12.9 C
Athens
Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2025

“Λευκές Νύχτες” σαν ταξίδι στη γλυκιά ευτυχία

H Λουκία Μιχαλοπούλου, πότε ολόκληρη ένα γέλιο και πότε με τα μαύρα της ματόκλαδα να λάμπουν από τα δάκρυα του φόβου, κι ο Στάθης Μαντζώρος, τρυφερός και ευγενικός Ονειροπόλος, πρωταγωνιστούν στις «Λευκές Νύχτες» του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Σκηνοθετημένοι συγκινητικά από τον Δημήτρη Καταλειφό, στην εξαιρετική παράσταση της Β’ Σκηνής του Θεάτρου της Οδού Κεφαλληνίας, μια καλοκαιριάτικη λευκή νύχτα δραπετεύουν από την πεζή πραγματικότητα που τους καταπιέζει και μαζί βυθίζονται σ’ έναν κόσμο παραμυθένιο που τους εξασφαλίζει μερικές, ελάχιστες έστω, στιγμές αληθινής ευτυχίας. Μια ωδή στα νιάτα, στον έρωτα, στον ενθουσιασμό, στο όνειρο και στην επίδρασή τους πάνω στον ανθρώπινο ψυχισμό. Οι ήρωες του διηγήματος του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι μάς μεταφέρουν στο ρομαντικό τοπίο του ρωσικού 19ου αιώνα. Ο Ονειροπόλος, ένας νέος χαμένος στα ξέφρενα μονοπάτια της φαντασίας του, βιώνει μέσα από την απρόσμενη γνωριμία του με την όμορφη Νάστενκα, ένα μεθυστικό αισθηματικό ειδύλλιο, που περιβάλλεται από τις μαγικές λευκές νύχτες της Αγίας Πετρούπολης, όταν ο ήλιος δύει για λίγο και ανατέλλει πάλι, από το ίδιο σχεδόν σημείο.

Οι «Λευκές Νύχτες», ένα σπάνιο φυσικό φαινόμενο που οφείλεται στον Ήλιο του Μεσονυχτίου, είναι ορατές στις περιοχές που βρίσκονται για λίγο εκτός των εξωτερικών ορίων των αρκτικών κύκλων, σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 60° και 66°, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ο ήλιος δύει μεν, αλλά βρίσκεται ελάχιστα κάτω από τον ορίζοντα -αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη φωτός στον ουρανό, ώστε ακόμα και δραστηριότητες σαν το διάβασμα να είναι εφικτές χωρίς επιπλέον φωτισμό. Οι γνωστότερες λευκές νύχτες είναι αυτές της Αγίας Πετρούπολης, που συμβαίνουν για έναν ολόκληρο μήνα, από τις 11 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου.
Την εποχή της συγγραφής του έργου, το 1847, ο Ντοστογιέφσκι επισήμανε ως ένα αξιοσημείωτο κοινωνικό φαινόμενο τον άνθρωπο – ονειροπόλο. Στην Εφημερίδα της Αγίας Πετρούπολης χαρακτηρίζει τον ονειροπόλο ως τύπο ανθρώπου απόλυτα εναρμονισμένου με την πόλη, η οποία, ειδικά την περίοδο του καλοκαιριού, φαίνεται να ενθαρρύνει την αποξένωση από την πραγματικότητα. Η ατμόσφαιρα στις “Λευκές Nύχτες” είναι ποιητική και άκρως θελκτική. Πρόκειται για ένα αριστουργηματικό διήγημα αφιερωμένο στη μοιραία δύναμη που έχει ο έρωτας να μεταμορφώνει τα εγκόσμια.
Η πολυτάραχη, γεμάτη απίστευτες δοκιμασίες και στερήσεις ζωή του σπουδαίου συγγραφέα με τις αδυναμίες του, τα πάθη του, τα αδιέξοδά του έχει διαποτίσει κι αυτό το έργο του. Η αγωνία του να “αγγίξει τον άνθρωπο” και να τον εκφράσει ακόμα και στην πιο βαθιά του πτώση. Η πίστη του στο καλό. Οι στοχασμοί του για το σκοπό της ζωής. Τα διεισδυτικά και συμπονετικά κοιτάγματά του στους σκοτεινούς λαβυρίνθους της ψυχής. Οι συμβουλές του. Τα αποφθέγματά του. Οι αφορισμοί του. Η διαρκής αμφιβολία του για το κατά πόσο καταφέρνει να εκφράσει έστω και μέρος της ατομικής του αλήθειας. Όλα αυτά ξετυλίγονται στην ονειρική ατμόσφαιρα των συναντήσεων δύο βασανισμένων νέων. Σαν να αποτυπώνει εξομολογητικά και τη δική του δαιδαλώδη μοίρα, όπως και τις πτήσεις του τυραννισμένου πνεύματός του.
Ένας εικοσιεξάχρονος νέος, μοναχικός και ονειροπόλος,  περιπλανιέται μια νύχτα στην Αγία Πετρούπολη, που έχει ερημώσει καθώς όλοι οι κάτοικοι κατέφυγαν για να να ξεκαλοκαιριάσουν στην εξοχή. Στην προκυμαία του καναλιού, πολύ κοντά στα κάγκελα, μια νέα γυναίκα κλαίει. Ένα τυχαίο συμβάν στέκεται η αιτία να γνωριστούν. Κάποιο μυστικό βασανίζει τη σκέψη της κοπέλας και αποφασίζει να το εμπιστευτεί στο νέο. Του ορίζει συνάντηση για την επόμενη νύχτα, με έναν όρο όμως: Να αποφύγει να την ερωτευτεί…
Ο Ντοστογιέφσκι είχε την ικανότητα να διεισδύει στην ανθρώπινη συμπεριφορά και να μας αποκαλύπτει με τον πιο δραματικό και συγχρόνως πειστικό τρόπο τη βάση της ηθικής και του καλού. «Το κυριότερο πράγμα είναι να αγαπάς τους άλλους σαν τον εαυτό σου, αυτό είναι το παν, τίποτε άλλο δεν χρειάζεται», έγραψε κάποτε. Θεωρεί την αγάπη ύψιστη ηθική αξία. Οι ήρωές του είναι συγχρόνως καλοί και κακοί, γεμάτοι νοσταλγική θλίψη και υπαρξιακή αγωνία. Η οδύνη, η ευσπλαχνία και η πίστη καθορίζουν τις κινήσεις των χαρακτήρων του. Η κάθε προσωπικότητα είναι μείγμα θετικών και αρνητικών στοιχείων και μάταια θα αναζητήσουμε ανάμεσα στους ανθρώπους τον ηθικά τέλειο. Ο άνθρωπος αποτελείται από αγαθότητα και σκληρότητα ταυτόχρονα, σύνεση και φωτιά, λάμψη και σκοτάδι. Άλλα πέρα από όλα αυτά, εκείνο που δίνει νόημα στην ύπαρξη είναι η ελευθερία της επιλογής.
Η Λουκία Μιχαλοπούλου και ο Στάθης Μαντζώρος, γοητευτικοί, ταλαντούχοι και καθοδηγούμενοι από τον έμπειρο Δημήτρη Καταλειφό, μας προσφέρουν μια θεσπέσια νύχτα θεάτρου, πλημμυρισμένη από υγρή μελαγχολία. Απολαύσαμε την όμορφη παράσταση με την ακαταμάχητη, σφύζουσα από ζωή μουσική του Σταύρου Γασπαράτου, τη λυρικά αυθεντική μετάφραση του Άρη Αλεξάνδρου και τα λιτά αλλά ονειρικά σκηνικά – κοστούμια της Εύας Μανιδάκη. Εκπληκτικοί και οι ιδιαίτεροι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου.
Μια παράσταση που αξίζει, όσο κι ένα ταξίδι προς μια γλυκιά ευτυχία.

Συντελεστές

Mετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου.
Διασκευή: από την ομάδα εργασίας στη διάρκεια των προβών.
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καταλειφός
Σκηνικά – κοστούμια: Εύα Μανιδάκη
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Παίζουν: Λουκία Μιχαλοπούλου, Στάθης Μαντζώρος

Πού και πότε

Θεάτρο Κεφαλληνίας – Β΄ Σκηνή,   Δευτέρα – Τρίτη. Γενική είσοδος: 16 ευρώ.
Κεφαλληνίας 18, Κυψέλη

 

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε


Τελευταία άρθρα

- Advertisement -