«Μιλώ για πριν από την άσφαλτο όταν ακόμα πατούσες πάνω σε γη παλιά, πατημένη, σε χώμα ξένο από τη μεγαλούπολη».
Μιλώ για μια παράσταση που όλα τα στοιχεία της αρχικά δείχνουν να αυτομολούν. Στην πορεία της όμως επανακτούν τη διάταξή τους. Μιλώ για μια παράσταση διάφανη, λιτή και άκρως εικαστική, που σμιλεύει με τέχνη το λόγο. Στο έργο «Κινήσεις για το Tίποτα», που παρακολούθησα στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρου Επί Κολωνώ, ανεβασμένο στο πλαίσιο του φεστιβάλ Of Of Athens, ο ηθοποιός απεκδύεται τους κοινωνικούς του ρόλους για να μπορέσει καθαρός και γόνιμος πια να δημιουργήσει τη δική του θεατρική περσόνα. Μια performance για τις κινήσεις της δημιουργικής καλλιτεχνικής διαδικασίας. Για τις κινήσεις για το τίποτα… Παράσταση βασισμένη στο μονόλογο του Ισπανού συγγραφέα Χοσέ Σάντσις Σινιστέρα «Διαστροφή και άλλες κινήσεις για το τίποτα», η οποία κάνει να αντηχήσει το θεατρικό μυστικό που κατέχει. Κάτω όμως από μια εύθυμη προοπτική και μια αλληγορία με την οποία η δουλειά των ηθοποιών αποκτά μια ιδιαίτερη σχετικότητα.
«Μιλώ για τη θάλασσα
Για την κοντινή παραλία, για τη γειτονιά των ψαράδων».
Μιλώ για τον ήρωα που γίνεται υποχείριο του δημιουργού του, από τον οποίο δεν μπορεί να γλιτώσει. Μιλώ για την αντίφαση και την αντιπαράθεση. Μιλώ για το δυνατό φως που αντλεί ζωή από το συγγραφέα.
Η διεισδυτική πένα του Χοσέ Σάντσις Σινιστέρα εμπνεύστηκε από τη σύμβαση «θέατρο μέσα στο θέατρο». Όλες οι τεχνικές μιας καλοστημένης θεατρικής παράστασης παίρνουν πρωτοβουλίες, αντιδρούν και αποκτούν δική τους προσωπικότητα. Στο έργο αυτό διακρίνεται η πνευματική συγγένεια του συγγραφέα του με τον Σάμιουελ Μπέκετ, στον οποίο αποτίνεται ξεκάθαρα φόρος τιμής.
«Λέω για τότε που δεν είχες μάτια, ούτε αυτιά, όταν δεν ήξερες κανένα τραγούδι».
Λέω για τότε που μετά την ευρηματική έναρξη της παράστασης οι θεατρικοί χαρακτήρες, Ροδόλφος και Λουδοβίνα, εμφανίζονται να κάνουν ποδόλουτρο επί σκηνής. Εικόνα βουβή και εύγλωτη. Η άρνηση και η έξαρση ταυτόχρονα. Λέω για τότε που το ηφαίστειο και το παγόβουνο μάχονται με ένα πάθος καθόλου φανερό, αλλά ένα πάθος που υφέρπει. Για τότε που ο αποκεφαλισμός μεταφέρεται ως πλαστική μπάλα και πετιέται από αόρατο χέρι στη σκηνή. Έτσι δίνεται στο θάνατο το διαφορετικό του νόημα. Οι εικόνες δεν ψάχνουν για κανόνες, συμβαδίζουν με παράλογους συλλογισμούς και δίνουν ζωή, έκφραση και θέρμη στο θεατρικό παιχνίδι.
Οι δημιουργοί της παράστασης, το κείμενο της οποίας είναι το απόσπασμα «Οδηγίες», τρία νέα και ταλαντούχα κορίτσια, οι Γλυκερία Πατραμάνη, Μαρίτα Τζατζαδάκη (ηθοποιοί, επί σκηνής) και η Κλειώ Γκιζελή (εικαστικός, στα μετόπισθεν) πρότειναν μια διαφορετική προσέγγιση, δίχως υπερβολές, με ένα ωραιότατο βίντεο, που απομυθοποιεί τον κόσμο του θεάτρου και αποκαλύπτει την απρόβλεπτη «διαστροφή» της δημιουργικότητας στην τέχνη.
Συντελεστές
Ομάδα Απόσταση
Σκηνοθεσία: Γλυκερία Πατραμάνη, Μαρίτα Τζατζαδάκη, Κλειώ Γκιζελή
Ηθοποιοί
Γλυκερία Πατραμάνη, Μαρίτα Τζατζαδάκη
Ο συγγραφέας
O José Sanchis Sinisterra είναι ένας από τους πιο καταξιωμένους σύγχρονους δραματουργούς της Ισπανίας. Έχει βραβευτεί με μια σειρά από θεατρικά βραβεία, μεταξύ των οποίων και το Βραβείο Εθνικού Θεάτρου το 1990. Γεννήθηκε τον Ιούνιο του 1940 στη Βάλενθια και από πολύ νωρίς ξεκίνησε να ασχολείται με τις τέχνες. Συμμετείχε ενεργά σε περιοδικά θεάτρου και τέχνης, ενώ το 1960 ίδρυσε τη θεατρική ομάδα Aula de Teatro in 1960. Το 1961 ηγήθηκε της ερευνητικής ομάδας Seminario de Teatro.
Από το 1966 και έπειτα ο Sininistera ανέλαβε μια σειρά από ακαδημαϊκές θέσεις. Ξεκίνησε από καθηγητής ισπανικής γλώσσας και λογοτεχνίας στην πόλη Ternuel, πριν μετακομίσει στη Βαρκελώνη για να δουλέψει στο Ινστιτούτο Θεάτρου. Έκτοτε, συνέχισε να συνδυάζει τη θεωρία με την πρακτική, διδάσκοντας τεχνικές του θεάτρου στην Αυτόνομη Θεατρική Σχολή της πόλης από το 1984 μέχρι το 1989.
Το 1977 ίδρυσε μια ομάδα, την El Teatro Fronterizo, αποτελούμενη από ηθοποιούς, συγγραφείς και ερευνητές που ενδιαφέρονταν να πειραματιστούν με το θέατρο και να προχωρήσουν πέρα από τα στεγανά του.
Μια δεκαετία αργότερα δημιούργησε την περίφημη Sala Beckett της Βαρκελώνης –ο μοναδικός θεατρικός χώρος στον κόσμο που έχει το δικαίωμα να φέρει το όνομα του Samuel Beckett. Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφερθεί και στη μεγάλη οθόνη, με το “Ay, Carmela!” (1987) να ξεχωρίζει.
