Για τον κόσμο του Νίκου Καλαφάτη. Λίγα λόγια…
Αν η τέχνη είναι ένα παιχνίδι πολύμορφο, γεμάτο ανατροπές και εκπλήξεις, χρώματα και ιδέες, τότε ο Νίκος Καλαφάτης έχει συλλάβει απόλυτα το νόημά της. Αν η τέχνη είναι επίσης η προσπάθεια να φτιάξουμε έναν κόσμο παράλληλο αλλά όχι ταυτιζόμενο με τον φυσικό, έναν κόσμο αυτάρκη που το όνειρο θα υποκαθιστά τη μικρονοϊκή λογική και το συναίσθημα ή η φαντασία τους γραφειοκρατικούς νόμους και τους κανόνες του, τότε πάλι ο Νίκος Καλαφάτης βρίσκεται στη σωστή πλευρά. Αν, τέλος, τέχνη είναι εκείνη η προσπάθεια που μετεωρίζεται ανάμεσα στη χαρά και τον φόβο, στο αίνιγμα και την ευχαρίστηση, στο απρόοπτο και την ανατροπή του ή στο χαμόγελο αλλά και τη λύπη που συχνά κρύβεται πίσω του, τότε πάλι ο Νίκος Καλαφάτης χτύπησε διάνα. Γιατί η τέχνη είναι εκείνο το παιχνίδι μέσα στο παιχνίδι που όμως αναφέρεται στα πιο βαθιά αιτήματα της ύπαρξης και εκείνο το ποίημα μέσα στην ποίηση που υπερασπίζεται μόνο του την ιδανική πλευρά του κόσμου. Ακόμα κι όταν μιλάει για τις πιο δυσάρεστες ή δραματικές εκδοχές του κόσμου αυτού.
Στη δουλειά του ο Νίκος Καλαφάτης χρησιμοποιεί συχνά objets trouvés, δηλαδή ετερόκλητα αντικείμενα, πράγματα που μπορεί να βρει κανείς τυχαία στο δρόμο, ακόμα και σκουπίδια από αυτά που πετάνε περιφρονητικά οι μικροαστοί και τα οποία ο ίδιος μεταμορφώνει μαγικά. Το μήνυμα είναι απλό: Δεν είναι το πολυτελές υλικό που δημιουργεί το μεγάλο έργο. Είναι αντίθετα η καλλιτεχνική ιδέα που κάνει πολύτιμο ακόμα και το πιο ευτελές αντικείμενο. Ο ίδιος φτιάχνει πουλιά, ανθρώπους, περίεργα έντομα, τεράστια τροπικά λουλούδια, παίζει με το χρώμα, ισορροπώντας ανάμεσα στη γλυπτική κατασκευή και τη ζωγραφική, τον λυρισμό και τη θεατρικότητα. Δημιουργώντας εικόνες ανάμεσα στο παραμύθι, το χιούμορ αλλά και με μία υποδόρια μελαγχολία που οι ευαίσθητοι θεατές εύκολα αντιλαμβάνονται. Μία μελαγχολία που κυρίως αναφέρεται στη χαμένη μας αθωότητα και την αδυναμία μας να την διεκδικήσουμε ξανά. Ο ίδιος ξέρει πως, υπό προϋποθέσεις, το παραμύθι, ο μύθος, η μαγεία των απλών πραγμάτων, η ανεπιτήδευτη ποίηση και το τραγούδι των υλικών ή των χρωμάτων, η μουσική των εικόνων, τελικά μπορεί να μάς σώσει. Κι είναι κρίμα που αυτή την ευκαιρία φυγής αλλά και σωτηρίας, δεν την αξιοποιούν οι άνθρωποι όσο θα έπρεπε. Αφού η τέχνη είναι πάντα εδώ, έτοιμη να μεταμορφώσει το νάιλον σε μετάξι και τον τσίγκο σε χρυσάφι. Το θέμα είναι εμείς, οι υπόλοιποι πού βρισκόμαστε. Και πώς… / 2. 2. 2020 – Μάνος Στεφανίδης
• Τι είναι το κόκκινο χρώμα; – Ένα χαστούκι από παπαρούνες!
• Τι είναι η δόξα; – Ένα βουνό για να το βλέπουν οι αιώνες!
• Τι είναι το χρυσάνθεμο; – Μια καλόκαρδη μέρα στο ποτήρι.
• Τι είναι ο αετός; – Εκείνο που βάζουμε πολύ πιο πάνω απ΄ το κεφάλι μας.
• Τι είναι οι τέσσερις εποχές του έτους; – Ένα παγώνι, μια γαλιάντρα και δυο μεγάλες θάλασσες.
(Οδ. Ελύτης, Τέχνη, Τύχη, Τόλμη)
- Ο Νίκος Καλαφάτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Πήρε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στο εργαστήρι του Βρ. Βλαχόπουλου. Σπούδασε ζωγραφική στην
Academia Di Belle Arti της Φλωρεντίας απ’ όπου αποφοίτησε το 1979. Το 1991 πρωτεύοντας σε εξετάσεις του Ι.Κ.Υ. και της Α.Σ.Κ.Τ πήρε τριετή υποτροφία στη
γλυπτική, με επόπτη καθηγητή γλυπτικής το Θεόδωρο Παπαγιάννη.
Έχει στο ενεργητικό του 17 ατομικές εκθέσεις και συμμετοχή σε πλήθος ομαδικές. Έργα του βρίσκονται σε πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Για τη δουλειά του έχουν γράψει οι ιστορικοί – κριτικοί τέχνης: Αθηνά Σχινά, Harris Livas, Στέλιος Λυδάκης, Βιβή Βασιλοπούλου, Νίκη Ορφανού, Ίρις Κρητικού, Mάνος Στεφανίδης.
Ζει και εργάζεται στην Αθήνα και την Εύβοια. - ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
2020 GALERY ERSI, «Παράλληλοι Διάλογοι», Αθήνα
2015 SKOYFA MYKONOS, Μύκονος
2015 Γκαλερί ΣΚΟΥΦΑ, «Εκ φύσεως», Αθήνα
2012 POSIDONIA 2012, (τιμητική συμμετοχή), METROPOLITAN ΕΚΘ.Κ.
2010 ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ, «Ταξίδια που δεν τέλειωσαν…», Αθήνα
2008 Γκαλερί ΣΚΟΥΦΑ, «Στις θάλασσες του Πρωτέα», Αθήνα
2008 AΜΥΜΩΝΗ, «Πλεύσεις 2008», Ιωάννινα
2007 ATRION Gallery, «Πλεύσεις 2007», Θεσσαλονίκη
2006 ΠΟΛΥΕΔΡΟ, Αίθουσα Τέχνης, «Πλεύσεις 2006», Πάτρα
2005 Γκαλερί ΣΚΟΥΦΑ, «Του ουρανού τα καράβια», Αθήνα
2002 Αίθουσα τέχνης ΕΠΟΧΕΣ, «Παρά θιν΄ αλός», Κηφισιά
2000 Γκαλερί της ΕΡΣΗΣ, «Πλεύσεις», Αθήνα
1999 Αίθουσα Τέχνης ΕΚΦΡΑΣΗ, «Φύση σιδήρου», Γλυφάδα
1995 Αίθουσα Τέχνης ΕΠΟΧΕΣ, Κηφισιά
1994 Γκαλερί ΒΛΑΧΟΥΛΗ, Λάρισα
1993 Αίθουσα Τέχνης ΕΠΟΧΕΣ, Κηφισιά
1991 Γκαλερί ΖΥΓΟΣ , Αθήνα
– ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Από το 1978 έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Αναφέρονται ενδεικτικά μερικές της τελευταίας δεκαετίας:
2018, Casa Bianka, Δημ. Πινακοθήκη, Θεσσαλονίκη
2018, Arte visione (επιμέλεια ‘Ιρις Κρητικού), Αθήνα
2017, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη (επιμ. Ιρ. Κρητικού)
2017, Ίδρυμα Στ. Νιάρχου (επιμ. Ιρ. Κρητικού)
2016 ART ATHINA, Αθήνα, (Γκαλερί Σκουφά)
2016 Ιδρυμα Κυδωνιέως, (επιμέλεια Αθηνά Σχινά), Άνδρος
2014, Gallery Καψιώτη, (επιμ. Αθ. Σχινά), Πειραιάς
2012, 2013 ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ, «Μικρές ζωγραφιές»
2011, ENIGMA Gallery, Κηφισιά
2011, ΠΡΙΣΜΑ Art Gallery, «Αφιέρωμα στον Ι. Αλταμούρα», (επιμ. Αθ. Σχινά)
2010, Κόκκινο Σπίτι, Χαλκίδα, (επιμέλεια Mary Alexiou)
1996 ART ATHINA 4, (Εποχές)
Πληροφορίες έκθεσης
Νίκος Καλαφάτης
Παράλληλοι Διάλογοι
GALLERY ERSI
12 Μαρτίου έως 4 Απριλίου 2020
Γκαλερί Έρση.
Κλεομένους 4 Αθήνα 10675
Τηλ. & Fax: 210 7220231
Ε-mail: [email protected], S: www.ersi.gr
Ώρες λειτουργίας:
Δευτέρα – Παρασκευή 11:00 – 14:30 & 17:30 – 20:30
Σάββατο 11:00 – 14:30, Kυριακή κλειστά
