Του Παναγιώτη Μήλα

Αν σου κόψουν το νερό θα είναι δύσκολο να ζήσεις. Αν σου κόψουν το φαγητό σίγουρα όλα θα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Αν σου κόψουν το φως, τότε το σκοτάδι θα σε σκοτώσει. Αν σου κόψουν τον αέρα όλα μετά θα είναι θέμα χρόνου. Θέμα αντίστροφης μέτρησης ως το «μηδέν»…
Αν σου κόψουν τα φτερά δεν θα μπορέσεις ποτέ να πετάξεις. Αν σου κόψουν την πρώτη ευκαιρία, τότε δεν θα έχεις ποτέ τη δεύτερη…
Αυτή τη δεύτερη ευκαιρία κόβουν από τους κρατουμένους του Κορυδαλλού αφού τους ενημέρωσαν ότι στις προθέσεις του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της Κεντρικής Επιτροπής Μεταγωγών είναι να κλείσει το Σχολείο στο Νοσοκομείο Κρατουμένων (εκτός έδρας τμήμα του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού) και να μεταχθούν όλοι οι εκπαιδευόμενοί του από το Νοσοκομείο σε άλλα Καταστήματα Κράτησης.

***

Τι σημαίνει αυτό με άλλα λόγια;

Κόβουν το νερό. Κόβουν το φαγητό. Κόβουν το φως. Κόβουν τον αέρα. Κόβουν τα φτερά. Κόβουν την πρώτη ευκαιρία και δεν αφήνουν τη δεύτερη ευκαιρία να ανθήσει…
Το 2ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού «Γεώργιος Ζουγανέλης» είναι ένα Μικρό Πανεπιστήμιο, είναι ένα Κέντρο Πολιτισμού, είναι μια πολύχρωμη όαση πίσω από τα κάγκελα του Κέντρου Κράτησης Κορυδαλλού.
Ηθοποιοί, σκηνοθέτες, συγγραφείς, επιστήμονες, δημοσιογράφοι, γελοιογράφοι και δεκάδες εθελοντές έχουν στηρίξει με κάθε τρόπο το έργο αυτής της πολιτιστικής κυψέλης.
Όσοι αποφασίζουν χωρίς να ξέρουν σε βάθος το έργο που παράγεται σε αυτό το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας πρέπει να τους πληροφορήσω πως αυτή η «κυψέλη» είναι η μοναδική στον Πλανήτη Γη η οποία δεν έχει «κηφήνες»…
Κι όμως αυτή την «κυψέλη» θέλουν να την πνίξουν με τον καπνό της γραφειοκρατικής τους απραξίας κάποιοι βολεμένοι στα δροσερά τους γραφεία.
Ας ρίξει μια ματιά κάποιος αρμόδιος – όσο ψηλά κι αν βρίσκεται – και ας ρίξει στον κάλαθο των αχρήστων τη σκέψη για κατάργηση του Σχολείου Δεύτερη Ευκαιρίας.

Πριν όμως ας διαβάσει την παρακάτω ενημερωτική επιστολή των εκπαιδευτικών του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού.

***

«Ψήφισμα του Συλλόγου Εκπαιδευτικών υπέρ της συνέχισης λειτουργίας του εκτός έδρας τμήματος στο Νοσοκομείο Κρατουμένων Κορυδαλλού.

*

Την Παρασκευή 19 Ιουνίου 2020 πληροφορηθήκαμε από τη νέα Διευθύντρια του Ειδικού Κέντρου Υγείας Κρατουμένων Κορυδαλλού, κα Γέρου Κωνσταντίνα, ότι στις προθέσεις του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της Κεντρικής Επιτροπής Μεταγωγών είναι να κλείσει το Σχολείο στο Νοσοκομείο Κρατουμένων (εκτός έδρας τμήμα του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού) και να μεταχθούν όλοι οι εκπαιδευόμενοί του από το Νοσοκομείο σε άλλα Καταστήματα Κράτησης.
Το Σχολείο αυτό είναι μεν μικρότερο, συγκριτικά με άλλες σχολικές δομές, ωστόσο παράγει σημαντικότατο έργο. Κατά τη φετινή σχολική χρονιά 2019-2020 προάγονται έντεκα (11) εκπαιδευόμενοι από τον Α΄ στον Β΄ Κύκλο Σπουδών, δύο (2) εκπαιδευόμενοι παίρνουν απολυτήριο, ενώ υπάρχει ήδη ενεργό ενδιαφέρον και από άλλους κρατούμενους για εγγραφή και φοίτηση στο Σχολείο κατά το προσεχές σχολικό έτος.

*

Λίγα λόγια για το εκτός έδρας τμήμα του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού:

*

Το εκτός έδρας τμήμα ξεκίνησε τη λειτουργία του κατά τη σχολική χρονιά 2014-2015, μετά από επίμονες προσπάθειες του τότε Διευθυντή Γιώργου Ζουγανέλη, του τότε Συλλόγου των εκπαιδευτικών του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού, αλλά και χάρη στην αμέριστη βοήθεια της τότε Διευθύντριας του Νοσοκομείου Κρατουμένων Κορυδαλλού, κας Στέφη Μαρίας. Την προσπάθεια αυτή αγκάλιασαν εξαρχής και τέθηκαν αρωγοί και συμπαραστάτες (υλικά αλλά και ηθικά) φορείς όπως ο Δήμος Κορυδαλλού, η Β΄ ΕΛΜΕ Κορυδαλλού, ο Σύλλογος Δασκάλων Κορυδαλλού-Αγίας Βαρβάρας, τα σχολεία της περιοχής, το ΚΕΘΕΑ, αλλά και πλήθος ατόμων που το πληροφορήθηκε.

Ο αλησμόνητος Γεώργιος Ζουγανέλης. Ο δημιουργός του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας. Το έργο του το συνεχίζουν με επιτυχία όσοι τον διαδέχθηκαν.

Τις έξι (6) αυτές σχολικές χρονιές έως και τη φετινή, το Σχολείο έχει υποδεχθεί συνολικά περί τους εκατό (100) εκπαιδευόμενους-κρατούμενους και έχουν πάρει απολυτήριο τίτλο (ισότιμο με αυτό του Γυμνασίου) περίπου δεκαπέντε (15). Παράλληλα, έλαβαν χώρα μαθήματα ελληνομάθειας, τόσο από εκπαιδευτές του Σχολείου όσο και από εθελοντές, προκειμένου να προετοιμαστούν άλλοι κρατούμενοι για εξετάσεις που διεξάγει ανά διαστήματα Επιτροπή Α/βάθμιας Εκπαίδευσης, ώστε οι άνθρωποι αυτοί να αποκτήσουν τίτλο δημοτικού σχολείου και να ενταχθούν ακολούθως στο Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας. Επίσης, εκπαιδευτές του Σχολείου και εθελοντές ανέλαβαν την προετοιμασία των κατ’ ιδίαν διδαχθέντων κρατουμένων, προκειμένου να δώσουν προαγωγικές εξετάσεις σε λυκειακές τάξεις, να λάβουν απολυτήριο τίτλο Λυκείου ή να προετοιμαστούν για τις Πανελλήνιες εξετάσεις.
Η πλειοψηφία των εκπαιδευόμενών μας είναι οροθετικοί κι αυτό γιατί, όσοι κρατούμενοι έχουν κάποιο περιστασιακό νόσημα, έρχονται στο Νοσοκομείο, περιθάλπονται για ένα χρονικό διάστημα και ακολούθως επιστρέφουν στο Κατάστημα Κράτησης. Συνεπώς, είτε δεν επιδιώκουν οι ίδιοι να ενταχθούν στο δυναμικό του Σχολείου, είτε κάτι τέτοιο δεν τους επιτρέπεται. Η χρονιότητα όμως της οροθετικότητας επέτρεψε τα τελευταία χρόνια να ενταχθούν κάποιοι εξ αυτών σε αυτό το σταθερό εκπαιδευτικό πλαίσιο. Διευκρινίζουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν πραγματική ανάγκη να βρίσκονται κοντά στην Αθήνα προκειμένου να έχουν πρόσβαση στα μεγάλα νοσοκομεία της πρωτεύουσας όπου παρακολουθούνται από λοιμωξιολόγους, κάνουν εξετάσεις και δέχονται τη θεραπεία τους. Εξίσου απαραίτητη όμως είναι γι’ αυτούς η επαφή τους τόσο με τα θεραπευτικά προγράμματα του ΚΕΘΕΑ, όσο και με το Σχολείο. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση, γνωρίζουμε όλοι πόσο σημαντική είναι η δημιουργία ενός σταθερού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος, με ανθρώπους που γνωρίζουν και εμπιστεύονται.
Στη διαδρομή μας αυτή, ως εκπαιδευτές, όλα αυτά τα χρόνια, συναντήσαμε αρκετές δυσκολίες, ακόμη και από τους ίδιους τους κρατούμενους. Έχοντας και οι ίδιοι αποδεχθεί τη θέση τους ως «αόρατοι», ανάξιοι εκπαίδευσης, απόβλητοι και παρείσακτοι, δεν μπορούσαν να αναγνωρίσουν το αναφαίρετο δικαίωμά τους στην εκπαίδευση και μάλιστα σε ένα Νοσοκομείο φυλακής. Ο αγώνας για να αλλάξουν αυτές οι αντιλήψεις, οι οποίες – σημειωτέον – είχαν γεννηθεί και εξαιτίας της απουσίας εκπαιδευτικών ευκαιριών, είναι διαρκής και κοινωνικός.
Ταυτόχρονα, ως εκπαιδευτές, ζήσαμε τη συνεχή, ανιδιοτελή και συγκινητική ύπαρξη ενδιαφέροντος και κοινωνικής ευαισθησίας για τη συγκεκριμένη ομάδα-στόχο. Δεκάδες εκδηλώσεις πολιτιστικού και εκπαιδευτικού περιεχομένου πραγματοποιήθηκαν από εθελοντές. Θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, ομιλίες επιστημονικού περιεχομένου, συζητήσεις με καλεσμένους από διάφορους χώρους του πνεύματος, προβολές, εκθέσεις έλαβαν χώρα τα χρόνια αυτά. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ενδεικτικά τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, το Ευγενίδειο Ίδρυμα καθώς και πλήθος επιστημόνων και καλλιτεχνών που προσφέρθηκαν από μόνοι τους ή ανταποκρίθηκαν ευχαρίστως στο κάλεσμά μας να συνδράμουν με την παρουσία τους στην εκπαίδευση των μαθητών μας.
Πέραν των μαθημάτων-γραμματισμών και των σχεδίων δράσης, έχουν κατά καιρούς πραγματοποιηθεί στον χώρο του Σχολείου εργαστήρια μουσικής, παραδοσιακών χορών, θεάτρου, ζωγραφικής, γκράφιτι, καλλιτεχνικών και άθλησης. Και πάλι, σημειώνοντας μόνο κάποια εξ αυτών να αναφέρουμε ότι στο πλαίσιο σχεδίου δράσης του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας το 2017-18 καλλιεργήθηκε στον προαύλιο χώρο κήπος με οπωροκηπευτικά και λουλούδια. Επίσης λειτούργησε λέσχη ανάγνωσης αλλά και λέσχη συζήτησης, σχεδόν επί τριετία, το πλούσιο λογοτεχνικό έργο της οποίας θα δημοσιοποιηθεί σύντομα. Ακόμα, τη φετινή χρονιά λειτούργησε, επιπλέον του προγράμματος του Σχολείου, εργαστήριο μουσικής, το οποίο εξοπλίστηκε πλήρως, χάρη σε δωρεές, με μουσικά όργανα. Ο δράσεις αυτές διεκόπηκαν «βίαια», λόγω της αναστολής λειτουργίας του Σχολείου με τα μέτρα που ελήφθησαν για τον κορονοϊό, κάτι βέβαια που είναι κατανοητό. Εξάλλου, είμαστε οι πρώτοι που θα θέλαμε να προασπίσουμε την υγεία των εκπαιδευομένων μας. Θα ήταν ωστόσο μεγάλη ματαίωση γι’ αυτούς, αν οι δράσεις αυτές χαθούν οριστικά, παράλληλα με την απώλεια του οικείου εκπαιδευτικού τους περιβάλλοντος, λόγω της μεταγωγής τους σε άλλα Καταστήματα Κράτησης.
Θα θέλαμε να επισημάνουμε επίσης την καλή συνεργασία, αλληλοβοήθεια και ανταλλαγή καλών πρακτικών, μέσω επιμορφώσεων και όχι μόνο, με το ΚΕΘΕΑ καθώς αρκετοί από τους εκπαιδευομένους μας βρίσκονται σε διαδικασία απεξάρτησης. Σε ό,τι αφορά το Σχολείο ειδικά, έχει εκτιμηθεί θετικά ο ρόλος του στην τιτάνια αυτή μάχη τους με τις ουσίες. Θα ήταν παράλειψή μας να μην αναφέρουμε τη συνδρομή της Κοινωνικής Υπηρεσίας αλλά και των ψυχολόγων του Νοσοκομείου, χωρίς τη βοήθεια των οποίων πιθανόν να μην είχαμε καταφέρει να στήσουμε και να λειτουργήσουμε το Σχολείο.
Δεν ισχυριζόμαστε ότι τα πράγματα είναι όλα ρόδινα. Θλιβόμαστε πολύ όταν αντικρίζουμε πρώην εκπαιδευομένους μας να εισάγονται και πάλι στο Κατάστημα Κράτησης και συχνά νιώθουμε αδύναμοι, όταν βρισκόμαστε εμπρός στα προσωπικά τους αδιέξοδα και δράματα. Αυτός όμως είναι ο ρόλος μας, αυτό έχουμε επιλέξει συνειδητά και αυτό συνεχίζουμε να επιτελούμε με επιμονή και προσήλωση στον στόχο, όσο καλύτερα μπορούμε.

*

Και ερχόμαστε τώρα στο δια ταύτα: οι εκπαιδευόμενοί μας, άνθρωποι που βρήκαν επιτέλους πρόσβαση στην εκπαίδευση για πρώτη φορά μετά από χρόνια εγκλεισμού, κινδυνεύουν τώρα να χάσουν το σχολείο τους, το οικείο εκπαιδευτικό τους πλαίσιο, για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες, μεταγόμενοι σε άλλα Καταστήματα Κράτησης. Η δε μεταγωγή τους θα έχει ως άμεση συνέπεια την αποδυνάμωση του Σχολείου από τον πληθυσμό του και το οριστικό κλείσιμό του.
Τι εννοούμε «για δεύτερη φορά» και τι ακριβώς συνεπάγεται η μεταγωγή τους στην πράξη; Στο διάστημα της πανδημίας, προκειμένου να διατεθεί ο χώρος του Νοσοκομείου ως χώρος καραντίνας ώστε να εξυπηρετήσει πιθανά κρούσματα, οι εκπαιδευόμενοί μας, στο σύνολό τους σχεδόν, μετήχθησαν στις φυλακές όπου ανήκουν. Το αποτέλεσμα ήταν ότι, εκτός όλων των άλλων αυστηρών περιορισμών που αντιμετώπιζαν ως κρατούμενοι εξαιτίας των έκτακτων μέτρων (αναστολή επισκεπτηρίων, θεραπευτικών προγραμμάτων, αναστολή αλληλογραφίας και δεμάτων κ.λπ.), δεν μπορούσαν να έχουν καμία πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό, όπως συνέβη με τους μαθητές άλλων σχολείων ενώ επιπλέον, κάποιοι εξ αυτών, τέθηκαν σε 14ήμερη πλήρη απομόνωση ως καραντίνα και έλαβαν με καθυστέρηση ακόμα και τα απαραίτητα για τη θεραπεία φάρμακά τους. Αντίστοιχα προβλήματα και επιβάρυνση της υγείας τους αναμένεται να αντιμετωπίσουν, μεταγόμενοι για δεύτερη φορά μακριά από την Αθήνα, μέσα σε διάστημα λιγότερο από τρεις μήνες. Να σημειωθεί ότι στα Καταστήματα που ανήκουν κάποιοι εξ αυτών, δεν υπάρχει θεραπευτικό πρόγραμμα ή σχολείο ώστε να συνεχίσουν τις σπουδές που με τόσο κόπο και με τόσο μεγάλη καθυστέρηση κατάφεραν να ξεκινήσουν.

*

Αντιμέτωποι με το κλείσιμο του εκτός έδρας τμήματος

*

Ως Σύλλογος Εκπαιδευτικών του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού δεν είμαστε διατεθειμένοι να αφήσουμε το μεγάλο αυτό έργο, το δικό μας αλλά και των περασμένων Συλλόγων, να χαθεί στη λήθη.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η εκπαιδευτική πράξη απαιτεί συνέχεια κι εμπιστοσύνη που χτίζεται σταδιακά. Οι εκπαιδευόμενοί μας πρέπει να συνεχίσουν τη φοίτησή τους στο σχολείο απ’ όπου ξεκίνησαν.
Γνωρίζουμε ότι, αν μεταχθούν οι μαθητές του Α΄ Κύκλου, στην ουσία δεν θα υπάρχει Σχολείο από τον Σεπτέμβριο.
Γνωρίζουμε ότι όσο δύσκολα ανοίγει ένα σχολείο, τόσο εύκολα κλείνει.
Γνωρίζουμε ότι αν κλείσει το σχολείο, θα είναι υπερβολικά δύσκολο να ανοίξει και πάλι κάποια επόμενη χρονιά.
Γνωρίζουμε ότι η μόνιμη διαμονή στο Νοσοκομείο μιας «κατηγορίας» κρατουμένων ίσως δημιουργεί συνθήκες γκετοποίησης. Η φοίτηση όμως στο Σχολείο είναι 2ετής και όχι μόνιμη. Σημαντικό βεβαίως για εκείνους αλλά και για εμάς, θα ήταν να συνεχίζουμε τη στήριξή μας και στους εκπαιδευόμενους που ολοκλήρωσαν το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας και επιθυμούν να συνεχίσουν τη φοίτησή τους στο Λύκειο, ως κατ’ ιδίαν διδασκόμενοι. Σε κάθε περίπτωση πάντως, θεωρούμε ότι η διαχείριση του συγκεκριμένου ζητήματος απαιτεί πολύ προσεκτικό σχεδιασμό και όχι βεβιασμένες κινήσεις, οι οποίες αγνοούν τις ιδιαίτερες ανάγκες, τα δικαιώματα αλλά και τα επιτεύγματα των κρατούμενων (δυνάμει) μαθητών μας.
Εν κατακλείδι:
Ζητάμε να μη ληφθεί καμία τέτοια απόφαση για κλείσιμο του εκτός έδρας τμήματος του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού.
Ζητάμε όλοι οι μαθητές μας να συνεχίσουν απρόσκοπτα τις σπουδές τους στο Σχολείο μας, στο Σχολείο τους!

O Σύλλογος Εκπαιδευτικών του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού».