Πάνω: Η “Γάτα του Whittington” στο Λονδίνο.
Του Γιάννη Μπαχά
[email protected]
Παρακολούθησα το ενδιαφέρον ρεπορτάζ στον τηλεοπτικό δίαυλο “Euronews” για την έμπνευση των Βρετανών να εγκαταστήσουν μια ψηφιακή εφαρμογή στα αγάλματα του Λονδίνου και του Μάντσεστερ, ώστε αυτά να «μιλούν» στους περαστικούς. Ομολογώ πως ζήλεψα ως πολίτης της «βουβής» Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ: εδώ και λίγες ημέρες, εμβληματικά αγάλματα του Λονδίνου και του Μάντσεστερ «δανείζονται» τις φωνές γνωστών ηθοποιών, τηλεοπτικών παραγωγών κ.ά., μεταξύ άλλων ο Τζέρεμι Πάξμαν και ο Εντ Στόπαρντ, για να αφηγηθούν τις χιουμοριστικές ή συγκινητικές ιστορίες τους, γραμμένες από καταξιωμένους συγγραφείς: Οι περαστικοί σκανάρουν με τα smartphones τους τα σχετικά barcodes και αμέσως μετά δέχονται ένα τηλεφώνημα από τους απεικονιζόμενους –ανάμεσά τους ο L.S. Lowry, ο Αχιλλέας, αλλά και ο Πίτερ Παν. Ο Σέρλοκ Χολμς απευθύνεται στους περαστικούς από το βάθρο του στη λονδρέζικη Baker Street. Ο Ισαάκ Νεύτων μονολογεί σκυμμένος πάνω από τις σημειώσεις του έξω από το κτήριο της Βρετανικής Βιβλιοθήκης, η Βασίλισσα Βικτωρία αναφέρεται με ενθουσιασμό στην έκθεση για το πρόσωπό της, που φιλοξενείται στο Παλάτι του Κένσινγκτον, ενώ ο βουλευτής του 18ου αιώνα John Wilkes αυτοαποκαλείται ο «ασχημότερος άντρας της Αγγλίας».
Το πρωτότυπο εγχείρημα «Talking Statues» («Ομιλούντα Αγάλματα») αποτελεί μία πρωτοβουλία της ομάδας Sing London και υλοποιείται σε συνεργασία με το Antenna Lab και το Πανεπιστήμιο του Leicester. Συνολικά 35 αγάλματα έχουν αποκτήσει ή πρόκειται να αποκτήσουν φωνή τις επόμενες ημέρες. Eκτός από σημαντικές προσωπικότητες των επιστημών, της πολιτικής και της τέχνης, τις απόψεις τους στο κοινό αναπτύσσουν επώνυμα και ανώνυμα κατοικίδια –από τη «Γάτα του Whittington» έως την «Κατσίκα των Βασιλικών Κήπων». Παράλληλα, το κοινό καλείται να καταθέσει τις δικές του προτάσεις για τέσσερα ακόμα αγάλματα, συμμετέχοντας σε ανοικτό διαγωνισμό (www.talkingstatues.co.uk).
Και στην Αθήνα, υπάρχουν αγάλματα ζώων, αν και ελάχιστα γνωστά. Ένα από αυτά βρίσκεται στον πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη και αν κανείς δεν μένει ή δεν συχνάζει στην περιοχή της Κυψέλης ίσως να μη γνωρίζει, ότι μεταξύ άλλων, ο πεζόδρομος της Φωκίωνος Νέγρη είναι γνωστό μέρος σκυλο-συνάντησης. Εκεί βρίσκεται και το άγαλμα «Σκύλος» του γλύπτη Ευριπίδη Βαβούρη. Είχε τοποθετηθεί στο τελευταίο παρτέρι της Φωκίωνος Νέγρη το 1940 χωρίς κάποια ιδιαίτερη αφορμή και έκτοτε έχει αλλάξει σημείο έκθεσης τουλάχιστον τρεις φορές. Ο γλύπτης το δημιούργησε έπειτα από ανάθεση του Δήμου Αθηναίων. Ωστόσο, η συμπάθεια για τους σκύλους που αποπνέει το έργο δεν στερείται βάσης. «Ο πατέρας μου επέλεγε συχνά να ασχοληθεί με ζώα», αναφέρει η κόρη του καλλιτέχνη, Μαριλένα Βαβούρη, και συνεχίζει: «Για το Σκύλο χρησιμοποίησε ως μοντέλο ένα αληθινό κυνηγετικό. Είχε την ικανότητα να τα βάζει να ποζάρουν».
Επίσης, στην πλατεία Πίνδου στο Μαρούσι Αττικής πολύ κοντά στον σταθμό του Η.Σ.Α.Π. είναι τοποθετημένο από το 2009 το άγαλμα ενός σκύλου. Είναι έργο του γλύπτη Γιώργου Γεωργιάδη, ο οποίος έδωσε μορφή στον χυτευμένο ορείχαλκο και τον μεταμόρφωσε σ’ έναν σκύλο που κοιτάει με αφοσίωση έναν άνθρωπο. Ο δημιουργός έχει ονοματίσει το έργο «Συντροφιά». «Χαϊδέψτε για γούρι τη μουσούδα μου. Μη φοβάστε δε δαγκώνω», αναφέρει μια ταμπελίτσα που είναι τοποθετημένη εκεί.
Στη Θεσσαλονίκη πάλι, τα μόνα αγάλματα που παριστάνουν ζώα, ως μέρος ευρύτερης σύνθεσης, είναι αυτά του Βουκεφάλα, του ίππου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Νέα Παραλία, έργο του Ευάγγελου Μουστάκα (εγκαινιάστηκε το 1974). Επίσης, το άγαλμα του ίππου του Βασιλέως Κωνσταντίνου Α’ στην πλατεία Βαρδαρίου, έργο του γλύπτη Γ. Δημητριάδη (1937-1940). Φυσικά, για κάποιον που θα ήθελε να δει αγάλματα ή άλλες καλλιτεχνικές παραστάσεις ζώων υπάρχει πάντα το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης όπου ίπποι, σκύλοι, πουλιά, δελφίνια και άλλα οικόσιτα και άγρια ζώα αποτυπώνονται σε αγάλματα, ψηφιδωτά αλλά και νομίσματα.
Γιάννης Μπαχάς
[email protected]
* Δημοσιεύτηκε στον Τύπο.
