Του Παναγιώτη Μήλα
Η Μαρία Μαλταμπέ έχει συνεργαστεί με πολλά θέατρα όπως το ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας, το Θεσσαλικό, το Κνωσός, του Νέου Κόσμου, το Αγγέλων Βήμα, το Αργώ και άλλα.
Φέτος θα πρωταγωνιστήσει στο έργο «Η κίτρινη ταπετσαρία» της Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα λογοτεχνικά μανιφέστα του φεμινιστικού κινήματος.
Με αφορμή αυτό το έργο που θα παρουσιαστεί στο «Αλκμήνη», ζήτησα από τη Μαρία Μαλταμπέ να μας πει δυο λόγια για αυτή την παράσταση την οποία σκηνοθετεί η Francesca Minutoli σε σύγχρονη θεατρική μεταφορά από την Κατερίνα Λουκίδου.
***
Εκτός από τα θέατρα που ανέφερα παραπάνω, από πού αλλού σε ξέρω Μαρία;
*Τελευταία μου δουλειά στο θέατρο ήταν η παράσταση «Καμένα λουλούδια στο παρτέρι» του Ugo Betti, που παρουσιάστηκε στο θέατρο «Αλκμήνη» σε σκηνοθεσία Francesca Minutoli από τον Μάιο μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2023.
Παράλληλα με τη Δραματική Σχολή, σπούδασες Παιδαγωγική, Μονωδία και Δημιουργική γραφή. Όμως τελικά σε κέρδισε το θέατρο. Πώς έγινε αυτό; Γιατί κάνεις θέατρο;
*Είναι η μεγάλη μου αγάπη. Αγαπώ να παίζω θέατρο, να διδάσκω θέατρο, να διαβάζω θέατρο, να γράφω θέατρο. Και νιώθω ιδιαίτερα τυχερή που έχω την ευκαιρία να κάνω όλα τα παραπάνω παράλληλα.
Ποια είναι η παράσταση που σου άλλαξε την οπτική για τον κόσμο;
*Είναι πολλές οι παραστάσεις που θαύμασα, που «ζήλεψα», που μου έθεσαν δημιουργικά ερωτήματα και προβληματισμούς. Όμως δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποια ως αυτή που μου άλλαξε την οπτική μου για τον κόσμο. Θα έλεγα πως η οπτική μου για τον κόσμο άλλαξε όταν γέννησα τον γιο μου.
Ποιος είναι ο άνθρωπος που εμπιστεύεσαι τυφλά όταν μιλάς για θέατρο;
*Η σκηνοθέτις Francesca Minutoli. Απολαμβάνω να δουλεύω μαζί της, νιώθω απόλυτη εμπιστοσύνη και ασφάλεια. Γνωρίζει πώς να βγάλει την καλύτερη εκδοχή των ηθοποιών της, έχει μελετήσει από πριν σε βάθος αυτό που πρόκειται να κάνει κάθε φορά, είναι υπομονετική, ακούει τον ηθοποιό της. Μια ευτυχής συγκυρία μας έφερε κοντά, μιας και τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στην Ελλάδα. Αυτή είναι η δεύτερη φορά που συνεργαζόμαστε και ήδη κάνουμε σχέδια για τις επόμενες.
Τι πραγματεύεται το φετινό έργο στο οποίο πρωταγωνιστείς;
*Η παράσταση «Η κίτρινη ταπετσαρία» είναι βασισμένη στο ομώνυμο κλασικό διήγημα της γοτθικής λογοτεχνίας της Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν και είναι γραμμένο το 1890.
Παρουσιάζεται σε σύγχρονη θεατρική μεταφορά από την Κατερίνα Λουκίδου και σκηνοθεσία της Francesca Minutoli. Το φεμινιστικό κίνημα θεωρεί το διήγημα αυτό ως ένα από τα πρώτα του λογοτεχνικά μανιφέστα.
Είναι μια ιστορία για μια γυναίκα σε επιλόχεια κατάθλιψη και η θεραπεία της συνιστάται στην αποφυγή της διανοητικής ζωής και κάθε μορφής τέχνης. Της συστήνεται να περιοριστεί στην οικιακή ζωή και να ακούει τι της λένε, για το καλό της.
Βλέπουμε μια γυναίκα που παλεύει με τους δαίμονές της σε έναν πατριαρχικό κόσμο καταναγκασμών και διακρίσεων.
Μια γυναίκα που πασχίζει να ξεπεράσει τους φόβους της και να βρει ένα στήριγμα για να συνεχίζει να ζει. Η ιδιότυπη σχέση που αναπτύσσει με την κίτρινη ταπετσαρία είναι ταυτόχρονα το σημάδι της εσωτερικής της διαταραχής και η απόδειξη της διαφορετικότητάς της.
Παλεύει ενάντια στις προσδοκίες που έχει το περιβάλλον της από αυτήν αλλά κι ενάντια στην κατάθλιψή της, στην ίδια της τη σκιά.
Άπειρες οι παραστάσεις στην Αθήνα. Γιατί να έρθει ο θεατής στην «Κίτρινη Ταπετσαρία»;
*Νομίζω πως αυτή η παράσταση κάνει αυτό που πιστεύω πως πρέπει να κάνει το θέατρο. Να γίνεται φορέας και κοινωνός θεμάτων που μας αφορούν στο εδώ και το τώρα. Να γίνεται η αφορμή να ξανανοίγουμε διάλογο, να ξαναβλέπουμε την πραγματικότητά μας, να την επανατοποθετούμε ως ενεργοί πολίτες.
Γιατί σήμερα ενάμιση αιώνα αφότου γράφτηκε αυτό το διήγημα οι γυναίκες εξακολουθούν να είναι θύματα έμφυλης βίας, δέσμιες ενός πατριαρχικού συστήματος, εύκολοι στόχοι ψυχολογικής και σωματικής κακοποίησης που φτάνει μέχρι τη γυναικοκτονία.
Στην παράσταση παρακολουθούμε τον αγώνα μιας γυναίκας προς την αυτογνωσία, την απελευθέρωση, την αυτοπραγμάτωσή της.
Έχουμε ήδη προγραμματίσει κάποιες ομιλίες – συζητήσεις με το κοινό που θα λάβουν χώρα αμέσως μετά την παράσταση με θέματα που θίγονται στο έργο, όπως: η χειριστική συμπεριφορά στις συντροφικές σχέσεις, η επιλόχεια κατάθλιψη, η μαιευτική βία κ.α.
Σύντομα θα ανακοινώσουμε τους ομιλητές που θα έχουμε την τιμή να έχουμε κοντά μας και τις αντίστοιχες ημερομηνίες που θα διεξαχθούν οι ομιλίες.
Πόσο σημερινό χαρακτηρίζεις αυτό το έργο;
*Μιλώντας για το πρωτότυπο κείμενο θα έλεγα πως κάθε άλλο παρά παλιό μοιάζει.
Η Κατερίνα Λουκίδου ωστόσο, που ανέλαβε τη θεατρική διασκευή, έκανε λίγες αλλά καίριες αλλαγές και προσθήκες έτσι ώστε να παρακολουθούμε το έργο σε σύγχρονη μεταφορά και να εστιάσουμε στον πυρήνα του προβληματισμού που είναι ότι η ουσιαστική ισότητα δεν έχει επιτευχθεί.
Τα σώματα των γυναικών παραμένουν ευάλωτα, τα δικαιώματά τους το ίδιο. Η ανάγκη να ακουστεί η φωνή και το βίωμα των γυναικών παραμένει.
Αναδεικνύονται οι κοινωνικές παράμετροι της επιλόχειας κατάθλιψης που προκύπτουν από τις έμφυλες ανισότητες εντός και εκτός της συντροφικής σχέσης.
Επισημαίνονται ανεπίλυτα τραύματα των γυναικών που σχετίζονται με την αναπαραγωγή και παραγνωρίζονται από την ιατρική διαδικασία και τη δημόσια συζήτηση. Φωτίζεται ο διαρκής αγώνας της γυναίκας να ισορροπήσει ανάμεσα στις επιταγές μιας πατριαρχικής κοινωνίας και στο αγρίμι που φωνάζει μέσα της.
Εμπόδια; Τι σημαίνουν για σένα;
*Πρόκληση…
Μαρία σε ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη σύντομη συζήτηση.
*Κι εγώ ευχαριστώ το Catisart για τη φιλοξενία.
***
