18.1 C
Athens
Δευτέρα 17 Μαρτίου 2025

Ο Τάσος Λιγνάδης για τον θεατή και τον κριτικό

 

Ο Τάσος Λιγνάδης, ιστορικός, φιλόλογος και άνθρωπος του θεάτρου, ένας από τους σημαντικότερους, εάν όχι ο σημαντικότερος, θεατρικός κριτικός της σύγχρονης Ελλάδας, έχει καταθέσει τη δική του άποψη για τον θεατή και το θεατρικό κριτικό, άποψη βασισμένη στο ευρύ πνεύμα, στην πείρα και στη γνώση.

Ο Τάσος Λιγνάδης (1926-1989) έγραφε ότι «ο θεατής δεν είναι μια υποδοχή καλαισθητικών εντυπώσεων ή ηθικών προβληματισμών, αλλά το χημικό στοιχείο που συνδυάζει ή καταλύει τα σήματα που προκαλούν την ενεργειακή του εκρηκτικότητα, αναθεωρώντας απαρχής το είναι του ή το είναι της ίδιας της ζωής ή της Ιστορίας».

Για δε τον κριτικό θεάτρου λέει στο βιβλίο του «Θεατρολογικά» (Τόμος Ι): «…το ήθος και το ύφος της Κριτικής είναι η περιουσία της και η αρχοντιά της. Είναι προϋποθέσεις ν’ ανοίξει ο διάλογος και όχι να κλείσει το θέμα. Πίσω από τη σκανδαλοθηρία και τον λίβελλο, όπως και πίσω από το εγκώμιο και τον λιβανωτό, κρύβονται όλα τα σκοτεινά απωθημένα ή τα συμφέροντα και όλες οι δυνατές αδυναμίες. Σε χώρες που ο Τύπος καταντάει μονοπώλιο μεγάλων οργανισμών, μεθοδεύει ανελεύθερα και τις δικές του κριτικές στήλες και διοχετεύει τα πνευματικά του καυσαέρια μολύνοντας την αναπνοή και θολώνοντας τους ορίζοντες της πνευματικής ζωής. Έχει τις δυνατότητες να δείχνει ό,τι θέλει, να αποκεφαλίζει ό,τι δεν του συμφέρει και να λασπώνει ό,τι θεωρεί επικίνδυνο».

Και συνεχίζει:

«Συχνά καταγγέλλεται η κριτική ότι είναι υποκειμενική. Η καταγγελία όμως σκιαμαχεί σοφιστικά με ένα ψευδοπρόβλημα. Βεβαίως είναι υποκειμενική, εάν εννοηθεί ότι εκφράζει την ιδιοσυστασία κάθε κρίνοντος προσώπου. Εάν όμως εννοηθεί ότι κάτω από την “υποκειμενική” υπάρχει το προσωπικό συμφέρον ή ιδιοτέλεια, η εύνοια ή η διαφθορά, τότε δεν βρισκόμαστε μπροστά σε άσκηση κριτικής, αλλά σε μηχανισμούς παραπλανήσεως και απάτης. Η λειτουργία της κριτικής δεν διαθέτει φυσικά την προνομία του αλάνθαστου. Μπορεί ενίοτε να αυταπατάται, αλλά, εάν εξαπατά παύει να είναι κριτική».

Ο Τάσος Λιγνάδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια των εφηβικών του χρόνων βίωσε τη γερμανική κατοχή ως μέλος της Αντιστασιακής Οργάνωσης ΕΣΑΣ και παράλληλα δραστηριοποιήθηκε στον παράνομο Τύπο ως αρθρογράφος στα περιοδικά Μαθητικά Γράμματα και Νεανική Φωνή. Με την Απελευθέρωση γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου πήρε μέρος στο φοιτητικό κίνημα ως ιδρυτικό μέλος της ΔΕΣΠΑ (Διοικούσα Επιτροπή Συλλόγου Πανεπιστημίου) και πρόεδρος της ΠΕΚΕ (Πανσπουδαστική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα) και αναγορεύτηκε διδάκτωρ το 1970 με τίτλο της διατριβής του “Το πρώτο Δάνειον της Ανεξαρτησίας”. Το 1955 διορίστηκε καθηγητής στη Σχολή Μωραΐτη και το 1963 εκλέχτηκε λέκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών στη Φιλοσοφική Σχολή, θέση από την οποία παραιτήθηκε με την επιβολή της Απριλιανής Δικτατορίας. Εργάστηκε επίσης στη Σχολή Αηδονοπούλου, στο Pierce College και στο Λύκειο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στη Σχολή Μωραΐτη οργάνωσε θεατρικές παραστάσεις, ενώ την περίοδο της Μεταπολίτευσης διορίστηκε καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, θέση που κράτησε ως το 1980. Στο Εθνικό Θέατρο εργάστηκε επίσης ως καθηγητής στη δραματική σχολή. Από το 1977 εργάστηκε στην ΕΡΤ ως σύμβουλος προγράμματος με αρμοδιότητες στο χώρο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, διέκοψε ωστόσο τη συνεργασία του, λόγω ιδεολογικών διαφωνιών. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1955 από τις σελίδες του περιοδικού της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικού Πολιτισμού Νέον Αθήναιον, όπου δημοσίευσε πολλές μελέτες ως το 1963. Συνεργάστηκε επίσης με περιοδικά και εφημερίδες όπως τα Ελληνικά Χρονικά του Λουκή Ακρίτα (1952-1954), Νέα Πορεία (Θεσσαλονίκης), Λόγος (1947), Χρονικό (1972), Νέα Εστία, Επίκαιρα, Νίκη, Εσπερινή, Μεσημβρινή, Η Καθημερινή.

  • Πίνακας: Norman Rockwell (American, b. 1894 – 1978) Charwoman in Theatre

 

 

 

 

 

Σχετικά άρθρα

Κυνηγήστε μας

6,398ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
713ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Τελευταία άρθρα

- Advertisement -