η Λίλλυ Μελεμέ, ο Γιάννης Μπέζος, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ο Γιάννης Κακλέας, ο Γιάννης Χουβαρδάς, ο Θέμης Μουμουλίδης, ο Νίκος Χαραλάμπους, ο Δημήτρης Μυλωνάς, η Ρούλα Πατεράκη, ο Τάσος Μπουλμέτης, ο Θοδωρής Παπαδουλάκης…
***
Ο Στέλιος Μάινας είναι ένας σπάνιος ερασιτέχνης. Ένας ηθοποιός που έπειτα από τόσα χρόνια στον χώρο του θεάματος έχει το πάθος το νιόβγαλτου…
***
Τη χρονιά που πέρασε μετά «Το δείπνο» και μετά τον «Κήπο» σκέφτηκα να του ζητήσω να κάνουμε μια συνέντευξη, όμως μας πρόλαβε η πανδημία, η καραντίνα και οι παράπλευρες απώλειες.
Έτσι τώρα, που το φως άρχισε πάλι να μπαίνει στις ψυχές μας, είχα την τύχη να συνομιλήσω μαζί του για το catisart.gr.
Τον βρήκα στη διάρκεια της περιοδείας που κάνει μαζί με τη σύζυγό του, ηθοποιό και μεταφράστρια Κάτια Σπερελάκη, με το έργο «Ο Κήπος» του Bruce Gooch σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Μυλωνά.
***
Μιλήσαμε στο τηλέφωνο την ώρα του πρώτου πρωινού καφέ…
***
– Τώρα που έχετε ήδη διανύσει το πρώτο μέρος της περιοδείας πώς βλέπετε το αποτέλεσμα της προσπάθειας να γεφυρώσετε δύο διαφορετικές εποχές, την προ και τη μετά κορονοϊού;
* Πρώτα από όλα είμαστε σε μια μεταιχμιακή εποχή. Η γέφυρα βρίσκεται στα πρώτα της στάδια μιας και ο κορονοϊός ακόμα βρίσκεται σε εξέλιξη, δεν έχει λήξει. Αυτό το βλέπουμε στην καθημερινότητά μας, στο κοινό καταρχάς, αλλά και στη συμπεριφορά του. Είναι μία νέα πραγματικότητα. Δεν διαφέρει απλώς. Ξυπνάμε σε ένα νέο περιβάλλον το οποίο είναι τρομακτικό φυσικά.
* Μιλάω για την τέχνη. Και ακριβώς διότι η τέχνη έχει το προαπαιτούμενο του βιολογικού -θα μου επιτραπεί η έκφραση – καθησυχασμού. Χρειάζεται δηλαδή να υπάρχει η βεβαιότητα ότι δεν θα πληγείς. Εδώ όμως μιλάμε ότι έχει επέλθει η απόλυτη ανασφάλεια σε όλους τους τομείς και κυρίως όπου υπάρχει συγχρωτισμός και συνωστισμός. Φυσικά ανάλογα και με τις ηλικίες. Οπότε, έχουμε ένα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για τον κόσμο που προσέρχεται στο θέατρο σχετικά με το πού και πώς θα καθίσει. Όλοι δείχνουν ιδιαίτερη προσοχή. Βέβαια στα θεάματα που αφορούν αποκλειστικά τη νεολαία, όπως για παράδειγμα στις συναυλίες και στο θέατρο για παιδιά, έχουμε μία διαφορετική αντιμετώπιση. Οι νέοι πάντα αντιμετωπίζουν εντελώς διαφορετικά τους κινδύνους και καλά κάνουν (μέσα σε εισαγωγικά βεβαίως). Καλά κάνουν, όχι επειδή συνωστίζονται, αλλά γενικότερα επειδή έχουνε τη γενναιότητα.
*Το ζήτημα όμως είναι ότι αυτή η επιδημία δεν πλήττει μόνο τους μεγαλύτερους, πλήττει και τους νέους και θα υπάρχουν τα ανάλογα προφανώς αποτελέσματα σε αυτό.
– Σε αυτή την απρόσμενα δύσκολη για όλους μας περίοδο, πώς μπορεί να βοηθήσει η δύναμη της αγάπης;
* Η αγάπη είναι το μόνο και βασικό εργαλείο που μπορεί να σε βοηθήσει για να ξεπεράσεις τον φόβο. Πρόκειται για δύο ισχυρά συναισθήματα που συγκρούονται για το ποιο θα επιβιώσει. Αλλά πέρα από αυτό, η αγάπη είναι καταλυτικό συναίσθημα. Είναι δηλαδή αυτό που ξεκλειδώνει ουσιαστικά όλες τις πτυχές και όλες τις απαγορευμένες ας πούμε περιοχές που μπορεί να δώσει μια ασθένεια ή η απαγόρευση ή οτιδήποτε άλλο. Εδώ βεβαίως στο έργο μας, στον «Κήπο» αλλά και στη ζωή γενικότερα, το βασικότερο στοιχείο είναι η αλληλεγγύη και η συντροφικότητα που είναι πολύ επίκαιρα για τη σημερινή κατάσταση. Η αλληλεγγύη και η συντροφικότητα μπορούν εύκολα να χαθούν σε τέτοιους καιρούς. Οπότε η αγάπη εν τη γενέσει της είναι αυτή η οποία τροφοδοτεί την αλληλεγγύη και τη συντροφικότητα. Αν δεν υπάρχει αυτή, δεν υπάρχουν κατ’ επέκταση τίποτα από τα δύο.
– Στον «Κήπο» οι δύο ήρωες -ο Μπάρι και η Λουίζ- παρά τις αντιθέσεις τους μπορούν να δώσουν λύση στα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου;
* Όχι βέβαια. Τα προβλήματα εξακολουθούν να υπάρχουν. Ζούμε σε μικρόκοσμους. Ο καθένας μας μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα των μεγαλουπόλεων δημιουργεί μικρές οάσεις για να μπορέσει να επιβιώσει και πνευματικά. Ο Μπάρι μπαίνει στον μικρόκοσμο της Λουίζ, στον κήπο της Λουίζ που ουσιαστικά είναι ο κήπος της ποίησης. Μέσα από αυτόν τον μικρόκοσμο, τον προστατευόμενο μικρόκοσμο ή τον θερμοκηπιακό μικρόκοσμο της Λουίζ της ποίησης, ο Μπάρι σώζεται. Οι άνθρωποι προσπαθούν να βρουν μικρές οάσεις όπου εκεί μπορούν να αναπλάσουν τη φαντασία τους και την ευαισθησία τους. Αυτό ακριβώς κάνουν αυτοί οι δύο ήρωες. Χρησιμοποιούν αν θέλεις σ’ αυτόν τον κήπο, τις ευαισθησίες που δημιουργεί η ποίηση και έχει από μόνη της η ποίηση, για να σώσουν τον πνευματικό τους κόσμο και ό,τι πολυτιμότερο διαθέτουν, την ψυχή τους.
– Στον επαγγελματικό χώρο, στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, υπάρχει ελπίδα στη χάραξη κοινής διαδρομής και στην εύρεση μιας όασης;
* Εμείς οι καλλιτέχνες έχουμε αποδομήσει το επάγγελμά μας εδώ και δεκαετίες. Είμαι περίπου στα 40 χρόνια στη δουλειά. Γνωρίσαμε και δόξες συνδικαλιστικές. Πρώτα πρώτα, όταν ξεκίνησα να δουλεύω, οι σκηνοθέτες έρχονταν να μας διαλέξουν από τη Σχολή, για να μας πληρώσουν με ένσημα και μισθό μία σεζόν. Τώρα ζούμε την έκπτωση του επαγγέλματος. Αυτό δεν έγινε σε μία ημέρα, έγινε σταδιακά. Τώρα φαντάσου ότι βρισκόμαστε στην πιο κρίσιμη εποχή οικονομικά που έχουμε περάσει. Το Σωματείο τώρα καλείται να επαναδιοργανώσει ουσιαστικά ένα επάγγελμα το οποίο έχει εξαρθρωθεί. Θα γίνει αυτό. Είμαι αισιόδοξος. Γενικότερα είμαι αισιόδοξος άνθρωπος.
*Απλώς χρειάζεται χρόνος και φυσικά, το κυριότερο, χρειάζεται ομόνοια και σύμπλευση με όλους. Χρειάζεται δηλαδή μαζικότητα στο Σωματείο και υγιής συνδικαλισμός. Διεκδικήσεις χωρίς μαζικότητα και ρεαλισμό δεν υπάρχουν, όποιος και αν είναι επάνω στο Σωματείο, όποιος και αν είναι στο Προεδρείο. Εάν δεν μπορέσουμε όλοι μαζί να βάλουμε μίνιμουμ προαπαιτούμενα και από αυτά να βγάλουμε κάποιο αποτέλεσμα, δεν πρόκειται να κάνουμε τίποτα. Το ζητούμενο του Σωματείου των ηθοποιών πρέπει να είναι ρεαλιστικό. Είναι αν θέλετε ζήτημα στρατηγικής. Όταν έχεις χάσει δυο πολέμους, τρεις πολέμους, τέσσερις πολέμους, τότε θα είναι απονενοημένο διάβημα το να ζητάς όλο σου το έδαφος πίσω. Θα πρέπει να το επανακτάς σιγά σιγά. Να παίρνεις δηλαδή πίσω κομμάτι κομμάτι. Να διεκδικείς κομμάτι κομμάτι από το χαμένο σου έδαφος, διαφορετικά δεν υπάρχει περίπτωση να ξαναγυρίσουμε ποτέ σε αυτό που ήμασταν πριν. Πρέπει σιγά σιγά να δούμε ποια είναι, δηλαδή, τα κυρίαρχα και τα πιο βασικά κομμάτια που έχουμε απολέσει -που είναι αρκετά- και στη συνέχεια ένα ένα να μπορούμε να τα κατακτάμε. Όμως για να γίνει αυτό θα πρέπει καταρχάς να υπάρχουν δουλειές. Δουλειές αμειβόμενες εννοώ. Όχι δουλειά γενικότερα.
*Από πιτσιρικάς είχα μια σταθερή και αμετακίνητη άποψη: Θεωρούσα εργασία οτιδήποτε πληρώνεται. Δεν ισχύει κατ’ ανάγκη αυτό για όλους. Σίγουρα όχι. Λέω ποια ήταν η δική μου άποψη. Ήταν αυτή που με προφύλαξε πολλά χρόνια από την απλήρωτη εργασία. Όμως δεν υπάρχει μόνον αυτό το κομμάτι. Θα πρέπει να μπούμε λοιπόν ξανά σε αυτήν τη διαδικασία διεκδίκησης για να μπορέσουμε κάτι να κάνουμε.
– Κλείνοντας σας ερωτώ: Αν στον κήπο της ζωής μπορούμε να συμβιώσουμε με ζιζάνια και αγκάθια και αν υπάρχει συνταγή;
* Η συνταγή είναι ότι για να υπάρχει… ο κήπος πρέπει να είναι καθαρός. Πρέπει, τα ζιζάνια και τα αγκάθια αναγκαστικά να ξεριζώνονται κάθε φορά. Αυτό λέει η φύση. Δεν μπορεί να εξαϋλωθούν. Έτσι έχει ορίσει η φύση. Μαζί με τα φυτά να φυτρώνουν και τα ζιζάνια. Τα ζιζάνια όμως και τα αγκάθια σε πνίγουν αν μείνουν, που σημαίνει ότι η δουλειά μας είναι να τα ξεριζώνουμε όταν είναι ακόμα μικρά, πριν πνίξουν εμάς…
– Μια χαρά λοιπόν. Ευχαριστώ για τη συνομιλία. Πάω για την απομαγνητοφώνηση…
* Κι εγώ ευχαριστώ και πάω να φροντίσω τον «Κήπο»… Η συνέχεια είναι μεγάλη…
***
- Διαβάστε επίσης:
“Ο Κήπος” με τους Στέλιο Μάινα και Κάτια Σπερελάκη σε όλη την Ελλάδα – Οι σταθμοί της περιοδείας
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
«Ο Κήπος»
(Tangled Garden)
Του Bruce Gooch
Μετάφραση: Κάτια Σπερελάκη
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μυλωνάς
Φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης
Σκηνικά-Κοστούμια: Λήδα Σπερελάκη – Αγγελική Αθανασιάδου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Βίκη Παναγιωτοπούλου
B΄ Βοηθός Σκηνοθέτη: Xρήστος Καρανικόλας
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Επιμέλεια Κίνησης και Χορογραφίες: Χρυσηίς Λιατζιβίρη
Επικοινωνία – Δημόσιες σχέσεις: Νταίζη Λεμπέση, email [email protected] – Χρύσα Αρβανιτίδου
***
Πρωταγωνιστούν: Στέλιος Μάινας, Κάτια Σπερελάκη
***
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ
Μέχρι σήμερα ο «Κήπος» άνθισε στις παρακάτω πόλεις: Βόλος, Λαμία, Χαλκίδα, Ιεράπετρα, Ηράκλειο, Χανιά, Ρέθυμνο, Σάμος, Χίος, Μυτιλήνη και Σπέτσες.
***
Η περιοδεία συνεχίζεται με τους εξής σταθμούς:
ΙΟΥΛΙΟΣ – ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ 9.15 μ.μ.
Πέμπτη 30: Καλαμάτα – Κάστρο
Παρασκευή 31: Αργοστόλι – Αύλειος χώρος Ξενία
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ – ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ 9.15 μ.μ.
Σάββατο 1: Ληξούρι – Αύλειος χώρος Γυμνασίου
Τρίτη 4: Αντίπαρος
Τετάρτη 5: Πάρος – Θέατρο Λεύκες
Κυριακή 9: Άνδρος – Ανοιχτό θέατρο
Δευτέρα 10: Αίγινα – Λαογραφικό Μουσείο
Τετάρτη 19: Κάλυμνος – Ανοιχτό θεατράκι
Πέμπτη 20: Ρόδος – Μεσαιωνική Τάφρος
Κυριακή 23: Νέα Μάκρη – Αμφιθέατρο Πάρκου
Τρίτη 25: Πέραμα – Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης
Τετάρτη 26: Νίκαια – Κηποθέατρο
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ 9.15 μ.μ.
Δευτέρα 7: Παπάγου – Κηποθέατρο
Τρίτη 8: Ηλιούπολη – Άλσος Δ. Κιντής
Τετάρτη 9: Νέα Σμύρνη – Άλσος
Δευτέρα 14: Βεάκειο – Κήπος Βεάκειου
Πέμπτη 15: Βριλήσσια – Θέατρο Αλίκη Βουγιουκλάκη
