Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Άψογος επαγγελματίας, εκπληκτικός καλλιτέχνης, εξαίρετος ηθοποιός, εμπνευσμένος μουσικός κι ένα από τα πιο ταλαντούχα κι αγαπημένα παιδιά του θεάτρου μας είναι ο Σταύρος Γιαννουλάδης.
Με την ομάδα του, την τόσο σημαντική για την τέχνη μας ομάδα 4Frontal, έχουν αφιερωθεί τα τελευταία χρόνια στη συγκέντρωση, συντήρηση και παρουσίαση ενός εξαιρετικά ευαίσθητου λογοτεχνικού υλικού, που ξεκινά από τις αρχές του περασμένου αιώνα, συνεχίζεται με τα γεγονότα της Δικτατορίας του Μεταξά και τον Εμφύλιο και φτάνει μέχρι την Ελλάδα των αρχών της δεκαετίας του ’90.
Η Ομάδα 4frontal δημιουργήθηκε το 2009 και ασχολείται με τη μεταφορά μη θεατρικών κειμένων στη σκηνή αλλά και με έργα – σταθμούς της παγκόσμιας δραματουργίας παράγοντας παράλληλα και πρωτότυπα έργα. Στη σκηνική αναπαράσταση λογοτεχνικών κειμένων “βρίσκουμε πρόσφορο έδαφος για έρευνα, δοκιμές, διαφορετικές προσεγγίσεις και ανακαλύπτουμε καινούργιους τρόπους να πούμε μια ιστορία”, μας λέει ο Σταύρος.
Η εργασία της ταυτοποίησης της κάθε θεατρικής εικόνας με την ιστορική στιγμή που καταγράφει είναι τεράστια σε αξία. Χρησιμοποιώντας μια ιδιαίτερη αφήγηση, επινοητική και ευφάνταστη, τα μέλη της ομάδας καταφέρνουν να μπορέσει ακόμη και ο πιο ανιστόρητος θεατής να παρακολουθήσει την αλληλουχία των γεγονότων και να συμμετάσχει σε μια ιστορία εποχής για την οποία πριν ήταν ανύποπτος.
Οι ερμηνείες του Σταύρου Γιαννουλάδη είναι σάρκα από τη σάρκα του. Στη θεατρική μυθολογία και κοσμολογία του περιστρέφονται η μνήμη, ο έρωτας, η απουσία, το χιούμορ, η τραγικότητα.
Είναι από τους ηθοποιούς που κάνουν ζουμ στη λεπτομέρεια, στα πρόσωπα των τραγικών ηρώων, στη σφραγίδα που αφήνει η καθημερινότητά τους, όπως αυτή διαμορφώνεται στο περιθώριο των πιο σημαντικών στιγμών μιας χώρας και της δημόσιας ιστορίας της. Γιατί η δημόσια ιστορία, και μάλιστα η ιστορία όπως περιγράφεται μέσα από τη λογοτεχνία μας, είναι η κοινή μας εμπειρία, ο δρόμος προς την αυτογνωσία και ο τρόπος για να δούμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη, ένα είδος συλλογικής ψυχανάλυσης. Είναι εντέλει πολύ σημαντική για τον καθένα μας, γιατί ο καθένας μας είναι ιστορικός του παρελθόντος του.
Φέτος τον Σταύρο τον βλέπουμε στα “Φτερά Μπεκάτσας”, μια παράσταση βασισμένη στο μυθιστόρημα του Θανάση Βαλτινού, που παρουσιάζει η Ομάδα 4Frontal σε σκηνοθεσία Θανάση Ζερίτη, στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή.
Τα «Φτερά Μπεκάτσας» διαδραματίζονται σε μία περίοδο όπου οι καθημερινές ανάγκες των Ελλήνων έχουν πολλαπλασιαστεί απροσδόκητα εξαιτίας της υποτιθέμενης ευημερίας, καθώς η περίφημη εποχή της αλλαγής συμπαρασύρει στο διάβα της θεσμούς και αξίες.
Με σφιγμένα δόντια ακούμε τους ήρωες να αρθρώνουν με καθημερινό και τραχύ λόγο αλληλοκατηγορίες σε μια καθόλα συνηθισμένη διαμάχη που ηχεί στα αυτιά μας τόσο οικεία, όσο μια τηλεόραση ανοιχτή σ’ ένα συνοικιακό μπαλκόνι.
Σε μια μικροαστική κουζίνα ο Θανάσης Βαλτινός χωράει μια ολόκληρη εποχή. Μια εποχή μαζί με την ηθική που μας κληροδότησε, την ελληνική οικογένεια που ακόμα προσπαθούμε να διαπραγματευτούμε αλλά και τον θάνατο ενός έρωτα, που είναι πάντα επίκαιρος.
Επίσης παίζει στον επιτυχημένο «Μύρτο» της ομάδας 4Frontal, σε σκηνοθεσία Θανάση Ζερίτη, η οποία επαναλαμβάνεται από πέρυσι στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (Δώμα) κάθε Τετάρτη και Πέμπτη. H παράσταση είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Παύλου Μάτεσι που μας μεταφέρει σε μια κλειστή επαρχιακή κοινωνία στα τέλη της δεκαετίας του ’30 και στην οποία επαναπροσδιορίζονται οι έννοιες της ενοχής, της κακίας και της αμαρτίας. Άνθρωποι ανυποψίαστοι φορείς του Κακού, βέβαιοι πως ευαγγελίζονται το Αγαθόν, κινούν τα νήματα με ανατριχιαστική αθωότητα.
Σταύρο, πού γεννήθηκες;
* Κατάγομαι από την Κατερίνη και τη Νάουσα Ημαθίας αλλά μεγάλωσα στη Νέα Ερυθραία.
Πότε και γιατί αποφάσισες να ασχοληθείς με το θέατρο; Ποιοι άνθρωποι σε ενθάρρυναν και ποιοι δάσκαλοι σου έδωσαν τα φώτα τους;
* Με το θέατρο ασχολήθηκα τυχαία, όταν ήμουν 20 χρονών. Στο δεύτερο έτος της σχολής μου ένας φίλος, μου πρότεινε να πάμε σε μία θεατρική ομάδα στο Μαρούσι. Ύστερα από δύο χρόνια ενασχόλησης ερασιτεχνικά στη θεατρική ομάδα του Αμαρουσίου και της Άνοιξης αποφάσισα ότι ήθελα να ασχοληθώ περαιτέρω με το θέατρο. Για να δώσω στη σχολή αρχικά με ενθάρρυνε ο τότε υπεύθυνος της θεατρική ομάδας του Αμαρουσίου, Λουκάς Ζήκος, που μου έκανε και την προετοιμασία για να δώσω στις δραματικές σχολές. Στη δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών είχα την τύχη να γνωρίσω πολλούς εξαίρετους δασκάλους, όπως ο Ακύλας Καραζήσης, ο Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, η Άννα Μάσχα, ο Αργύρης Ξάφης, η Λυδία Κονιόρδου, ο Θοδωρής Αμπαζής, η Τζωρτζίνα Κακουδάκη κ.α.
Φέτος παίζεις μαζί με την Ελένη Τσιμπρικίδου στα “Φτερά Μπεκάτσας”, μια παράσταση βασισμένη στο μυθιστόρημα του Θανάση Βαλτινού, που παρουσιάζει η Ομάδα 4Frontal στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου. Ποιος είναι ο χαρακτήρας που υποδύεσαι;
* Λέγεται Γιάννης. Είναι παντρεμένος με τη Ράνια και έχει δύο παιδιά, τη Χρύσα και τον Δημήτρη. Ο Γιάννης ανήκει στη μερίδα των χαμηλόμισθων εκείνης της περιόδου, καθώς το μηνιαίο του εισόδημα είναι μόνο 130.000 δραχμές, έτσι αναγκάζεται να δουλεύει υπερωρίες για να συντηρεί την οικογένειά του. Μόνη διέξοδός του από την καθημερινότητά του είναι το κυνήγι μπεκάτσας που πηγαίνει με τους φίλους του στην Άρτα κάθε τόσο, καθώς και το καφενείο που πηγαίνει μετά τη δουλειά. Είναι ένας ήρωας παγιδευμένος στα κοινωνικά στερεότυπα της εποχής, όπου ο άντρας πρέπει να είναι άντρας, να δουλεύει όλη μέρα και η γυναίκα να είναι σπίτι και να μεγαλώνει τα παιδιά. Η πίεση που δέχεται από την αναπτυσσόμενη Ελλάδα, τα νέα καταναλωτικά πρότυπα και οι παλιές αντιλήψεις τον οδηγούν στο να μεταφράζει τα προβλήματα στην οικογένειά του ως αμιγώς οικονομικά. Το ότι δεν μπορεί να αγοράσει καινούργια έπιπλα, περισσότερα ρούχα, πετσέτες, φαντάζουν στο μυαλό του ως τα σημαντικά προβλήματα που ο ίδιος δεν μπορεί να υπερκεράσει, και αδυνατεί να δεχτεί ότι τα βασικά προβλήματα είναι η απουσία του από το σπίτι, η συντροφικότητα και η έκφραση της αγάπης του στη γυναίκα του και τα παιδιά του.
Ποια συναισθήματα ανακλύονται από το έργο;
* Η αγάπη, η ζήλια, ο θυμός, η λύπη. Αντικρουόμενα συναισθήματα που ανακλύονται σε τόσο έντονες καταστάσεις στη ζωή μας. Εκείνη την ώρα μοιάζει σα να βρίσκεσαι σε έναν ανεμοστρόβιλο και όλα τα συναισθήματα γυρνάνε μέσα σου, ανακατεμένα, και κάποιο θα ξεπηδήσει από μέσα σου και θα χαθεί πάλι για να πάρει τη θέση του το επόμενο.
Το πεζογράφημα του Θανάση Βαλτινού έχει χαρακτήρα θεατρικού διαλόγου. Γενικώς στα βιβλία του συγγραφέα οι ήρωες μιλούν σχεδόν πάντα απευθείας, δίχως τη φανερή ανάμειξη κλασικού αφηγητή. Αυτό δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη σκηνική αναπαράσταση;
* Σίγουρα φαίνεται να δίνει μεγαλύτερη έμφαση εκεί, παρ’ όλα αυτά το γεγονός ότι σπάει το θεατρικό διάλογο με πλάγιες προτάσεις, δημιουργεί ένα ρήγμα, ένα άνοιγμα για τον αναγνώστη. Του θυμίζει ότι αυτό που διαβάζει είναι σα να το ακούει από το διπλανό διαμέρισμα ή σα να του το μεταφέρει κάποιος άλλος κι όχι σα να συμβαίνει τώρα.
Πώς διαχειριστήκατε θεατρικά τις σφοδρές αντιπαραθέσεις και τις αφόρητα υψηλές εντάσεις της ιστορίας του Βαλτινού;
* Προσπαθήσαμε να βρούμε κάθε φορά, τι ζητάνε οι ήρωες του έργου, ποιος είναι ο στόχος τους. Έτσι δημιουργήθηκαν διαφορετικές ποιότητες, που επέτρεψαν και τη διακύμανση στις εντάσεις της ιστορίας.
Ο θάνατος ενός έρωτα θα είναι πάντα επίκαιρος στην τέχνη;
* Όσο θα υπάρχει ο έρωτας.
Παράλληλα, με την Ομάδα 4Frontal φέτος συνεχίζετε το “Μύρτο”, μια παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Παύλου Μάτεσι, που παίζεται επίσης στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου. Ποιος είναι ο ρόλος σου στην παράσταση;
* Σ’ αυτήν την παράσταση κάνω αρκετούς ρόλους. Οι βασικοί ρόλοι που ακολουθούμε την ιστορία τους στο έργο είναι ο Δημήτρης, ο γιος της οικογένειας Γαβριήλ και ο Κυρ – Σταύρος, ο επιστάτης της οικογένειας Γαβριήλ.
Ποιο είναι το μήνυμα που στέλνει ο «Μύρτος» στη σημερινή ελληνική κοινωνία;
* Ότι έχουμε χτίσει την κοινωνία μας σε σαθρά θεμέλια, και όσο επιμένουμε να κάνουμε ότι δεν το βλέπουμε, και να κρύβουμε τα λάθη μας, κάποια στιγμή αυτό το οικοδόμημα θα γκρεμιστεί.
Στη δεύτερη σεζόν, έχετε αλλάξει κάτι στην παράσταση;
* Έχει γίνει αντικατάσταση μιας ηθοποιού. Αντί για την Ευαγγελία Καρακατσάνη, φέτος παίζει η Τατιάνα Πίττα. Η αλλαγή αυτή και μόνο, έχει προκαλέσει αρκετές αλλαγές στην ποιότητα των σχέσεων μέσα στο έργο. Δραματουργικά δεν έχει αλλάξει κάτι, η δομή του έργου παραμένει η ίδια, αλλά με αφορμή την αντικατάσταση είχαμε την ευκαιρία να επαναδιαπραγματευτούμε ποιότητες και λεπτομέρειες του έργου.
Άτομα διαφορετικά εκείνη την εποχή ήταν πόλοι έλξης για να δεχτούν την αγριότητα της κοινωνίας. Αυτό σε ποιο βαθμό συμβαίνει και σήμερα;
* Νομίζω ότι αυτό δεν έχει αλλάξει. Πολύ συχνά συμβαίνουν πράξεις ακραίας βίας και αγριότητας σε ανθρώπους που κάποιοι δεν τους αποδέχονται ως ίσους. Είμαστε ακόμη πολύ πίσω σαν κοινωνία σε θέματα ισότητας και αποδοχής.
Η ομάδα 4Frontal, μετά τον Μουνή, την Οικογένεια Μπες-Βγες, τη Σοφία Λασκαρίδου – μια αγάπη μεγάλη, το Μύρτο και τώρα τα Φτερά Μπεκάτσας, θα συνεχίσει με την αναζήτηση της σκηνικής αναπαράστασης λογοτεχνικών κειμένων;
* Είναι μία από τις αγαπημένες μας αναζητήσεις οπότε φαντάζομαι θα συνεχίσει. Εκεί βρίσκουμε πρόσφορο έδαφος για έρευνα, δοκιμές, διαφορετικές προσεγγίσεις και ανακαλύπτουμε καινούργιους τρόπους να πούμε μια ιστορία.
Βλέπουμε συχνά λογοτεχνία στη σκηνή τα τελευταία χρόνια. Γιατί συμβαίνει αυτό, κατά τη γνώμη σου;
* Η λογοτεχνία είναι ένας ανεκτίμητος θησαυρός. Μας μεταφέρει στην αρχική λειτουργία του θεάτρου, στη βασική ανάγκη, το να αφηγηθούμε μια ιστορία. Πώς παλιά καθόντουσαν γύρω από μια φωτιά και λέγανε ιστορίες, έτσι και η λογοτεχνία μας ταξιδεύει σε εκείνο το μέρος, μας προκαλεί να φανταστούμε, να γίνουμε συνένοχοι, να δημιουργήσουμε μαζί την ιστορία.
Έχεις σπουδάσει πιάνο στο Ωδείο Βορείων Προαστίων και έχεις συνθέσει τη μουσική για παραστάσεις της 4Frontal. Τι ρόλο παίζει η μουσική και μάλιστα η μουσική hip hop στη ζωή σου;
* Η μουσική για μένα είναι βασικό στοιχείο για τη ζωή και κατ’ επέκτασιν για το θέατρο. Ο λόγος από μόνος του είναι μουσική. Στο θέατρο εμείς είμαστε τα όργανα που παίζουν τις συνθέσεις που λέγονται θεατρικά έργα.
Το hip-hop ήταν κομμάτι της ζωής μου πριν ακόμη ασχοληθώ με το θέατρο. Κάπως συνδύαζε την αγάπη μου για τη μουσική, τη γραφή και το λόγο.
Τι θεωρείς αντικοινωνικό;
* Οτιδήποτε καταπατάει την ελευθερία του ατόμου.
Πώς βλέπεις να συμπεριφέρεται ο Αθηναίος και γενικά ο Έλληνας στο δημόσιο χώρο;
* Ο Έλληνας δεν σέβεται τους γύρω του. Βάζει τον εαυτό του πάνω από όλους κι από όλα, και δεν αναγνωρίζει τα λάθη του.
Αν βρισκόσουν τώρα μπροστά σε ένα ανοιχτό παράθυρο, τι τοπίο θα ήθελες να έβλεπες;
* Μια εξωτική παραλία.
DomnikiMitropoulou-1.jpg)
Ποιος είναι ο αγαπημένος σου στίχος;
* Ο πολύτιμος στίχος του Τάσου Λειβαδίτη:
Κι όταν δεν πεθαίνει ο ένας για τον άλλον
είμαστε κιόλας νεκροί.
Τέλος, ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Συμβιώνεις με κάποιο κατοικίδιο;
* Νομίζω πως έχω αρκετά καλή σχέση. Τους τελευταίους έξι μήνες συμβιώνω με ένα σκυλάκι ονόματι Ρίνγκο. Η αλήθεια είναι ότι πριν έρθει να μείνει μαζί μου δεν φανταζόμουν τον εαυτό μου με κατοικίδιο. Αλλά αυτή η ξαφνική αλλαγή ήτανε μια ευχάριστη έκπληξη.
DomnikiMitropoulou.jpg)
- Διαβάστε επίσης:
“Φτερά Μπεκάτσας” από την Ομάδα 4Frontal στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου
Παράταση για τον “Μύρτο” της ομάδας 4Frontal στο Θέατρο του Νέου Κόσμου
Παλαιότερη συνέντευξη: Θανάσης Ζερίτης, δράση, ψυχή και ειλικρίνεια
∼
- Oι φωτογραφίες από τα «Φτερά Μπεκάτσας» και τον «Μύρτο» είναι της Δομνίκης Μητροπούλου.
