Για το ντόμινο των καταγγελιών περί παρενοχλήσεων αλλά και λεκτικής, σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης στον καλλιτεχνικό χώρο πήρε θέση η ηθοποιός Σμαράγδα Καρύδη.
Με ένα μακροσκελές κείμενο που δημοσίευσε στον προσωπικό της λογαριασμό στο Facebook έστειλε το δικό της μήνυμα για όσα ανατριχιαστικά βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Ολόκληρο το κείμενο της ηθοποιού έχει ως εξής:
«Όταν ήμουν στο τρίτο έτος της Δραματικής του Εθνικού ένας συμμαθητής μας (που μάλλον στην πορεία εγκατέλειψε γιατί δεν τον συναντήσαμε ξανά μέσα στα χρόνια) σε μία ομαδική σκηνή απ’ το «Όνειρο καλοκαιρινής Νύχτας» στο μάθημα του Γιώργου Μιχαηλίδη, έκανε τα πάντα για να κλέψει την προσοχή από αυτούς που έπαιζαν σε πρώτο πλάνο, κάνοντας αυτό που λέμε στο θέατρο «ψιλή βροχή».
Δηλαδή αδιαφορείς για την ιστορία που λέμε όλοι από κοινού γιατί βασικά σ’ ενδιαφέρει το κοινό να προσέξει εσένα. Όταν ο Μιχαηλίδης του έκανε παρατήρηση ο συμμαθητής μου του είπε ότι πιστεύει ότι αυτό που κάνει είναι νόμιμο, κι ότι το θέατρο έτσι κι αλλιώς είναι μια αρένα. Έπεσε σιωπή. Σοκαριστήκαμε όλοι απίστευτα. Σταμάτησε η πρόβα κι ο Μιχαηλίδης μας μίλησε πολλή ώρα για το γιατί όλο αυτό είναι λάθος. Ήταν πολύ θλιβερό να συναντάς τέτοιον απροκάλυπτο κυνισμό σ’ έναν τόσο νέο άνθρωπο, στην ηλικία εκείνη που συνήθως έχεις την ορμή και την όρεξη να κάνεις τον κόσμο καλύτερο.
Τώρα νέα παιδιά που θέλουν ν’ ασχοληθούν με το θέατρο με ρωτάνε. Βλέπουν όλα αυτά τα σοκαριστικά που έρχονται στο φως κι απογοητεύονται. Και φοβούνται.
Έχω να τους πω να μη φοβούνται τίποτα. Το θέατρο δεν είναι βούρκος. Ούτε η σκηνή αρένα. Η πλειοψηφία των ανθρώπων που δουλεύουν στο θέατρο δεν είναι τέρατα. Θα γνωρίσετε σπουδαίους και υπέροχους ανθρώπους. Υπάρχουν και τα τέρατα όπως υπάρχουν παντού. Κι αν βρείτε τέρατα στο δρόμο σας μη φοβηθείτε. Και μην τους πιστεύετε. Δε χρειάζεται να «κάτσετε» σε κανέναν για ένα ρόλο. Δε χρειάζεται ούτε να φιλήσετε κατουρημένες ποδιές. Δεν είναι αυτή η συνταγή της επιτυχίας. Συγκεντρωθείτε μόνο στη δουλειά σας. Είναι κοπιαστική. Και μην ετεροκαθορίζεστε. Μη συγκρίνεστε με κανέναν. Μορφωθείτε, ψάξτε μέσα σας τι θέλετε να πείτε και πείτε το. Ένα παιχνίδι είναι. Απλώς πάρτε στα σοβαρά τους κανόνες και παίξτε τίμια. Το θέατρο είναι χώρος μοιρασιάς. Εκεί που ανοίγεσαι και σου ανοίγεται κι ο άλλος. Είναι εκεί που πρέπει να νιώσεις ασφάλεια κι εμπιστοσύνη για ν’ αφήσεις τον εαυτό σου στα χέρια των άλλων. Ολόκληρο. Με το ταλέντο σου και την ανεπάρκειά σου. Με τις ευκολίες και τις αδυναμίες σου. Με τη γοητεία σου και τον άχαρο εαυτό σου. Μη κρύψεις τίποτα. Απ’ την ανεπάρκεια και την αδυναμία σου συχνά προκύπτει το πιο όμορφο αποτέλεσμα.
Οι άνθρωποι δεν είναι ένα πράγμα. Όπως κι οι ενδιαφέροντες ρόλοι που θα παίξετε δεν έχουν μόνο μια διάσταση. Δεν είναι ούτε μόνο καλοί ούτε απόλυτα κακοί. Είναι πολύ ξεκούραστο να έχεις μια ξεκάθαρη θέση για τα πάντα και πολύ ανακουφιστικό. Είναι πολύ εύκολο να είσαι οπαδός φανατικός και δεν έχει κόπο. Αρκεί ν’ αποφασίσεις ποιον θ’ αγαπάς και ποιον θα μισείς.
Τι είναι σωστό και τι λάθος. Μακάρι να μπορούσα να μην έχω αντιφάσεις και να είναι όλα καθαρά μέσα μου.
Στηρίζω με όλη μου την ψυχή τις γυναίκες και τ’ αγόρια που έχουν υποστεί οποιασδήποτε μορφής κακοποίησης.
Τους πιστεύω, τους εκτιμώ και τους θαυμάζω για το θάρρος τους. Καταλαβαίνω πόσο δύσκολο είναι να βρεις το κουράγιο να βγεις μπροστά. Κάποιες απ’ αυτές τις γυναίκες είναι φίλες μου και τις αγαπώ. Το θέατρο έχει ανάγκη από θαρραλέους ανθρώπους κι όχι θρασύδειλους. Γενναιόδωρους. Που πάνω στη σκηνή αφήνουν χώρο στον άλλον και τον βοηθούν να βγει καλύτερος. Όχι από ναρκισσιστικές προσωπικότητες που αντλούν δύναμη απ’ τον εξευτελισμό των άλλων. Στηρίζω τους ανθρώπους που παίρνουν την ευθύνη και βγαίνουν επωνύμως να καταγγείλουν κάτι άδικο που τους βαραίνει και που έτσι ανοίγουν το δρόμο και σ’ άλλους που δεν είχαν φωνή για ν’ ακουστεί. Και πρέπει να πάψουν να φοβούνται. Κάνουμε μια δουλειά που τη διαλέξαμε από αγάπη. Ο φόβος δεν έχει θέση εδώ.
Απ’ την άλλη δεν μπορώ ούτε να χαρώ για την καταστροφή και τον αφανισμό των άλλων. Καταλαβαίνω ότι δε γινόταν αλλιώς και θλίβομαι πολύ για αυτούς. Λυπάμαι. Αυτό μόνο νιώθω. Λύπη. Και αμηχανία.
Με κάποιους συναντηθήκαμε, με κάποιους πορευτήκαμε παράλληλα κι άλλους τους θαύμασα για τη δουλειά τους.
Όμως το ότι ας πούμε εγώ είχα με κάποιον μια πολύ καλή συνεργασία, δεν με κάνει να αμφισβητώ έναν άλλον άνθρωπο που πέρασε μαρτυρικά κοντά του.
Απλώς δεν μπορώ ούτε θέλω να βγω στον λιθοβολισμό της πλατείας να ρίξω κι εγώ μια πέτρα.
Είναι κάτι που έτσι κι αλλιώς μου είναι ξένο. Μπορώ μόνο να στέκομαι με δέος στην ώρα τη σκληρή του καθενός.
Ξέρω ότι εγώ μπορώ να έχω αυτή την ψυχραιμία γιατί ποτέ κανείς δε μου φέρθηκε κακοποιητικά και δεν έχω μαζεμένο πόνο ούτε οργή. Όμως το ότι εγώ από θέση, από χαρακτήρα ή απλώς επειδή ήμουν τυχερή, δεν άφησα περιθώρια σε κάποιον να μου φερθεί έτσι δεν σημαίνει ότι δεν ξέρω τι γίνεται δίπλα μου. Και πόσο έχουν υποφέρει συνάδελφοί μου από απαράδεκτες συμπεριφορές.
Αλλά το θέμα δεν πρέπει να είναι προσωπικό γιατί πάντα θα υπάρχουν κάποιοι που θα κάνουν κατάχρηση εξουσίας. Είναι στη φύση του ανθρώπου. Και για αυτό νομίζω ότι όλο αυτό που ξεκίνησε δεν πρέπει να εκπέσει σ’ ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών αλλά να το δούμε ως ευκαιρία να μπουν για πολλά πράγματα νόμοι και κανόνες. Και πρέπει να απαιτήσουμε γι’ αυτούς τους κανόνες και τους νόμους. Από την Πολιτεία.
Νόμοι που όμως πρέπει να φροντίσουμε να τηρούνται.
Γιατί ως γνωστόν στην Ελλάδα αυτό δεν είναι αυτονόητο.
Και οι νόμοι πρέπει να τηρούνται για να προστατεύονται οι πιο αδύναμοι από μας.
Αυτοί που δεν έχουν την τύχη, ούτε το χαρακτήρα, ούτε τη θέση για να αμυνθούν. Οι δυνατοί βρίσκουν τρόπο και μόνοι τους.
Επίσης, δεν είναι τώρα η ώρα ν’ αρπάξουμε την ευκαιρία να κατηγορήσουμε δημοσίως όποιον συνάδελφο μας ενόχλησε γενικώς η συμπεριφορά του μέσα στη δουλειά. Δεν είναι αυτό το νόημα του MeToo και ας μη φεύγουμε απ’ το στόχο.
Και παρακαλώ όσους αναφέρονται ανωνύμως σε περιστατικά που μας παρουσιάζουν όλους λες και ζούμε στο «120 μέρες στα Σόδομα» με όργια, ναρκωτικά και παρανοϊκές συμπεριφορές να σταματήσουν να το κάνουν. Είναι τεράστιο ψέμα και κάνει μεγάλο κακό. Όταν φωνάζουμε όλοι μαζί δε θα ακουστούν αυτοί που πραγματικά πρέπει ν’ ακουστούν.
Και δε θα υπάρξει δικαιοσύνη. Δε χρειάζεται να ευτελίζουμε μέσα σε κουτσομπολιά ή άλλες πολιτικές ή προσωπικές σκοπιμότητες ένα τόσο σοβαρό θέμα. Και ας μη λέμε στους ανθρώπους βγες να μιλήσεις γι’ αυτό που σου συνέβη, βγες τώρα, πες τι ήξερες, πάρε θέση. Το πότε και το αν κάποιος θα μιλήσει είναι προσωπική του απόφαση και πρέπει ν’ αφήνουμε να ωριμάσει μέσα του αυτό που έχει να πει. Είναι μία στιγμή πολύ δύσκολη για τα θύματα και πολύ σκληρή για αυτούς που κατηγορούνται. Πρέπει να τη σεβαστούμε.
Αλλιώς τους πετάμε όλους μαζί στη μέση της ορχήστρας, χριστιανοί με λιοντάρια, θεατές εμείς που διψούμε για αίμα, παίρνουμε θέση στις κερκίδες δείχνοντας με το δάχτυλο ποιος πρέπει να ζήσει και ποιος να πεθάνει.
Και τότε γίνεται η σκηνή αυτό που δε θέλαμε απ’ την αρχή. Αρένα.
Γιατί το θέατρο όπως είπε κι ο αγαπημένος μου φίλος ο Άλκις Κούρκουλος δεν μας έχει ανάγκη για να υπάρξει.
Όμως το έχουμε ανάγκη εμείς».
Η Σμαράγδα Καρύδη είναι ηθοποιός, σκηνοθέτιδα και παρουσιάστρια.
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Γονείς της είναι οι επίσης ηθοποιοί Ντίνος Καρύδης και Τζούλια Αργυροπούλου.
Μετά το σχολείο φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, από την οποία και αποφοίτησε.
Ξεκίνησε την καριέρα της στο χώρο της υποκριτικής όταν ήταν ακόμη παιδί και, συγκεκριμένα, το ντεμπούτο της έγινε το 1972, σε ηλικία μόλις 3 ετών, μέσα από την κινηματογραφική ταινία «Ερωτική Συμφωνία», στο πλευρό της Τζένης Καρέζη και του Κώστα Καζάκου. Στην εν λόγω ταινία, συμμετείχε και ο πατέρας της.
Το τηλεοπτικό της ντεμπούτο έγινε το 1992, σε ηλικία 23 ετών, μέσα από τη σειρά του ΑΝΤ1 «Βαμμένα κόκκινα μαλλιά», ενώ ακολούθησαν κάποια guests στις σειρές «Ανατομία ενός εγκλήματος» και «Το χάραμα». Τη σεζόν 1996-1997 πρωταγωνίστησε στη σειρά «Το χρώμα του φεγγαριού», ενώ παράλληλα εμφανίστηκε και στις σειρές «Λόγω τιμής» και «Διπλή αλήθεια». Το 1997 συμμετέχει στη σειρά «Για Σένα» και την επόμενη χρονιά στη σειρά «Το φτερούγισμα του γλάρου». Συμμετείχε σε πολλές τηλεοπτικές σειρές όπου ενσάρκωνε ρόλους περισσότερο δραματικούς, μέχρι και τη συμμετοχή της στη σειρά «Παρά 5» (2005), όπου μέσα από τον ρόλο της Ντάλιας κατέστη μια από τις πιο αγαπημένες κωμικές ηθοποιούς της χώρας.
Τη σεζόν 2007-2008 πρωταγωνίστησε στη σειρά «Γιούγκερμαν» και την επόμενη, στη σειρά «Φίλα το βάτραχο σου» μαζί με τον Θοδωρή Αθερίδη. Το 2014, αναλαμβάνει την παρουσίαση της ψυχαγωγικής εκπομπής «Celebrity Game Night» στο ΜΕGA η οποία προβλήθηκε μέχρι το 2016, ενώ το 2015 πρωταγωνίστησε στην Εθνική Ελλάδος με τους Γιώργο Καπουτζίδη, Κατερίνα Παπουτσάκη κ.ά.
Εμφανίστηκε επίσης στις ταινίες Θηλυκή Εταιρεία του Νίκου Περάκη (1999) και Ο καλύτερός μου φίλος (2001) του Λάκη Λαζόπουλου και του Γιώργου Λάνθιμου. Το 2007 πρωταγωνίστησε στην κινηματογραφική μεταφορά του θεατρικού έργου του Θοδωρή Αθερίδη “Μια μέλισσα τον Αύγουστο”. Στη συνέχεια, πρωταγωνίστησε στην ταινία “Η Κληρονόμος” που έκανε πρεμιέρα τον Δεκέμβριο του 2009. To 2014, πρωταγωνιστεί στην κινηματογραφική μεταφορά του πρώτου θεατρικού έργου του Θοδωρή Αθερίδη “Από Έρωτα” ταινία που τιμήθηκε με το βραβείο κοινού της Ακαδημίας Κινηματογράφου. Η τελευταία κινηματογραφική της δουλειά είναι οι “Τέλειοι Ξένοι” (2016) σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αθερίδη.
Οι εμφανίσεις της στο θέατρο ξεκίνησαν το 1989 μέσα από τις συμμετοχές της σε παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου και αργότερα στο Ανοιχτό Θέατρο του Γ. Μιχαηλίδη. Έκτοτε ακολούθησαν συμμετοχές σε πολλές παραστάσεις όπως “Οι δούλες” (1997-1998), “Αnorexia Nevrosa” (1999-2000), “Το πάρτι” (2002-2003) κ.α. Επίσης, έχει πρωταγωνιστήσει σε δύο μιούζικαλ, το Chicago (2012-2013) και το Sweet Charity (2016). Τη σεζόν 2019-2020 πρωταγωνίστησε και σκηνοθέτησε την κωμωδία “Του Κουτρούλη ο γάμος”.