Oι εθνικές ρίζες, η παιδική ηλικία, οι πρώτες επιρροές παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη ενός καλλιτέχνη. Στην τέχνη δεν υπάρχει παλαιό και νέο. Η μοναδικότητα είναι αυτό που δημιουργεί Ιστορία. Ο Πάνος Λαμπρίδης, από μικρό παιδί, τραγουδούσε. Και τραγουδούσε υπέροχα. Πολλές φορές στα αξημέρωτα ποτίσματα που η μακεδονίτικη γη έχει το άρωμα της δροσιάς και σε κάνει να χάνεις το νου, άλλοτε σε αγώνες ερμηνευτικής δεξιοτεχνίας με τον επίσης εξαιρετικά καλλίφωνο αδελφό του και κατόπιν κάνοντας αυτοσχεδιαστικούς πειραματισμούς με τη φωνή του σε αυλές και σε μπαλκόνια καταχειροκροτούμενος από τους τυχερούς γείτονες. Ακόμα κι όταν ήταν ώρες κοινής ησυχίας! Ίσως οι πιο όμορφες ιστορίες να γράφονται χωρίς πυροτεχνήματα, χωρίς ακροβασίες, χωρίς τυμπανοκρουσίες και κυρίως χωρίς δημόσιες σχέσεις αλλά από ένα περίεργο βάθος και μια ιδιαίτερη ποιότητα που έχουν μερικοί άνθρωποι. Πιθανότατα κι από ένα πάθος ανεξάντλητο. Η ουσία είναι πως ο Πάνος Λαμπρίδης ονειρεύτηκε την ελευθερία της τέχνης και αποφάσισε να πετάξει, ανακάλυψε μέσα του μυστικά θεμέλια, αφουγκράστηκε την εσωτερική του πυξίδα και θαρρετά την ακολούθησε. Αξίες, ιδανικά, ενθουσιασμός, η αναζήτηση της έκφρασης και μια υποχρέωση αγάπης του έδωσαν τη χαρά της πτήσης και τα νιάτα του έναν ανοιχτό ορίζοντα να εξελιχθεί. Σαν μια χορδή που τεντώνεται από τη μια άκρη ως την άλλη μιας ανοδικής και όμορφης σταδιοδρομίας, ο Πάνος με τη φωνή του αντικρίζει τη μαγεία των αιθέρων και τη φέρνει κοντά μας.
Διαβάστε τη συνέντευξη.
Φωτογραφίες: cat is art
* Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσα τα πρώτα μου χρόνια σε ένα χωριό των Σερρών, στο Δραβίσκο. Οι μνήμες μου πολύ επιγραμματικά εκτείνονται από τα πρώτα βήματα στο χώμα στα αξημέρωτα ποτίσματα, στα παιχνίδια με τα ποδηλατάκια και τις περιπέτειες σε νεόκτιστες πολυκατοικίες στην πόλη.
Ποια ήταν τα πρώτα μουσικά σου ακούσματα;
* Κυριολεκτικά τα πανηγύρια στο χωριό ανάμεσα σε δημοτικά, την ελληνική παράδοση και το ανατολίτικο ηχόχρωμα.
Πότε και πώς αντιλήφθηκες ότι θα σταδιοδρομήσεις στη μουσική σκηνή;
* Το μικρόβιο μού το κόλλησε ο αδελφός μου ο οποίος τραγουδούσε και τραγουδάει υπέροχα… Θέλεις αυτή η μαγεία των διαγωνισμών που είχαμε μεταξύ μας μπροστά στους συγγενείς, θέλεις ο ενθουσιασμός στις πρώτες ζωντανές συναυλίες που είδα, όπως και να ’χει ήξερα ότι αυτό θα κάνω, το ήξερα από μικρός όταν οι γείτονες στο χωριό και στην πόλη, σε αυλές και σε μπαλκόνια, ακούγανε τους ιδιόμορφους πειραματισμούς μου και χειροκροτούσαν από απέναντι.
Τι πολύτιμες συμβουλές κράτησες από τους δασκάλους σου;
* Να μη θεωρώ τίποτα δύσκολο, μου είπε ο καθηγητής μου στο Μελόδραμα και στη Μονωδία, κος Αχιλλέας Τσάνταλος. Ένας άνθρωπος ευρωπαϊκής κουλτούρας και ευγενικός με εκθαμβωτική φωτιά στο στήθος που ακτινοβολούσε ενέργεια και πάθος, τον ευχαριστώ και τον αγαπώ πολύ, όπως και τον μέντορά μου στο ελληνικό τραγούδι, τον Πέτρο Μαυρόπουλο. Ο Πέτρος δε με δίδαξε με καμία συμβουλή, με δίδαξε με το ήθος του, τις πράξεις του και την επιμονή του στον Χατζιδάκι.
Θεωρείς ότι το ταλέντο στον άνθρωπο είναι και καθήκον;
* Καθήκον; Πώς θα μπορούσα να το πω αυτό; Όχι δεν είναι καθήκον, ίσως όμως θα μπορούσε να είναι μια υποχρέωση αγάπης, αν μπορώ να το χαρακτηρίσω έτσι, προς τον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας. Όλοι έχουμε ένα χάρισμα, ένα ταλέντο κάπου και όταν το αξιοποιούμε αυτό, μπαίνουμε στη σφαίρα της δημιουργίας, της επικοινωνίας με το θείο στοιχείο, γινόμαστε δημιουργοί, αναπτύσσουμε μια φωτεινή ενέργεια που αντανακλάται και στους άλλους. Θεωρώ ότι όλοι πρέπει να αξιοποιούμε το ταλέντο μας. Το ταλέντο είναι ένα μεγάλο δώρο στον άνθρωπο και ένα εργαλείο εσωτερικής αναζήτησης.
Τι είναι αυτό που σου δίνει χαρά στη δουλειά σου και σε κάνει να την αγαπάς;
* Η αίσθηση της ελευθερίας, ο λόγος και η αντήχηση της ψυχής μου στη φωνή μου, με όποιο τρόπο, καλό ή κακό, ένα ισχυρό ουσιαστικό μέσο έκφρασης που είναι όλη μου η ζωή, και φυσικά όταν το μοιράζεται μαζί μου αυτό ο κόσμος ενίοτε οσμίζομαι ευτυχία!
Εκτός από τη φωνή, τι άλλες δεξιότητες πρέπει να έχει κάποιος για να γίνει τραγουδιστής;
* Αλήθεια, οτιδήποτε άλλο το μεταφράζω σε υποκρισία. Φωνή και αλήθεια.
Προς τα πού βαδίζει το ελληνικό τραγούδι σήμερα; Έχει επηρεαστεί από τις νέες τάσεις;
* Έχει επηρεαστεί, άλλες φορές όμορφα, αισθητικά κι άλλες φλύαρα, αυτό είναι η ομορφιά όμως, ο πειραματισμός.
Όσον αφορά την πορεία του ελληνικού τραγουδιού, πιστεύω στην απλότητα της εξέλιξής του, πιστεύω ότι ο κόσμος θα αναζητά πιο ουσιαστικά πράγματα στο μέλλον και αυτό είναι μια αισιόδοξη εξέλιξη.
Ποια επιθυμείς να είναι η θεματολογία και η υφολογία των τραγουδιών που ερμηνεύεις;
* Μου είναι λίγο δύσκολο όταν πρέπει να απαντήσω σε μια τέτοια ερώτηση, για μένα η μουσική δεν έχει όρια, ταμπέλες και κατηγορίες, για μένα υπάρχει μόνο καλή και κακή μουσική από άποψη συχνοτήτων και συναισθημάτων, αυτό που θα έχει πρώτιστη σημασία από εδώ και πέρα, είναι ό, τι κάνω να το κάνω με αγάπη και σεβασμό στη μουσική, στο λόγο και στο τραγούδι και να προσπαθώ να πάω κάθε φορά λίγο παραπέρα, να ανοίγω ένα παράθυρο στο φως.
Ποια θεωρείς τα ωραιότερα τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ;
* Μα ποιο σημείο να διαλέξω από τη θάλασσα που τόσο μου μοιάζει, ειλικρινά υπάρχουν πολλά μεγάλα τραγούδια που έγραψαν μεγάλοι Έλληνες συνθέτες. Λοΐζος, Ξαρχάκος, Κουγιουμτζής, Θεοδωράκης, Μαρκόπουλος, Μικρούτσικος, να μην αναφέρω όλους τους αγαπημένους, παλιοί και πολύ νεότεροι συνθέτες πάντα με αφοπλίζουν με τα τραγούδια τους, πώς να διαλέξω, αδυνατώ εκ φύσεως.
Τι περιμένεις από το αύριο;
* Στην ουσία δεν περιμένω τίποτα αύριο, ζω τώρα και ονειρεύομαι κάθε μέρα, το μόνο που θέλω είναι να τραγουδάω, δε με νοιάζει πώς θα εξελιχτεί, αρκεί να καταφέρω να έχω ένα μικρό κοινό να το μοιράζομαι.
Πώς περνάς το καλοκαίρι σου;
* Aυτή την εποχή προσπαθώ να συγκεντρώσω ενέργεια για ένα νέο κύκλο δουλειάς που θα προκύψει το χειμώνα. Συγκεντρώνομαι, σκέπτομαι, χαλαρώνω, διαχειρίζομαι τον ατομικό μου χρόνο. Μια εικόνα, μια γεύση, ένα άρωμα, ένα τυχαίο περιστατικό, εκ πρώτης όψεως ασήμαντο, μπορεί να αποτελέσει πηγή δημιουργίας και να δώσει την έμπνευση για κάτι καινούργιο.
Ως λαός εκτιμάμε τη λαϊκή μας παράδοση στη μουσική ή την υποτιμάμε;
* Πέρασαν πολλές δεκαετίες μέχρι να δώσουμε ουσιαστική σημασία στον παραδοσιακό μας πλούτο, νομίζω τα πράγματα έχουν αλλάξει.
Τι έχεις να πεις για το κοινό που έρχεται στις συναυλίες και σε παρακολουθεί, παρά τις δυσκολίες που βιώνει;
* Πόσα ευχαριστώ να πω, τα τελευταία χρόνια έχω βιώσει μια περίεργη για μένα μεταστροφή το πώς μου εκφράζουν την αγάπη τους, πραγματικά τους βλέπω με τα ίδια μάτια της αγάπης και θα ξαναπώ ένα μεγάλο ευχαριστώ…
Βρέθηκες και βρίσκεσαι στην ίδια σκηνή με σπουδαίους δημιουργούς του ελληνικού τραγουδιού. Θέλεις να πεις δυο λόγια για τους καλλιτέχνες αυτούς και τι ενέργεια αντλείς κοντά τους;
* Θα μιλήσω πραγματικά για έναν μεγάλο καλλιτέχνη και πάνω από όλα άνθρωπο που γνωριστήκαμε σε δύσκολες συνθήκες, τον Ηλία Κλωναρίδη, αυτός ο άνθρωπος μου χάρισε το αποτύπωμα της αξιοπρέπειας, του ήθους και της απλότητας, όπως και ο ρεμπέτης Δημήτρης Τσαουσάκης. Όσο για το μεγάλο δάσκαλο Σταύρο Κουγιουμτζή είχε έναν τόσο οικείο χαρακτήρα και μια μαγική γλυκύτητα που μου προκαλούσε δέος και θαυμασμό.
Μια συνεργασία χρειάζονται αμοιβαίες υποχωρήσεις για να προχωρήσει;
* Θα έλεγα αμοιβαία κατανόηση.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου ποιητές;
* Ο Κώστας Βάρναλης, ο Μενέλαος Λουντέμης, ο Γιάννης Ρίτσος μα πάνω από όλους ο Τάσος Λειβαδίτης, ο Νίκος Καζαντζάκης και πολλοί άλλοι αγαπημένοι.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου συνθέτες;
* Ο Θάνος Μικρούτσικος, η Βάσω Αλαγιάννη, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και άλλοι, νεότεροι και παλιότεροι.
Τι σε κάνει να γελάς;
* Μια έξυπνη φράση εκεί που δεν το περιμένεις.
Τι μπορεί να σε κάνει να πονέσεις;
* Ο ρατσισμός, η ιδιοτέλεια των ανθρώπων, ο αγνωστικισμός και η υποκρισία.
Η Ελλάδα σήμερα σε πληγώνει;
* Με πληγώνει σε σημείο που να βαραίνει η ψυχή μου, δεν το κρύβω ότι έχω κλάψει πολλές φορές όταν συνειδητοποίησα τις αξίες του Νεοέλληνα και την πορεία της χώρας μου στην ασυδοσία, μέχρι τότε ζούσα με μπροστάρη την ελπίδα και το δικό μου παραμύθι γι’ αυτόν τον τόπο, τώρα το ονειρεύομαι παράλληλα με τη σήψη. Κάθε φορά που κοιτάζω τα άστρα ονειρεύομαι την αναγέννηση της συνειδητότητάς μας, ένας μόνον αρκεί για το ξεκίνημα ενός νέου κύκλου.
Ποιοι άνθρωποι γύρω μας σε συγκινούν;
* Αυτοί που ονειρεύονται την ανιδιοτέλεια κι ας μην τη φτάσουν ποτέ, όπως και ένα πραγματικά όμορφο ταλέντο που θα αγγίζει την ψυχή μου.
Τι σε θυμώνει στην καθημερινότητά μας;
* Τι πρώτα να πω; Από τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε στους δρόμους, τις κακομούτσουνες φάτσες που δεν σου λένε ποτέ καλημέρα, τους δημόσιους λειτουργούς πλην εξαιρέσεων. Θα μπορούσα να πω κι άλλα, η επιφάνεια, η υποκρισία και η αδιαφορία για τα κοινά και το συνάνθρωπό μας, πιο πολύ απ’ όλα.
Ποιο βιβλίο αγάπησες ιδιαίτερα;
* Τον «Γλάρο Ιωνάθαν Λίβινγκτον» του Richard Bach και το «Η μοναξιά είναι από χώμα» της Μάρως Βαμβουνάκη.
Θέλεις να μου μιλήσεις για τη σχέση σου με τα ζώα. Έχεις κατοικίδιο;
* Νιώθω μεγάλη αγάπη γενικά για τη φύση, έχω δύο θαυμάσια ζωάκια στο σπίτι μου, τον Σόλωνα, έναν υπέροχο, πονηρό και σκανδαλιάρικο παπαγάλο κοκατίλ και τον πανέξυπνο και διαισθητικό γατούλη, τον Ερμή.
* Το www.catisart.gr ευχαριστεί το Herodion Hotel, Ροβέρτου Γκάλλι 4, Κουκάκι, για τη διάθεση του χώρου της φωτογράφησης.