Της Ειρήνης Αϊβαλιώτου
Η Charlotte ζει τη ζωή της σαν να αιωρείται πάνω από μια υγρή φωτιά. Ονειρεύεται ότι είναι μια νοικοκυρά του 19oυ αιώνα. Ζει μέσα στα αιθέρια όνειρα αυτού που έχει δοθεί ως δικό της. Δημιουργεί, αδιάφορη για το τι σκέπτονται οι άλλοι. Σίγουρη ότι εκπληρώνει τον εαυτό της και το χρέος της. Δεν εγκαταλείπει. Δεν αφήνει τη ζωή της να γίνει υποταγή. Δεν ισχύει γι’ αυτήν καμιά υποταγή που να τη δεσμεύει με δεσμά φόβου. Ανακαλύπτει την έξοδο, ένα φως κάπου που διώχνει το σκοτάδι. Όταν αγαπάς τη ζωή, ένα είναι σίγουρο: δεν υπάρχει μοναξιά.
Γιατί η Charlotte είναι ο Lothar Berfelde, αγόρι, πρώην φασίστας, δολοφόνος, γυναίκα, ευεργέτης, ηρωίδα και προδότης, που γεννήθηκε το 1928 στο Βερολίνο. Εντάχθηκε στη Νεολαία του Χίτλερ το 1944. Σκότωσε τον πατέρα του με έναν πλάστη το 1945. Βγήκε από το αναμορφωτήριο με την πτώση του Τρίτου Ράιχ. Στο Ανατολικό Βερολίνο, άρχισε να μαζεύει αντικείμενα από τα βομβαρδισμένα σπίτια. Άρχισε και να ντύνεται πιο θηλυκά. Συνέλεγε ό, τι εγκατέλειπαν όσοι δραπέτευαν στη Δύση. Το 1960, στην έπαυλη των Von Mahlsdorf, με τα αντικείμενα που συγκέντρωσε άνοιξε ένα μουσείο. Τότε έγινε η Charlotte Von Mahlsdorf. Από το 1970 και μετά, οι gay του Ανατολικού Βερολίνου είχαν στο μουσείο της ένα χώρο, όπου μπορούσαν να συγκεντρώνονται και να συναναστρέφονται ο ένας τον άλλον ελεύθεροι. Μετά την πτώση του Τείχους της απονεμήθηκε το μετάλλιο τιμής για την προσφορά της στο gay κίνημα της Ανατολικής Γερμανίας. Μέχρι που άρχισαν να διαρρέουν οι φήμες ότι η Charlotte ήταν πράκτορας της διαβόητης Στάζι.
«I Am My Own Wife»
Αυτό που υποθέτουμε για τον εαυτό μας, αυτό γινόμαστε. Η ζωή της κινείται παράλληλα με το ρεύμα της Ιστορίας. Αφήνει τα χνάρια της σ’ αυτήν. Ο χώρος που κινείται είναι γεμάτος ιστορικά απομεινάρια. Είναι ένα πλάσμα οπλισμένο με θάρρος και θράσος. Κατέχει την τέχνη της επιβίωσης. Αν χρειαστεί, μπορεί να μιμηθεί και την κραυγή του λύκου για να αντισταθεί. Για να επιβιώσει. Το σώμα της μπορεί να το πλήγωσαν πολλές φορές, μα δεν κατάφεραν να κάνουν το ίδιο και με την ψυχή της.
Κοντά στα 40 του, η μητέρα του θα ρωτήσει τον Lothar Berfelde πότε θα αφήσει τα αστεία για να παντρευτεί, η Charlotte θα απαντήσει με τη φράση που ο Doug Wright έκανε τίτλο του έργου του: «I Am My Own Wife» («Εγώ είμαι η σύζυγός μου»).
Χάρης Αττώνης
Παρακολούθησα την παράσταση «I Am My Own Wife» του Doug Wright σε σκηνοθεσία Ιωσήφ Βαρδάκη, στο «104 Κέντρο Λόγου και Τέχνης» σε ένα μονόλογο διανθισμένο με περίπου σαράντα ρόλους από έναν ηθοποιό με ανοιχτά, άγρυπνα μάτια και πνεύμα δημιουργικό, τον Χάρη Αττώνη. Έναν καλλιτέχνη με εστιασμένο μυαλό, με σπάνια αφοσίωση.
Το «I Am My Own Wife» είναι ένα αδρό θεατρικό κείμενο, που παρακολουθεί με γοργό ρυθμό τη διαδρομή της Charlotte από την «αμαρτωλή» Γερμανία του Μεσοπολέμου στη φρίκη του Γ’ Ράιχ, στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία και στη συνέχεια στην επανένωση των δύο Γερμανιών. Το υλικό προέκυψε από τις απομαγνητοφωνήσεις των συζητήσεων της Charlotte (φωτογραφία) με τον Αμερικανό δημοσιογράφο Doug Wright στη δεκαετία του ’90. Ένα αγόρι που έζησε σαν γυναίκα, μέλος του φασιστικού κόμματος, που δηλώνει ότι στα 15 του σκότωσε μ’ ένα τσεκούρι τον πατέρα του και με την πτώση του Γ’ Ράιχ το σκάει από το αναμορφωτήριο ξεμένοντας στο κομμουνιστικό Ανατολικό Βερολίνο. Εκεί το βλέπουμε να συλλέγει αντίκες και αντικείμενα ζωής όσων έφυγαν στη Δύση, μετατρέποντας μια εγκαταλελειμμένη έπαυλη σε μουσείο. Από το ’70 και μετά αρχίζουν να συχνάζουν στα υπόγεια της έπαυλης όλοι οι ομοφυλόφιλοι της πόλης. Όταν η επανενωμένη Γερμανία τη βραβεύσει, θα δουν το φως οι καταγγελίες ότι ήταν πράκτορας της μυστικής υπηρεσίας Στάζι και ότι «εξαγόραζε» την ανοχή των αρχών με αντάλλαγμα πληροφορίες για τους θαμώνες του άτυπου gay bar της.
Όλη η παράσταση στήνεται πάνω στο χαρισματικό ερμηνευτή Χάρη Αττώνη. Ο σκηνοθέτης Ιωσήφ Βαρδάκης δούλεψε με τον ηθοποιό πάνω στις λεπτομέρειες του κειμένου, χωρίς περιττές σκηνοθετικές δεξιοτεχνίες, με στόχο να αναδειχθεί η ουσία και η ιδιαίτερη προσωπικότητα της Charlotte.
Ο Χάρης Αττώνης διηγείται σαγηνευτικά μια ιστορία που, ενώ κάθε ένα από τα γεγονότα της είναι πραγματικό, στο σύνολό της μπορεί να είναι ένα τεράστιο ψέμα.
Θυμάται και περιγράφει τη σκόνη των αναμνήσεων, πώς χόρευε ανάμεσα στις ηλιαχτίδες του κάποτε, πώς πετούσε και έτρεχε, πώς όμορφα συνέπαιρνε.
Θυμάται τον πόλεμο, και την ειρήνη, και ό, τι άλλο συνέβη, ξεχνώντας ακριβώς τι είδε.
Θυμάται τη Charlotte, που ήταν κάποτε μια κυρία του εαυτού της.
Κυριολεκτικά μπαίνει στο κοστούμι του ρόλου. Κοστούμι φτιαγμένο από μεταλλάξεις. Όλοι οι άνθρωποι μιας ζωής. Σαν να περνάει μέσα από έναν αόρατο τοίχο, αναπλάθει και ξαναχαρίζει τη ζωή της ηρωίδας.
Άραγε γιατί βάζουμε ταμπέλες στους ανθρώπους; Τι είναι αυτό που μας καθορίζει; Οι άνθρωποι που περνάνε απ’ τη ζωή μας; Οι μνήμες; Οι επιλογές μας; Τα μάτια των άλλων; Είμαστε τα θέλω των άλλων ή το δικό μας ακλόνητο θέλω; Η αλήθεια μας.
Ποιότητα
Το σκηνικό της Ρεβέκκας Μουστάκη – Ζέη, ένα λιτό και ζωντανό μουσείο.
Υψηλής αισθητικής και ευαισθησίας τα κοστούμια της Χριστίνας Σκαρπέλη.
Λαμπερό στοιχείο της παράστασης και η εμπνευσμένη μουσική της Μαριέττας Φαφούτη.
Ο Ιωσήφ Βαρδάκης, με τους φωτισμούς και τη σκηνοθεσία του, μοιάζει να ελευθερώνει τα μάγια μιας πολυτάραχης ζωής και να αφήνει τα πάθη της να ξεχυθούν στη σκηνή.
Μια παράσταση ποιότητας, μια θαυμάσια ερμηνεία του Χάρη Αττώνη, που υπηρετεί την έννοια του θεάτρου.
