Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Η «Έξοδος», η προηγούμενη παράστασή της, έγινε sold out όπου κι αν παρουσιάστηκε, απέσπασε θετικότατες κριτικές και τα εγκωμιαστικά σχόλια των ανθρώπων της τέχνης και των γραμμάτων, είχε ευρύτατη αποδοχή από το κοινό, φιλοξένησε συγκινητικές συναντήσεις και συζητήσεις. Ήταν πραγματικά μια παράσταση που διέφερε. Με εντυπωσιακό τρόπο ταξίδευε το κοινό μέσα από τη φωνή και την οπτική των γυναικών-ρόλων στα σημαντικότερα γεγονότα της Ιστορίας μας και συγκινούσε.
Αυτή τη φορά με άξονα και πάλι τη γυναικεία παρουσία και τα γυναικεία συναισθήματα, διαβάζοντας την Ιστορία μέσα από ένα εντελώς διαφορετικό πρίσμα, άγνωστο στο πολύ κοινό, η Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη μας ταξιδεύει στον κόσμο του Καρκαβίτσα. Αν ο Ανδρέας Καρκαβίτσας ανήκει στους κλασικούς της νεότερης πεζογραφίας μας, «Ο ζητιάνος» είναι ασφαλώς το κλασικότερο έργο του. Ο ηθογράφος και θαλασσογράφος Καρκαβίτσας γίνεται εδώ έμπειρος ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής. Η περιγραφή του κοινωνικού μικρόκοσμου, με τους ανθρώπους και τους χώρους του, ξετυλίγεται σε ένα από τα δυνατότερα μυθιστορήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Το έργο, που γράφτηκε το 1896, εκτυλίσσεται σ’ ένα χωριό της Θεσσαλίας κοντά στις εκβολές του Πηνειού, το Νυχτερέμι. Το Νυχτερέμι είναι υπό την κυριαρχία του Αλή Πασά, άρχοντας του χωριού είναι ο μπέης, που κατοικεί στο κονάκι του. Οι κάτοικοι του χωριού, οι Καραγκούνηδες, μαζεύονται συχνά στο σπιτομάγαζο του Μαγουλά, όπου συζητούν πολιτικά θέματα. Με μια τέτοια συνάντηση των καραγκούνηδων αρχίζει και το έργο του ο Καρκαβίτσας.
Η Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη είναι θεατρολόγος, σκηνοθέτις και ηθοποιός, με αξιόλογες και αξιοζήλευτες συνεργασίες. Απόφοιτος του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Δραματικής Σχολής Αθηνών Γ. Θεοδοσιάδη, κάτοχος Μάστερ (ΜΑ in Arts) Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας από το Goldsmiths University of London, εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Brunel University of London. Έχει εκπαιδευτεί δίπλα σε κορυφαίους δασκάλους και τα τελευταία χρόνια ασχολείται ενεργά και επιτυχημένα με τη σκηνοθεσία. Έχει διδάξει στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, σε δραματικές σχολές, δημόσια Ι.Ε.Κ. και σε πολλά σεμινάρια, ενώ έχει επίσης ιδρύσει τη θεατρική ομάδα Anima. Συνεργάστηκε με το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας ως καλλιτεχνική υπεύθυνη της Παιδικής – Εφηβικής Σκηνής και των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του ΔΗΠΕΘΕ. Έχει εντρυφήσει στο σωματικό θέατρο, που ξεκινά από τη μέθοδο των σωματικών ενεργειών του Στανισλάβσκι, περνά στον Γκροτόβσκι και κάνοντας μια διαδρομή φτάνει στο Ζακ Λεκόκ, τη μέθοδο του οποίου σπούδασε στο Λονδίνο.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο catisart.gr μας μιλά για τα παιδικά της χρόνια και τους τόμους του «Μικρού Ήρωα» που διάβαζε μετά μανίας, για την απόφασή της να ασχοληθεί με το θέατρο παρακολουθώντας ένα σεμινάριο. «Μαγεύτηκα και σαν να ένιωσα ότι ανακάλυψα ένα κομμάτι που έλειπε από μέσα μου» μας λέει χαρακτηριστικά. Μας αναλύει τον Καρκαβίτσα και τον «Ζητιάνο» του, επισημαίνοντας πόσο σημαντικό είναι να έρθουμε σε επαφή με αυτά τα κείμενα, τα οποία σηματοδοτούν τη νεοελληνική πεζογραφία και έχουν καθορίσει την αντίληψή μας για τον κόσμο.
Ο «Ζητιάνος» παρουσιάζεται στο Θέατρο Από Μηχανής (Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο) κάθε Σάββατο στις 18:00 και κάθε Κυριακή στις 17:00. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο στο οποίο αξίζει να αναφερθούμε είναι ότι ο Καρκαβίτσας, αυτός ο σπουδαίος λογοτέχνης, δεν έχει ξανανέβει ποτέ στη σκηνή. Και φυσικά ούτε ο «Ζητιάνος» του. Η παράσταση εκτυλίσσεται σε ένα άκρως εικαστικό τοπίο δίνοντάς μας με σύγχρονο τρόπο ένα έργο παλιό και ρεαλιστικό χωρίς να χαθεί η ουσία του, το περιβάλλον που εκτυλίσσεται η ιστορία και οι χαρακτήρες όπως εξελίσσονται στο βιβλίο. Πρόκειται για μια ξεχωριστή παράσταση, αινιγματική και ατμοσφαιρική, που δεν πρέπει να χάσουμε… Γιατί, όπως ενδεικτικά μας εξηγεί η Ρουμπίνη: “Ο «Ζητιάνος» είναι ο Έλληνας πολιτικός, ο Έλληνας έμπορος, ο Έλληνας γιατρός, ο έξυπνος και πονηρός Έλληνας, που νομίζει ότι θα τα καταφέρει και θα τη σκαπουλάρει χωρίς να χρειαστεί να κοπιάσει μόνο και μόνο επειδή είναι Έλληνας”.
* Δεν θα ξεχάσω ποτέ με πόση λαχτάρα περίμενα να έρθει ο πατέρας μου από τη δουλειά (ήταν προϊστάμενος στο πρακτορείο εφημερίδων Αθηναϊκού Τύπου) και να μου φέρει εφημερίδες και περιοδικά αλλά κυρίως τους τόμους του «Μικρού Ήρωα» που διάβαζα με μανία. Έχω διαβάσει όλο το «Μικρό Ήρωα» δύο φορές.
Πότε πρωτοήρθατε σε επαφή με το θέατρο και πότε αποφασίσατε ότι θέλετε να ασχοληθείτε επαγγελματικά με αυτό;
* Οι γονείς μου με πήγαιναν στο θέατρο από μικρή αλλά η σοβαρή επαφή μου ολοκληρώθηκε ένα καλοκαίρι που παρακολούθησα ένα σεμινάριο εκπαιδευτικών στην Ακράτα, εγώ ως φοιτήτρια της θεατρολογίας. Μαγεύτηκα και σαν να ένιωσα ότι ανακάλυψα ένα κομμάτι που έλειπε από μέσα μου.
Πώς ξεκίνησε η πορεία σας στο χώρο της σκηνοθεσίας;
* Από την αρχή ήθελα να πάω προς τα εκεί. Παρόλο που τελείωσα τη σχολή θεάτρου Θεοδοσιάδη, πολύ γρήγορα συνειδητοποίησα ότι αγαπάω τη σκηνοθεσία και ξεκίνησα το μάστερ μου στο εξωτερικό με αυτή την κατεύθυνση.
Ποιες είναι οι θεατρικές και κινηματογραφικές επιρροές σας;
* Έχω περισσότερο εντρυφήσει στο λεγόμενο σωματικό θέατρο, που ξεκινά από τη μέθοδο των σωματικών ενεργειών του Στανισλάβσκι, περνά στον Γκροτόβσκι και κάνοντας μια διαδρομή φτάνει στον Ζακ Λεκόκ, τη μέθοδο του οποίου σπούδασα στο Λονδίνο. Τον κινηματογράφο τον λατρεύω, ειδικά τον ευρωπαϊκό αλλά και τον καλό αμερικάνικο.
Σύντομα θα παρουσιάσετε τον «Ζητιάνο» του Καρκαβίτσα. Σίγουρα πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, εσείς όμως γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο για να μεταφερθεί στο θέατρο;
* Ένα ιδιαίτερο στοιχείο στο οποίο αξίζει κανείς να αναφερθεί είναι ότι ο Καρκαβίτσας, αυτός ο σπουδαίος λογοτέχνης, δεν έχει ξανανέβει ποτέ στη σκηνή. Και φυσικά ούτε ο «Ζητιάνος» του. Ξεκινάμε λοιπόν από τη βάση του πόσο σημαντικό είναι να έρθουμε σε επαφή με αυτά τα κείμενα, τα οποία σηματοδοτούν τη νεοελληνική πεζογραφία και έχουν καθορίσει την αντίληψή μας για τον κόσμο.
Επίσης μετά την «Έξοδο», η οποία αναφερόταν σε συγκεκριμένη περίοδο της ελληνικής ιστορίας (το πρώτο μέρος της αφορούσε στο 1821), ένιωσα την ανάγκη να δω ξανά αυτή την περίοδο και πιο συγκεκριμένα την περίοδο δημιουργίας του ελληνικού έθνους και ο «Ζητιάνος» ήταν ό,τι πιο κοντά σε αυτή την περίοδο. Η κατάσταση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, μου δημιουργεί την ανάγκη μιας έντονης αναζήτησης και μελέτης του παρελθόντος, σχεδόν αναπόδραστης.
Τι χαρακτήρας είναι ο «Ζητιάνος»;
* Ο «Ζητιάνος» είναι ο Έλληνας πολιτικός, ο Έλληνας έμπορος, ο Έλληνας γιατρός, ο έξυπνος και πονηρός Έλληνας, που νομίζει ότι θα τα καταφέρει και θα τη σκαπουλάρει χωρίς να χρειαστεί να κοπιάσει μόνο και μόνο επειδή είναι Έλληνας. Που νομίζει ότι θα καταφέρει να κοροϊδέψει, θα καταφέρει να εξαπατήσει αλλά θα βγει αλώβητος.
Ταυτόχρονα είναι και από τους πιο κακούς και σκοτεινούς χαρακτήρες της ευρύτερης ελληνικής και ξένης γραμματείας. Με το «Ζητιάνο» δεν υπάρχει κάθαρση.
Ποια είναι η σκηνοθετική σας ματιά στο έργο;
* Ο σκοπός μου είναι να δω με σύγχρονο τρόπο ένα έργο παλιό και ρεαλιστικό χωρίς να χαθεί η ουσία του, το περιβάλλον που εκτυλίσσεται η ιστορία και οι χαρακτήρες όπως εξελίσσονται. Για αυτό το λόγο μέσα από αυτοσχεδιασμούς και πειραματισμό, οδηγηθήκαμε στη χρήση μάσκας και στη δημιουργία ενός άκρως εικαστικού τοπίου, καθώς και σε μια φόρμα υποκριτικής πιο μετρημένη και στυλιζαρισμένη.
Τον «Ζητιάνο» τον ανεβάσατε και πέρυσι με ιδιαίτερη επιτυχία, γιατί όμως για τόσο λίγες παραστάσεις;
* Ο «Ζητιάνος» ανέβηκε στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας για αρκετές παραστάσεις και στη συνέχεια ήρθε στην Αθήνα το δεύτερο μέρος της σεζόν για λίγο με σκοπό να συνεχιστεί και φέτος.
Τι κοινό με την εποχή που ζούμε έχει το έργο;
* Είναι γεγονός ότι εφόσον μιλάμε για νεοελληνικό έργο, μιλάμε και για την ελληνική ιστορία, η οποία και δυστυχώς πολλές φορές επαναλαμβάνεται. Θέλω με αυτό να πω ότι πολλές ιστορικοί περίοδοι και γεγονότα μοιάζουν να έχουν πολλά κοινά κυρίως σε σχέση με τις κοινωνικές και οικονομικές ανακατατάξεις που συμβαίνουν. Το ίδιο μπορεί κανείς να πει για το «Ζητιάνο»: αναφέρεται σε μια πολύ μεταβατική περίοδο, που τα σύνορα του νεοϊδρυθέντος ελληνικού κράτους είναι πολύ κοντά και γίνονται αλλεπάλληλες διαπραγματεύσεις για την προσάρτηση και των υπόλοιπων περιοχών. Ταυτόχρονα, έπειτα από 400 έτη τουρκοκρατίας, στον ελληνικό χώρο επικρατεί μεγάλη φτώχεια, αμάθεια, δεισιδαιμονία και μιζέρια. Θα έλεγε λοιπόν κανείς ότι αυτά είναι χαρακτηριστικά που δεν έχουν άμεση σχέση με το σήμερα. Όμως αν σκεφτεί κανείς πιο σφαιρικά θα διαπιστώσει πως βρισκόμαστε σε μια μεταιχμιακή κατάσταση, που τα σύνορά μας βάλλονται, υπάρχει μεγάλη έλλειψη πολιτισμού και ημιμάθεια, κατακερματισμός της γνώσης, έλλειψη συνειδητότητας και κυρίως μια ανάγκη «ζητιανιάς», προκειμένου να μη χαθούν εκείνα τα προνόμια και οι ευκολίες που για χρόνια νομίζαμε ότι είχαμε.
Όπως και στην «Έξοδο», η πλοκή της παράστασης ξετυλίγεται από την πλευρά των γυναικών της ιστορίας. Πιστεύεται ότι η συμβολή της γυναίκας, ειδικά της ανώνυμης γυναίκας, στην Ιστορία δεν είναι επαρκώς φωτισμένη;
* Οι τελευταίες παραστάσεις της ομάδας είχαν έναν κοινό άξονα: την αφήγηση της εκάστοτε ιστορίας μέσα από τη φωνή και την οπτική των γυναικών-ρόλων, ολοκληρώνοντας με αυτό τον τρόπο μια τριλογία («Ιούλιος Καίσαρας: scripta femina», «Έξοδος» και τώρα «Ο Ζητιάνος»). Αυτή ήταν μια συνειδητή απόφαση, θέλοντας ως ομάδα να προβάλλουμε τη γυναικεία πλευρά, τα γυναικεία συναισθήματα και ταυτόχρονα να διαβάσουμε τις συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα, άγνωστο στο πολύ κοινό. Και ένας βασικός λόγος ήταν αυτός ότι η συμβολή της γυναίκας στην Ιστορία δεν ήταν τόσο προβεβλημένη. Όπως βέβαια με έναν τρόπο και στη συνέχεια.
Μιλήστε μας για την «Anima», που μετράει ήδη κάποια χρόνια στο ελληνικό θέατρο με αρκετές σημαντικές παραστάσεις στο ενεργητικό της.
* Η Ομάδα Anima δραστηριοποιείται τα τελευταία χρόνια στο χώρο του θεάτρου έχοντας μια ομάδα μόνιμων ηθοποιών και συντελεστών και πειραματίζεται γύρω από σύγχρονες θεατρικές φόρμες αφήγησης. Το ενδιαφέρον της ομάδας στρέφεται γύρω από την ιδέα του πώς μπορεί να παρουσιαστεί ένα κλασικό κείμενο ώστε να αφορά το σήμερα. Ο πειραματισμός έγκειται τόσο στο κομμάτι της φόρμας, δηλαδή της όψης της παράστασης όσο και στην υποκριτική μέθοδο. Η κεντρική ιδέα πάνω στην οποία δουλεύει η ομάδα είναι μια μεταμπρεχτική προσέγγιση των κειμένων. Επίσης μέσα από την ουσιαστική χρήση της μουσικής ως παρτενέρ των ηθοποιών, την κίνηση και τη σωματοποιημένη έκφραση των ρόλων, προσεγγίζεται η υποκριτική.
Τι αποκομίσατε από τη συνεργασία σας με το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας ως καλλιτεχνική υπεύθυνη της Παιδικής-Εφηβικής Σκηνής και των εκπαιδευτικών του προγραμμάτων;
* Ήταν μια πολύ σημαντική και ιδιαίτερη εμπειρία κυρίως όσον αφορά το οργανωτικό και διοικητικό κομμάτι της λειτουργίας ενός ΔΗΠΕΘΕ. Είναι κάτι που με ενδιαφέρει πολύ γιατί έχει να κάνει με τη χάραξη του συνόλου της πολιτιστικής πολιτικής ενός τόπου, μιας περιοχής.
Πώς ήταν η εμπειρία σας από την περιφέρεια; Πόσο διψάνε για θέατρο οι μικρότερες πόλεις της Ελλάδας;
* Τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά στην περιφέρεια, άλλοι ρυθμοί, άλλες δομές, άλλη οργάνωση. Σου δίνεται η ευκαιρία να παραγάγεις ουσιαστικό έργο, να φτιάξεις δομές, να δεις το θέατρο πιο σφαιρικά. Από τις πιο ωραίες εμπειρίες μου ήταν όταν οργάνωσα μια παράσταση με παιδιά με ειδικές ανάγκες. Ήταν εμπειρία ζωής.
Τι θέατρο ονειρεύεστε και ποιο είναι το είδος του θεάτρου που πιστεύετε ότι χρειαζόμαστε στις μέρες μας;
* Δεν ξέρω, έχουν μπερδευτεί οι τάσεις, το μεταδραματικό έχει γίνει μετά, μετά, μετά και πάει λέγοντας. Νομίζω ότι ψάχνουμε το στίγμα της εποχής γενικά. Ονειρεύομαι το να κάνουμε καλό θέατρο και να αφουγκραζόμαστε την εποχή μας.
Από τις σπουδές σας στο Λονδίνο και την εξοικείωσή σας με τα εκεί καλλιτεχνικά δρώμενα, πώς θα χαρακτηρίζατε τους Έλληνες καλλιτέχνες σε σχέση με τους ξένους;
* Οι Έλληνες είναι πολύ ταλαντούχοι και πια συναγωνίζονται τους ξένους ως πολυεργαλεία κυρίως στην υποκριτική. Δεν υπάρχουν όμως σοβαροί παραγωγοί και οργάνωση ώστε να γίνονται πιο σοβαρά και μεγάλα πράγματα. Επίσης δεν υπάρχει αξιοκρατία όπως υπάρχει στο εξωτερικό. Αυτό είναι μεγάλο πλήγμα γενικά για τη χώρα και όχι μόνο στον τομέα του θεάτρου.
Πώς κρίνετε το μεγάλο αριθμό θεάτρων και παραστάσεων στην Αθήνα;
* Θεωρώ ότι είναι ένα φαινόμενο πολυδιάστατο, με πολλά θετικά αλλά και αρνητικά. Πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει τόσο μεγάλος αριθμός παραστάσεων και αυτό λέει κάτι. Η κρίση οδηγεί στη συσπείρωση και την πολιτισμική δημιουργία, ωστόσο στην περίπτωση της Ελλάδας έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Όλοι κάνουν θέατρο με όποιο μέσο, σε αυτό συντέλεσαν και οι άπειρες θεατρικές σχολές που δημιουργήθηκαν, πολλές χωρίς αυστηρά κριτήρια. Άρχισαν να μπαίνουν πολλοί φοιτητές θεωρώντας ότι το θέατρο είναι εύκολο, κάτι σαν life style. Χάθηκε η δυσκολία και άρα και η μαγεία του ταξιδιού σε βαθιά νερά.
Αγοράζετε / διαβάζετε εφημερίδα;
* Διαβάζω πολύ και αγοράζω εφημερίδες. Μου αρέσει η μυρωδιά του χαρτιού στα χέρια μου.
Τι γνώμη έχετε για το Διαδίκτυο; Πιστεύετε ότι αυτό είναι το μέλλον και ότι η έντυπη ενημέρωση εξαφανίζεται;
* Σίγουρα αποτελεί το μέλλον και ήδη έχει κυριαρχήσει έναντι της έντυπης ενημέρωσης. Όμως και εδώ χρειάζεται προσοχή γιατί δεν υπάρχει κανενός είδους έλεγχος και ξεπετάγονται πολλά σκουπίδια που οδηγούν σε παραπληροφόρηση και σκοταδισμό.
Ποιους θαυμάζετε στη λογοτεχνία, στη ζωγραφική, στον κινηματογράφο αλλά και στο θέατρο;
* Γενικά μου αρέσει να διαβάζω διαφορετικά είδη και να παρακολουθώ διαφορετικές τάσεις είτε στη ζωγραφική, είτε στη μουσική. Δε θέλω να ξεχωρίσω. Μου αρέσει να εντρυφώ στις περιόδους και στις φόρμες, έτσι για π.χ. μου αρέσει ο ρομαντισμός αλλά και ο σουρεαλισμός το ίδιο. Θα πω μόνο για το θέατρο, ότι λατρεύω το Σαίξπηρ.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο;
* Και πάλι δεν μπορώ να ξεχωρίσω εύκολα γιατί πολλά βιβλία με σημάδεψαν από μικρή και Ελλήνων και ξένων. Πραγματικά δεν θέλω να ξεχωρίσω.
Για ποια πράγματα σήμερα αξίζει να υψώσουμε τη φωνή;
* Για τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις μας. Για την έλλειψη δικαιοσύνης που χαρακτηρίζει αυτή τη χώρα.
Πώς είναι η καθημερινότητά σας στην Αθήνα και οι αγαπημένες σας συνήθειες;
* Γενικά αγαπώ πολύ την Αθήνα παρ’ όλα τα κακά της, κυρίως γιατί δεν βαριέσαι ποτέ και σου δίνει την ευκαιρία να κάνεις πολλά πράγματα. Μου αρέσει να περπατάω σε γειτονιές της και να τις εξερευνώ. Μου αρέσει να βλέπω την Ακρόπολη από όλες τις πλευρές και τις γωνίες, που μπορείς να τη δεις. Μου αρέσει να πηγαίνω για καφέ, να τρώω στα ταβερνάκια, να βλέπω θέατρο και σινεμά.
Ποια από τις συμβουλές που έχετε πάρει, δεν την ξεχνάτε ποτέ;
* Να μην εγκαταλείπεις, να προσπαθείς για αυτό που θέλεις και στο τέλος το καλό δικαιώνεται!
Τι γνώμη έχετε για τη συμπεριφορά των Ελλήνων απέναντι στα ζώα;
* Είναι κακή όπως και γενικά η συμπεριφορά μας απέναντι σε οτιδήποτε αδύναμο.
Ποια είναι η δική σας σχέση με τα ζώα; Έχετε κατοικίδιο;
* Αγαπώ τα ζώα ειδικά τα σκυλάκια αλλά ο τρόπος ζωής στην Αθήνα και η δουλειά η συγκεκριμένη δεν σου αφήνουν πολλά περιθώρια για κατοικίδιο.
Ευχαριστώ πολύ!
* Κι εγώ ευχαριστώ!
Ανδρέας Καρκαβίτσας
Ο Ζητιάνος
Θέατρο Από Μηχανής
Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο
210 5232097
Από 21 Οκτωβρίου και μόνο για 12 παραστάσεις
Παραστάσεις: Σάββατο στις 18:00, Κυριακή στις 17:00
Τιμές εισιτηρίων: 15 € & 12 € μειωμένο & φοιτητικό, 9 € γκρουπ, 5 € ατέλειες
Ο «Ζητιάνος» του Ανδρέα Καρκαβίτσα, επιστρέφει. Μετά την περσινή επιτυχία, η παράσταση της ομάδας Anima (υποψήφια για το βραβείο Κάρολος Κουν για την παράσταση «Έξοδος») σε σκηνοθεσία Ρουμπίνης Μοσχοχωρίτη και συμπαραγωγή του ΔηΠεΘε Ρούμελης με τη Λυκόφως φιλοξενεί, έρχεται από τις 21 Οκτωβρίου και μόνο για 12 παραστάσεις στο Θέατρο Από Μηχανής. Ένα από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα της Νεοελληνικής λογοτεχνίας διασκευάζεται πρώτη φορά για το θέατρο μέσα από μια σύγχρονη σκηνοθετική ματιά. Μια παράσταση για τους ενήλικες, τους εφήβους και για όλη την οικογένεια. Προμηθευτείτε έγκαιρα τα εισιτήριά σας στο https://www.viva.gr/tickets/ theatre/apo-mixanis/o-zitianos
Ο Ζητιάνος του Καρκαβίτσα αναφερόμενος στην εποχή της προσάρτησης της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος (1881) σκιαγραφεί την κατάσταση ενός χωριού του θεσσαλικού κάμπου και των κατοίκων του, οι οποίοι κυριαρχημένοι από ταπεινά ένστικτα, από παγανιστικές δοξασίες, φτώχεια και αμάθεια, γίνονται υποχείρια ενός δαιμόνιου επαγγελματία Επαίτη, ο οποίος τους οδηγεί προς την καταστροφή. Με αυτόν τον τρόπο ο Καρκαβίτσας προβάλλει τη φθορά του παλιού μεσαιωνικού κόσμου, στον οποίο επικρατούσαν οι δόλιοι, οι επιτήδειοι και οι ισχυροί, προτείνοντας τελικά μέσα από την απόλυτη επικράτηση του κακού, το αντίθετό της, δηλαδή την εξέλιξη, τη μόρφωση, την πνευματικότητα, την κυριαρχία των θετικών ενστίκτων έναντι των αρχέγονων ηθών, τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, και εν τέλει την επίμοχθη αντίσταση στο πιο ισχυρό.
Στο Νυχτερέμι, ένα χωριό κοντά στις εκβολές του Πηνειού, ενώ οι κάτοικοί του βρίσκονται στα δικαστήρια με τον μπέη της περιοχής, στην προσπάθειά τους να ξεκαθαρίσουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς του χωριού, με την κρυφή ελπίδα ότι θα καταφέρουν να νικήσουν και να θεωρηθούν τα κτήματα δικά τους και όχι του μπέη, φτάνει ένας ζητιάνος μαζί με το δεκαπεντάχρονο ζητιανόπουλό του.
Το κύριο πρόσωπο του μυθιστορήματος, ο ζητιάνος ονόματι Τζιριτόκωστας, αφού ξυλοφορτωθεί από τον τελωνοφύλακα Βαλαχά, θα προκαλέσει τη συμπόνια των κατοίκων που θα του προσφέρουν φιλοξενία και τροφή. Την επόμενη μέρα, ο ζητιάνος θα προκαλέσει το ενδιαφέρον των γυναικών του χωριού, με τα «θαυματουργά βοτάνια» του, και θα κατορθώσει να πουλήσει, το «αγαπόχορτο», το «σερνικοβότανο» και άλλα βοτάνια, καθώς και υλικά για ξόρκια και για μαγικά, παίρνοντας σε αντάλλαγμα ό,τι πιο ακριβό έβλεπε ότι είχε το κάθε σπίτι, που θα το μεταπουλούσε και θα γέμιζε με χρυσές λίρες. Αδιάφορος και ασυγκίνητος για τη μοίρα και την τύχη αυτών των γυναικών θα δώσει βοτάνια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν και στο θάνατο, ενώ θα καθοδηγήσει επιδέξια όλο το χωριό, άντρες και γυναίκες, να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες του· να εκδικηθεί δηλαδή το ξύλο που έφαγε από τον τελωνοφύλακα και παίζοντας με την αμάθεια και τη δεισιδαιμονία τους, να τους καθοδηγήσει να βάλουν φωτιά στο σπίτι που μένει για να τον κάψουν ζωντανό. Τέλος, θα βάλουν φωτιά και στο μεγάλο σπίτι του μπέη, οπότε παρεμβαίνουν οι ελληνικές Αρχές και οι Τούρκοι αφέντες της περιοχής, οδηγώντας όλους τους άντρες στη φυλακή της Λάρισας.
Στην παράσταση της ομάδας Anima η ιστορία ξετυλίγεται από την πλευρά των γυναικών της ιστορίας, οι οποίες ακόμα πιο εγκλωβισμένες στην ανδροκρατούμενη κοινωνία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, επηρεασμένου βαθιά από την οθωμανική κοινωνική δομή, στέκουν ανήμπορες να αντισταθούν και να προφυλάξουν τα παιδιά τους, τους εαυτούς τους και τους άντρες που κάνουν κουμάντο, από το επερχόμενο κακό που φέρει επιδέξια μαζί του ο άντρας Ζητιάνος. Έτσι βλέπουμε στην αρχή της ιστορίας τις γυναίκες πεθαμένες πια, στο μεταίχμιο του άλλου κόσμου, να επιστρέφουν πίσω στον τόπο τους για να ξαναζήσουν την ιστορία τους, να την διηγηθούν και να καταλάβουν… Μέσα μια σύγχρονη εικαστική αναπαράσταση αναλαμβάνουν διάφορους ρόλους, στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν τόσο τη δική τους πλευρά όσο και την πλευρά των αντρών της ιστορίας.
Συντελεστές
Διασκευή: Κική Κουβαρά
Σκηνοθεσία: Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτου
Σκηνογραφία-Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Πρωτότυπη μουσική: Κώστας Νικολόπουλος
Χορογραφίες-επιμέλεια κίνησης: Άννα Απέργη
Επιμέλεια φωτισμών: Παναγιώτης Λαμπής
Κατασκευή σκηνικού-μάσκες: Περικλής Πραβήτας
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Δενδρινού
Κλαρίνο-Ντουντουκ: Γιώργος Δούσος
Διεύθυνση Παραγωγής: Όλγα Μαυροειδή
Παίζουν οι ηθοποιοί: Λεωνίδας Κακούρης, Κατερίνα Μπιλάλη, Μαρία Καρακίτσου, Λευτέρης Παπακώστας, Γιώτα Τσιότσκα.
***
Διαβάστε ακόμη:
και
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑΣ, Η ΘΑΛΑΣΣΑ
