Επιμέλεια κειμένου: Ειρήνη Αϊβαλιώτου
Η πρόσφατη απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ να υπερψηφίσει το ψήφισμα για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων ήταν και μια προσωπική νίκη της Κιμ Καρντάσιαν.
Η διάσημη τηλεπερσόνα είχε ενεργό ρόλο στην επιχείρηση των αμερικανο-αρμενικών οργανώσεων να πείσουν τους βουλευτές να ψηφίσουν το ψήφισμα για τη Γενοκτονία και είχε πραγματοποιήσει και συνάντηση με τον πρόεδρο Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ώστε να τον πείσει να μην παρέμβει και μεταπείσει τους βουλευτές.
Μετά το ψήφισμα ανάρτησε πολλά σχόλια ενώ γιόρτασε την επιτυχία των Αρμενίων με μια ξεχωριστή φωτογραφία που πόσταρε στο facebook και στο Instagram. Η φωτογραφία δείχνει την Κιμ Καρντάσιαν με τα τέσσερα παιδιά της κατά την επίσκεψή της στην Αρμενία, τη γη των προγόνων της. Στη διάρκεια της επίσκεψής της στην Αρμενία η Κιμ Καρντάσιαν βάφτισε τα παιδιά της σε ορθόδοξη εκκλησία και είχε συναντήσεις με την πολιτική ηγεσία της χώρας. Έγραψε δε την εξής λεζάντα:
“Η χθεσινή (προχθεσινή) ήταν μια τεράστια νίκη για τον λαό της Αρμενίας. Η Βουλή των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών αναγνώρισε τη γενοκτονία των Αρμενίων! Αυτή η φωτογραφία τραβήχτηκε από την Jackie Nickerson. Είμαι εγώ και τα παιδιά μου, αυτό το μήνα στην Αρμενία”.
Να σημειωθεί ότι την Κιμ Καρντάσιαν την ακολουθούν στα social media 180 εκατομμύρια άνθρωποι.
Είναι δεδομένο ότι η διάσημη Αμερικανίδα αρμενικής καταγωγής τηλεοπτική persona θα συνεχίσει την πίεση, αυτή τη φορά προς τους γερουσιαστές, για να ψηφίσουν και αυτοί υπέρ της αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Αρμενίων και να μην υποκύψουν στις πιέσεις των Τούρκων. Για την Κιμ Καρντάσιαν, είναι πλέον προσωπικό θέμα η αναγνώριση, όπως έγραψε στο Twitter.
Μένει να δούμε αν στις 24 Απριλίου 2020, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα αναγνωρίσει και εκείνος την Αρμενική Γενοκτονία, κάτι που φέρεται να το υποσχέθηκε στην Κιμ Καρντάσιαν στη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο.
Υπήρξε και προηγούμενη ανάρτηση της Κιμ Καρντάσιαν που καλούσε τον κόσμο να πιέσει ώστε να ψηφίσουν για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων οι βουλευτές.
Για χρόνια η Καρντάσιαν με δημόσιες τοποθετήσεις, καλούσε την αμερικανική κυβέρνηση να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα η πίεση αυτή έλαβε άλλες διαστάσεις, καθώς η διάσημη τηλεπερσόνα πραγματοποίησε συναντήσεις με κορυφαίους αξιωματούχους στην Αρμενία, είχε προσωπικές συνομιλίες με μέλη του Κογκρέσου, ενώ ήταν σε επαφή και με τον ανώτερο προεδρικό σύμβουλο Τζάρεντ Κούσνερ.
Σε πρόσφατη συνέντευξή της στην Wall Street Journal, η Καρντάσιαν δήλωσε ότι είχε επικοινωνία με τον Κούσνερ, ενώ αποκάλυψε ότι η Τζάκι Σπίαρ την παρότρυνε να θέσει το ζήτημα της γενοκτονίας στον Αμερικανό Πρόεδρο, κάτι το οποίο έκανε στη συνάντηση που είχε μαζί του τον Ιούλιο.
Το παρασκηνιακό παιχνίδι κορυφώθηκε τον περασμένο μήνα, όταν η Καρντάσιαν είχε επαφές με αξιωματούχους στην Αρμενία και υποσχέθηκε να ασκήσεις πιέσεις στην αμερικανική κυβέρνηση.
Όπως αναφέρει το Al-Monitor, στις 9 Οκτωβρίου συναντήθηκε με τον Αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν και συζήτησαν για τις προσπάθειες που γίνονται διεθνώς για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
Μάλιστα, εκείνο το διάστημα βρίσκονταν στην Αρμενία και δύο βουλευτές, οι Τζάκι Σπίαρ και Τζούντι Τσου. Σε δηλώσεις στο Al-Monitor η Τσου ανέφερε ότι η Καρντάσιαν «μας είπε ότι θέλει να δει την ψήφιση της γενοκτονίας των Αρμενίων. Ήθελε να το κάνει προς τιμήν του πατέρα της, ο οποίος φυσικά είναι Αρμένιος».
***
Η Κίμπερλι Νοέλ Καρντάσιαν (αγγλικά: Kimberlly Noel Kardashian, 21 Οκτωβρίου 1980), ευρέως γνωστή ως Κιμ Καρντάσιαν Γουέστ, είναι Αμερικανίδα τηλεοπτική περσόνα, επιχειρηματίας και μοντέλο, που έγινε ευρέως γνωστή από το 2007 και έπειτα. Έκτοτε έχει απασχολήσει σε μεγάλο βαθμό τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης καθώς και τα κοινωνικά δίκτυα, ενώ η συνολική της περιουσία έφτασε περίπου τα 325.000.000$ το 2018.
Γεννήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1980 στο Λος Άντζελες. Είναι το δεύτερο παιδί του δικηγόρου Ρόμπερντ Καρντάσοφ και της Κρις Τζένερ (το γένος Χούτον). Έχει τρία βιολογικά αδέλφια (Κόρτνεϊ, Κλοέ και Ρομπ) αλλά και δύο ετεροθαλείς αδελφές (Κένταλ και Κάιλι) από τον γάμο της μητέρας της με τον Μπρους Τζένερ. Έχει ρίζες από την Αρμενία, την Ολλανδία, την Αγγλία και τη Σκωτία.
Αποφοίτησε από το Marymount High School (ένα ιδιωτικό ρωμαιοκαθολικό σχολείο θηλέων) και για πολλά χρόνια ήταν στενή φίλη και στυλίστας της Πάρις Χίλτον, γεγονός που της έφερε την αρχική διασημότητα.
Τον Φεβρουάριο του 2007, διέρρευσε το sex tape που είχε κάνει το 2003 με τον τότε σύντροφό της, Ray J και λόγω αυτού απέκτησε αρκετή φήμη στα media. Λίγο αργότερα, η Καρντάσιαν άσκησε αγωγή εναντίον της εταιρείας Vivid Entertainment, η οποία άρχισε να διανέμει το βίντεο χαρακτηρίζοντάς την ως Kim K Superstar. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, εκείνη και η οικογένειά της ξεκίνησαν να συμμετέχουν στο ριάλιτι του E!, “Keeping Up With The Kardashians”, το οποίο λόγω της μεγάλης του επιτυχίας, δημιούργησε spin-offs, το “Kourtney and Kim Take New York”, το “Kourtney and Kim Take Miami”, το Kourtney and Khloe Take The Hamptons, το Revenge Body With Khloe Kardashian, το Rob & Chyna, καθώς και το πολύ πρόσφατο Life of Kylie. Τον Δεκέμβριο του 2007, έκανε το πρώτο της εξώφυλλο για το περιοδικό “Playboy”, κάτι που την έκανε ακόμη πιο γνωστή.
Το 2008, έκανε το ντεμπούτο της στον κινηματογράφο, με την ταινία “Disaster Disaster” στην οποία είχε το ρόλο της Λίζα. Την ίδια χρονιά συμμετείχε στον 7ο κύκλο του show “Dancing With The Stars” έχοντας ως παρτενέρ τον Mark Ballas. Τον Ιανουάριο του 2009, έπαιξε σε ένα επεισόδιο της σειράς “How I Met Your Mother” και λίγους μήνες αργότερα, έπαιξε σε κάποια επεισόδια της σειράς “Beyond The Break” ως Έλ.
Συμμετείχε ακόμα ως guest παρουσιάστρια του “WrestleMania XXIV” και guest κριτής στο “American’s Next Top Model”. Τον Νοέμβριο του 2009, κυκλοφόρησε το άρωμα “Kim Kardashian” και το Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, έκανε μια σύντομη εμφάνιση στη σειρά “CBS’s CSI: NY”.
Η Κιμ Καρντάσιαν είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα πρόσωπα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ξεπερνώντας τους 59 εκατομμύρια followers στο Twitter και τους 114 εκατομμύρια στο Instagram. Η σελίδα της στο Facebook αριθμεί επίσης 29 εκατομμύρια “Μου αρέσει”. Επίσης, έχει κυκλοφορήσει και αρκετά προϊόντα που φέρουν το όνομά της, όπως το βιντεοπαιχνίδι κινητών, Kim Kardashian: Hollywood το οποίο προσέθεσε στην περιουσία της 52 εκατομμύρια δολάρια, καθώς και πληθώρα ρούχων κι άλλων προϊόντων. Πρόσφατα λάνσαρε τη δίκη της σειρά καλλυντικών με την επωνυμία KKW Beauty τα οποία μάλιστα ξεπούλησαν μέσα σε μόλις 31 λεπτά, προσθέτοντας στις καταθέσεις της ακόμη 12.100.000$. Αρκετή δημοσιότητα έλαβε και η σχέση της με τον ράπερ Kanye West, με τον οποίον παντρεύτηκε το 2014, έχοντας αποκτήσει και τέσσερα παιδιά μαζί του.
Το περιοδικό Time, το 2015, την κατέταξε στη λίστα του με τους 100 Ανθρώπους με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως. Το 2016, το περιοδικό Vogue, την ονόμασε “pop culture φαινόμενο”. Τόσο οι κριτικοί όσο και οι θαυμαστές της, τη θεωρούν παράδειγμα του “διάσημη απλά επειδή είναι διάσημη”. Το 2015, ήταν η πιο ακριβοπληρωμένη τηλεπερσόνα, με το εισόδημά της να ξεπερνά πλέον τα 52 εκατομμύρια δολάρια. Από το 2015 και έπειτα, τα εισοδήματα της γνωστής περσόνας ξεπερνούν κάθε χρόνο τα 50 εκατομμύρια δολάρια, χαρίζοντάς της ξανά υψηλές θέσεις στη λίστα μέχρι και σήμερα.
***
Η Γενοκτονία των Αρμενίων
Στις 24 Απριλίου 1915, οι οθωμανικές αρχές της Κωνσταντινούπολης συλλαμβάνουν 300 εξέχοντα μέλη της αρμενικής κοινότητας της Πόλης τα οποία εκτοπίζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης κοντά στην Άγκυρα. Eίναι το σημείο εκκίνησης ενός από τα πιο φρικτά εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη σύγχρονη Ιστορία -της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
Βρισκόμαστε στο δεύτερο έτος του Μεγάλου Πολέμου. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία πνέει τα λοίσθια και σε μια ύστατη προσπάθεια να βρεθεί στο κέντρο των εξελίξεων συμμαχεί με τις Κεντρικές Δυνάμεις τις οποίες αποτελούν τότε η Γερμανία, η Αυστροουγγαρία και η Ιταλία.
Η πάλαι ποτέ κραταιά Αυτοκρατορία των Σουλτάνων είναι σκιά του εαυτού της. Η επανάσταση των Νεοτούρκων του 1908 προσπαθεί να δώσει έναν αέρα ανανέωσης προβάλλοντας τον εκτουρκισμό της Αυτοκρατορίας σαν απάντηση στις εθνικές επαναστάσεις που από τη δεκαετία του 1820 και μετά συνεχώς της στερούν εδάφη τόσο στα Βαλκάνια όσο και στην Εγγύς Ανατολή.
Τα ηνία της διακυβέρνησης έχει αναλάβει η τριανδρία των Ταλαάτ Πασά, Εμβέρ Πασά και Τζεμάλ Πασά. Οι δύο τελευταίοι θεωρούν πως η παρουσία των Αρμενίων και εν γένει των χριστιανικών πληθυσμών δημιουργεί πρόβλημα στην τουρκοποίηση της Μικράς Ασίας και στα σχέδια του παντουρανισμού, δηλαδή της δημιουργίας ενός υπερκράτους στο οποίο θα ανήκουν όλες οι τουρκικές φυλές.
Λίγες μέρες πριν από τον εκτοπισμό των Αρμενίων της Πόλης, ο Τζεβτέτ Μπέης ζητά από την πόλη Βαν 4.000 άνδρες προκειμένου να αποσταλούν στο μέτωπο. Οι Αρμένιοι καταλαβαίνουν ότι η κίνηση αυτή έχει σκοπό την απομάκρυνση των ανδρών εκείνων που μπορούν να φέρουν όπλα, αφήνοντας έτσι απροστάτευτους τους αμάχους. Έτσι, προσφέρουν 500 άτομα και χρήματα για να κερδίσουν χρόνο, όμως ο Τζεβτέτ τους κατηγορεί ως επαναστάτες και προειδοποιεί πως αν πέσει έστω και μια σφαίρα θα αφανίσει κάθε χριστιανό της περιοχής.
Η καχυποψία των δύο πλευρών ήταν κάτι παραπάνω από εμφανής. Από την έναρξη του Πολέμου, οι Τούρκοι κατηγορούσαν τους Αρμένιους ως συνεργάτες των Ρώσων, ενώ από τον Φεβρουάριο του 1915 με εντολή του Ενβέρ Πασά οι χριστιανικοί πληθυσμοί αποστρατεύονται και οδηγούνται για καταναγκαστικά έργα στα διαβόητα «τάγματα εργασίας» (amele taburlari). Ωστόσο, όσοι κλήθηκαν να «υπηρετήσουν» σε αυτά ήταν γνωστό ότι δεν θα έβλεπαν τους δικούς τους ξανά, αφού υπήρχαν διάχυτες φήμες ότι τα εν λόγω τάγματα δεν είχαν προορισμό άλλο από την εξόντωση.
Στις 20 Απριλίου 1915, μια Αρμένια παρενοχλείται από Οθωμανούς στρατιώτες. Στην προσπάθεια να την προστατέψουν, δύο Αρμένιοι σκοτώνονται από τις αρχές. Σύντομα αρχίζει η πολιορκία της πόλης από τις δυνάμεις του Τζεβτέτ. Οι Αρμένιοι αντιστέκονται σθεναρά και χάρη στη σωτήρια παρέμβαση του Ρώσου στρατηγού Γιουντένιτς σώζονται. Αυτό ήταν και το πρελούδιο της εξόντωσης, αφού πλέον η τριανδρία των Νεοτούρκων ήταν πεπεισμένη πως οι Αρμένιοι έπρεπε να εκδιωχθούν από την Ανατολία και να οδηγηθούν στην έρημο της Συρίας.
Το σχέδιο ενορχηστρώνεται με ακρίβεια στην Κωνσταντινούπολη. Διαδίδεται πως οι Αρμένιοι έχουν συμμαχήσει με τον εχθρό και σκοπεύουν να εξεγερθούν προκειμένου να ανοίξουν τα Δαρδανέλια. Τελικώς η σύλληψη αποφασίζεται για τις 24 Απριλίου, μια ημέρα πριν οι Σύμμαχοι αποβιβαστούν στην Καλλίπολη.
Τον Μάιο του ίδιου έτους, ψηφίζεται ο νόμος περί αναγκαστικών εκτοπίσεων, σύμφωνα με τον οποίο κάθε Οθωμανός υπήκοος ο οποίος θεωρείτο απειλή για την εθνική ασφάλεια έπρεπε να μεταφερθεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τον νόμο αυτό θα συνοδεύσει ένας δεύτερος που θα αφορά την κατάσχεση των περιουσιών των Αρμενίων που εγκατέλειπαν τις εστίες τους.
Οι δρόμοι του θανάτου προς τη Συρία δεν έμειναν απαρατήρητοι από τη Δύση. Οι New York Times σε καθημερινή βάση μετέδιδαν πληροφορίες για «σχεδιασμένη επιχείρηση εξόντωσης των Αρμενίων» και περιέγραφαν εκατόμβες θυμάτων στους δρόμους προς τη Συρία και τον ποταμό Ευφράτη.
Στις 24 Μαΐου οι Σύμμαχοι με κοινή διακοίνωση προειδοποιούν την Πύλη ότι έχουν γνώση για τις δολοφονίες και τα εγκλήματα που διαπράττονται εναντίον των Αρμενίων και πως η οθωμανική ηγεσία θα θεωρηθεί ως μόνη υπεύθυνη για τα εγκλήματα αυτά.
«Είναι φυσικό οι θάνατοι να προέρχονται από την πείνα και τις ασθένειες σε συνδυασμό με τη σκληρή μεταχείριση από τις αρχές που τους αναγκάζουν σε πορείες στην έρημο σαν τα σκλαβοπάζαρα. Καταλύματα υπάρχουν μόνο για όσους μπορούν να δωροδοκήσουν τους αξιωματικούς», αναφέρει το δημοσίευμα των New York Times στις 8 Αυγούστου 1916.
Ακόμη και οι Γερμανοί σύμμαχοι των Οθωμανών, που βρίσκονταν στην περιοχή για την κατασκευή του σιδηροδρόμου Κωνσταντινούπολης-Βαγδάτης, δεν έκρυβαν τον αποτροπιασμό τους για το έγκλημα που λάμβανε χώρα. Μάλιστα ο Φραντζ Γκούντερ, αντιπρόσωπος της Deutsche Bank, απέστειλε φωτογραφίες στο Βερολίνο αναφέροντας πως είναι «φρικτό να πρέπει να μένει κανείς σιωπηλός μπροστά σε αυτό το κτηνώδες έγκλημα».
Ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά του Ουίνστον Τσώρτσιλ ο οποίος κάνει λόγο για «διοικητικό ολοκαύτωμα», κάνοντας χρήση του όρου τρεις δεκαετίες πριν από τη ναζιστική θηριωδία, αναφερόμενος σε οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης των χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας.
Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης βρίσκονταν κοντά στα σημερινά σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία και το Ιράκ και υπολογίζονται σε 25, υπό τη διοίκηση του Σουκρού Καγιά. Αυτά ήταν ο ένας τρόπος αφανισμού των Αρμενίων. Στον Πόντο, οι Τούρκοι τους στοίβαζαν σε βάρκες και τους έπνιγαν στα ανοικτά της Σαμψούντας και της Τραπεζούντας, ενώ πιο «αποδοτικός μέθοδος» σύμφωνα με τον Χασάν Μαρούφ, που ήταν τότε αξιωματικός του οθωμανικού στρατού ήταν οι μαζικοί εμπρησμοί.
Στις δίκες της Τραπεζούντας το 1918, οπότε και οι Νεότουρκοι δικάστηκαν για τη συμμετοχή της Αυτοκρατορίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Μαρούφ αναφέρει στη 12σέλιδη κατάθεσή του ότι Τούρκοι αιχμάλωτοι τρελάθηκαν στη θέα των συγκεντρωμένων Αρμενίων που καίγονταν ζωντανοί ενώ είπαν στους Ρώσους πως η οσμή της καμένης ανθρώπινης σάρκας ήταν στον αέρα για πολλές μέρες. Μόνο ο Εϊτάν Μπελκίντ, που ήταν επίσης αξιωματικός, παραδέχθηκε πως είδε 5.000 Αρμένιους να καίγονται ζωντανοί.
Ωστόσο η πιο αποτρόπαιη από όλες τις μεθόδους που εφάρμοσαν οι οθωμανικές Αρχές για να αφανίσουν τους Αρμένιους ήταν τα τοξικά αέρια και τα φάρμακα. Στις δίκες της Τραπεζούντας αναφέρεται πως ο δρ Σαΐμπ χορηγούσε μορφίνη σε παιδιά ενώ δύο γιατροί, ο δρ. Φουάντ και ο δρ. Αντνάν, κατέθεσαν για τουλάχιστον δύο περιπτώσεις σχολείων όπου συγκεντρώθηκαν παιδιά τα οποία εξοντώθηκαν με χρήση τοξικών αερίων.
Έναν αιώνα αργότερα, ο συνολικός αριθμός των θυμάτων της τουρκικής θηριωδίας δεν είναι ακόμη σαφής, ωστόσο υπάρχει γενική συμφωνία των επιστημόνων ότι τα θύματα της Γενοκτονίας των Αρμενίων ήταν τουλάχιστον 500.000 για την περίοδο 1914-1918, με τις δυτικές παραπομπές και πηγές να κάνουν λόγο για αριθμό θυμάτων που βρίσκεται μεταξύ 600.000 και 1,5 εκατομμυρίου.
Μαζί με τους ανθρώπους, θύμα της τουρκικής μανίας ήταν και ο πολιτισμός των Αρμενίων, καθώς το 1974 η UNESCO υπολόγιζε πως από τα 913 ιστορικά κτήρια των Αρμενίων στην Τουρκία, τα 464 είχαν καταστραφεί ολοσχερώς, 252 βρίσκονταν σε ερειπώδη κατάσταση ενώ 197 χρειάζονταν άμεσα επισκευές.
Ήταν Γενοκτονία;
Η θέση της Τουρκίας, που αποτελεί διάδοχο κράτος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είναι ότι ο όρος «γενοκτονία» είναι αδόκιμος και ισχυρίζεται πως οι εκτοπισμοί ήταν αποτέλεσμα των συνθηκών του Πολέμου και της συνεργασίας των Αρμενίων με τους Ρώσους. Επιπλέον, η Άγκυρα θεωρεί αναχρονισμό το να χρησιμοποιείται ένας όρος που δημιουργήθηκε για να περιγράψει το Ολοκαύτωμα για ένα γεγονός που έγινε 30 χρόνια νωρίτερα.
Ωστόσο, η αμηχανία με την οποία η Τουρκία αντιμετωπίζει το ζήτημα της Γενοκτονίας των Αρμενίων υποδηλώνει έμμεση παραδοχή της ενοχής της. Είναι παράλογο να αρνείται τη χρήση του όρου «γενοκτονία» τη στιγμή που από τα αρχεία της εποχής και τις καταθέσεις των πρωταγωνιστών, προκύπτει ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία σχεδίασε και εκτέλεσε ένα οργανωμένο πρόγραμμα εξόντωσης των χριστιανικών πληθυσμών (Αρμένιοι, Έλληνες, Χαλδαίοι, Ασσύριοι) στο πλαίσιο τόσο του εκτουρκισμού της Ανατολίας, όσο και των στρατηγικών αναγκών της χώρας στο πλαίσιο του Μεγάλου Πολέμου.
Ένα αιώνα αργότερα, η Τουρκία σε συνεργασία με τη Δύση συνεχίζει να διαπράττει γενοκτονία, αυτή τη φορά στο επίπεδο της μνήμης. Αρνείται κατηγορηματικά την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων γιατί ακόμα διακατέχεται από το «σύνδρομο των Σεβρών», δηλαδή την πεποίθηση ότι υπάρχει οργανωμένο σχέδιο διαμελισμού της.
Για εμάς τους Έλληνες που η πορεία με τους Αρμένιους ήταν κοινή, πρέπει να παραδειγματιστούμε από τον τρόπο με τον οποίο προώθησαν το δίκαιο αίτημά τους στη διεθνή κοινότητα για να αναγνωριστεί αυτό το φρικτό γεγονός που ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα για να κορυφωθεί την περίοδο 1915-1918. Δυστυχώς η δική μας πλευρά ουδέποτε κινήθηκε σοβαρά για να αναδείξει το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ποντίων αλλά και των άλλων ελληνόφωνων της Μικράς Ασίας εκείνη την περίοδο.
Ίσως γιατί δεν καταλάβαμε πως οι μέρες μνήμης και η αναγνώριση μιας Γενοκτονίας δεν γίνονται για να παίζονται φτηνά πολιτικά παιχνίδια μεταξύ των χωρών, ούτε για να αναζωπυρώνουν το μίσος μεταξύ των λαών. Γίνονται για να διατηρούμε στη συλλογική μνήμη το πού μπορεί να φτάσει η ανθρώπινη θηριωδία όταν θέλει να κυνηγήσει τον «άλλο», εκείνον που διαφέρει σε γλώσσα, ήθη, θρησκεία και πολιτισμό.
Μια μέρα σαν κι αυτή το σύνθημα πρέπει να είναι αυτό που φώναζαν οι ίδιοι οι Τούρκοι, όταν δολοφονήθηκε από ακροδεξιούς, ο αρμενικής καταγωγής δημοσιογράφος Χραντ Ντικ: «Σήμερα, είμαστε όλοι Αρμένιοι».
