H σχέση του με την τέχνη, καθαρή, τυχερή και έντιμη, είναι δέσμευση ζωής. Και η ζωή του περνάει μέσα σε πεδία χρωμάτων, διάλογο μελωδιών, ιδέες κλασικών παραμυθιών. Ο Μανώλης Χάρος ζωγραφίζει ανοιχτόκαρδα, με μια ιδιότυπη αποδομητική ειρωνεία. Η τέχνη του περιφρονεί τον ελιτισμό και τη σοβαροφάνεια. Περιεργάζεται τον κόσμο με ρεαλισμό και αισιοδοξία και συνδέει διαχρονικά και ευρηματικά τις τέχνες. Κίτρινες ιστορίες, βαπόρια και δέντρα, πράσινα λουλούδια, νησιά, φανταστικά τοπία, θαλασσινά αεροδρόμια, εικόνες επικοινωνίας που φτάνουν μέχρι τον τελευταίο γαλάζιο κυματισμό και μέχρι την έσχατη παρυφή του ρόδινου ουρανού. Οι ξέγνοιαστες εικόνες του παίζουν σαν χαρούμενα παιδιά σε περιβόλι ολάνθιστο. Πολύπλευρος εικαστικός, απαράβλητος, ασυμβίβαστος διανοητής, μελέτησε το έργο του Αισώπου που, παρά το πέρασμα δυόμισι χιλιάδων χρόνων, εξακολουθεί να είναι popular και παιδαγωγικό. Ο Μανώλης Χάρος εμπνεύστηκε από τους Μύθους του, και παρουσιάζει στο Μουσείο Μπενάκη μια γεμάτη ζωντάνια οπτικοποιημένη μυθιστορία από δισδιάστατα εικαστικά έργα, κατασκευές τριών διαστάσεων ή αλλιώς τρισδιάστατη ζωγραφική, εικονογραφήσεις και video-παράσταση. Πρωταγωνιστούν ομιλούντα μυθικά πλάσματα, όπως η αλεπού, το λελέκι, το ποντίκι, το βόδι, το κοράκι, το βατράχι, το κουνούπι. Ένας κόσμος πλούσιος σε αρετές, σκοτεινό χιούμορ, έχθρες, εμμονές, μεταφυσική. 
Στη συνέντευξη, απαντά στα δώδεκα ανακριτικά «ανά» του cat is art, μας εξιστορεί το ταξίδι στα δικά του Κύθηρα και την απόσταση που τα χωρίζει από το Παρίσι, περιγράφει τα συναισθήματα της ελευθερίας και της απόλαυσης που τον διακατέχουν όταν ζωγραφίζει, σχολιάζει το γονιδιακό ιδίωμα των Ελλήνων, εξομολογείται γιατί αντιλαμβάνεται τα Εξάρχεια ως πατρίδα του και στην… τολμηρή ερώτηση αν ανα-κατεύονται οι γάτες στο δικό του μύθο, αντί άλλης απαντήσεως, ο αξιότιμος κύριος Μανώλης Χάρος μας κάνει δώρο δύο φωτογραφίες με τις πεντάμορφες γάτες του.
Διαβάστε τη συνέντευξη.
* Στη φωτογραφία (επάνω) από τους Αισώπου Μύθους, Το βόδι και ο βάτραχος.
Κύριε Χάρο, στον κατάλογο της έκθεσης “Αισώπου Μύθοι” γράφετε:
«Ανά τους αιώνες, οι άνθρωποι κάθε ηλικίας χαίρονταν, εκπαιδεύονταν ή δημιουργούσαν με την ανά-γνωση των μύθων. Και το μυστικό βέβαια βρίσκεται στο “ανά”».
Θα ήθελα να σας ρωτήσω ποια μυστικά και ποιοι μύθοι κρύβονται μέσα στα δικά σας “ανά”…
Δώδεκα λέξεις, δώδεκα ερωτήσεις, δώδεκα πινελιές και δώδεκα χρώματα για την προσωπογραφία σας…
1. Ανα-τροφή
Γεννήθηκα στα Κύθηρα και έκανα και το δημοτικό σχολείο εκεί, μετά Γυμνάσιο στο Παλαιό Φάληρο. Όλη μου η οικογένεια κατάγεται από τα Κύθηρα, οι δεσμοί που έχω με τον τόπο είναι πάρα πολύ ισχυροί, γι’ αυτό εξακολουθώ και πηγαίνω εκεί, έχω σπίτι, εργαστήριο…
2. Ανά-μνηση
Οι αναμνήσεις μου είναι καλές, είχα πολύ ευχάριστα παιδικά χρόνια σε μια «αστική» οικογένεια της επαρχίας με μεγάλες σχέσεις με τα ταξίδια και το εξωτερικό, με ξαδέλφια, θείους, γιαγιάδες γύρω μας αλλά και οικογένεια σε ολόκληρο τον κόσμο, σε έναν τόπο που νιώθαμε εμείς τα παιδιά πως μας ανήκει. (Aριστερά, Αισώπου Μύθοι. Η αλεπού και τα σταφύλια).
3. Ανα-κάλυψη
Ανακάλυπτα τον κόσμο σιγά σιγά στα Κύθηρα, μετά φεύγοντας πρώτα την Αθήνα στο Παλαιό Φάληρο τα χρόνια του γυμνασίου, και μετά στα 17 έφυγα για το Παρίσι που έκανα σπουδές, και μετά ΗΠΑ και αλλού.
4. Ανα-γνώριση
Από την αρχή των σπουδών μου ένιωθα καλλιτέχνης και επεδίωκα να δείξω τη δουλειά μου και έτσι την πρώτη μου έκθεση την έκανα πολύ νωρίς στην γκαλερί «Ώρα» έπειτα από ένα διαγωνισμό νέων και την πρώτη κανονική ατομική μου έκθεση στο «Πολύπλανο» σε ηλικία 20 χρονών. (Δεξιά, Αισώπου Μύθοι. O ποντικός της εξοχής).
5. Ανα-μέτρηση
Η δουλειά του καλλιτέχνη έχει πάντα το στοιχείο της αναμέτρησης, με τα υλικά, με την αρχική ιδέα, με το χρόνο, με την ίδια την ιστορία. Και βέβαια με το ΕΡΓΟ που πάντα είσαι μαζί του σε μια συνεχή αναμέτρηση να γίνει, να εμφανιστεί από την ιδέα, πρώτα στα μάτια του καλλιτέχνη και μετά του κοινού.
6. Ανά-λυση
Μου αρέσει να αναλύω πολύ τα πράγματα και να καταλαβαίνω τις αιτίες. Η αντίληψη του κόσμου, των γεγονότων κλπ περνά μέσα από ανάλυση. Η τέχνη όμως σε πλησιάζει μέσα από τη συγκίνηση. Δεν είναι το ζητούμενο να την καταλάβεις, πρέπει να την αισθανθείς. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως το έργο τέχνης δεν αναλύεται.
7. Ανά-παυση
Εχω καταλάβει πια πως η στιγμή που ξεκουράζομαι πραγματικά είναι όταν διαβάζω. Όλες τις άλλες στιγμές με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο σκέφτομαι σε σχέση με το έργο που κάνω ή που προετοιμάζω. Αυτό με κάνει να απασχολούμαι και έτσι στην πραγματικότητα να μη νιώθω σε φάση ανάπαυσης. Αλλά όταν έχω βιβλίο που μ’ αρέσει, είμαι σε διακοπές. (Πάνω, Αισώπου Μύθοι. Το κοράκι και η αλεπού).
8. Ανά-γκη
Σε ό, τι αφορά την τέχνη μου έχω ανάγκη τα μάτια του κοινού. Αυτά κάνουν τα έργα να υπάρχουν. Χωρίς το βλέμμα του θεατή το εικαστικό έργο δεν υπάρχει.
9. Ανα-θεώρηση
Αναθεωρώ πολύ, μπορεί και συνέχεια, τα πάντα. Με την έννοια ότι τα ξαναβλέπω υποβάλλοντάς τα συνέχεια σε κριτική. Η ανα-θεώρηση, το καινούργιο κοίταγμα στα πράγματα, είναι η απόδειξη πως εγώ εξελίσσομαι. Τώρα αν μετά την αναθεώρηση των πραγμάτων οι απόψεις που έχω γι’ αυτά αλλάζουν, αυτό είναι άλλο και βέβαια άλλοτε αλλάζουν άλλοτε όχι. Ανα-ρωτιέμαι πάντως συνέχεια και για τα πάντα. Το δεδομένο και παγιωμένο με ενοχλεί. (Πάνω, έργο του Μανώλη Χάρου από έκθεση στην Bologna, 2010)
10. Ανα-γέννηση
Σαν ιστορική περίοδος σε αντιδιαστολή με τον μεσαίωνα με ενδιαφέρει σαν αρχή της “σύγχρονης” σκέψης. Σαν φαινόμενο όμως που συμβαίνει κάθε άνοιξη στη φύση με γοητεύει πιο πολύ. Και βέβαια διάβασα πολύ πρόσφατα για την ανακάλυψη μιας μέδουσας που όταν βρίσκεται σε βαθιά γηρατειά αναγεννάται καταργώντας το θάνατο, και σκέφτηκα πόσα λίγα –έλαχιστα- ξέρουμε για τη φύση και το φαινόμενο της ζωής.
11. Ανά-πτυξη
Αυτή η λέξη με φοβίζει γιατί βρίσκεται συνήθως σε χείλη ανθρώπων που επαγγέλλονται την καταστροφή. Είναι όμως τόσο αυτονόητη όσο και η αναπνοή. Ό, τι δεν αναπτύσσεται είναι πεθαμένο, και εμείς σαν άνθρωποι δεν έχουμε παρά να αντιπαραβάλλουμε την έννοια της καλλιέργειας σε εκείνη της ανάπτυξης. Όπως στο αμπέλι κατευθύνουμε τα κλαδιά του με τέτοιο τρόπο ώστε να βγουν σταφύλια, κλαδεύοντας και προφυλάσσοντας (αυτά όλα είναι η έννοια του καλλιεργώ), βοηθώντας την καρποφορία του φυτού, έτσι και κάθε άλλη ανάπτυξη είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Δεν σημαίνει ξεπατώνω. Και εμείς στη σύγχρονη Ελλάδα αυτά τα έχουμε ταυτίσει. Αλλά πάλι δεν μπορείς να πεις καλλιεργώ για ένα χωράφι που είναι γεμάτο ζιζάνια και αγριόχορτα. Ακόμα και τώρα που όλα γύρω μας καταρρέουν εμείς αυτιστικά φωνάζουμε ανάπτυξη χωρίς να καταλαβαίνω τι εννοούμε. (Έργο του Μανώλη Χάρου με γάτες, 1995).
12. Ανα-τροπή
Η καθημερινότητα του κάθε καλλιτέχνη. Μίλησα και πιο πάνω για την αναθεώρηση. Είναι προϋπόθεση για το καλλιτεχνικό γεγονός η δυναμική ανατροπής. Μόνον έτσι δημιουργεί το νέο. Πολλές φορές μάλιστα, το έργο τέχνης εμπεριέχει την ανατροπή, ακόμη και ερήμην του δημιουργού του.
Και αυτή είναι η μεγάλη γοητεία της αληθινής τέχνης. Ότι δηλαδή δημιουργεί (και όταν δεν δημιουργεί δεν είναι τέχνη) συναισθήματα και συμπεριφορές στους θεατές (αναγνώστες – ακροατές) αγνοώντας ενίοτε επιδεικτικά τις προθέσεις και τα όνειρα του δημιουργού της. (Αριστερά, από έκθεση στην Bologna, 2010).
* Ποιους μύθους για σας κρύβει το ισοσκελές τρίγωνο Κύθηρα – Εξάρχεια – Παρίσι;
Δεν είναι ισοσκελές, γιατί πολλές φορές η απόσταση των Κυθήρων με το Παρίσι είναι πολύ πιο μικρή από όσο θα νόμιζε κανείς. Στα Κύθηρα είναι η ρίζα μου, το Παρίσι είναι η πόλη αναφοράς σε ό, τι αφορά τη γνώση μου και τα Εξάρχεια είναι όπως αντιλαμβάνομαι την πατρίδα μου και αυτό το κάτι που πρέπει να αντισταθώ. Δεν είναι πατρίδα μου η Γλυφάδα, δεν ξέρω αν θα με ενοχλήσει όταν θα την πάρει ο εχθρός. Το να εμποδίζει κάποιος όμως τη διέλευση της κόρης μου προς το σπίτι που μένει, όποιος κι αν είναι αυτός, με ενοχλεί πάρα πολύ. Ίσως καταλαβαίνετε τι εννοώ.
* Λέγεται πως είστε εργασιομανής, είναι μύθος ή πραγματικότητα;
Απολύτως ψέμα. Το συνδετικό -μανής σημαίνει ασθένεια. Και εγώ κάθε φορά που ζωγραφίζω έχω τα ίδια συναισθήματα ελευθερίας και απόλαυσης όπως να είμαι στο Λύκειο που έχω κάνει κοπάνα. (Δεξιά, Αισώπου Μύθοι. Ο γέρος και ο θάνατος).
* Ποιος από τους μύθους του Αισώπου ταιριάζει στους σημερινούς Έλληνες;
Δυστυχώς έχει πάρα πολλούς. Γιατί ξέρετε ο φιγουρατζής, ο μωροφιλόδοξος, ο άμυαλος που κλαίει εκ των υστέρων, ο άτιμος που καμώνεται τον τιμητή, φαίνεται πως υπήρχαν στο χώρο μας ακριβώς ίδιοι 2.500 χρόνια πριν. Το ωραίο είναι πως από τότε τους κορόιδευαν, αλλά φαίνεται πως αυτά όλα είναι σύμφυτα με το γονιδιακό ιδίωμα. Γι’ αυτό και η διαχρονική επιτυχία του Αισώπου.
* Τέλος, θέλω να μάθω αν στον προσωπικό σας μύθο ανα-κατεύονται οι γάτες, κάποια άλλα κατοικίδια ή κάποια ζώα.
* Η έκθεση του Μανώλη Χάρου “Αισώπου Μύθοι” παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη, Βασιλίσσης Σοφίας 17 και Κουμπάρη 1, Αθήνα.
* Διάρκεια έκθεσης: ΄Εως 16 Οκτωβρίου 2011.
Αισώπου Μύθοι, Το φεγγάρι.
