Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Το θέατρο αρέσκεται να κατασκευάζει ψευδαισθήσεις και μετέωρα επίπεδα πραγματικότητας. Ψευδαισθήσεις συχνά ρευστές και φευγαλέες, που πάραυτα τέρπεται να τις καταστρέφει, αποκαλύπτοντας τη σκληρότητα και την ειρωνεία της ζωής.
Πέρα από τις ψευδαισθήσεις όμως, αυτό που μένει είναι η αλήθεια του, η αγάπη του, οι ήρωές του και οι φυσιογνωμίες που τους υποδύονται, οι ηθοποιοί του.
Όπως έλεγε και ο Χατζιδάκις, «η παράσταση δεν είναι φώτα, δεν είναι σκηνικό. Είναι οι άνθρωποι: εσείς κι εγώ».
Τη Μαρία Πετεβή δεν την είχα δει στην τηλεόραση, όπου παίζει. Είχα παρακολουθήσει βέβαια το καλοκαίρι την τραγωδία «Ορέστης» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΚΘΒΕ, Γιάννη Αναστασάκη, στην παρουσίασή της στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, όπου συμμετείχε στο Χορό. Ουσιαστικά όμως την είδα στον «Επιθεωρητή» του Γκόγκολ, στο θέατρο Skrow, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαγεωργίου.
Υποδυόταν τη Μαρία Αντόνοβα, τη μοναχοκόρη του Έπαρχου μιας πολύ μικρής επαρχίας της Ρωσίας. Έχω να καταθέσω πως ήταν καταπληκτική. Ζωντάνια, πάθος, αθωότητα, δόθηκαν με την πιο δυνατή ερμηνεία. Ήταν τόσο όμορφη η παρουσία της, ανάμεσα σε όλους τους διαλεχτούς ηθοποιούς της παράστασης που έδωσαν το μέτρο της τέχνης τους, ώστε με συγκίνησε κι εμένα κι άλλους θεατές της παράστασης την ημέρα εκείνη, όπως κατάλαβα κρυφακούγοντας τα θετικά τους σχόλια.
Η ερμηνεία της είχε χάρη και τα πιο φυσικά, πειστικά και αληθινά χρώματα. Στα μέρη της αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης προσέδωσε ανάγλυφη παραστατικότητα και κομψή κωμικότητα. Η ενσάρκωση του χαρακτήρα ήταν προϊόν μιας αξιόλογης δημιουργίας. Είχε φαντασία, μαγική απλότητα, πηγαίο χιούμορ και φίνα αστραφτερή σπιρτάδα.
Η Μαρία Πετεβή σπούδασε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ και στη Δραματική Σχολή Ωδείου Αθηνών. Έκανε το τηλεοπτικό ντεμπούτο της το 2016 ως Ζίτσα Λιόλιου στην κωμική σειρά του Alpha «Αστέρας Ραχούλας». Το 2018 την είδαμε να συμμετέχει στη σατιρική σειρά του ANT1 «Δέκα μικροί Μήτσοι».
Ανήκει στην πιο φρέσκια γενιά ηθοποιών. Προσέξτε τη. Τυπώστε στο νου σας το χαριτωμένο της πρόσωπο γιατί οπωσδήποτε το μέλλον θα τη φέρει μπροστά σας. Η ελπίδα πάντα δίνει το «παρών».
Αυτή την εποχή αρχίζει πρόβες για τις «Λουόμενες», το έργο της πολύ σημαντικής Κατερίνας Μαυρογεώργη, που θα παιχτεί στο Skrow. Επίσης ονειρεύεται συναντήσεις. Όπως περιγράφει στη συνέντευξη που θα διαβάσετε παρακάτω, θέλει να συναντηθεί “με τους πιο ζοφερούς, τους πιο αγαθούς, τους πιο παθιασμένους, τους πιο μυστήριους, τους πιο ευάλωτους και εύθραυστους, τους πιο προβληματικούς, τους πιο ανθρώπινους και καθημερινούς, τους πιο ηρωικούς και θαρραλέους, τους πιο περίεργους, τους πιο προβλέψιμους, τους πιο ατίθασους ήρωες της παγκόσμιας δραματουργίας”.
Της ευχόμαστε να τους συναντήσει όλους στη θεατρική της σταδιοδρομία κι εμείς να την παρακολουθούμε!
* Γεννήθηκα στην Αθήνα αλλά μεγάλωσα στα Μεσόγεια. Από την παιδική μου ηλικία αυτό που θυμάμαι έντονα είναι η μουσική. Κυριαρχούσε στο σπίτι μας. Με έναν τρόπο ήταν σαν ένα ξεχωριστό μέλος της οικογένειας. Ο πατέρας μου έκανε στο σπίτι ιδιαίτερα μαθήματα αρμονίου σε παιδιά κι έτσι όλη μέρα υπήρχε μουσική σπίτι. Επίσης ο αδερφός μου που είναι κι αυτός μουσικός, έφερνε τους φίλους του σπίτι αρκετές φορές και έπαιζαν μουσική. Εγώ με την πρώτη ευκαιρία πήγαινα καθόμουν μαζί τους και τραγουδούσα. Θυμάμαι το κυνηγητό στο σχολείο, τις κούκλες μου που είχαν όλες όνομα και ξεχωριστή ιστορία η κάθε μια που εξελισσόταν μέσα στο χρόνο και τέλος θυμάμαι τις μυρωδιές από τα φαγητά που έφτιαχνε η μητέρα μου.
Υπάρχει μια συγκεκριμένη στιγμή κατά την οποία αποφασίζει κανείς με τι θα ασχοληθεί στη ζωή του. Ποια ήταν αυτή η στιγμή για σένα;
* Είχα την τύχη να γνωρίζω από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου με τι θέλω να ασχοληθώ στη ζωή μου και καθώς μεγάλωνα τίποτα από το παιδικό αυτό όνειρο δεν διαβρώθηκε παρά μόνο δυνάμωνε και γινόταν πιο συνειδητό. Μια στιγμή που θυμάμαι χαρακτηριστικά να λέω στη μαμά μου ότι σίγουρα θα γίνω ηθοποιός όταν μεγαλώσω, ήταν ύστερα από μια σχολική παράσταση που έκανα την κεντρική ηρωίδα, την Αννιώ, στην έκτη δημοτικού. Μετά την υπόκλιση έκλαιγα από χαρά. Ήμουν ευτυχισμένη. Ήμουν σίγουρη.
Τι θα ήθελες να πεις για τον Γιώργο Παπαγεωργίου, που σε σκηνοθέτησε πρόσφατα στον «Επιθεωρητή»;
* Αυτό που έχω να πω για τον Γιώργο Παπαγεωργίου είναι ότι είναι ένας πολύ ταλαντούχος άνθρωπος με πείσμα τόσο δυνατό όπως αυτό ενός παιδιού που θέλει να φάει γλυκό πριν από το φαγητό.
Πώς θα σκιαγραφούσες την ηρωίδα που υποδύθηκες στον «Επιθεωρητή» του Γκόγκολ;
* Στην παράσταση υποδύθηκα τη Μαρία Αντόνοβα, τη μοναχοκόρη του Έπαρχου μιας πολύ μικρής επαρχίας της Ρωσίας. Είναι μια πολύ αγνή και ευαίσθητη κοπέλα. Έχει μεγαλώσει στην επαρχία και οι γονείς της που είναι άνθρωποι κουτοπόνηροι αλλά καλοί στο βάθος τους, την έχουν μεγαλώσει μέσα σε ένα κλίμα λαμογιάς και κουτοπονηριάς. Αυτή διαφέρει από εκείνους αρκετά! Είναι πιο αθώα, πιο ευγενική και ενδιαφέρεται για τη μόρφωσή της πολύ παραπάνω από αυτούς. Όμως είναι κοινωνικά αδέξια καθώς τα ερεθίσματα που έχει λάβει από τον περίγυρό της είναι πολύ περιορισμένα. Έχει πολύ χαμηλή αυτοπεποίθηση καθώς νιώθει αόρατη. Προσπαθεί με κάθε τρόπο να ενταχθεί ώστε να αποκτήσει χώρο και προσοχή. Νιώθει εγκλωβισμένη μέσα στην κλειστή κοινωνία και ονειρεύεται να πάει στην Πετρούπολη και να γνωρίσει τον καλλιτεχνικό κύκλο της πρωτεύουσας. Είναι ένας διάφανος άνθρωπος που ακόμα η ψυχή του δεν έχει διαβρωθεί. Είναι ευκολόπιστη και ονειροπόλα. Θέλει να ζήσει, να αφεθεί στα χέρια ενός μεγάλου έρωτα όπου θα είναι ελεύθερη επιτέλους να ανθίσει. Στο τέλος μένει μετέωρη, με μια ελπίδα και ένα όνειρο που αρχίζει να καταλαβαίνει ότι δεν θα εκπληρωθεί ποτέ.
Τι τίτλο θα έβαζες στην ομάδα που αποτελούσε το θίασο του «Επιθεωρητή»;
* Ο τίτλος που θα βάλω στο θίασο του “Επιθεωρητή” είναι: Τόσο τρελοί που καταντούν ανυπόφορα αξιαγάπητοι.
Η τηλεόραση τι σου έχει προσφέρει;
* Η τηλεόραση μου προσέφερε εμπειρία. Συγκεκριμένα, εξοικείωση με το φακό και με τη διαδικασία του γυρίσματος. Επίσης στάθηκε αφορμή για να γνωρίσω κάποιους υπέροχους ανθρώπους που κατέχουν ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου.
Με ποιους θεατρικούς ήρωες και ηρωίδες θα ήθελες να συναντηθείς στη σκηνή;
* Θα ήθελα να μπω στα παπούτσια πολλών ηρωίδων και ηρώων πολύ διαφορετικών μεταξύ τους. Να συναντηθώ με τους πιο ζοφερούς, τους πιο αγαθούς, τους πιο παθιασμένους, τους πιο μυστήριους, τους πιο ευάλωτους και εύθραυστους, τους πιο προβληματικούς, τους πιο ανθρώπινους και καθημερινούς, τους πιο ηρωικούς και θαρραλέους, τους πιο περίεργους, τους πιο προβλέψιμους, τους πιο ατίθασους ήρωες της παγκόσμιας δραματουργίας.
Πόσο ρίσκο περικλείεται σε μια καλλιτεχνική προσπάθεια;
* Νομίζω ότι η ίδια η δουλειά μας είναι ΤΟ ΡΙΣΚΟ. Οι πιθανότητες πάντα κλίνουν προς την αποτυχία. Όσο καιρό δουλεύω συνειδητοποιώ πόσοι παράγοντες πρέπει με μαγικό τρόπο να ταιριάξουν απόλυτα και να κουμπώσουν μεταξύ τους για να γίνει μία πραγματικά καλή δουλειά. Και αν αυτό επιτευχθεί, έρχονται άλλα ρίσκα να σε βρουν. Το αν θα πληρωθείς, αν θα έχει κόσμο, αν θα κατέβει νωρίτερα από το προβλεπόμενο η παράσταση με αποτέλεσμα να μείνεις άνεργος. Σε κάποιες περιπτώσεις και το αν θα γίνει τελικά η δουλειά που έχεις κλείσει εδώ και καιρό και υπολόγιζες σ’ αυτήν. Καμιά φορά σκέφτομαι ότι η δουλειά αυτή είναι απόλυτα τρελή. Όμως ακόμα πιο τρελή είναι η αγάπη και η αφοσίωση σε αυτήν που τελικά μαθαίνεις να ζεις με τα ρίσκα της και να τα διαχειρίζεσαι.
Ποια είναι τα άμεσα σχέδιά σου;
* Μετά τον «Επιθεωρητή», αρχίζω πρόβες για ένα έργο που έχει γράψει και σκηνοθετεί η Κατερίνα Μαυρογεώργη που ονομάζεται «Λουόμενες» και θα παιχτεί στο Skrow.
Κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του κριτήρια για να ορίσει την επιτυχία; Εσύ πώς ορίζεις την επιτυχία;
* Πραγματική επιτυχία για μένα στη ζωή είναι η επίτευξη της ευτυχίας, ενός αισθήματος πληρότητας και αυτοπραγμάτωσης δηλαδή. Είναι η γαλήνη, το να μπορείς δηλαδή να κοιμάσαι ήσυχος και να ξυπνάς με όρεξη για ζωή την επόμενη μέρα. Να είσαι στο εδώ και στο τώρα. Να μπορείς να χαρείς και να απολαύσεις τη στιγμή.
Πιστεύεις ότι η εμπειρία είναι κάτι που διδάσκεται;
* Η εμπειρία με κανένα τρόπο δεν μπορεί να διδαχθεί, το λέει και η λέξη, εν + πείρα. Την αποκτάς κάνοντας, προχωρώντας. Ο δρόμος που καλείται να ακολουθήσει ο καθένας για να την αποκτήσει είναι μοναχικός και πολύ προσωπικός.
Τι πιστεύεις για τη φήμη; Βοηθάει τον καλλιτέχνη;
* Πιστεύω ότι η φήμη βοηθάει τον καλλιτέχνη γιατί η δουλειά μας απευθύνεται σε κοινό. Αρκεί αυτός να μη γίνεται δούλος της.
Ποιο επάγγελμα διαφορετικό από το δικό σου θα ήθελες να δοκιμάσεις;
* Αν δε γινόμουν ηθοποιός θα γίνουν τραγουδίστρια ρεμπέτικων και παραδοσιακών τραγουδιών. Σε ένα παράλληλο σύμπαν όμως θα γινόμουν εξερευνήτρια και θα ταξίδευα παντού.
Ποια ευχή θα ήθελες να κάνεις;
* Αν είχα μία ευχή θα ευχόμουν λιγότερη αλαζονεία και περισσότερη ενσυναίσθηση.
Ποια θεωρείς ότι θα ήταν η ιδανική προσωπική σου εξέλιξη;
* Η ιδανική προσωπική μου εξέλιξη θα ήταν να συνεχίσω να ανακαλύπτω, να σχετίζομαι ουσιαστικά με τους άλλους, να ταξιδεύω και να διαβάζω. Επίσης να μη σταματήσω να εξελίσσομαι στο επάγγελμά μου να μετρώ ξεχωριστές συνεργασίες και να καταφέρω να βιοπορίζομαι από αυτό.
Τα λάθη μπορούν να μας οδηγήσουν στο σωστό;
* Πιστεύω στα λάθη και στο ότι αυτά μπορεί να μας μάθουν. Είναι δάσκαλοί μας, αρκεί να μην τα επαναλαμβάνουμε.
Αυτό το διάστημα που ασχολείσαι με το θέατρο, αν και μικρό, υπήρξαν στιγμές που απογοητεύτηκες;
* Έχω αποφοιτήσει δυόμισι χρόνια από τη Σχολή. Πρόσφατα έβλεπα την πρώτη μου δουλειά και σκέφτηκα, τι ορμή και αισιοδοξία είχα τότε, και έχει περάσει τόσος λίγος καιρός. Οι ματαιώσεις της δουλειάς είναι πολλές δυστυχώς. Έχω κλάψει πολύ, έχω θυμώσει πολύ, έχω απογοητευτεί και έχω νιώσει ότι δεν θα τα καταφέρω. Κάποιες φορές γίνεται αρκετά απογοητευτικό και σκληρό. Θέλει πολλή υπομονή και πίστη. Πολλή δουλειά και συνεχή εξέλιξη. Αυτό όμως είναι και το ωραίο. Σε κρατά ενεργό.
Τι σημαίνει ικανότητα για έναν ηθοποιό;
* Ικανότητα για έναν ηθοποιό είναι η ψυχική διαθεσιμότητα, η ανοιχτωσιά και η ευαισθησία. Ευαισθησία, με την έννοια των αισθήσεων. Οι αισθήσεις πρέπει να είναι τρομερά οξυμένες. Ικανότητα επίσης απαραίτητη είναι να ακούει και να είναι στον ενεστώτα χρόνο. Να μεταφέρει συναισθήματα στους άλλους, να γίνεται αγωγός. Τέλος η ενσυναίσθηση, η ομαδικότητα, η φαντασία και η ανησυχία είναι στοιχεία απαραίτητα.
Όταν λες «η γενιά μου», τι σου έρχεται στο νου;
* Όταν λέω η γένια μου, έρχεται στο νου μου η φράση: χειροποίητο θέατρο. Καλλιτέχνες με πάθος, με πίστη, ευρηματικοί που παρά τις αντιξοότητες δημιουργούν, σκέφτονται και βρίσκουν τον τρόπο να εκφραστούν, δημιουργώντας μικρά θαύματα.
Η τωρινή κοινωνική συγκυρία έχει ως κύριο γνώρισμα τη σιωπή. Πιστεύεις ότι η περίοδος της διεκδίκησης έχει παρέλθει;
* Ο άνθρωπος πάντα μπορεί να διεκδικεί. Ακόμα και όταν δεν υπάρχει χώρος μπορεί να τον φτιάξει αυτός.
Διαβάζεις λογοτεχνία; Υπάρχουν βιβλία που έχουν τραβήξει την προσοχή σου;
* Αγαπώ πολύ τη λογοτεχνία, μου αρέσει πολύ να διαβάζω με ηρεμεί και με γεμίζει. Σχεδόν με κάθε βιβλίο αναπτύσσω μια ιδιαίτερη σχέση, θα αυτοπεριοριστώ και θα γράψω τα πρώτα πέντε αγαπημένα βιβλία που μου έρχονται στο νου: «Το υπόγειο», του Ντοστογιέφσκι. «Το ταξίδι του ελέφαντα», του Σαραμάγκου. «Το μπλε τετράδιο», του Χαρμς. «Κιότο», του Καβαμπάτα και «Η τέχνη της γραφής», του Τσέχωφ.
Αν μπορούσες, τι θα ήθελες να διαφυλάξεις στον κόσμο;
* Αν θα μπορούσα να διαφυλάξω κάτι στον κόσμο αυτό θα ήταν η ανθρωπιά, η αρωγή και η αθωότητα.
Υπάρχει μια εποχή στην οποία θα ήθελες να ζήσεις;
* Αν θα μπορούσα να έχω ζήσει σε κάποια άλλη εποχή θα ήθελα να ήταν την περίοδο της Αναγέννησης στη Φλωρεντία.
Έχεις το χάρισμα – μεταξύ των άλλων – να κάνεις τους άλλους να γελούν. Εσύ με τι γελάς;
* Μου αρέσει πολύ να γελάω και γελάω με πολλά πράγματα. Γελάω πολύ με τα ζώα και κυρίως με τους σκύλους καθώς δεν αυτολογοκρίνονται, είναι ελεύθεροι από κοινωνικές φόρμες και λατρεύουν τις αταξίες. Γελάω πολύ με στοιχεία του χαρακτήρα μου όπως τον υπερενθουσιασμό μου ή τις εκφράσεις που παίρνω χωρίς να το καταλαβαίνω. Βαριέμαι τρομερά τη σοβαροφάνεια και γελάω όταν τη συναντώ. Γελάω με την υπερβολή, και την παράλογη ανθρώπινη ύπαρξή μας. Γελάω με ό,τι προσπαθώ να ξορκίσω.
Ο Έλληνας σέβεται το δημόσιο χώρο;
* Γενικά πιστεύω πως οι Έλληνες ως επί το πλείστον στερούμαστε παιδείας και γι’ αυτό το λόγο δεν σεβόμαστε ούτε το περιβάλλον ούτε τους δημόσιους χώρους. Εν τελεί δεν σεβόμαστε ούτε τον ίδιο μας τον εαυτό καταστρέφοντας τα πάντα γύρω μας. Πρόσφατα ταξίδεψα στο εξωτερικό και σοκαρίστηκα με το πόσο καθαρά ήταν όλα.
Πώς θα σχολίαζες τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι Έλληνες στα ζώα;
* Επίσης λόγω έλλειψης παιδείας φερόμαστε απαίσια και στα ζώα τα οποία κακοποιούμε χωρίς λόγο επιδεικνύοντας τη δύναμή μας στα πιο αθώα και άκακα πλασματάκια που θέλουν απλά την αγάπη μας.
Τέλος, ποια είναι η σχέση σου με τα ζώα; Συμβιώνεις με κάποιο κατοικίδιο;
* Μεγάλωσα με πολλά κατοικίδια και αγαπούσα τα ζώα από πολύ μικρή. Υπήρχε περίοδος που είχαμε στον κήπο 14 γάτες που είχαν όλες όνομα και τις λατρεύαμε. Τώρα μένω με ένα σκυλάκι, την Άρυα. Ενώ στο πατρικό μου βρίσκονται τα άλλα δυο μου σκυλάκια και η γάτα μου που συμβιώνει αρμονικά μαζί τους.
- Οι φωτογραφίες είναι του catisart.gr