Στο ποίημα του Ράινερ Μαρία Ρίλκε, “Σβήσε τα μάτια μου” από την ποιητική συλλογή “Το βιβλίο των Ωρών” (1905), το ποιητικό υποκείμενο ως εγώ συνδιαλέγεται με το ερωτικό αντικείμενο – εσύ. Ένα ποίημα υπέρμετρου λυρισμού που μπορεί να διαβαστεί ως ερωτική επιστολή εξομολόγησης ή σελίδες προσωπικού ημερολογίου. Ένα ποίημα για τον ανεκπλήρωτο έρωτα ή για τον έρωτα που εκπληρώνεται μέσω του πόνου και της θυσίας. Δυνατά εκφραστικά μέσα: εικόνες πάθους και μεταφορές, υπερβολές, αντιθέσεις και φυσικά επαναλήψεις του μπορώ, γιατί ο έρωτας μπορεί όλα και τα πάντα…
* Ρ. Μ. Ρίλκε (1875-1926): Γερμανόφωνος λυρικός ποιητής. Γεννήθηκε στην Πράγα από γονείς Αυστριακούς. Η επιρροή του έργου του ήταν σημαντική στους νέους του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ράινερ Μαρία Ρίλκε, Σβήσε τα μάτια μου
(σε μετάφραση του Κωστή Παλαμά)
Σβήσε τα μάτια μου· μπορώ να σε κοιτάζω,
τ’ αυτιά μου σφράγισέ τα, να σ’ ακούω μπορώ.
Χωρίς τα πόδια μου μπορώ να ‘ρθω σ’ εσένα,
και δίχως στόμα, θα μπορώ να σε παρακαλώ.
Κόψε τα χέρια μου, θα σε σφιχταγκαλιάζω,
σαν να ήταν χέρια, όμοια καλά, με την καρδιά.
Σταμάτησέ μου την καρδιά, και θα καρδιοχτυπώ
με το κεφάλι.
Κι αν κάμεις το κεφάλι μου σύντριμμα, στάχτη, εγώ
μέσα στο αίμα μου θα σ’ έχω πάλι.
Το ίδιο ποίημα σε μετάφραση του Άρη Δικταίου
Βγάλε τα μάτια μου: μπορώ να σε δω
Κλείσε τ’ αυτιά μου: μπορώ να σε γρικήσω
Και χωρίς πόδια μπορώ σ’ εσέ να ‘ρθω,
Και δίχως στόμα μπορώ να σ’ εξορκίσω.
Σπάσε τα μπράτσα μου: θα σε κρατά η καρδιά μου
Πνίξε μου την καρδιά, μα το μυαλό μου θα χτυπά.
Κι αν ρίξεις στο μυαλό μου τη φωτιά,
Θα σε κρατώ μες το αίμα μου κλεισμένον.
Και το ποίημα στο πρωτότυπο:
Rainer Maria Rilke, Lösch mir die Augen aus
Lösch mir die Augen aus: ich kann dich sehn,
wirf mir die Ohren zu: ich kann dich hören,
und ohne Füße kann ich zu dir gehn,
und ohne Mund noch kann ich dich beschwören.
Brich mir die Arme ab, ich fasse dich
mit meinem Herzen wie mit einer Hand,
halt mir das Herz zu, und mein Hirn wird schlagen,
und wirfst du in mein Hirn den Brand,
so werd ich dich auf meinem Blute tragen.
